Αλλαγές επέρχονται στα δικαιώματα κατόχων κάρτας αναπηρίας στις μετακινήσεις τους με τα αστικά και υπεραστικά λεωφορεία.
Συγκεκριμένα, με απόφαση των υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Υποδομών και Μεταφορών και Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας προβλέπονται τα εξής:
Χρήση της Κάρτας Αναπηρίας στις μετακινήσεις
1. Στους κατόχους Κάρτας Αναπηρίας σε ισχύ, με σήμανση κλιμακίου αναπηρίας II ή III, παρέχονται τα ακόλουθα δικαιώματα:
(α) Δωρεάν μετακίνησης με τα συγκοινωνιακά μέσα του Ο.Α.Σ.Α.,
(β) δωρεάν μετακίνησης με τα συγκοινωνιακά μέσα του Ο.Σ.Ε.Θ.,
(γ) δωρεάν μετακίνησης στις διαδρομές που εκτελούνται από την Πανελλαδική Ομοσπονδία Αστικών Συγκοινωνιών και από τους Δήμους Κω και Ρόδου (αστικά ΚΤΕΛ),
(δ) μετακίνησης με μειωμένο κατά 50% κόμιστρο στις διαδρομές εσωτερικού που εκτελούνται από την Πανελλαδική Ομοσπονδία Αυτοκινητιστών Υπεραστικών Συγκοινωνιών (υπεραστικά ΚΤΕΛ).
2. Το δικαίωμα της παρ. 1 παρέχεται και σε έναν συνοδό του κατόχου της Κάρτας Αναπηρίας, εφόσον φέρει σχετική σήμανση («Σ») περί ανάγκης συνοδού.
3. Για την άσκηση του δικαιώματος μετακίνησης με τα συγκοινωνιακά μέσα του Ο.Α.Σ.Α. και τα λεωφορεία του Ο.Σ.Ε.Θ., είναι υποχρεωτική η επικύρωση της πλαστικής ηλεκτρονικής Κάρτας Αναπηρίας στα ειδικά μηχανήματα επικύρωσης.
Στην περίπτωση της παρ. 2, αρκεί μία επικύρωση της πλαστικής ηλεκτρονικής Κάρτας Αναπηρίας από τον κάτοχό της και δεν απαιτείται ξεχωριστή επικύρωσή της για τον συνοδό του. Κάτοχοι ηλεκτρονικής Κάρτας Αναπηρίας σε ισχύ, δεν επιτρέπεται να φορτίσουν με μηδενικό τύπο κομίστρου τις προσωποποιημένες κάρτες AthenaCard και ThessCard. Προς τούτο, το υποσύστημα της Κάρτας Αναπηρίας ενημερώνει διαλειτουργικώς τα αντίστοιχα υποσυστήματα του Ο.Α.Σ.Α. και του Ο.Σ.Ε.Θ..
4. Για την άσκηση του δικαιώματος μετακίνησης με το μετρό Θεσσαλονίκης, είναι υποχρεωτική η έκδοση, φόρτιση με μηδενικό τύπο κομίστρου και επικύρωση προσωποποιημένης κάρτας ThessCard για το μετρό, η οποία πραγματοποιείται:
(α) Με την επίδειξη Κάρτας Αναπηρίας σε ισχύ, με σήμανση κλιμακίου αναπηρίας II ή III,
(β) με την επίδειξη Δελτίου Μετακίνησης ατόμου με αναπηρία σε ισχύ ή
(γ) με την επίδειξη των δικαιολογητικών της παρ. 4 του άρθρου 2 ή
(δ) με την επίδειξη των δικαιολογητικών που αποδεικνύουν τις ιδιότητες που ορίζονται στις παρ. 5 και 6 του άρθρου 2. Η φόρτιση με μηδενικό τύπο κομίστρου ισχύει για το χρονικό διάστημα ισχύος της Κάρτας Αναπηρίας.
5. Σε περίπτωση ελέγχου, ο δικαιούχος επιδεικνύει την κάρτα που έχει επικυρώσει και η εγκυρότητά της ελέγχεται με τη χρήση συσκευής ελέγχου καρτών. Απαγορεύεται να ζητηθεί επίδειξη οποιουδήποτε άλλου εγγράφου επιβεβαιώνει την ιδιότητα του ατόμου με αναπηρία.
6. Για την άσκηση του δικαιώματος μετακίνησης με τα αστικά και υπεραστικά ΚΤΕΛ είναι υποχρεωτική η έκδοση εισιτηρίου μηδενικού και μειωμένου κομίστρου αντιστοίχως, η οποία πραγματοποιείται με την επίδειξη της Κάρτας Αναπηρίας. Στην περίπτωση της παρ. 2, είναι υποχρεωτική η έκδοση εισιτηρίου μειωμένου κομίστρου και για τον συνοδό».
Κατάργηση κριτηρίων εντοπιότητας
Στο άρθρο 1 της υπ’ αρ. 3571/12.3.2025 κοινής υπουργικής απόφασης (Β’ 1193), απαλείφονται οι προϋποθέσεις εντοπιότητας των δικαιούχων και το άρθρο αναμορφώνεται ως εξής:
« Άρθρο 1
Χορήγηση Δελτίου Μετακίνησης σε Άτομα με Αναπηρία 1. Στα Άτομα με Αναπηρία που έχουν συνολικό ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω ή είναι δικαιούχοι προνοιακών επιδομάτων αναπηρίας που χορηγεί ο Ο.Π.Ε.Κ.Α., παρέχεται το δικαίωμα μετακίνησης με μειωμένο εισιτήριο κατά 50% σε όλες τις διαδρομές εσωτερικού των υπεραστικών λεωφορείων των ΚΤΕΛ.
2. Στα Άτομα με Αναπηρία που έχουν συνολικό ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω ή είναι δικαιούχοι προνοιακών επιδομάτων αναπηρίας, που χορηγεί ο Ο.Π.Ε.Κ.Α., με την προϋπόθεση ότι το ετήσιο συνολικό δηλωθέν ατομικό τους εισόδημα δεν είναι μεγαλύτερο των είκοσι τριών χιλιάδων (23.000) ευρώ ή το ετήσιο συνολικό δηλωθέν οικογενειακό εισόδημα δεν είναι μεγαλύτερο των είκοσι εννέα χιλιάδων (29.000) ευρώ, παρέχεται το δικαίωμα δωρεάν μετακίνησης:
α) Με τα συγκοινωνιακά μέσα αρμοδιότητας του Ο.Α.Σ.Α.,
β) με τα συγκοινωνιακά μέσα αρμοδιότητας του Ο.Σ.Ε.Θ.,
γ) με τα αστικά μέσα συγκοινωνίας των Αστικών ΚΤΕΛ των Περιφερειακών Ενοτήτων και των Δήμων Κω και Ρόδου.
Το ετήσιο συνολικό δηλωθέν οικογενειακό εισόδημα των είκοσι εννέα χιλιάδων (29.000) ευρώ του προηγούμενου εδαφίου προσαυξάνεται με πέντε χιλιάδες εξακόσια ευρώ (5.600) ευρώ για κάθε επιπλέον άτομο πέραν του δικαιούχου, που συνοικεί και εξαρτάται από τον φορολογούμενο, εφόσον αυτό παρουσιάζει αναπηρία 67% και άνω.
«Το ύψος του εισοδήματος αποδεικνύεται με το τελευταίο εκκαθαριστικό σημείωμα της δήλωσης του φόρου εισοδήματος. Τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται από τον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγύης (ΟΠΕΚΑ) ως προνοιακά επιδόματα αναπηρίας δεν υπολογίζονται στα εισοδηματικά όρια του συνολικού ατομικού εισοδήματος (23.000€) ή του συνολικού οικογενειακού εισοδήματος (29.000€) για τη χορήγηση του Δελτίου Μετακίνησης Α.με.Α., σύμφωνα με το άρθρο 81 του ν. 4611/2019.
Οι ολικά τυφλοί (ν. 958/1979, Α΄191) εξαιρούνται των εισοδηματικών κριτηρίων, όπως ορίζονται ως άνω, και λαμβάνουν δελτίο μετακίνησης ανεξάρτητα από το όριο εισοδήματός τους».
3. Tα δικαιώματα των παρ. 1 και 2 χορηγούνται, εφόσον πρόκειται για άτομα που κατοικούν μόνιμα και νόμιμα στην Ελλάδα και επιπλέον είναι:
(α) Ελληνικής υπηκοότητας ή
(β) υπήκοοι των Κρατών-Μελών της Ε.Ε. καθώς και υπηκόους Κρατών-Μελών του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (Ε.Ε.Ο.Χ.) ή
(γ) υπήκοοι των Κρατών που περιλαμβάνονται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση που κυρώθηκε με το ν. δ. 4017/1959 (Α’ 246) ή
(δ) πολίτες τρίτων χωρών που είτε (αα) έχουν καταστεί ανίκανοι για εργασία μετά από εργατικό ατύχημα σε ελληνικό έδαφος είτε (ββ) είναι μέλη οικογένειας Έλληνα πολίτη ή πολίτη της Ε.Ε., κατά τα οριζόμενα στην παρ. 2 του άρθρου 20 του π.δ. 106/2007 (Α’ 135), στην παρ. 4 του άρθρου 85 του ν. 4251/2014 (Α’ 80) και στο άρθρο 31 παρ. 1 του ν. 4540/2018 (Α’ 91) ή
(ε) αναγνωρισμένοι πρόσφυγες, των οποίων το καθεστώς παραμονής στην Ελλάδα διέπεται από τις διατάξεις της Σύμβασης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων (ν.δ. 3989/1959, Α’ 201), όπως τροποποιήθηκε από το Πρωτόκολλο της Νέας Υόρκης του 1967 για το Καθεστώς των Προσφύγων (α.ν. 389/1968, Α’ 125).
4. Το Δελτίο Μετακίνησης για τους μόνιμους κατοίκους των κατά περίπτωση Περιφερειακών Ενοτήτων χορηγείται από τις αρμόδιες υπηρεσίες των Περιφερειών καθώς και από τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών (Κ.Ε.Π.) της χώρας. Η Πανελλαδική Ομοσπονδία Αυτοκινητιστών Υπεραστικών Συγκοινωνιών (Π.Ο.Α.Υ.Σ.) αναλαμβάνει: την εκτύπωση και τη διάθεση των Δελτίων Μετακίνησης στις αντίστοιχες Περιφέρειες και Περιφερειακές Ενότητες. Η Πανελλαδική Ομοσπονδία Αστικών Συγκοινωνιών (Π.Ο.Α.Σ.) αναλαμβάνει την εκτύπωση και τη διάθεση των Δελτίων Μετακίνησης στις αντίστοιχες Περιφερειακές Ενότητες.
5. Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να προσκομίσουν γνωμάτευση των Υγειονομικών Επιτροπών σε ισχύ [του π.δ. 611/1977 (Α’ 198), του άρθρου 166 του ν. 2683/1999 (Α’ 19), των άρθρων 165 και 167 του ν. 3528/2007 (Α’ 26), του τ. Ι.Κ.Α., των Υγειονομικών Επιτροπών του άρθρου 6 του ν. 3863/2010 (Α’ 115) (Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας) ή της Α.Σ.Υ.Ε., Α.Ν.Υ.Ε., Α.Α.Υ.Ε., της Ανώτατης Υγειονομικής Επιτροπής της Ελληνικής Αστυνομίας, της Ανώτατης Υγειονομικής Επιτροπής του Πυροσβεστικού Σώματος (άρθρο 1 του ν. 4331/2015)] στην οποία θα αναγράφεται απαραίτητα το ποσοστό αναπηρίας, το οποίο πρέπει να είναι 67% και άνω.
6. Όσοι λαμβάνουν σύνταξη επ’ αόριστον με απόφαση Διοικητικού Διευθυντή Ασφαλιστικού φορέα ή του e-ΕΦΚΑ (απόφαση η οποία έχει εκδοθεί βάσει γνωματεύσεως Υγειονομικής Επιτροπής και στην οποία αναγράφεται το ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω) δικαιούνται Δελτίο Μετακίνησης χωρίς να απαιτείται η έκδοση πρόσθετης γνωμάτευσης Υγειονομικής Επιτροπής.
7. Όσοι λαμβάνουν οικονομική ενίσχυση (επίδομα) αναπηρίας από τον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ο.Π.Ε.Κ.Α.) δικαιούνται Δελτίο Μετακίνησης χωρίς προσκόμιση γνωμάτευσης Υγειονομικών Επιτροπών.
8. Τα άτομα:
α) Με οπτική αναπηρία - αναπηρία όρασης και ποσοστό 80% και άνω,
β) τα άτομα με σοβαρή ή βαριά νοητική υστέρηση με ποσοστό 80% και άνω και δείκτη νοημοσύνης 34 και κάτω,
γ) τα άτομα με σύνδρομο Down ή άλλα γενετικά σύνδρομα του χρωμοσώματος με συνοδό σοβαρή ή βαριά νοητική υστέρηση και ποσοστό 80% και άνω και
δ) τα άτομα με διαταραχή αυτιστικού φάσματος ή διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή ή αυτισμό ή σύνδρομο Asperger με ποσοστό 80% και άνω, δικαιούνται Δελτίο Μετακίνησης και για τους συνοδούς τους. Οι συνοδοί μετακινούνται υποχρεωτικά με τον δικαιούχο για τη διέλευση του συνοδού αρκεί μία επικύρωση της προσωποποιημένης κάρτας από τον κάτοχό της και δεν απαιτείται ξεχωριστή επικύρωσή της για τον συνοδό του.
9. Όσοι ενδιαφερόμενοι διαθέτουν Ψηφιακή Κάρτα Αναπηρίας (άρθρο 106 του ν. 4961/2022) με τη σήμανση κλιμακίου αναπηρίας «ΙΙ» και «ΙΙΙ», δεν απαιτείται να προσκομίσουν γνωμάτευση Υγειονομικών Επιτροπών».
Άρθρο 3 Κατά λοιπά εξακολουθεί να ισχύει η υπ’ αρ. 3571/ 12.3.2025 κοινή υπουργική απόφαση.
Φωτογραφίες αρχείου και freepik