Το συμβατικό ωράριο των οδηγών φορτηγών αυτοκινήτων είναι σαράντα (40) ώρες την εβδομάδα, ενώ το αντίστοιχο νόμιμο, προκειμένου για πενθήμερη απασχόληση, ανέρχεται σε σαράντα πέντε (45) ώρες.
Οι πέντε επιπλέον ώρες του συμβατικού ωραρίου, δηλαδή η 41η, 42η, 43η, 44η, και η 45η ώρα εβδομαδιαίας εργασίας ορίζονται ως υπερεργασία και αμείβεται με προσαύξηση 20%. Η υπερεργασιακή απασχόληση απόκειται στην κρίση του εργοδότη και, εφόσον ζητηθεί από τον τελευταίο, ο εργαζόμενος υποχρεούται να την παράσχει.
Η απασχόληση του οδηγού πέραν του νόμιμου εβδομαδιαίου ωραρίου των σαράντα πέντε (45) ωρών, προκειμένου για πενθήμερη εργασία, είναι υπερωρία.
Μισθωτοί απασχολούμενοι υπερωριακά δικαιούνται για κάθε ώρα νόμιμης υπερωρίας και μέχρι τη συμπλήρωση εκατόν είκοσι (120) ωρών ετησίως αμοιβή ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά σαράντα τοις εκατό (40%).
Η αμοιβή για την πέραν των εκατόν είκοσι (120) ωρών ετησίως νόμιμη υπερωριακή απασχόληση είναι το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά εξήντα τοις εκατό (60%). Επισημαίνεται ότι υπερωρία υφίσταται όχι μόνον όταν γίνεται υπέρβαση του νομίμου εβδομαδιαίου ωραρίου, αλλά και όταν γίνεται υπέρβαση του νομίμου ημερησίου ωραρίου. Το νόμιμο ημερήσιο ωράριο εργασίας είναι κατά κανόνα το 9ωρο, για τους εργαζόμενους που απασχολούνται σε πενθήμερη εβδομαδιαία βάση (άρθρο 6 της ΕΓΣΣΕ 26/2/1975). Αυτό σημαίνει ότι η υπέρβαση εντός της ιδίας ημέρας του 9ώρου (στο πενθήμερο) συνιστά υπερωρία, ακόμη και αν δεν πραγματοποιείται κατά την εβδομαδιαία υπέρβαση των 45 ωρών (στο πενθήμερο) και αμείβεται σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.10 του άρθρου 74, του Ν.3863/2010.
Πέραν της υπερεργασίας, επιτρέπεται η υπέρβαση του νομίμου ημερησίου ωραρίου των οδηγών έως δυο (2) ώρες ημερησίως και έως 120 ώρες το έτος στο πλαίσιο της υπερωριακής απασχόλησης κατά τα οριζόμενα στην περίπτωση 2, της υποπαραγράφου ΙΑ.13 του άρθρου πρώτου του Ν.4093/2012. Σε κάθε περίπτωση μη νόμιμης υπερωριακής εργασίας (κατ΄ εξαίρεση υπερωρίας), για κάθε ώρα κατ΄ εξαίρεση υπερωρίας, ο μισθωτός δικαιούται αποζημίωση ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά ογδόντα τοις εκατό (80%). Οι εργοδότες, οι οποίοι απασχολούν εργαζόμενους με σχέση εξαρτημένης εργασίας που προσφέρουν τις υπηρεσίες τους εκτός της έδρας της επιχείρησης, σε περιοχές στις οποίες, δεν διαθέτουν υποκαταστήματα, οφείλουν να προμηθεύουν τους εργαζόμενους αυτούς, πριν την έναρξη απασχόλησής τους, με αντίγραφο/απόσπασμα του «Ειδικού Βιβλίου υπερωριών», το οποίο τηρείται, με ευθύνη του εργοδότη, στο χώρο εργασίας και επιδεικνύεται σε περίπτωση ελέγχου από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα, προκειμένου να καθίσταται δυνατός ο έλεγχος τόσο της ορθής συμπλήρωσής του, όσο και της νομότυπης και εντός των προβλεπόμενων ορίων πραγματοποιηθείσας υπερωριακής απασχόλησης (ΥΑ 11921/253/11-4-2014).
Διευκρινίζεται ότι ο εργοδότης οφείλει να καταγράφει υποχρεωτικά και οπωσδήποτε πριν από την έναρξη πραγματοποίησής τους, τις νόμιμες υπερωρίες στο ειδικό αυτό βιβλίο. Στο Ειδικό Βιβλίο Υπερωριών που τηρείται από τον εργοδότη θα πρέπει να καταχωρείται υποχρεωτικά πριν την έναρξη πραγματοποίησής της η προβλεπόμενη νόμιμη κατά την ισχύουσα νομοθεσία υπερωριακή απασχόληση εργαζομένων. H υποχρέωση αυτή, ωστόσο, δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να καταχωρείται, εκ των προτέρων, ή βάσει προγραμματισμού, πιθανώς πραγματοποιηθησόμενη υπερωριακή απασχόληση του προσωπικού, αλλά η υπερωρία που, δεδομένων των συνθηκών, είναι βέβαιο ότι θα πραγματοποιηθεί. Ευνόητο είναι ότι η καταγραφή της ώρας λήξης της πραγματοποιηθείσας υπερωριακής απασχόλησης θα καταχωρείται στο Ειδικό Βιβλίο με το πέρας αυτής (Έγγραφο Υπουργείου Εργασίας 13146/37/6-4-2015). Οι όροι και οι προϋποθέσεις τήρησης και ορθής συμπλήρωσης του ειδικού βιβλίου υπερωριών καθορίζονται από την παρ. 1, του άρθρου 80, του Ν.4144/2013 όπως ισχύει μετά την έκδοση της παρ. 1Β του άρθρου 55 του Ν.4310/2014. Επιπρόσθετα, ο εργοδότης οφείλει να γνωστοποιεί στο Πληροφοριακό Σύστημα «Εργάνη» μέσω του εντύπου Ε8 – Γνωστοποίηση πραγματοποιηθείσας υπερωριακής απασχόλησης, το σύνολο των νομίμων και εντός των προβλεπόμενων ορίων, υπερωριών που πραγματοποίησαν οι εργαζόμενοι κατά τον προηγούμενο μήνα. Το «ειδικό βιβλίο υπερωριών» συνεχίζει να είναι αθεώρητο και η τήρησή του είναι υποχρεωτική ανεξάρτητα από το εάν απασχολείται ή όχι υπερωριακά ο εργαζόμενος.
Ωστόσο, δεν υπάρχει απόφαση για τους όρους αμοιβής
Πρέπει, ωστόσο, να επισημάνουμε πως η Διαιτητική Απόφαση 37/2010 που καθόριζε τους όρους αμοιβής και εργασίας των οδηγών φορτηγών έχει καταγγελθεί από 15/3/2012, δεν έχει υπογραφεί νέα συλλογική ρύθμιση για τους οδηγούς, με αποτέλεσμα να έχει περιέλθει σε μετενέργεια και να μην είναι πλέον σε ισχύ. Στην περίπτωση αυτή που δεν είναι σε ισχύ μια συλλογική σύμβαση, οι όροι αμοιβής και εργασίας των εργαζομένων με καθεστώς εξαρτημένης εργασίας οδηγών, καθορίζονται από ατομικές συμβάσεις εργασίας που δεν επιτρέπεται να ορίζουν μηνιαίες τακτικές αποδοχές πλήρους απασχόλησης κατώτερες από το νομοθετικώς καθορισμένο κατώτατο μισθό.
Το παραπάνω, δηλαδή η μη ύπαρξη νέας συλλογικής ρύθμισης για τις αμοιβές των οδηγών, σημαίνει πως μια επιχείρηση μπορεί να προσλάβει ένα οδηγό και στην ατομική σύμβαση εξαρτημένης εργασίας που θα υπογραφεί από αμφότερους τους συμβαλλόμενους (εργοδότη και εργαζόμενο) να αναγράφεται ότι οι μη μισθολογικοί όροι θα διέπονται από τις γενικές ρυθμίσεις της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας (ΕΓΣΣΕ) και τις ειδικές ρυθμίσεις του Κανονισμού (ΕΚ) 561/2006, του ΠΔ 167/2006 (ο κανονισμός που ορίζει ώρες οδήγησης, ανάπαυσης κ.λπ.).
Όμως, είναι σημαντικό ότι από τον κανονισμό 561/2006 δεν υπάρχει υποχρέωση εφαρμογής πενθημέρου, αλλά, απλά ότι πρέπει να τηρούνται οι περίοδοι εβδομαδιαίας ανάπαυσης καθώς και οι λοιπές προϋποθέσεις που τίθενται από τον εν λόγω κανονισμό.
Ο χρόνος του διαλείμματος είναι χρόνος εργασίας;
Όπως γνωρίζετε, σύμφωνα με το Άρθρο 6 του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 561/2006 «Μετά από περίοδο οδήγησης τεσσερισήμισι ωρών, ο οδηγός κάνει διάλειμμα 45 τουλάχιστον λεπτών χωρίς διακοπή, εκτός εάν λάβει περίοδο ανάπαυσης. Το διάλειμμα αυτό μπορεί να αντικαθίσταται από διάλειμμα τουλάχιστον 15 λεπτών, που ακολουθείται από διάλειμμα τουλάχιστον 30 λεπτών, τα οποία κατανέμονται μέσα στην περίοδο οδήγησης κατά τρόπον, ώστε να γίνονται σεβαστές οι διατάξεις του πρώτου εδαφίου». O χρόνος του διαλείμματος των οδηγών, όσον αφορά το εάν παρατείνει τον ημερήσιο χρόνο εργασίας ή αν θεωρείται κανονικά ως χρόνος εργασίας, επισημαίνεται ότι είναι προϊόν συμφωνίας που πρέπει να καθορίζεται με σχετικό όρο στην ατομική σύμβαση εργασίας. Αν δεν προβλέπεται κάτι διαφορετικό από ΣΣΕ, Κανονισμό Εργασίας, ατομική σύμβαση εργασίας, ο χρόνος του διαλείμματος παρατείνει τον ημερήσιο χρόνο εργασίας.
Για παράδειγμα, αν ένας οδηγός ξεκινήσει τη δουλειά του στις 6 το πρωί και τελειώσει τη δουλειά του στις 14:45 έχοντας κάνει το διάλειμμά του κανονικά μεταξύ 10:30 και 11:15, τότε θεωρείται ότι έχει δουλέψει οκτώ (8) ώρες.
Πηγή: Logic Economy, info@logecon.gr
