Υπόμνημα έντεκα παρεμβάσεων-προτάσεων κατέθεσε το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιώς για να λυθεί το κυκλοφοριακό στον ευρύτερο Πειραϊκό χώρο, με στόχο να «ανασάνουν» οι επιχειρήσεις, αλλά και να βελτιωθεί το βιοτικό επίπεδο των κατοίκων των επιλιμένιων Δήμων της Αττικής, κατά την εποικοδομητική συνάντηση με τον Αναπληρωτή υπουργό Υποδομών & Μεταφορών, Κωνσταντίνο Κυρανάκη.
Το θέμα της διευθέτησης του κυκλοφοριακού στη περιοχή πέριξ του λιμανιού είναι μείζονος σημασίας για τις επιχειρήσεις που ευρίσκονται εγκατεστημένες στην ευρύτερη περιοχή του Πειραιά, σημειώνοντας ότι έχει έρθει η ώρα να τεθεί τέλος στις ατέρμονες συζητήσεις των «σχεδίων επι χάρτου» και τους συνεχείς ανασχεδιασμούς που επιτείνουν το πρόβλημα σε ένα κυκλοφοριακό δίκτυο ανίκανο πλέον να εξυπηρετήσει τη διαρκώς αυξανόμενη κίνηση που δημιουργούν με γεωμετρική πρόοδο οι αυξανόμενες δραστηριότητες τόσο του εμπορικού όσο και του επιβατικού λιμένα από τη κρουαζιέρα και την ακτοπλοΐα μας. Το θέμα του κυκλοφοριακού απασχολεί σήμερα περισσότερο από ο,τιδήποτε άλλο, κατοίκους, επιβάτες και επισκέπτες στη πόλη-λιμάνι του Πειραιά. Οι αριθμοί είναι αμείλικτοι, αλλά πρέπει να τους αντιμετωπίσουμε και μπορούμε με τη χρήση μιας «ΑΙ κυκλοφοριακής μελέτης».
Μόνο από τρία κρουαζιερόπλοια, που καταπλεύουν κατά μέσο όρο ημερησίως στον Πειραιά, διακινήθηκαν τουλάχιστον 5.000 ταξί, που έκαναν σχεδόν 10.000 διαδρομές με αναχώρηση και επιστροφή, 42 πούλμαν, με τουλάχιστον 112 διαδρομές, επτά 20αρια πούλμαν με 75 διαδρομές και 24 διώροφα τουριστικά λεωφορεία «hop on- hop off» με 96 διαδρομές.
Υπογειοποίηση των γραμμών του ΗΣΑΠ
Η μόνη λύση στο κυκλοφοριακό πρόβλημα του Πειραιά είναι η υπογειοποίηση των γραμμών του ΗΣΑΠ, με το όλο θέμα να εκκρεμεί ως πρόταση του Εμπορικού Συλλόγου από το 2004, ενώ το 2007 υποβλήθηκε και εγκρίθηκε μέσα σε ένα μήνα η προμελέτη για να φτάσουμε το 2009 να εγκριθεί η οριστική μελέτη. Το θέμα ήταν, αρχικά, η εξεύρεση κονδυλίων ύψους 70 εκατ. ευρώ, κάτι που από το 2020 με φιλότιμες προσπάθειες και άμεσες ενέργειες του τότε υπουργού Επικρατείας, Γιώργου Γεραπετρίτη εξασφαλίστηκαν για να προχωρήσει το έργο. Δυστυχώς όμως, το πρόβλημα συνεχίζει και μάλιστα έχει μεγαλώσει, αφού ο προϋπολογισμός του έργου έχει ανέλθει σήμερα στα 110 εκατ., τα οποία και πάλι η ΣΤΑΣΥ δεν διαθέτει, ενώ η περιβαλλοντική μελέτη έληξε το 2022 και δεν έχει ανανεωθεί. Θέτουμε λοιπόν, επιτακτικά την ανάγκη της υπογειοποίησης των γραμμών των ΗΣΑΠ, από το Νέο Φάληρο ως τον Πειραιά, που θα συμβάλλει στην εκτόνωση του κυκλοφοριακού προβλήματος, με την ανάπτυξη οδικού άξονα, που θα ενώνει και δεν θα διαχωρίζει την είσοδο και έξοδο της πόλης και του λιμανιού. Από το 2022 μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει καμία απολύτως εξέλιξη επι του θέματος παρά τις αλλεπάλληλες συζητήσεις περί κυκλοφοριακών μελετών, και τις συνεχείς παρεμβάσεις του Δημάρχου Πειραιά Γιάννη Μώραλη, που επιμένει πως οι σχεδιασμοί για το λιμάνι θα πρέπει να συμπεριλάβουν την υλοποίηση της υπογειοποίησης των γραμμών.
Τριπλός ανισόπεδος κόμβος Σκαραμαγκά
Παράλληλα, το θέμα του τριπλού ανισόπεδου κόμβου στην περιοχή του Σκαραμαγκά - Σχιστού, η κατασκευή του οποίου συζητείται επι σειρά ετών, έχει τη σημασία του, αφού συνδέεται με το θέμα του κυκλοφορικού του Πειραιά, αφού από εκεί περνάνε εργαζόμενοι και εμπορεύματα από το λιμάνι προς τις εθνικές οδούς και την Αττική Οδό. Το έργο του Τριπλού Κόμβου Σκαραμαγκά είναι εξαιρετικής σημασίας υποδομή για τη Δυτική Αττική και τη Δυτική Αθήνα. Τα δύο τελευταία -τουλάχιστον- χρόνια υπήρξαν ισχυρές διαβεβαιώσεις από την κυβέρνηση και την Περιφέρεια ότι θα δημοπρατηθεί. Το Ε.Β.Ε.Π. θεωρεί την κατασκευή του έργου, και την ολοκλήρωση των κυκλοφοριακών παρεμβάσεων που θα το συνοδεύσουν, μείζονος σημασίας για την ανάπτυξη των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων στην ευρύτερη περιοχή του Θριάσιου Πεδίου και του Κόλπου της Ελευσίνας καθώς το έργο πέραν των άλλων έχει εξ ίσου μείζονα σημασία και για τη βελτίωση των περιβαλλοντικών συνθηκών. Η Περιφέρεια Αττικής έχει αναγνωρίσει την σκοπιμότητα του έργου αλλά και την εξαιρετική βαρύτητά του στην ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής. Ως εκ τούτου, για τη χρηματοδοτική του κάλυψη και υλοποίηση, είχε ανακοινώσει ότι θα προβεί σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες αρμοδιότητάς της για την εξεύρεση των απαραίτητων πόρων, είτε μέσα από το ΕΣΠΑ 2021-27, είτε από το Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα της Δυτικής Αττικής. Η Περιφέρεια Αττικής βρίσκεται σε συνεργασία στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της με το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών κατά την εκτέλεση του έργου.
Σιδηροδρομική σύνδεση λιμένα Πειραιά με το Θριάσιο
Οι οδικοί άξονες εισόδου και εξόδου στον Πειραιά και τους παραλιμένους Δήμους, καθώς και το οδικό δίκτυο πέριξ του λιμένα του Πειραιά βρίσκεται σε υποβαθμισμένη κατάσταση, δημιουργώντας σοβαρά θέματα στα logistics που σχετίζονται με το λιμάνι του Πειραιά και τις λειτουργίες του. Για τον λόγο αυτό μείζονος σημασίας θέμα είναι η ανάπτυξης της σιδηροδρομικής σύνδεσης του λιμένα Πειραιά με το Θριάσιο, αλλά και την δημιουργία σιδηροδρομικής σύνδεσης που θα συνδέει το Θριάσιο Πεδίο με την Σφίγγα Βοιωτίας. Η εν λόγω σύνδεση, αποτελεί μια νέα όδευση, περίπου 50-60 χλμ., όπου οι συρμοί από τον λιμένα Ικονίου, μέσω του Θριάσιου πεδίου, αφού διέλθουν ανισόπεδα της Αττικής Οδού με τη νέα όδευση, θα καταλήγουν μετά τη Θήβα και στον κύριο άξονα προς Θεσσαλονίκη. Με αυτή τη χάραξη, οι εμπορευματικοί συρμοί από το Νέο Ικόνιο αποφεύγουν το σιδηροδρομικό τμήμα ΣΚΑ – Οινόη, που από πλευράς χωρητικότητας αναμένεται κάποια στιγμή στο μέλλον να παρουσιάσει σημάδια κορεσμού, αλλά και το τμήμα ΣΚΑ – Λιόσια – Θριάσιο. Στην ανάπτυξη της σιδηροδρομικής κάλυψης θα πρέπει να συμπεριληφθεί και ο λιμένας της Ελευσίνας, ώστε να αποφορτίσει κατά πολύ από την κίνηση των φορτηγών οχημάτων που εξυπηρετούν οδικώς τη διακίνηση φορτίων στο πλαίσιο των συνδυασμένων μεταφορών με ό,τι αυτό θετικό συνεπάγεται.
Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιά, ο Δήμος Πειραιά και η Περιφέρεια Αττικής, έχουν στο παρελθόν συμφωνήσει και συναποφασίσει, ώστε να δρομολογήσουν με χρονοδιάγραμμα την επίλυση των «καυτών» προβλημάτων της πόλης, που σχετίζονται με τη μελλοντική εικόνα της και την περαιτέρω επενδυτική ανάπτυξη της. Η ατζέντα της συζήτησης όλων των φορέων στις 26/2/25 στο Δημαρχείο, μεταξύ άλλων, συμπεριέλαβε συγκεκριμένα ζητήματα, όπως την αξιοποίηση της «ΟΧΕ» της περιόδου 2021-2027, το κόστος της υπογειοποίησης των γραμμών των ΗΣΑΠ, τη δημιουργία της «Ιπποδάμειας αγοράς» και βεβαίως την κυκλοφοριακή μελέτη μετά και την έναρξη των εργασιών του νέου Δικαστικού Μεγάρου, καθώς και τη διευκόλυνση μετά και την ολοκλήρωση της αξιοποίησης του «Πύργου» με μισθώσεις σημαντικών πολυεθνικών και εγχώριων επιχειρήσεων έντασης εργασίας. Από τη διαρκή ανταλλαγή απόψεων, αλλά και συναντίληψη επί των θεμάτων, διαπιστώνονται καθυστερήσεις στις διαδικασίες για να αρθούν εμπόδια, να επικαιροποιηθούν σχεδιασμοί και να δρομολογηθούν άμεσα οι ενδεδειγμένες παρεμβάσεις από τα συναρμόδια υπουργεία και τους εμπλεκόμενους οργανισμούς. Κοινά αποδεκτή λύση, αλλά και πηγή χρηματοδότησης της υπογειοποίησης των γραμμών του «ηλεκτρικού», είναι η δημιουργία μιας σύγχρονης στεγασμένης αγοράς στο αμαξοστάσιο του ΗΣΑΠ μέσω ΣΔΙΤ με το Υπερταμείο. Η έλλειψη χώρων στάθμευσης μπορεί να λυθεί με την αξιοποίηση του οικοδομικού τετραγώνου 37.000 τ.μ. της ΣΤΑΣΥ σε επίπεδο +1, από την πλατεία Ιπποδαμείας μέχρι το μέτωπο της Ακτής Κονδύλη, μπροστά στο λιμάνι και δίπλα στο σταθμό του ηλεκτρικού και του μετρό, αλλά και σε συνάρτηση με τις στάσεις τραμ και λεωφορείων.
Μετά την παρέμβαση του Πρωθυπουργού οι διαχειριστές του λιμανιού του Πειραιά φαίνονται διατεθειμένοι να προσφέρουν αντισταθμιστικά οφέλη στην πόλη. Κατά συνέπεια μια δέσμευση της COSCO σε Δήμους και Περιφέρεια θα μπορούσε να αποτυπώσει προθέσεις και συγκεκριμένες προτάσεις. Το ΕΒΕΠ έχει πραγματοποιήσει συνάντηση με το νέο Πρέσβη της Κίνας, στην οποία ενόψει της επέκτασης του λιμανιού του Πειραιά ως «homeport» της κρουαζιέρας, όσο και με τη λειτουργία του νέου terminal επισήμανε πως θα επιβαρυνθεί το κυκλοφοριακό της πόλης τους καλοκαιρινούς μήνες και όχι μόνο. Η κρουαζιέρα στο λιμάνι του Πειραιά παρουσιάζει έντονη ανάπτυξη το 2025, καταγράφοντας σημαντική αύξηση τόσο στις αφίξεις πλοίων όσο και στον αριθμό επιβατών. Το 57% της ετήσιας κίνησης κρουαζιέρας στην Ελλάδα συγκεντρώνεται στον Πειραιά, τη Σαντορίνη και τη Μύκονο. Το 2025, ο Πειραιάς θα λειτουργεί ως βασικό λιμάνι αναχώρησης για διάφορες και περισσότερες κρουαζιέρες, επισκέπτοντας προορισμούς στην Ελλάδα, Ιταλία, Τουρκία και την Αίγυπτο, με αναχωρήσεις που ξεκίνησαν τον Απρίλιο και θα κλιμακωθούν τους καλοκαιρινούς μήνες έως και τον Οκτώβριο.
Συνοψίζοντας, τα κυκλοφοριακά ζητήματα στον Πειραιά παραμένουν «ανοικτά» καθώς απασχολούν ιδιαίτερα τις παραγωγικές τάξεις του Πειραϊκού χώρου, οι οποίες βλέπουν τις χαμένες ανθρωποώρες στο γύρω του λιμένα οδικό δίκτυο, αλλά και τις οικονομικές ζημίες από τις καθυστερήσεις παράδοσης ή παραλαβής εμπορευμάτων από και προς το λιμάνι. Ως εκ τούτου απαιτείται άμεσα ολιστική αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού προβλήματος, ενώ θα πρέπει να κοινοποιηθούν και να δοθούν στους αρμόδιους όλες οι διαθέσιμες μελέτες που έχουν εκπονηθεί κατά καιρούς, ώστε να εξεταστούν σε συνεργασία με τα αρμόδια υπουργεία, τον Δήμο Πειραιά και την Περιφέρεια Αττικής. Τέλος, επισημαίνεται η αναγκαιότητα επίσπευσης τριών βασικών έργων, που θα δώσουν λύση στα κυκλοφοριακά ζητήματα του ευρύτερου Πειραϊκού χώρου και πέριξ του Κόλπου της Ελευσίνας. Αρχικά η εφαρμογή της κυκλοφοριακής μελέτης με κυκλική ροή, η υπογειοποίηση των γραμμών του ΗΣΑΠ και ο τριπλός ανισόπεδος κόμβος του Σκαραμαγκά. Πηγή: ΕΒΕΠ
