Διαστάσεις επιδημίας λαμβάνουν πλέον οι χρεοκοπίες φιλόδοξων νεοφυών εταιρειών που κατασκευάζουν (και επαγγελματικά) οχήματα μηδενικών εκπομπών ρύπων. Τελευταίο πλήγμα, η γνωστή –κυρίως από τη συνεργασία της με την Iveco, την Bosch κ.ά.- Nikola, η οποία ανακοίνωσε με επιστολή της στο αμερικανικό χρηματιστήριο, την υπαγωγή της στο Άρθρο 11 και την ταυτόχρονη αίτηση προστασίας από τους πιστωτές.
Η αμερικανική εταιρεία είχε καιρό που παρέπαιε, έχοντας να αντιμετωπίσει την σχεδόν ανύπαρκτη ζήτηση των φορτηγών της, την ταχεία… καύση μετρητών και την αδυναμία να βρει νέες πηγές χρηματοδότησης.
Η εξέλιξη αυτή ολοκληρώνει μια δύσκολη πορεία, η οποία περιελάμβανε αρκετές αλλαγές στην ηγεσία της εταιρείας, κατακόρυφη πτώση της αξίας της μετοχής και ισχυρισμούς περί σορταρίσματος της μετοχής από επενδυτές με προνομιούχο πρόσβαση σε εσωτερική πληροφόρηση. «Όπως και άλλες εταιρείες στον κλάδο των ηλεκτρικών οχημάτων, αντιμετωπίσαμε δύσκολες συνθήκες στην αγορά και μακροοικονομικούς παράγοντες που επηρέασαν την ικανότητά μας να λειτουργούμε», ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο διευθύνων σύμβουλος της Nikola, Steve Girsky. «Δυστυχώς, οι καλύτερες προσπάθειές μας δεν ήταν αρκετές για να ξεπεράσουμε αυτές τις σημαντικές προκλήσεις», πρόσθεσε.
Η ανακοίνωση αναφέρει επίσης ότι, η Nikola, η οποία ξεκίνησε να κατασκευάζει αμιγώς ηλεκτρικούς τράκτορες και στράφηκε μετέπειτα προς τα φορτηγά με fuel cell, αποφάσισε να ξεκινήσει μια διαδικασία πώλησης για να διασφαλίσει μια ομαλή εκκαθάριση. Η εταιρεία θα συνεχίσει κάποιες εργασίες υποστήριξης/σέρβις και ανεφοδιασμού με υδρογόνο των –μερικών δεκάδων που κατόρθωσε να πουλήσει- φορτηγών πελατών μέχρι το τέλος Μαρτίου.
Φαντασμαγορική άνοδος, επώδυνη πτώση
Η Nikola, με έδρα το Φοίνιξ της Αριζόνα, παρέδωσε το πρώτο της όχημα τον Δεκέμβριο του 2021. Μια σειρά περιστατικών πυρκαγιάς που αφορούσαν τα ηλεκτρικά της φορτηγά το 2023 είχε ως αποτέλεσμα την ανάκληση όλων των οχημάτων της και δημιούργησε ανησυχίες για την ασφάλεια. Η Nikola αύξησε την παραγωγή των fuel cell φορτηγών της το 2024, αλλά εξακολουθούσε να χάνει εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια από κάθε όχημα που πωλούσε, καθώς οι αμερικανικές μεταφορικές εταιρείες ήταν απρόθυμες να επενδύσουν στα ηλεκτρικά και fuel cell φορτηγά εν μέσω υψηλού κόστους δανεισμού.
Η μετοχή έπεσε περίπου 38% την Τετάρτη 19 Φεβρουαρίου, αποτιμώντας την εταιρεία σε λιγότερο από 50 εκατομμύρια δολάρια. Πρόκειται για μία θεαματική και άκρως επώδυνη για τους μετόχους βουτιά από την ανώτατη κεφαλαιοποίηση των περίπου 27 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2020, όταν η Nikola αποτιμούνταν περισσότερο από τη Ford! Η εταιρεία, η οποία δήλωσε ότι η μονάδα παραγωγής της στο Coolidge της Αριζόνα μπορεί να παράγει περίπου 2.400 φορτηγά ετησίως σε τρεις βάρδιες, ανέφερε περιουσιακά στοιχεία μεταξύ 500 εκατομμυρίων και 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων. Υπολόγισε ότι οι, δυσθεώρητες υποχρεώσεις της ήταν μεταξύ 1 και 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με την κατάθεση στο αμερικανικό πτωχευτικό δικαστήριο της περιφέρειας του Ντελαγουέαρ.
Οικονομική ασφυξία και φυλακή
Τα μετρητά και τα ταμειακά ισοδύναμα της Nikola μειώθηκαν απότομα στα 198,3 εκατ. δολάρια στο τέλος Σεπτεμβρίου 2024, έναντι 464,7 εκατ. δολαρίων στο τέλος του 2023. Την Τετάρτη, η εταιρεία ανακοίνωσε ότι εισέρχεται στη διαδικασία του Κεφαλαίου 11 με 47 εκατ. δολάρια σε μετρητά στο ταμείο της. Η μετοχή έχει πέσει αρκετές φορές κάτω από το όριο του 1 δολαρίου και η εταιρεία κατέφυγε πέρυσι σε αντίστροφο σπλιτ μετοχών για να συμμορφωθεί με τους κανόνες εισαγωγής του δείκτη Nasdaq.
Λίγο μετά την είσοδο στο χρηματιστήριο το 2020, η Nikola δέχθηκε βαρύ πλήγμα από μια καυστική έκθεση ομάδας επενδυτών που κατηγορούσαν τα στελέχη της εταιρείας για εξαπάτηση –συγκεκριμένα πως, τα φορτηγά Nikola ήταν (τότε) στατικά πρωτότυπα κι όχι έτοιμα για οδήγηση. Η Nikola είχε αρνηθεί τους ισχυρισμούς. Ωστόσο, ο ιδρυτής και τότε διευθύνων σύμβουλος Τρέβορ Μίλτον δεν έπεισε τους δικαστές και καταδικάστηκε για απάτη το 2022 και σε τετραετή φυλάκιση το επόμενο έτος.
