Μετά τη δημοσίευση του ν. 4663/20 (αναλυτική παρουσίαση στο τεύχος Μαρτίου του ΤΡΟΧΟΙ & ΤΙR), το υπ. Υποδομών και Μεταφορών προχώρησε σε μια σειρά επισημάνσεων και διευκρινήσεων για τη σωστή εφαρμογή των διατάξεων του νέου νόμου. Οι βασικές αλλαγές που επέρχονται είναι οι παρακάτω:
α. Απαγορεύεται η αντικατάστασή των ΦΔΧ με αρχική χορήγηση με άλλο όχημα, οποιουδήποτε μικτού βάρους, ακόμα και του ιδίου. Επιτρέπεται ελεύθερα η διάσπαση συρμού ή αρθρωτού ΦΔΧ με αρχική χορήγηση και η προσάρτηση ρυμουλκουμένων χωρίς καταβολή επιπλέον εισφοράς (δηλαδή τα 500 ευρώ της υ.α. Β1/οικ.17662/1345/2014, Β’ 721), ακόμα και όταν με την προσάρτηση αυξάνεται το μικτό βάρος του συρμού.
β. Προστίθενται νέοι τρόποι απόδειξης της οικονομικής επιφάνειας του οδικού μεταφορέα εμπορευμάτων, πέραν της εγγυητικής επιστολής τραπέζης και της βεβαίωσης τραπεζικού υπολοίπου, και συγκεκριμένα προστίθεται το γραμμάτιο παρακαταθήκης του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, οι επικυρωμένοι ετήσιοι λογαριασμοί της επιχείρησης και η ασφάλιση επαγγελματικής ευθύνης. Επομένως, από τη δημοσίευση του νόμου, παύει να ισχύει η υποχρέωση των μεταφορικών επιχειρήσεων που διαθέτουν ΦΔΧ με μίσθωση, χρηματοδοτική μίσθωση ή παρακράτηση κυριότητας να αποδεικνύουν την οικονομική τους επιφάνεια αποκλειστικά με εγγυητική επιστολή τραπέζης. Εγγυητικές επιστολές που έχουν κατατεθεί στις υπηρεσίες μεταφορών των Περιφερειών μπορούν, κατ’ επιλογήν της επιχείρησης, να αντικατασταθούν οποτεδήποτε με κάποιο άλλο από τα μέσα απόδειξης του άρθρου.
γ. Προστίθεται νέα ρύθμιση σύμφωνα με την οποία το δικαίωμα των «παλαιών αδειών» ΦΔΧ (άδειες ΦΔΧ πριν το ν.3887/2010) δεν ανακαλείται μόνο για το λόγο ότι το όχημα έπαυσε να κυκλοφορεί για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα και από οποιαδήποτε αιτία. Εξακολουθούν να ισχύουν οι διατάξεις που προβλέπουν ανάκληση του δικαιώματος ΦΔΧ για άλλους λόγους, π.χ. κατόπιν αίτησης του μεταφορέα λόγω παραίτησής του από το δικαίωμα ΦΔΧ. Επίσης προβλέπεται ότι η αντικατάσταση κατόπιν αποχαρακτηρισμού του ΦΔΧ γίνεται οποτεδήποτε χωρίς προθεσμία, με επιφύλαξη ειδικών διατάξεων. Συνεπώς, από τη δημοσίευση του νόμου δεν εφαρμόζεται η Γνωμοδότηση της Νομικής Διεύθυνσης του Υπουργείου μας αριθμ. 219/1985 (εγκύκλιος αριθμ. 9951/520/29-4-1985) και κάθε άλλη σχετική γνωμοδότηση ή εγκύκλιος, σύμφωνα με την οποία η πάροδος ευλόγου χρόνου από την παύση κυκλοφορίας του οχήματος επιφέρει την απώλεια του δικαιώματος ΦΔΧ.
Μεταβιβάσεις και ασφαλιστική ενημερότητα
Επέρχονται οι ακόλουθες αλλαγές:
α. Σε περίπτωση μεταβίβασης ΔΧ αυτοκινήτου, όταν ο ιδιοκτήτης έχει οφειλές προς τον ΕΦΚΑ και το ΕΤΕΑΕΠ, η αξία του μεταβιβαζόμενου οχήματος προκύπτει από το τιμολόγιο πώλησης.
Καταργείται η υποβολή δήλωσης τιμήματος από τον πωλητή στην περιφερειακή υπηρεσία μεταφορών και η εκτίμηση της αξίας του μεταβιβαζόμενου οχήματος από τριμελή επιτροπή της Περιφέρειας.
β. Δεν απαιτείται ασφαλιστική ενημερότητα στις εξής περιπτώσεις μεταβιβάσεων:
- επιστροφή φορτηγού ή λεωφορείου δημόσιας χρήσης στον πωλητή που παρακράτησε την κυριότητα του οχήματος και του δικαιώματος, λόγω μη εξόφλησης του τιμήματος από τον αγοραστή και
- μεταβίβαση φορτηγού ή λεωφορείου δημόσιας χρήσης σε σύζυγο ή τέκνα του πωλητή. Σε αυτήν την περίπτωση ο/η σύζυγος ή τα τέκνα αναλαμβάνουν τις τυχόν ασφαλιστικές οφειλές του πωλητή από την ημέρα της μεταβίβασης και μέχρι την εξόφληση
Με την δεύτερη παράγραφο του άρθρου 31 ν. 4663/2020 τροποποιείται το άρθρο 30 του ν. 4611/2019 και καταργείται από την 1η Μαρτίου 2020 η υποχρέωση προσκόμισης αποδεικτικού ασφαλιστικής ενημερότητας στις εξής περιπτώσεις:
- αποχαρακτηρισμός και αντικατάσταση φορτηγού και λεωφορείου δημοσίας χρήσης
- παραίτηση ή ανάκληση της άδειας φορτηγού και λεωφορείου δημόσιας χρήσης για οποιοδήποτε λόγο.
Συνεπώς, από την 1η Μαρτίου 2020 οι υπηρεσίες μεταφορών των Περιφερειών παύουν να αναζητούν το δικαιολογητικό της ασφαλιστικής ενημερότητας για την διεκπεραίωση των ανωτέρω διαδικασιών.
Για τα ΦΙΧ
Τροποποιήσεις επέρχονται και για τα ΦΙΧ ως εξής:
α. Στην παράγραφο 4 του άρθρου 2 ν.δ. 49/1968 προστίθενται οι υδατοκαλλιεργητικές επιχειρήσεις στις επιχειρήσεις που δικαιούνται άδεια ΦΙΧ μικτού βάρους άνω των 4 τόνων
β. Στην παράγραφο 7 του άρθρου 2 ν.δ. 49/1968 διευρύνεται το μεταφορικό έργο των ΦΙΧ μέχρι 4 τόνων που χορηγούνται σε μεταφορικές επιχειρήσεις και σε γραφεία και πρακτορεία μεταφορών, ώστε να περιλαμβάνει όχι μόνο υλικά συσκευασίας αλλά κάθε είδος που ανήκει στην επιχείρηση και εξυπηρετεί τις λειτουργικές της ανάγκες, όπως ενδεικτικά υλικά συσκευασίας, εξοπλισμός.
Μίσθωση Ανάριθμων οχημάτων για δημόσια χρήση
Καθιερώνεται η νέα δυνατότητα μίσθωσης ανάριθμων οχημάτων κατηγορίας Μ1, Μ2, Μ3, Ν1, Ν2, Ν3, Ο2, Ο3 και Ο4 που έχουν εισαχθεί στην Ελλάδα, με σκοπό την θέση σε κυκλοφορία ως δημοσίας χρήσης. Οι παραπάνω κατηγορίες καλύπτουν όλα τα επαγγελματικά οχήματα επιβατικών μεταφορών (Μ), εμπορευματικών μεταφορών (Ν) και ρυμουλκούμενων (Ο).
Ρυθμίσεις για τα ΚΤΕΛ
1. Προβλέπεται ότι τα κόμιστρα των αστικών γραμμών καθορίζονται ενιαία, για όλους τους φορείς παροχής συγκοινωνιακού έργου, στην Υπουργική Απόφαση της παρ. 1 του άρθρου 10 του ν. 2963/2001 (Α’ 268). Με τον τρόπο αυτό καταργείται πλέον η έκδοση απόφασης καθορισμού κομίστρου ανά αστικό ΚΤΕΛ σε τοπικό επίπεδο.
2. Με τη διάταξη της παραγράφου 3 θεσπίζεται η υποχρέωση κάθε ΚΤΕΛ Α.Ε. ή ΚΤΕΛ να προβεί, εντός προθεσμίας τριών (3) μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου, στην έκδοση Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας, με τον οποίο θα καθορίζονται τα προσόντα πρόσληψης, οι λόγοι και η διαδικασία απόλυσης του προσωπικού, η υπηρεσιακή κατάσταση, η συμπεριφορά και οι υποχρεώσεις αυτού, ο χρόνος εργασίας και ανάπαυσης, οι πειθαρχικές ευθύνες και ποινές, τα όργανα και η διαδικασία επιβολής αυτών, καθώς και κάθε άλλη σχετική ρύθμιση σύμφωνα με τις προβλέψεις της κείμενης εργατικής νομοθεσίας.
Σε περίπτωση μη τήρησης της ανωτέρω προθεσμίας, με απόφαση του οικείου Περιφερειάρχη αναστέλλεται η λειτουργία του Δ.Σ. του ΚΤΕΛ έως την κατάθεση του εσωτερικού κανονισμού.
Το π.δ 246/2006 (Α΄261) καταργείται τρεις (3) μήνες μετά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου.
Επίσης, επανέρχεται σε ισχύ η ρύθμιση με την οποία παρέχεται η δυνατότητα διάθεσης της εμπρόσθιας θέσης συνοδηγού των υπεραστικών λεωφορείων των ΚΤΕΛ σε επιβάτη.
Ρυθμίσεις για τα τουριστικά Λεωφορεία
1. Το όριο ηλικίας των τουριστικών λεωφορείων δημόσιας χρήσης καθορίζεται στα 27 έτη από το έτος κατασκευής του πλαισίου, του έτους αυτού μη συμπεριλαμβανομένου (έως σήμερα υπολογιζόταν με βάση το έτος πρώτης κυκλοφορίας). Η συγκεκριμένη ρύθμιση εφαρμόζεται για οχήματα που ταξινομούνται μετά τις 12-2-2020.
2. Τα λεωφορεία που τίθενται σε κυκλοφορία κατά τις διατάξεις του άρθρου 4 του νόμου 711/1977 (νέο δικαίωμα) είναι είτε καινούρια είτε μεταχειρισμένα τουριστικά λεωφορεία δημόσιας χρήσης, προέλευσης εσωτερικού ή χώρας μέλους της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ., η ηλικία των οποίων δεν υπερβαίνει τα 5 έτη από το έτος κατασκευής του πλαισίου του έτους, αυτού μη συμπεριλαμβανομένου. Η ίδια προϋπόθεση ισχύει και για την αντικατάσταση τουριστικού λεωφορείου για το οποίο δεν έχει παρέλθει πενταετία από την αρχική χορήγηση του δικαιώματος, δηλαδή από την ημερομηνία έγκρισης θέσης σε κυκλοφορία τουριστικού λεωφορείου κατά τις διατάξεις του άρθρου 4.
Η ρύθμιση εφαρμόζεται από τις 12-5-2020. Έως αυτή την ημερομηνία εξακολουθεί να ισχύει η προϋπόθεση του Euro 5 ή V.
3. Κατά την αντικατάσταση τουριστικών λεωφορείων λόγω συμπλήρωσης του ορίου ηλικίας ή αποχαρακτηρισμού όταν έχει παρέλθει η πενταετία από την ημερομηνία χορήγησης της έγκρισης θέση σε κυκλοφορία σύμφωνα με το άρθρο 4 του ν. 711/1977 διακρίνουμε δύο περιπτώσεις:
α) Αν το λεωφορείο που τίθεται σε κυκλοφορία τίθεται για πρώτη φορά σε κυκλοφορία ως τουριστικό λεωφορείο δημόσιας χρήσης (π.χ. εισαγωγή από χώρα μέλος ΕΕ ή ΕΟΧ, Υπεραστικό) πρέπει να είναι ηλικίας μέχρι 15 ετών από το έτος κατασκευής του πλαισίου του έτους, αυτού μη συμπεριλαμβανομένου. Η συγκεκριμένη προϋπόθεση δεν αφορά στα μεταχειρισμένα οχήματα που το τιμολόγιο πώλησής τους, ή το Δελτίο Άφιξης Οχήματος (∆.Α.Ο.), ή το Πιστοποιητικό ταξινόμησής τους, έχει εκδοθεί προ της 12-2-2020.
β) Αν το λεωφορείο κυκλοφορεί ήδη ως τουριστικό πρέπει να είναι εντός του γενικότερου ορίου των 27 ετών.
4. Με την παράγραφο 4 τροποποιείται το άρθρο 36 του ν.3710/2008 (Α' 216) περί της κυκλοφορίας ειδικών τουριστικών λεωφορείων, δημόσιας χρήσης, ανοικτού τύπου, αστικής περιήγησης πόλεων με σκοπό τη βελτίωση του μέσου όρου ηλικίας των εισερχομένων οχημάτων στην αγορά καθώς και την αναβάθμιση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος που προκαλείται από την κυκλοφορία των εν λόγω οχημάτων. Εισάγεται ρύθμιση με την οποία καθορίζεται ότι τα εν λόγω οχήματα, που τίθενται σε κυκλοφορία στο πλαίσιο αρχικής έγκρισης θέσης σε κυκλοφορία από την οικεία Π.Υ.Τ. του Υπουργείου Τουρισμού, πρέπει να είναι καινούργια ή μεταχειρισμένα προέλευσης χώρας μέλους της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ. και η ηλικία τους να μην υπερβαίνει τα οκτώ (8) έτη από το έτος κατασκευής του πλαισίου, του έτους αυτού μη συμπεριλαμβανομένου. Η διάταξη αυτή δεν εφαρμόζεται για την έκδοση άδειας κυκλοφορίας λεωφορείων για τα οποία κατά τη δημοσίευση του νόμου έχει ήδη εκδοθεί πιστοποιητικό ταξινόμησης (παρ. 3).
Σε όλες τις ανωτέρω περιπτώσεις, για τον προσδιορισμό τον προσδιορισμό του έτους κατασκευής του πλαισίου προσκομίζεται σχετική βεβαίωση του εργοστασίου κατασκευής.
Ρυθμίσεις για τη διευκόλυνση των ατόμων με αναπηρία
Στο πλαίσιο άσκησης πολιτικής για τη διευκόλυνση των ατόμων με αναπηρία στα οδικά μέσα μεταφοράς, με το ν. 4662/2020 εισάγονται οι κάτωθι ρυθμίσεις:
Με το άρθρο 33 ορίζεται ότι τα αστικά λεωφορεία που τίθενται για πρώτη φορά σε κυκλοφορία Ελλάδα, από την 1-1-2021 φέρουν υποχρεωτικά εξοπλισμό για την πρόσβαση και ασφαλή μεταφορά ατόμων με κινητικά προβλήματα. Παράλληλα, σχετική δυνατότητα προβλέπεται και για τα υπεραστικά λεωφορεία
Επιπλέον, κατ΄ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 37, για την έκδοση άδειας κυκλοφορίας τουριστικού λεωφορείου δημόσιας χρήσης, θα πρέπει να προσκομιστεί υπεύθυνη δήλωση του μεταφορέα, με την οποία θα βεβαιώνει ότι έχει ενημερωθεί για τις υποχρεώσεις του και έχει προβεί στις απαραίτητες ενέργειες για την εφαρμογή της ΥΑ Α27733/2213/15 (Β΄1181/19-6-2015) (Κανονισμός Δικαιωμάτων Επιβατών) όπως ισχύει, αναφορικά με τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία.
Για τα ταξί
Για θέματα χορήγησης ή ανανέωσης ειδικής άδειας οδήγησης Ε.Δ.Χ. οχήματος , όπως θεσπίζονται με τις διατάξεις του άρθρου 95 του ν.4070/2012, με τον νέο νόμο ορίζονται τα εξής:
Τροποποιείται η περίπτωση β’ της παρ. 2 ως προς την προϋπόθεση που οφείλουν να πληρούν οι ενδιαφερόμενοι για την ανανέωση, και μόνον, της ειδικής άδειας οδήγησης Ε.Δ.Χ. οχήματος καθώς με το άρθρο 49 παρ. 8 του ν.4599/2019 (Α΄40) παρέχεται στους κατόχους ισχύουσας ειδικής άδειας οδήγησης Ε.Δ.Χ. οχήματος το δικαίωμα να συνεχίσουν την απασχόλησή τους ως οδηγοί Ε.Δ.Χ. οχήματος κατόπιν υποβολής αίτησης συνταξιοδότησης, σύμφωνα με τη διαδικασία και τα οριζόμενα της ανωτέρω διάταξης του ν.4599/2019.
Επίσης, τροποποιείται η περίπτωση για το αντίγραφο ποινικού μητρώου και το αποδεικτικό τίτλου επαρκούς γνώσης της ελληνικής γλώσσας. Συνεπώς, από την 12.02.2020, οπότε εκδόθηκε ο ν.4663/2020, και εντεύθεν για την χορήγηση ειδικής άδειας οδήγησης Ε.Δ.Χ. οχήματος ή την ανανέωση ήδη εκδοθείσας κατά το προϊσχύον θεσμικό πλαίσιο ειδικής άδειας, απαιτείται η υποβολή αντιγράφου ποινικού μητρώου δικαστικής χρήσης καθώς σε αυτό απαριθμούνται πλήρως οι ποινές που έχουν επιβληθεί σε κάποιο πρόσωπο, σε αντίθεση με το αντίγραφο γενικής χρήσης στο οποίο, κατόπιν παρέλευσης ορισμένου χρονικού διαστήματος, οι ποινές αποκρύπτονται και δεν εγγράφονται, μολονότι δεν έχουν διαγραφεί ολοσχερώς από το ποινικό μητρώο.
Επιπλέον, προκύπτει ότι για τη χορήγηση ειδικής άδειας οδήγησης Ε.Δ.Χ. οχήματος σε ενδιαφερόμενο που δεν φέρει την ελληνική ή κυπριακή υπηκοότητα, και προς εναρμόνιση του οικείου θεσμικού πλαισίου περί οδήγησης Ε.Δ.Χ. αυτοκινήτων με τις εκάστοτε ισχύουσες γενικότερες νομοθετικές ρυθμίσεις ως προς την απόδειξη της επαρκούς γνώσης της ελληνικής γλώσσας, ιστορίας και πολιτισμού από τους αλλοδαπούς, γίνεται από την αρμόδια Υπηρεσία Μεταφορών και Επικοινωνιών της Περιφέρειας δεκτό επικυρωμένο αντίγραφο οποιουδήποτε τίτλου της παρ. 1 του άρθρου 107 του ν.4251/2014, με τον οποίο κυρώνεται ο Κώδικας Μετανάστευσης και Κοινωνικής Ένταξης. Σε κάθε περίπτωση, για οποιαδήποτε περαιτέρω διευκρίνιση αναφορικά με την απόκτηση, ή άλλα συναφή θέματα, των αναφερόμενων σε αυτό τίτλων ή πιστοποιητικών παρακαλείσθε να επικοινωνείτε με την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων (Δ/ΝΣΗ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ, ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ: 213 1311655, -667, 652, -669, - 678, ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ: 2313 331 540, 2313 331 541, e-mail: ellinomatheia@komvos.edu.gr).
