Πριν από δύο μήνες η Daimler Trucks είχε προϊδεάσει τα μέσα ενημέρωσης, στη διάρκεια της έκθεσης CES 2019 στο Λας Βέγκας, πως τα εταιρικά αποτελέσματα το 2018 προμηνύονταν εξαιρετικά. Από τη στιγμή που, είχαμε πάρει μία πρώτη γεύση –υπολείπονταν μερικές εβδομάδες για να κλείσουν οι ισολογισμοί– των επιδόσεων της φίρμας με το αστέρι, θα μπορούσε να πει κάποιος πως δεν υπήρχε λόγος για να κάνουμε κι άλλη αναφορά. Κι όμως, η καθιερωμένη ετήσια συνέντευξη Τύπου της Daimler Trucks έχει πάντοτε ενδιαφέρον. Αναφερόμαστε στην εταιρεία που πουλάει φορτηγά σε όλες σχεδόν τις χώρες του κόσμου –τα αποτελέσματα δωδεκαμήνου είναι, χωρίς υπερβολή, ο καθρέπτης της κατάστασης της οδικής Μεταφοράς σε παγκόσμιο επίπεδο. Η εκδήλωση έλαβε χώρα σε μια τοποθεσία σχεδόν ιερή για τους φίλους της φίρμας, στο Γκάγγεναου στη νοτιοδυτική Γερμανία, στο μουσείο των Unimog.
Η κατάσταση των πραγμάτων
Τα αποτελέσματα της Daimler Trucks τελικά, αποδείχθηκαν τα καλύτερα της ιστορίας. Ταξινομήσεις, τζίρος και κέρδη διακτινίστηκαν. Πουλήθηκαν συνολικά 517.300 μονάδες ή 10% επιπλέον σε σχέση με το προηγούμενο έτος, και ο συνολικός τζίρος ήταν 38,3 δις ευρώ, με τα κέρδη στα 2,8 δις. Η βελτίωση αυτή οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στις πωλήσεις στη Β. Αμερική (περιοχή NAFTA), και στην εφαρμογή οικονομιών κλίμακας. Η προϊοντική επίθεση της Daimler οδηγείται από τα νέα Mercedes Actros και Freightliner Cascadia τα οποία είναι τα πρώτα σε πωλήσεις βαρέα οχήματα σε Ευρώπη και Β. Αμερική αντίστοιχα, και συνοδεύονται από σημαντικές δυνατότητες ημιαυτόνομης οδήγησης για πρώτη φορά σε βαρέα οχήματα ενώ, σύντομα θα ακολουθήσει και η νέα γενιά του Super Great της Fuso με την ίδια τεχνολογική αρματωσιά. Ειδικά για τα φορτηγά Mercedes-Benz, με 144.000 ταξινομήσεις, το 2018 αποδείχθηκε η καλύτερη χρονιά από το 2008.
Στα επιμέρους, υπάρχουν πολλά ενδιαφέροντα σημεία. Ενώ για παράδειγμα, η αγορά φορτηγού στη Β. Αμερική δείχνει σε εξαιρετική κατάσταση, και η Ευρώπη είναι σταθερή σε πολύ υψηλά νούμερα, σημαντικές αγορές έχουν θέματα, σε κάποιες περιπτώσεις σοβαρά. Η Αργεντινή έχει καθηλωθεί σε ιστορικά χαμηλά χωρίς καμία προοπτική αντιστροφής, κυρίως εξαιτίας της πολιτικής κατάστασης. Η Τουρκία έχασε το 2018 το ένα τρίτο των ταξινομήσεων στα βαρέα, τη στιγμή που, και το 2017 ήταν άσχημο. Αναφερόμαστε σε μία αγορά όπου από 35.000 μονάδες βαρέων φορτηγών, οι προβλέψεις για το 2019 αναφέρονται σε γύρω στις 6.000 μονάδες (σύνολο, για όλους τους κατασκευαστές). Η Βραζιλία ανακάμπτει αλλά, από μετά από τεράστια πτώση και με βραδύ ρυθμό. Τι άλλο μάθαμε; Σταματά η παραγωγή του Actros MP3 που μέχρι τώρα ήταν διαθέσιμο σε κάμποσες αναπτυσσόμενες αγορές, και πως οι πρώτες μονάδες του νέου Actros εξέρχονται από τη γραμμή παραγωγής τον προσεχή Ιούνιο.
Προβληματική η κατάσταση με τις νέες αντιρρυπαντικές προδιαγραφές
Σε θέματα επικαιρότητας, ο Dr. Manfred Schuckert, παρέθεσε την τρέχουσα κατάσταση με τη νέα κοινοτική οδηγία για τις εκπομπές CO2 των φορτηγών –μία εβδομάδα προτού οριστικοποιηθούν οι νέες νόρμες, που όμως δεν άλλαξαν επί της ουσίας τα όσα σχολίασε. Τα όσα έχουν μορφοποιηθεί πλέον από την Κομισιόν και τα 28 κράτη-μέλη, και για τα οποία έχουμε γράψει στο προηγούμενο τεύχος, εξηγούν πολύ εύκολα και τις αποφάσεις των αυτοκινητοβιομηχανιών στην εξέλιξη εναλλακτικών τεχνολογιών. Τα πολύ σφιχτά όρια που έχουν τεθεί καθώς και η μεθοδολογία μέτρησης των εκπεμπόμενων ρύπων, ειδικά για τα φορτηγά, αλλάζουν τα πάντα.
Τα όρια θα μετριούνται με το «εργαλείο» εξομοίωσης «Vecto (από τις λέξεις Vehicle Energy Consumption Calculation Tool). Άμεσα λοιπόν, με τη χρήση του εξομοιωτή Vecto (EC 2017/2400) θα γίνεται ακριβής υπολογισμός των εκπεμπόμενων ρύπων κάθε τύπου φορτηγού –για μονά φορτηγά, με τρέιλερ, ωφέλιμο φορτίο κ.ά- και θα αποδίδονται ως «ετικέτα» οι εκπομπές CO2 (γρ./τονοχιλιόμετρο) και ως λίτρα καυσίμου ανά 100 χλμ. Επιπρόσθετα, μέσω on board ηλεκτρονικών θα παρακολουθείται σε πραγματικό χρόνο η κατανάλωση κάθε φορτηγού. Αν ο κάθε κατασκευαστής λανσάρει οχήματα μηδενικών ή χαμηλών εκπομπών ρύπων (ZLEV) θα «πριμοδοτείται» στο σύνολο των παραγόμενων οχημάτων. Οι κατασκευαστές είναι υποχρεωμένοι να μειώσουν τις εκπομπές CO2 των οχημάτων που κατασκευάζουν κατά 15% μέχρι το 2025 και 30% έως το 2030. Οι στόχοι είναι απολύτως δεσμευτικοί και οι κατασκευαστές θα πληρώνουν μεγάλα πρόστιμα για κάθε πιθανή υπέρβαση.
Το ύψος των προστίμων είναι αστρονομικό: αν η Mercedes λ.χ., εξελίξει ένα νέο μοντέλο φορτηγού, κι αυτό εκπέμπει μόλις 1 γραμμάριο περισσότερο CO2 ανά τονοχιλιόμετρο από το προβλεπόμενο, και ταξινομήσει 40.000 μονάδες, θα κληθεί να καταβάλλει 160 εκατομμύρια ευρώ. Από το 2030 τα πρόστιμα θα αυξηθούν κατά περίπου 60%. Είτε έτσι είτε αλλιώς, οι νέα κοινοτική οδηγία θα αλλάξει το τοπίο της ευρωπαϊκής Μεταφοράς, αναγκάζοντας τους κατασκευαστές να τοποθετήσουν νέες τεχνολογίες στα φορτηγά, τις οποίες κάποιος θα πρέπει να πληρώσει. Αυτός ο «κάποιος» μέχρι στιγμής είναι άφαντος, και οι εταιρείες προειδοποιούν πως δεν αργεί η μέρα που, θα φτιάχνουν (υποχρεωτικά, για να συμμορφωθούν με τη νέα οδηγία) ηλεκτρικά ή fuel cell φορτηγά, τα οποία κανείς δεν θα αγοράζει.
Η στιγμή της αλήθειας για τα ηλεκτρικά φορτηγά Mercedes
Στη διάρκεια της εκδήλωσης έγινε η επίσημη παράδοση-παραλαβή του πρώτου ηλεκτρικού eActros στα χέρια πελάτη, και συγκεκριμένα, στη Logistik Schmitt, με έδρα το Μπίτιγκχαϊμ. Πρόκειται για ένα 6x2 μονό φορτηγό (με swap body) στους 25 τόνους μικτού, το οποίο καθημερινά θα κινείται σε έναν επαρχιακό δρόμο με απαιτητική τοπογραφία, μεταξύ των αποθηκών της μεταφορικής στο Έτιγκχαϊμ και του εργοστασίου κατασκευής κιβωτίων ταχυτήτων της Mercedes στο Γκαγγενάου, σε τρεις βάρδιες, καλύπτοντας συνολικά 168 χιλιόμετρα το 24ωρο. Στη συγκεκριμένη διαδρομή, το eActros θα αντικαταστήσει ένα συμβατικό πετρελαιοκίνητο φορτηγό της Schmitt.
Πρόκειται για την επίσημη έναρξη των δοκιμών σε πραγματικές συνθήκες του eActros, το οποίο θα διατεθεί και σε αρκετούς ακόμη επιλεγμένους πελάτες. Το επόμενο βήμα, θα είναι η απευθείας σύγκριση του eActros με μοντέλα άλλων κατασκευαστών στον eWayBW πρότζεκτ στον επαρχιακό δρόμο Β462 ο οποίος διαθέτει ηλεκτροφόρα σύρματα για (υβριδικά) φορτηγά με ρευματολήπτες όπως το Scania που έχουμε παρουσιάσει, τύπου τρόλεϊ. Το eActros που θα «κοντραριστεί» με τα υπόλοιπα οχήματα θα είναι τράκτορας με τρέιλερ, υψηλότερης ισχύος και με μεγαλύτερο μικτό βάρος από το σημερινό μοντέλο. Σε ό,τι αφορά τη συγκεκριμένη τεχνολογία, η Mercedes δεν σκοπεύει να επενδύσει ή να κάνει δοκιμές με αντίστοιχο όχημα: Κυρίως επειδή πουλάει φορτηγά σε ολόκληρο τον πλανήτη, και τα κόστη για την κατασκευή παρόμοιων υποδομών είναι δυσβάσταχτα ακόμη και για τα περισσότερα ανεπτυγμένα κράτη, αλλά κι επειδή η τεχνολογία των μπαταριών και των fuel cell εξελίσσεται με αλματώδεις ρυθμούς. Προσώρας, το eActros φορτώνεται με 12 τόνους και δουλεύει 12 ώρες την ημέρα, και φτάνει άνετα τα 200 χιλιόμετρα με μία φόρτιση. Οι μπαταρίες είναι σχεδόν στην οριστική τους μορφή για παραγωγή –το eActros θα αρχίσει να κατασκευάζεται μαζικά το 2020.
Ψηφιακό «μπουκέτο» υπηρεσιών σε φορτηγά και logistics
Η υπηρεσία τηλεματικής της Daimler, το γνωστό μας Fleetboard συμπληρώνει είκοσι χρόνια παρουσίας στην αγορά, και με την ψηφιοποίηση κάθε κρίκου της Μεταφοράς, η εταιρεία αποφάσισε να το ενσωματώσει (από αρχές 2019) ως ξεχωριστή επιχειρηματική μονάδα στο γκρουπ Daimler Trucks. Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος της αναβάθμισης, αρκεί να αναφέρουμε ότι, μιλάμε για μία μέχρι πρότινος «απλή» υπηρεσία. Με τη συνεχή διείσδυση των υπηρεσιών software στην ίδια την Έρευνα & Εξέλιξη των οχημάτων και στην υποστήριξη των πελατών, η συγκεκριμένη κίνηση κρίθηκε απαραίτητη. Η νέα επιχειρηματική μονάδα ονομάζεται Digital Services & Solutions και πέρα από το Fleetboard περιλαμβάνει και το νεότευκτο Mercedes-Benz UpTime (προληπτική συντήρηση). Από εκεί και πέρα, η Daimler Trucks ανακοίνωσε την εξαγορά της εφαρμογής (app) habbl, από την εταιρεία Eikona AG. Πρόκειται για μία εφαρμογή στον χώρο των logistics, με 4.700 εγγεγραμμένους οδηγούς/χρήστες και 4,7 δις το 2018.
Στο λάκκο με τα θηρία
Σε μικρή απόσταση από το μουσείο των Unimog υπάρχει η εκτός δρόμου πίστα του Έτιγκχαϊμ, όπου πραγματοποιούνται όλες σχεδόν οι παρουσιάσεις εκτός δρόμου και εργοταξιακών οχημάτων της Daimler, και το σημείο όπου διοργανώθηκε το τελευταίο σκέλος της εκδήλωσης. Αρκετά από τα εμπόδια είναι απροσπέλαστα απ’ οτιδήποτε δεν φοράει ερπύστριες ή δεν έχει το λογότυπο Unimog. Ή Zetros. Το θηριώδες μουράτο της Mercedes, ένα από τα πιο ακραία φορτηγά παραγωγής του πλανήτη, είχε την τιμητική του στην παρουσίαση. Ως προς τις εκπομπές ρύπων, παραμένει ακόμη στο Euro 5, καθώς δεν απευθύνεται σε ιδιώτες, αλλά σε εταιρείες έρευνας και διάσωσης, στρατούς και πετρελαϊκές εταιρείες στις εσχατιές του πλανήτη. Έχει ενδιαφέρον ότι, η πλειοψηφία των αγοραστών το παραγγέλνουν με χειροκίνητο κιβώτιο, αντί για το (στάνταρ) αυτοματοποιημένο. Ως 6x6 όπως ήταν διαθέσιμο στην πίστα είναι πρακτικά ασταμάτητο, με τα όρια να τίθενται από την εμπειρία του οδηγού. Όσο για τα Unimog που οδηγήσαμε –με καμία ουσιαστική αλλαγή μετά το προ μερικών ετών facelift, πέρα από μερικούς νέους συνδυασμούς καμπίνας και κινητήρα- το δια ταύτα παραμένει το ίδιο. Δεν υπάρχει τρόπος να κολλήσεις με Unimog, όσο κι αν το προσπαθήσεις. Όπως κάθε φορά, διασχίσαμε αδιανόητης δυσκολίας εμπόδια με οποιαδήποτε σχέση στο κιβώτιο ταχυτήτων. Εν κατακλείδι, η Daimler Trucks δείχνει να τα κάνει όλα σωστά, περίπου όπως και τα Unimog εκεί που δεν υπάρχει δρόμος.
