Στο πλαίσιο της Συμφωνίας Εμπορίου και Συνεργασίας ΕΕ-ΗΒ, που ισχύει προσωρινά από την 1η Ιανουαρίου 2021 ρυθμίζονται και θέματα οδικών εμπορευματικών μεταφορών, τα κύρια σημεία των οποίων είναι τα εξής:
- Μεταφορείς εγκατεστημένοι στην ΕΕ. Από την 1-1-2021, οι οδικοί μεταφορείς που είναι εγκατεστημένοι στην ΕΕ και διαθέτουν την κοινοτική άδεια του κανονισμού 1072/2009 πραγματοποιούν:
α) Εμπορευματικές μεταφορές από το έδαφος της ΕΕ προς το έδαφος του ΗΒ (Αγγλία, Σκωτία, Ουαλία, Βόρεια Ιρλανδία) και αντίστροφα, με ή χωρίς διέλευση από το έδαφος τρίτης χώρας, χωρίς καθεστώς ποσοστώσεων και αδειών διέλευσης. Το κράτος-μέλος εγκατάστασης του μεταφορέα και το κράτος-μέλος φόρτωσης/εκφόρτωσης μπορούν να είναι διαφορετικά, και στην περίπτωση αυτή δεν απαιτείται άδεια ΕΔΥΜ και αρκεί η κοινοτική άδεια.
Παραδείγματα επιτρεπόμενων μεταφορών:
- Ελληνικό όχημα παραλαμβάνει φορτίο από την Ιταλία με προορισμό το ΗΒ
- Βουλγάρικο όχημα παραλαμβάνει φορτίο από Ελλάδα με προορισμό το ΗΒ και αντίστροφα
β) Διελεύσεις (transit) από το έδαφος του ΗΒ, χωρίς καθεστώς ποσοστώσεων και αδειών διέλευσης
γ) Ενδομεταφορές: μέχρι δύο μεταφορές με σημείο φόρτωσης και εκφόρτωσης εντός του εδάφους ΗΒ, εφόσον οι ενδομεταφορές ακολουθούν μια μεταφορά από την ΕΕ προς το ΗΒ και πραγματοποιούνται εντός 7 ημερών από την εκφόρτωση στο ΗΒ.
Το γνήσιο αντίγραφο της κοινοτικής άδειας του κανονισμού 1072/2009 πρέπει να βρίσκεται επί του οχήματος και να επιδεικνύεται στα αρμόδια όργανα ελέγχου.
- Μεταφορείς εγκατεστημένοι στο ΗΒ: Από την 1-1-2021 οι οδικοί μεταφορείς που είναι εγκατεστημένοι στο ΗΒ μπορούν να πραγματοποιούν:
α) Εμπορευματικές μεταφορές από το έδαφος του ΗΒ προς το έδαφος της ΕΕ και αντίστροφα, με ή χωρίς διέλευση από το έδαφος τρίτης χώρας, χωρίς ποσοστώσεις και καθεστώς αδειών
β) Διελεύσεις (transit) από το έδαφος της ΕΕ, χωρίς ποσοστώσεις και καθεστώς αδειών
γ) Ενδομεταφορές εντός ΕΕ:
γα) μέχρι δύο (2) μεταφορές από ένα κράτος-μέλος σε άλλο κράτος-μέλος χωρίς επιστροφή στο έδαφος του ΗΒ, εφόσον έχει προηγηθεί ένα επιτρεπόμενο δρομολόγιο από το ΗΒ
γβ) μία (1) μεταφορά στο έδαφος κράτους-μέλους, εφόσον έχει προηγηθεί δρομολόγιο από το ΗΒ και η ενδομεταφορά πραγματοποιείται εντός επτά ημερών από την εκφόρτωση της εισερχόμενης διεθνούς μεταφοράς
Μετά από δύο μεταφορές των στοιχείων γα’ και γβ’ στο έδαφος της ΕΕ, οι οδικοί μεταφορείς του ΗΒ είναι υποχρεωμένοι να επιστρέψουν στο ΗΒ.
- Οι μεταφορείς του ΗΒ πρέπει να διαθέτουν την ειδική άδεια που εκδίδει το ΗΒ για μεταφορές στην ΕΕ («UK License for the Community»). Επικυρωμένο αντίγραφο θα πρέπει να βρίσκεται επί του οχήματος και να επιδεικνύεται στις αρχές ελέγχου. Οι κοινοτικές άδειες του κανονισμού 1072/2009 που είχαν χορηγηθεί σε μεταφορείς του ΗΒ πριν την 31-12-2020 έχουν παύσει να ισχύουν από 1-1-2021 και δεν γίνονται δεκτές κατά τον έλεγχο.
- Τα ανωτέρω δικαιώματα μεταφοράς από τη Συμφωνία ΕΕ-ΗΒ αναγνωρίζονται για οχήματα ταξινομημένα στην ΕΕ ή το ΗΒ ή για συνδυασμούς οχημάτων όπου το μηχανοκίνητο όχημα είναι ταξινομημένο στην ΕΕ ή το ΗΒ, ανεξάρτητα από τη χώρα ταξινόμησης του ρυμουλκουμένου.
- Δεν απαιτείται κοινοτική άδεια ή «Άδεια του ΗΒ για την Κοινότητα» για τις μεταφορές για ίδιο λογαριασμό (μεταφορές με ΦΙΧ) και ορισμένες άλλες εξαιρούμενες μεταφορές, ιδίως μεταφορές ταχυδρομείου ως καθολικής υπηρεσίας, μεταφορές οχημάτων που έχουν υποστεί ζημία ή βλάβη, μεταφορές εμπορευμάτων με οχήματα μ.β. κάτω των 3,5 τόνων κ.α.
- Ώρες οδήγησης και ανάπαυσης οδηγών, ταχογράφος. Οι οδηγοί που πραγματοποιούν τις μεταφορές που προβλέπονται από τη Συμφωνία ΕΕ-ΗΒ συνεχίζουν να χρησιμοποιούν τις κάρτες οδηγού ψηφιακού ταχογράφου που τους έχουν χορηγηθεί από την χώρα συνήθους διαμονής τους και εφαρμόζουν τους κανόνες της Συμφωνίας για τον χρόνο οδήγησης και εργασίας, τις περιόδους ανάπαυσης, τα διαλείμματα και τη χρήση των ταχογράφων, οι οποίοι επαναλαμβάνουν τις βασικές ρυθμίσεις των κανονισμών 561/2006 και 165/2014.
Πληροφορίες για τις σχέσεις ΕΕ-ΗΒ είναι διαθέσιμες στην ιστοσελίδα της ΕΕ https://ec.europa.eu/info/relations-united-kingdom_el, στην εθνική ιστοσελίδα για το Brexit https://brexit.gov.gr/ και ειδικά για τις μεταφορές στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Μεταφορών https://www.yme.gr/brexit.