Γιατί Επαγγελματίας Οδηγός, γιατί αφιέρωμα
Βασικός συντελεστής της Οδικής Μεταφοράς, ο επαγγελματίας οδηγός καλείται να υλοποιήσει το δύσκολο έργο της παράδοσης των προϊόντων με ασφάλεια και με συνέπεια για τον πελάτη, αλλά και με τους όρους και τις προϋποθέσεις που θέτει ο ιδιοκτήτης του οχήματος, είτε πρόκειται για Μεταφορική εταιρεία, είτε για εμπορική επιχείρηση. Επάγγελμα Οδηγός. Εύκολο να το προσεγγίσει κανείς από την τυπική του πλευρά, δύσκολο να το ακολουθήσει στην πράξη. Παρόλα αυτά, παραμένει επάγγελμα ενδιαφέρον μέχρι και ελκυστικό, θα λέγαμε. Κυρίως από τους νέους που αναζητούν μια δουλειά για να γλιτώσουν από την ανεργία, αλλά και από τους νέους που συνειδητά και όχι κατ' ανάγκη επιλέγουν το επαγγελματικό τιμόνι, γιατί αυτό τους αρέσει και με αυτό επιθυμούν να ζήσουν. Πολλοί, ωστόσο, είναι αυτοί που σε μεταγενέστερο στάδιο θα το εγκαταλείψουν μην αντέχοντας τη φύση της δουλειάς, αλλά κυρίως τις συνεχείς πιέσεις και απαιτήσεις που δέχονται από την εργοδοσία, είτε αυτές είναι στο πλαίσιο των συνθηκών που έχουν διαμορφωθεί από την αγορά και τον ανταγωνισμό είτε όχι, και αποσκοπούν δηλαδή στο επιπλέον κέρδος της επιχείρησης.
Η εξειδίκευση ανεβάζει τον πήχη
Πέρα όμως από τα παραπάνω, τα τελευταία λίγα χρόνια, έχουν επέλθει αλλαγές στο επάγγελμα του οδηγού. Από τη μια η ταχύτατη εξέλιξη της τεχνολογίας των επαγγελματικών αυτοκινήτων και από την άλλη οι νέες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στην αγορά των Logistics, απαιτούν όχι μόνο εναλλαγή μεταφορικών μέσων, αλλά και αυξημένες ειδικές γνώσεις, ακριβώς λόγω της εξειδίκευσης των Μεταφορών και της διεύρυνσης των παρεχομένων συναφών υπηρεσιών. Το μοντέλο «εκτελούνται γενικαί μεταφοραί» που επικρατούσε στο παρελθόν, έχει πλέον ξεπεραστεί δίδοντας τη θέση του στις εξειδικευμένες υπηρεσίες μεταφορών που περιλαμβάνουν μεταφορές ή διανομές συγκεκριμένων ομάδων προϊόντων όπως κρέατα, φάρμακα, γλυκά, μαγειρευμένα φαγητά, ζωντανά ψάρια, αλλά και κοντέινερ, υπερβαρέα αντικείμενα, χημικά προϊόντα, αέρια, ή ακόμη εμπορεύματα ιδιαίτερα υψηλής αξίας, είδη που τελούν υπό συγκεκριμένο νομικό καθεστώς διακίνησης (καπνικά, αλκοολούχα κ.α.). Αυτή η εξειδίκευση των μεταφορικών υπηρεσιών, έχει ως αποτέλεσμα την αναζήτηση ικανών και σωστά ενημερωμένων οδηγών, οι οποίοι ταυτόχρονα θα πρέπει να πληρούν και μια σειρά «βασικών» προϋποθέσεων που θέτει η εργοδοτική πλευρά. Με δυο λόγια, ο πήχης στην επιλογή επαγγελματία οδηγού ανέβηκε ψηλά. Αυτός είναι και ο λόγος που πήραμε την απόφαση να ερευνήσουμε το θέμα «επαγγελματίας οδηγός» κάτω από τα σημερινά δεδομένα. Για να δώσουμε μια όσο το δυνατόν πιο ρεαλιστική εικόνα στους νέους που επιζητούν ή ταυτόχρονα επιζητούν και επιθυμούν να εισέλθουν στο επάγγελμα, να καταδείξουμε τα υπέρ και τα κατά, καθώς και τα σημεία τριβής στις σχέσεις εργοδότη και μισθωτού οδηγού. Εμείς αναγνωρίζοντας το έργο, τη σημασία του και τη συνεισφορά του επαγγελματία οδηγού στην ευρύτερη αγορά των Μεταφορών και των Logistics παρουσιάζουμε την έρευνά μας αυτή, αφιερωμένη στον ίδιο τον Επαγγελματία Οδηγό.
Στο απόγειο της Τεχνολογίας
Κάθε δεύτερο χρόνο, στο Ανόβερο, το περιοδικό ΤΤ δίνει το δικό του παρών στην παγκόσμια έκθεση της βιομηχανίας των Οχημάτων, στη γνωστή μας πλέον ΙΑΑ, εκεί που παρουσιάζεται ό,τι νεότερο έχει να επιδείξει ο Κλάδος της παγκόσμιας βιομηχανίας των φορτηγών, των λεωφορείων, των ελαφρών επαγγελματικών, των ρυμουλκουμένων και των συναφών με αυτά προϊόντων. Καταγράφουμε και σας μεταφέρουμε στις σελίδες που ακολουθούν τις κυριότερες και πιο πρόσφατες τεχνολογικές εξελίξεις για να μοιραστούμε μαζί σας τις εντυπώσεις μας. Ένα γενικό σχόλιο που έχουμε να κάνουμε είναι αυτή η δύναμη της Τεχνολογίας που, χωρίς να επηρεάζεται από την κρίση ή άλλους παράγοντες, εξελίσσεται ταχύτατα αναπτύσσοντας νέα, καινοτόμα προϊόντα, με τα περισσότερα να διατίθενται προς άμεση εφαρμογή και χρήση, ενώ, ορισμένα άλλα να βρίσκονται ακόμη στο στάδιο της βελτίωσης, όπως για παράδειγμα τα αυτο-οδηγούμενα οχήματα. Τα οποία, στους περισσότερους φαντάζουν σαν μια ουτοπία, ή σαν ένα παιχνίδι εντυπωσιασμού. Τίποτα από αυτά. Απλά βρισκόμαστε στο πρώτο στάδιο μιας νέας τεχνολογίας που έχει δοκιμαστεί, έχει περάσει τα βασικά τεστ και εξελίσσεται. Σε μια άλλη σελίδα των ειδήσεων που ακολουθούν, θα διαβάσετε ότι οι ασφαλιστές πρέπει να λάβουν υπόψη τους τα αυτο-οδηγούμενα οχήματα, τα οπoία μελλοντικά θα επηρεάσουν την ασφαλιστική αγορά. Γιατί; Γιατί απλά δεν θα προκαλούνται ατυχήματα, δεν θα υπάρχουν ζημιές. Απίστευτο;
Περισσότερα συστήματα, λιγότερα φορτηγά
Στη φετινή ΙΑΑ, παρατηρήσαμε, ότι τα περισσότερα νέα προϊόντα αφορούσαν στον τομέα των συστημάτων ασφάλειας, μείωσης των ρύπων και εξοικονόμησης καυσίμων, ενώ ο τομέας των οχημάτων έμεινε θα λέγαμε «στάσιμος» με ελάχιστες εξαιρέσεις. Δεν είναι καθόλου υπερβολικό να πούμε, ότι τα περισσότερα βαριά φορτηγά είχαν ήδη εμφανιστεί στην Αθήνα, το Μάιο στην έκθεση Transport Show 2014, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι υπάρχει διάθεση σύγκρισης. Απλά οι αντιπρόσωποι στη χώρα μας πέτυχαν -και μπράβο τους- να εξασφαλίσουν τα νέα μοντέλα για τη δική μας έκθεση και τίποτα παραπάνω.
Η νέα τάση στις Μεταφορές
Ανέκαθεν, το ζήτημα της οικονομίας του καυσίμου στα βαρέα οχήματα, φορτηγά και λεωφορεία, απασχολούσε τον κόσμο των Μεταφορών. Γυρίζοντας όμως μια και δυο δεκαετίες πίσω, στις προτεραιότητες των αυτοκινητιστών περιλαμβάνονταν και άλλοι βασικοί για την επιλογή μοντέλου, παράγοντες οι οποίοι κατά κύριο λόγο έκριναν την επιλογή του ενός ή του άλλου μοντέλου, παράγοντες όπως το αυξημένο ωφέλιμο φορτίο (γιατί οι υπερφορτώσεις ήταν ο κανόνας στις μεταφορές), άρα και οι δυνατότητες φόρτισης των αξόνων, η αποτελεσματικότητα των φρένων (πάλι γιατί το όχημα κατέβαινε φορτωμένο), αλλά πάνω απ΄ όλα η ιπποδύναμή του, να βγάζει τον ανήφορο με μερικούς τόνους παραπάνω στην καρότσα, αλλά και για να αφήνει πίσω του τα άλλα φορτηγά, ικανοποιώντας μια άλλη, προσωπική, επιθυμία του ιδιοκτήτη του. Υπέρ αυτών των προτεραιοτήτων, θυσιαζόταν η κατανάλωση. «Καίει κάτι παραπάνω, αλλά φυσάει στον ανήφορο», ήταν μια φράση που συχνά κυκλοφορούσε στις πιάτσες οδηγών και ιδιοκτητών. ΄Ωσπου ήρθε η ώρα, όλοι οι κατασκευαστές να προσφέρουν φορτηγά και λεωφορεία που «πετούσαν» στις ανηφόρες, που φρέναραν αποτελεσματικά στον κατήφορο, οχήματα που τα τεχνικά τους βάρη ξεπερνούσαν τα νόμιμα επιτρεπόμενα, ήταν πιο ασφαλή και άνετα για τον οδηγό, αλλά στο μεταξύ …οι πελάτες αναθεώρησαν τις προτεραιότητές τους.
Τώρα προέχει η Οικονομία
Τώρα στην κορυφή των απαιτήσεών τους βρίσκεται η οικονομία. Οικονομία στην κατανάλωση και στη συνολική λειτουργία του οχήματος (διαστήματα και κόστος σέρβις, ανταλλακτικά κ.α.). Πλέον, το ένα λίτρο στην κατανάλωση μετράει. Η διαφορά ανάμεσα στα 32 και στα 33 λίτρα/100χλμ γίνεται υπολογίσιμη, καθώς τα χιλιόμετρα που διανύει καθημερινά το όχημα είναι πολλαπλάσια των εκατό, πολλαπλασιάζονται κατόπιν με το μήνα ή με το χρόνο και στη συνέχεια με τον αριθμό των οχημάτων που διαθέτει ο στόλος της κάθε εταιρείας. Το τελικό νούμερο της εξοικονόμησης σε λίτρα δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητο από κανέναν πια. Αντίθετα γίνεται το ζητούμενο. Με δυο λόγια η τάση άλλαξε. Η οικονομία στην κατανάλωση και στη λειτουργία του οχήματος βρίσκεται μπροστά από την ιπποδύναμη και όταν η ισχύς κρίνεται επίσης απαραίτητη, πάλι αναζητείται ο βέλτιστος συνδυασμός, δηλαδή πολλά άλογα, αλλά με τη χαμηλότερη δυνατή κατανάλωση καυσίμου. Αυτή η μεταστροφή δεν είναι άσχετη με τη βαριά ύφεση που πλανάται πάνω από την Ευρώπη, με την οικονομική κρίση που πλήττει τη μια χώρα μετά την άλλη, το σκληρό ανταγωνισμό που επήλθε με τη διεύρυνση της ΕΕ και την είσοδο χιλιάδων φορτηγών που προσέφεραν χαμηλού κόστους μεταφορικές υπηρεσίες εξαιτίας κυρίως των χαμηλόμισθων οδηγών τους, αλλά και άλλων παραγόντων που δεν είναι της στιγμής να αναφερθούν εδώ.
Η μείωση της κατανάλωσης …κοστίζει
Το θέμα ωστόσο της μείωσης της κατανάλωσης, διαφοροποιείται, όπως γνωρίζετε, από δύο βασικότατους θα λέγαμε παράγοντες: Τον οδηγό και το όχημα. Και εδώ η τεχνολογία έχει σημειώσει εκπληκτικά βήματα προόδου: Από τη μια διαθέτει συστήματα αυτο-εκπαίδευσης του οδηγού, όσο αυτός οδηγεί το όχημα, παρέχοντάς του οδηγίες και υποδεικνύοντάς του τις κατάλληλες ενέργειες, που πρέπει να ακολουθεί κάθε φορά που επέρχεται μεταβολή των συνθηκών οδήγησης λόγω διαμόρφωσης του δρόμου, της ταχύτητας κ.λ.π. και από την άλλη είναι σε θέση (η τεχνολογία) να προσφέρει έξτρα εξοπλισμό στο όχημα με τον οποίο εξασφαλίζεται μείωση της κατανάλωσης, όπως είναι τα εξελιγμένα συστήματα μετάδοσης της κίνησης, το προγνωστικό σύστημα αλλαγής ταχυτήτων σύμφωνα με το ανάγλυφο του δρόμου για τα επόμενα 2-3 χιλιόμετρα, τα αεροδυναμικά βοηθήματα που τώρα εφαρμόζονται και στα ρυμουλκούμενα κ.α.
Πρόκειται για συστήματα που επιβεβαιωμένα μειώνουν την κατανάλωση, αλλά κοστίζουν, καθώς ακόμη περιλαμβάνονται στον έξτρα εξοπλισμό του οχήματος. Και λέμε ακόμη, γιατί σύντομα αρκετά από αυτά θα περάσουν στον στάνταρ εξοπλισμό, όπως συνέβη και με τα συστήματα ασφαλείας. Μέχρι τότε όμως, ο υποψήφιος ιδιοκτήτης του οχήματος ή ο διαχειριστής του στόλου θα πρέπει να εξετάσει αυτό το υπερβάλλον κόστος και να το αξιολογήσει σε συνδυασμό με το περιβάλλον λειτουργίας του οχήματος. Για παράδειγμα, ένας αεροδυναμικός έξτρα εξοπλισμός μπορεί να είναι πολύτιμος για το φορτηγό των διεθνών μεταφορών, όχι όμως και για το φορτηγό των αστικών μεταφορών – διανομών. Το ίδιο συμβαίνει και με το προγνωστικό σύστημα. Αντίθετα, ένα εξελιγμένο σύστημα υβριδικής κίνησης αποβαίνει σωτήριο για το όχημα της αστικής μεταφοράς, ενώ ελαχιστοποιείται η συμβολή του στο φορτηγό των μεγάλων αποστάσεων.
Μελανό σημείο
Μαύρη σελίδα σε βάρος της Μεταφοράς πρόσθεσε το τραγικό δυστύχημα στον κόμβο της Βέροιας με την κοινωνία να αγανακτεί, δικαιολογημένα αυτή τη φορά, βλέποντας σκηνές φρίκης και το χάρο να παίρνει τόσο αναπάντεχα τις ζωές αθώων συμπολιτών μας. Και χάρος δεν ήταν παρά η ρουμάνικη νταλίκα με τον Ρουμάνο ασυνείδητο – στα όρια του εγκλήματος - οδηγό που σκόρπισε το θάνατο και την καταστροφή σε δεκάδες οικογένειες. Το έγκλημά του αφορά στην ομολογία του, ότι οδηγούσε χωρίς βοηθητικό σύστημα πέδησης, χωρίς δηλαδή κλαπέτο και χωρίς ριτάρντερ. Και δυστυχώς συνέχιζε την πορεία του τρέχοντας στα όρια του κόφτη, ενώ είναι γνωστό ότι τα δισκόφρενα όταν αναλαμβάνουν μόνα τους την πέδηση του οποιουδήποτε βαρέως οχήματος (40 τόνοι Χ την ταχύτητά του), υπερθερμαίνονται και τίθενται εκτός ενέργειας. Τι περίμενε δηλαδή ο οδηγός; Ότι δεν θα χρειαστεί να φρενάρει απότομα;
Η δική μας καμπάνια
Τα κεντρικά θέματα του παρόντος τεύχους, αναφέρονται στο διαφημιστικό μήνυμα της τηλεοπτικής καμπάνιας που ξεκίνησε σχεδόν σε όλα τα μεγάλα κανάλια προβάλλοντας το περιοδικό ΤΡΟΧΟΙ & TIR. Το οποίο, ταυτόχρονα, ανανεώνεται για μια πιο ευχάριστη ανάγνωση. Ελπίζουμε να το παρατηρήσετε… Από την πλευρά μας θέλουμε να ευχαριστήσουμε τις εταιρείες, που ανταποκρίθηκαν αμέσως στο αίτημα του περιοδικού να μας «δανείσουν» για λίγο τα καινούργια τους φορτηγά και τους οδηγούς προκειμένου να γυριστεί το τηλεοπτικό διαφημιστικό μας βίντεο, το οποίο βγήκε στον αέρα με την κυκλοφορία του παρόντος τεύχους και ελπίζουμε να σας άρεσε.
Καλό μήνα και πάντα καλοταξίδοι
