Αίμα, πλάσμα και βιολογικά υλικά: Ποιοι μπορούν να τα μεταφέρουν; Αν και γενικώς οι εμπορευματικές μεταφορές στη χώρα μας έχουν εξαιρετικά συμπιεσμένα έσοδα και αντιμετωπίζουν δυσκολίες εξαιτίας των χαμηλών κομίστρων που εισπράττουν, υπάρχουν ορισμένες εξειδικευμένες μεταφορές που καλοπληρώνονται από τον πελάτη προς όφελος φυσικά του μεταφορέα, ο οποίος μπορεί να είναι και ιδιωτική επιχείρηση, όπως στην περίπτωση μεταφοράς πλάσματος αίματος, βιολογικών δειγμάτων και άλλων βιολογικών υλικών.
Αυτές οι μεταφορές είναι κατά κανόνα χαμηλού βάρους και για το λόγο αυτό τα μεταφορικά μέσα είναι ελαφρά επαγγελματικά τύπου βαν, χωρίς να απαγορεύονται και οχήματα μεγαλύτερου βάρους, καθώς έχουν καταργηθεί παλαιότεροι περιορισμοί που επιπλέον απαιτούσαν και πιστοποιημένη θερμομόνωση στο χώρο φόρτωσης.
Συγκεκριμένα, με το άρθρο 55 του Ν. 4368/2016 (ΦΕΚ 21/τΑ/21-2-2016) καταργήθηκε η παράγραφος 6 του άρθρου 19 του Ν. 3534/2007, σύμφωνα με την οποία ήταν δυνατή η έκδοση αδειών κυκλοφορίας φορτηγών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης μικτού βάρους μέχρι 4000 χιλιόγραμμα σε μεταφορικές επιχειρήσεις που διαθέτουν άδεια μεταφορέα καθώς και σε επιχειρήσεις μη μεταφορικές, με αντικείμενο εργασιών τη μεταφορά αίματος, πλάσματος ή και βιολογικού υλικού, εφόσον οι ανωτέρω επιχειρήσεις είχαν συνάψει συμβάσεις με νοσηλευτικά ιδρύματα για μεταφορά αίματος, πλάσματος ή και βιολογικού υλικού. Συνεπώς μεταφορές αίματος, πλάσματος ή και βιολογικού υλικού μπορούν να διενεργούνται από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στις μεταφορές για λογαριασμό τρίτων (μεταφορικές επιχειρήσεις ή επιχειρήσεις ταχυμεταφορών).
Στον ιδιωτικό τομέα, υπάρχει σήμερα ένας μικρός αριθμός μεταφορικών επιχειρήσεων και εταιρειών courier, οι οποίες ειδικεύονται στις μεταφορές αίματος έχοντας συνάψει συμβάσεις με ιδιωτικά ή δημόσια νοσηλευτικά ιδρύματα για τις συγκεκριμένες. Ωστόσο, εδώ, πρέπει να σημειωθεί ότι τα υλικά αυτά ταξινομούνται ως επικίνδυνες για οδική μεταφορά υπό προϋποθέσεις, σύμφωνα με τα κριτήρια που ορίζονται στο 2.2.62 της διεθνούς συμφωνίας ADR για μεταφορά επικίνδυνων ειδών. Στις περιπτώσεις που οι εν λόγω ουσίες ταξινομούνται στις μολυσματικές ουσίες της κλάσης 6.2, πρέπει κατά τη μεταφορά τους να πληρούνται οι απαιτήσεις που θέτει η ADR όπως ειδική συσκευασία, πιστοποιητικό οδηγού, απαγόρευση μεικτής φόρτωσης με συγκεκριμένες ουσίες και τρόφιμα, εξοπλισμός προστασίας κλπ ανάλογα με τον κωδικό UN στον οποίο ταξινομούνται οι ουσίες (πχ UN 2814, UN 2900 ή UN 3373). Σε κάθε περίπτωση, για τη μεταφορά των παραπάνω ουσιών δεν απαιτείται να χρησιμοποιούνται οχήματα πιστοποιημένα κατά ADR και δεν έχουν εφαρμογή άλλες διατάξεις της ADR που αφορούν σε προδιαγραφές οχήματος..
Η επένδυση
Αν και το κόστος της επένδυσης δεν φαίνεται να είναι υψηλό, στην πραγματικότητα αυξάνει σημαντικά προκειμένου η επιχείρηση να καταστεί βιώσιμη και ανταγωνιστική. Αυτό σημαίνει, ότι θα πρέπει να διαθέτει ένα μικρό έστω στόλο αυτοκινήτων βαν, προκειμένου να καλύψει τις απαιτήσεις ενός διαγωνισμού π.χ. νοσοκομείου για μεταφορές αίματος, από κέντρα αιμοληψίας προς αυτό ή από κέντρα αιμοληψίας προς περισσότερα νοσοκομεία, κλινικές κ.λ.π. Ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι οι αιμοληψίες πραγματοποιούνται στη διάρκεια όλης της ημέρας και σε διαφορετικά σημεία, οπότε απαιτείται η ύπαρξη εύλογου αριθμού οχημάτων. Ακόμα, όμως, τα περισσότερα οχήματα, κρίνονται απαραίτητα, επειδή στις συμβάσεις, μεταξύ των άλλων, ορίζεται συγκεκριμένος χρόνος μεταφοράς, που σημαίνει, ότι δεν μπορεί ένα κέντρο αιμοδοσίας να περιμένει να έρθει κάποιο βαν που ήδη απασχολείται σε άλλη μεταφορά αίματος.
Το δεύτερο κόστος για τον επενδυτή, έχει να κάνει με τις συσκευασίες εντός των οποίων πρέπει να τοποθετούνται τα προς αποστολή βιολογικά υλικά. Πρόκειται για ειδικές συσκευασίες, οι οποίες διατηρούν για πολλές ώρες – περισσότερες των 24 – σε σταθερή θερμοκρασία τα προς μεταφορά βιολογικά υλικά, ανεξάρτητα από την εξωτερική θερμοκρασία. Οι συσκευασίες αυτές, σήμερα, εξοπλίζονται με ενσωματωμένα εντός αυτών καταγραφικά των θερμοκρασιών. Με την ολοκλήρωση της κάθε μεταφοράς, τα στοιχεία θερμοκρασιών είναι διαθέσιμα, εφόσον ζητηθούν από τον πελάτη (ιδιωτικό ή δημόσιο ίδρυμα). Μάλιστα, πολλές είναι οι επιχειρήσεις που προβαίνουν σε θερμομόνωση των οχημάτων τους, προκειμένου να εξασφαλίζουν τις καταλληλότερες συνθήκες σε περίπτωση ακραίων εξωτερικών θερμοκρασιακών συνθηκών που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη θερμοκρασία στο εσωτερικό των συσκευασιών.
Πέρα από τα παραπάνω, εμείς θα λέγαμε ότι απαιτείται επαγγελματισμός και απόλυτη συνέπεια στην εκτέλεση των μεταφορών αυτών.