Γλίτσα, χιόνι, ομίχλη, πάγος. Οι κυριότερες αιτίες ατυχημάτων μέσα στον χειμώνα, που, όμως, ευθύνονται κατά ένα ποσοστό, όπως συνηθίζουν να λένε οι εμπειρογνώμονες. Τη μεγαλύτερη ευθύνη τη μοιράζονται δύο άλλοι παράγοντες. Η ταχύτητα και η κατάσταση του οχήματος.
Όσο μικρότερη είναι η ταχύτητα τόσο πιο υπάκουο και πιο ελεγχόμενο γίνεται το όχημα στις δύσκολες καιρικές συνθήκες. Ο έλεγχος της ταχύτητας είναι ευθύνη του οδηγού, αλλά και του ιδιοκτήτη του φορτηγού, πόσο μάλλον, όταν το ίδιο πρόσωπο είναι ιδιοκτήτης/ οδηγός.
Ο οδηγός με την εμπειρία του γνωρίζει ποιο πρέπει να είναι το όριο της ταχύτητας ανάλογα με το οδόστρωμα και τον κίνδυνο που διαισθάνεται. Από τεχνικής πλευράς έχει στη διάθεσή του τον αυτόματο πιλότο (cruise control) για να θέσει ένα χαμηλό όριο ταχύτητας, έχει το ριτάρντερ, έχει την επιλογή των χαμηλών σχέσεων στο σασμάν και όσα επιπλέον άλλα συστήματα διαθέτει το φορτηγό του, πριν φτάσει στην έσχατη λύση που λέγεται φρένο. Και αν χρειαστεί να το πατήσει, θα πρέπει η πίεση στο πεντάλ να είναι βελούδινη μόνο για την τελική ακινητοποίηση του οχήματος.
Ο δεύτερος παράγοντας αποφυγής του ατυχήματος είναι η κατάσταση του οχήματος: Κατάλληλα ελαστικά, καθόλου φθαρμένα, με χειμερινή τουλάχιστον ένδειξη (υπάρχουν και οι ενδείξεις χιονιού και πάγου) και σωστά τοποθετημένα στο τιμόνι και στο διαφορικό.
Ποιος φέρνει την ανατροπή
Υπάρχει, όμως, κάποιος που ανατρέπει όλα τα παραπάνω. Αυτός είναι ο χρόνος, με κύριο υπεύθυνο τον ιδιοκτήτη του οχήματος ή τον fleet manager για τις μεγάλες εταιρείες, μεταφορικές ή εμπορικές που διαθέτουν στόλο οχημάτων.
Θα πρέπει να έχουν προετοιμάσει σωστά τα χρονοδιαγράμματα των δρομολογίων, δηλαδή να έχουν δώσει αυξημένο χρόνο στην εκτέλεσή τους. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι έχουν εξασφαλίσει την κατανόηση των πελατών/παραληπτών.
Αν πάλι θέλουν να είναι in time στην παράδοση, τότε θα πρέπει να δώσουν στους οδηγούς μεγαλύτερο χρόνο οδήγησης, ξεκινώντας νωρίτερα τα δρομολόγιά τους, έστω και αν αυτό σημαίνει αυξημένο μισθολογικό κόστος.
Αν οι υπεύθυνοι του στόλου ή ιδιοκτήτες των φορτηγών δεν κάνουν τίποτα από τα παραπάνω και απαιτούν από τους οδηγούς να παραδώσουν τα εμπορεύματα στους ίδιους χρόνους εν μέσω δύσκολων καιρικών συνθηκών (γλίτσα, χιόνι, ομίχλη, πάγος), τότε αυξάνουν δραματικά τον κίνδυνο ατυχήματος, θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή του οδηγού και τις ζωές των άλλων χρηστών του δρόμου και, το λιγότερο, θα βρεθούν αντιμέτωποι με την καταστροφή του οχήματος και των μεταφερόμενων εμπορευμάτων.
Αντίθετα οι κίνδυνοι αποφεύγονται με την επιμήκυνση του χρόνου των δρομολογίων αλλά και με αυστηρό έλεγχο του οδηγού.
Σε Ευρώπη και, κυρίως, στις ΗΠΑ, εκεί που πραγματικά τηρείται το «πρώτα η ασφάλεια», οι fleet managers σε δύσκολες καιρικές συνθήκες δίνουν τις κατάλληλες προφορικές συμβουλές και οι οδηγοί ενημερώνονται ότι τα δρομολόγια θα εκτελεστούν σε περισσότερο χρόνο, προκειμένου να τηρούνται οι κανόνες ασφαλείας κατά την οδήγηση.
Και αυτό δεν μένει στα λόγια.
Επιστρέφοντας τα οχήματα από τα δρομολόγιά τους, γίνεται έλεγχος του ταχογράφου, προκειμένου να διαπιστωθεί ότι ο οδηγός εκτέλεσε το δρομολόγιο (ή τα δρομολόγια) σύμφωνα με τις οδηγίες που έλαβε ως προς την τήρηση των ορίων ταχύτητας.
Συνοψίζοντας, να επισημάνουμε ότι οι τρεις παράγοντες, οδηγός/ ιδιοκτήτης - κατάσταση οχήματος - προγραμματισμός δρομολογίων, αποτελούν το τρίπτυχο για την αποφυγή ατυχημάτων τον χειμώνα.
