Συνυπεύθυνος οικονομικών υποχρεώσεων που θα μπορούσαν να προκύψουν κατά τις διαδικασίες διαμετακόμισης και τελωνειακού χαρακτήρα εμπορευμάτων είναι ο Μεταφορέας σύμφωνα με πρόσφατη εγκύκλιο της ΑΑΔΕ.
Αν και οι παρεχόμενες οδηγίες της εγκυκλίου καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα διαδικασιών, στην περίπτωση της Ενωσιακής/ Κοινής Διαμετακόμισης ορίζονται τρία εμπλεκόμενα πρόσωπα, ένα από τα οποία είναι ο Μεταφορέας.
Για τα πρόσωπα αυτά και τις ευθύνες τους, η εγκύκλιος της ΑΑΔΕ αναφέρει κατά λέξη:
Εμπλεκόμενα πρόσωπα:
Κάθε φορά που πραγματοποιείται μία κίνηση υπό καθεστώς διαμετακόμισης, τρία είναι τα εμπλεκόμενα πρόσωπα:
- Δικαιούχος του καθεστώτος (Κύριος υπόχρεος): κύριος υπεύθυνος για την ορθή τήρηση της διαδικασίας.
- Τριτεγγυητής: φυσικό ή νομικό πρόσωπο, άλλο από τον δικαιούχο του καθεστώτος (κύριο υπόχρεο), που αναλαμβάνει να καλύψει την κίνηση με εγγύηση.
- Μεταφορέας: φέρει την ευθύνη για τη μεταφορά και είναι συνυπεύθυνος με τον όποιο συνοφειλέτη στην περίπτωση που προκύψουν υποχρεώσεις (οφειλές) στο καθεστώς.
Οι ρόλοι των Τελωνείων
Αμέσως μετά, η εγκύκλιος αναφέρεται στους ρόλους των τελωνείων, ως εξής:
Στις κανονικές διαδικασίες, οι ρόλοι των τελωνείων που εμπλέκονται στο καθεστώς είναι:
Τελωνείο εγγύησης: μετά από έλεγχο εγκρίνει τον τριτεγγυητή και καθορίζει το ύψος της εγγύησης.
Η εγγύηση απαιτείται και παρέχεται από τον δικαιούχο του καθεστώτος με σκοπό την εξασφάλιση καταβολής των δασμών και άλλων επιβαρύνσεων, οι οποίες έχουν προσωρινά ανασταλεί κατά τη διάρκεια μιας πράξης διαμετακόμισης και στην περίπτωση που προκύψει τελωνειακή οφειλή.
Η εγγύηση μπορεί να έχει τη μορφή:
- Κατάθεση μετρητών
- Μεμονωμένη
- Συνολική (απαιτείται άδεια απλουστευμένων διαδικασιών)
- Μεμονωμένη σε τίτλους
Δίνεται, υπό προϋποθέσεις, η δυνατότητα χρήσης απλουστευμένων διαδικασιών (απαιτείται έκδοση άδειας) που αφορούν τη χορήγηση απαλλαγής από τη χρήση εγγύησης ή τη χρήση εγγύησης μειωμένου ποσού.
Τελωνείο αναχώρησης: αποδέχεται τη δήλωση και τα εμπορεύματα, αποστέλλει το μήνυμα «Αναμενόμενη Άφιξη» στο δηλωθέν τελωνείο προορισμού και «Αναμενόμενη Διέλευση» στο/στα δηλωθέν/θέντα τελωνείο/α διέλευσης και αποφαίνεται για την εκκαθάριση του καθεστώτος.
Το τελωνείο αναχώρησης φέρει επίσης την ευθύνη για την αρχική σφράγιση των εμπορευμάτων. Υπενθυμίζεται ότι η τελωνειακή σφράγιση παραμένει υποχρεωτική σύμφωνα με τα ισχύοντα. Δυνατότητα για μη τελωνειακή σφράγιση παρέχεται μόνο στις περιπτώσεις μεταφοράς ογκωδών εμπορευμάτων ή χύδην φορτίων, τα οποία δεν είναι δυνατό να σφραγισθούν, ή εμπορευμάτων που φέρουν ενσωματωμένο αριθμό σειράς (serial number), ο οποίος καθιστά ασφαλή την ταυτοποίησή τους και ο οποίος περιλαμβάνεται στην αναγραφή της περιγραφής τους στη διασάφηση διαμετακόμισης (θέση 31).
Τελωνείο διέλευσης: το τελωνείο που βρίσκεται στο σημείο εισόδου ή εξόδου, ανάλογα με το είδος καθεστώτος διαμετακόμισης που εφαρμόζεται. Είναι το τελωνείο που ελέγχει κυρίως τον τελωνειακό χαρακτήρα των εμπορευμάτων και ανάλογα με την περίπτωση μπορεί να λήγει τη διαδικασία.
Αναλυτικότερα, ως τελωνεία διέλευσης καλούνται τα συνοριακά τελωνεία από τα οποία διέρχεται μια αποστολή, ως ακολούθως:
α) Υπό το καθεστώς ενωσιακής διαμετακόμισης, σύμφωνα με το άρθρο 1§13 του Καν. (ΕΕ)2447/2015:
i) κατά την έξοδο της αποστολής από το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης, κατά τη διάρκεια πράξης διαμετακόμισης μέσω των συνόρων με έδαφος εκτός του τελωνειακού εδάφους της Ένωσης που δεν είναι χώρα κοινής διαμετακόμισης, και
ii) κατά την είσοδο της αποστολής στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης, όταν τα εμπορεύματα έχουν διέλθει από έδαφος εκτός του τελωνειακού εδάφους της Ένωσης στο πλαίσιο πράξης διαμετακόμισης.
β) Υπό το καθεστώς της κοινής διαμετακόμισης σύμφωνα με το άρθρο 3§η του προσαρτήματος I της Σύμβασης Κοινής Διαμετακόμισης:
i) κατά την έξοδο της αποστολής από το τελωνειακό έδαφος των συμβαλλομένων μερών, όταν η επόμενη χώρα δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος (δεν είναι χώρα κοινής διαμετακόμισης ή κράτος μέλος ΕΕ), και
ii) κατά την είσοδο της αποστολής στο τελωνειακό έδαφος των συμβαλλομένων μερών (ΧΚΔ/ΚΜ της ΕΕ).
Τελωνείο προορισμού:
- λήγει τη διαδικασία αποστέλλοντας το μήνυμα «Αποτελέσματα Ελέγχου» στο τελωνείο αναχώρησης
- θεωρεί την εναλλακτική απόδειξη για τη λήξη του καθεστώτος
Λήξη καθεστώτος ≠ Εκκαθάριση καθεστώτος διαμετακόμισης
Λήξη: η προσκόμιση των εμπορευμάτων και των αντίστοιχων εγγράφων που προβλέπονται από τις διατάξεις στο τελωνείο προορισμού.
Εκκαθάριση: η διαγραφή της εκκρεμότητας της κίνησης από το τελωνείο αναχώρησης, μετά από έλεγχο για την επίλυση τυχόν διαφορών.
Επισημαίνεται, κατόπιν, η βασική αρχή σύμφωνα με την οποία «τα μέτρα τελωνειακού ελέγχου που λαμβάνονται στη χώρα αναχώρησης γίνονται δεκτά από κάθε χώρα διέλευσης και προορισμού».
Το πλήρες κείμενο της εγκυκλίου μπορείτε να το αναζητήσετε από το site της ΑΑΔΕ www.aade.gr με ΑΔΑ: 6Α6Η46ΜΠ3Ζ-ΛΚ1 της 14/6/22.
