«…με άμεσες προσβάσεις στην εξουσία, στη δημόσια διοίκηση
και στους ελεγκτικούς μηχανισμούς».
Εδώ, στα λιμάνια της Αττικής φαίνεται ότι καταπλέουν οι στόλοι όλοι της Μεσογείου. Όχι όμως για φορτοεκφόρτωση εμπορευμάτων, αλλά για ανεφοδιασμό καυσίμων. Μόνο έτσι εξηγείται, γιατί εκατοντάδες χιλιάδες τόνοι καραβίσιου (αφορολόγητου) πετρελαίου διακινείτο καθημερινά για τον ανεφοδιασμό – υποτίθεται – των πλοίων, όπως τουλάχιστον δηλώνονταν. Γιατί, βέβαια, μια ελάχιστη ποσότητα και για τα μάτια ορισμένων πήγαινε στα βαπόρια. Το υπόλοιπο έφευγε για τα πρατήρια καυσίμων ή γέμιζε τις κρυφές δεξαμενές και τα εργαστήρια αποχρωματισμού.
Γνωστά, συνηθισμένα πράγματα στους κατοικοεδρεύοντες δυτικά της Αττικής. Τόσο γνωστά, που δεν αποτελεί γι’ αυτούς είδηση η πρόσφατη «αποκάλυψη» του πολυμελούς κυκλώματος λαθρεμπορίας καυσίμων με επικεφαλής τον γνωστό μεγαλοεπιχειρηματία και αθλητικό παράγοντα Γιώργο Σπανό, ο οποίος πάντως δηλώνει αθώος.
Αυτό όμως που τώρα αποκτά σημασία, είναι να αποκαλυφθούν τα μέλη του κυκλώματος, όχι τα κάτω από τον Σπανό, αλλά τα πάνω από τον Σπανό, αυτά που σαφέστατα εννοεί ο Γραμματέας Διαφάνειας του υπουργείου Δικαιοσύνης Γ. Σούρλας, δηλώνοντας σε συνέντευξή του στον Τύπο (Ελευθεροτυπία 23-2-14): «…οι απώλειες από το λαθρεμπόριο και τη νόθευση των καυσίμων φτάνουν το ένα δισ. το χρόνο. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν κυκλώματα που διευθύνουν ισχυροί οικονομικοί παράγοντες και προσπορίζονται τα τεράστια οφέλη. Υπάρχουν ολόκληρα δίκτυα λειτουργίας αυτών των κυκλωμάτων με άμεσες προσβάσεις στην εξουσία, στη δημόσια διοίκηση και στους ελεγκτικούς μηχανισμούς».
Καθεστώς στην αγορά
Ανέκαθεν το λαθρεμπόριο καυσίμων, άνωθεν προστατευόμενο, ήκμαζε, ανθούσε, μεγάλωνε και αποτελούσε καθεστώς παρα-αγοράς στη χώρα μας.
Μήπως αλήθεια ξεχάσαμε τα σημειωματάρια των τελωνειακών στα σύνορα; Οι οποίοι έγραφαν τα βυτιοφόρα που έβγαιναν γεμάτα με αφορολόγητο λόγω εξαγωγής πετρέλαιο, αλλά λίγο αργότερα, ξανάμπαιναν πάλι γεμάτα (αντί άδεια) πουλώντας το σε πρατήρια της Μακεδονίας, οι δε τελωνειακοί είχαν λαμβάνειν το μερτικό τους από κάθε φορτίο που παράνομα ξανάμπαινε στη χώρα και για το λόγο αυτό κρατούσαν χαρτί και μολύβι;
Αγωγός με πιεστικό
Μήπως ξεχάσαμε τα απανωτά σκάνδαλα με το νοθευμένο πετρέλαιο σε μεγάλες μονάδες του Στρατού, αλλά και στα Σώματα Ασφαλείας;
Μήπως ξεχάσαμε τους λαθρέμπορους που είχαν στήσει στην παραλία του Ασπροπύργου πιεστικό μηχάνημα και έναν ολόκληρο αγωγό μεταφοράς του καραβίσιου πετρελαίου στις κρυφές δεξαμενές που διατηρούσαν; Αν το ξεχάσατε, να σας θυμίσουμε ότι ο αγωγός εξυπηρετούσε στο να μην αλλάζουν πορεία τα βυτιοφόρα φορτηγά αφού, υποτίθεται πήγαιναν να φουλάρουν καράβια. Και βέβαια, θα θυμάστε τις δεκάδες αποκαλύψεις κρυφών υπόγειων εργαστηρίων αποχρωματισμού του πετρελαίου σε αρκετές περιοχές της χώρας, καθώς και τις διάφορες «αγνώστου πατρός» δεξαμενές που υπήρχαν διάσπαρτες και καμουφλαρισμένες σε όλη την επικράτεια.
΄Αλλωστε, είναι γνωστές και οι περιπτώσεις οδηγών που παρακαλούσαν να τους δοθεί δουλειά σε φορτηγό βυτίο, χωρίς καμιά φυσικά αμοιβή, αρκεί – μετά τις διανομές της ημέρας – να επέστρεφαν μερικές χιλιάδες λίτρα από τα οποία έβγαινε το υπερκέρδος του αφεντικού και ένα γενναίο μεροκάματο για τον οδηγό που γνώριζε πώς να εξαπατά τον διαχειριστή της πολυκατοικίας και την κάθε γυναικούλα της γειτονιάς.
Πεδία δράσης λαμπρά
Πιθανότατα, η γενικευμένη εφαρμογή του συστήματος εισροών – εκροών καυσίμων (εφαρμόζεται σε όλη την επικράτεια από το τέλος του Μάρτη), στα βυτιοφόρα και στα πρατήρια σε συνδυασμό με τις αυστηρές ποινές που προβλέπονται για τους παρανομούντες, να ανακόψει το ρεύμα που επικρατεί στη διακίνηση λαθραίου πετρελαίου, αλλά δεν θα το σταματήσει, όπως ίσως ελπίζει η κυβέρνηση. Απλά, το λαθρεμπόριο θα μεταφερθεί ή θα ενδυναμώσει τα άλλα πεδία δράσης, θαλάσσια, παράκτια, διασυνοριακά και παραποτάμια, απ΄ όπου μεγάλο μέρος της αγοράς θα συνεχίσει να τροφοδοτείται με πετρέλαιο στη μισή τιμή, προκαλώντας σοβαρές στρεβλώσεις και νοσηρές καταστάσεις ιδιαίτερα στον τομέα των οδικών μεταφορών.
Πέρασε η εποχή της «καπότας»
Γιατί το φορτηγό που φουλάρει με 1,45 δεν μπορεί να ανταγωνιστεί εκείνο που φουλάρει με 0,85/λίτρο. Το δεύτερο μπορεί και χτυπάει προς τα κάτω το κόμιστρο, θέτοντας εκτός αγοράς τους αυτοκινητιστές που φουλάρουν πετρέλαιο από τις νόμιμες αντλίες των πρατηρίων. Οι επιπτώσεις από τον αθέμιτο, (ελεεινό, θα έλεγα) αυτό ανταγωνισμό είναι τραγικές:
Ευτελίζεται η υπηρεσία που λέγεται οδική μεταφορά προς τρίτους, απαξιώνεται το φορτηγό, ζημιώνεται ο Κλάδος, φτωχοποιείται ο αυτοκινητιστής, χάνονται θέσεις εργασίας.
Συμπέρασμα: O «συνάδελφος» που φουλάρει ακόμη κόκκινο με την «καπότα» στο πάνω μέρος του ρεζερβουάρ, δεν είναι ο μάγκας της παρέας, αλλά το λαμόγιο που πρέπει να απομακρυνθεί από τη μεταφορά. Πέρασε η εποχή του…
Το μέλλον της αυτοκίνησης είναι τα εναλλακτικά καύσιμα
Αν και η κατανάλωση του πετρελαίου κίνησης στις οδικές μεταφορές έχει χρονικά προδιαγεγραμμένη φθίνουσα πορεία, για μια τουλάχιστον δεκαετία θα παραμείνει το κυρίαρχο καύσιμο κίνησης ό,τι αυτό συνεπάγεται. Όμως, ο ανταγωνισμός που θα δέχονται βενζίνη και πετρέλαιο από τα εναλλακτικά καύσιμα θα γίνεται ολοένα οξύτερος τα επόμενα χρόνια.
Επίσημες εκθέσεις αναλυτών και φορέων όπως του ACEA (ένωση ευρωπαίων κατασκευαστών αυτοκινήτων), συμφωνούν με ελάχιστες αποκλίσεις, ότι το 2030 – απέχει μόνο 16 χρόνια – το 50% των οδικών οχημάτων θα χρησιμοποιεί εναλλακτικά καύσιμα, κυριότερα των οποίων θα είναι το υγραέριο (LPG), το φυσικό αέριο (CNG), το Biodiesel (προερχόμενο από βιοκαύσιμα), οι ενεργειακές κυψέλες με χρήση υδρογόνου κ.α. Παράλληλα, θα διευρύνεται η χρήση των ηλεκτρικών οχημάτων και των υβριδικών για επιβατικές μεταφορές, αλλά και εμπορευματικές, ειδικά στον τομέα των αστικών διανομών. Είκοσι χρόνια μετά, το 2050, οχήματα με καύσιμο τη βενζίνη ή το πετρέλαιο θα αποτελούν μια μικρή μειοψηφία ασύμφορων, γηρασμένων οχημάτων και με αυστηρούς οικολογικούς περιορισμούς στην κυκλοφορία τους.
Επιδοτήσεις και Επενδύσεις
Το πέρασμα όμως στα εναλλακτικά καύσιμα, είναι ανάλογο της ανάπτυξης των δικτύων των σταθμών εφοδιασμού σε κάθε χώρα. Για το λόγο αυτό, ορισμένες κυβερνήσεις επέλεξαν την επιδότηση ίδρυσης πρατηρίων εναλλακτικών καυσίμων, αντί της επιδότησης των οχημάτων, με το σκεπτικό ότι ο καταναλωτής, σίγουρα γνωρίζει ότι έχει όφελος από τη χρήση και λειτουργία ενός οχήματος υγραερίου ή φυσικού αερίου, αλλά δεν αποφασίζει την αγορά του, εξαιτίας του φτωχού δικτύου πρατηρίων.
Με αυτό τον τρόπο ενθαρρύνουν τους επιχειρηματίες στην ίδρυση πρατηρίων υγραερίου ή φυσικού αερίου, όπως συμβαίνει π.χ. στην Ιταλία όπου αυξάνει με ταχύτατους ρυθμούς και ο αριθμός των οχημάτων εναλλακτικών καυσίμων ή διπλού καυσίμου.
Όπως μου ανέφερε ιταλός συνάδελφος, η ανάπτυξη κινητήρων διπλού καυσίμου (βασικό καύσιμο το LPG ή το CNG και εφεδρικό η βενζίνη ή το πετρέλαιο) ήταν αυτό που έδωσε τα τρία τελευταία χρόνια ώθηση στην αγορά των αυτοκινήτων αυτών, προσελκύοντας ταυτόχρονα και επενδύσεις στον τομέα ίδρυσης πρατηρίων.
Κάτι ανάλογο αναμένεται να συμβεί και στη χώρα μας σύμφωνα με τις μέχρι τώρα ενδείξεις. Το ευχόμαστε, γιατί η παρατεινόμενη εξάρτηση από το πετρέλαιο θα κρατά ψηλά την τιμή του, την οποία βέβαια, έρχεται να διπλασιάσει το κράτος με την υπερφορολόγησή του.
Καλό δρόμο να έχετε...
