Διευκρινίσεις και οδηγίες προς τους εργαζόμενους συνταξιούχους παρέχονται με εγκύκλιο της 17/8/20 του e-ΕΦΚΑ μετά και τη μείωση του «πέναλτι» από το 60% στο 30%. Επειδή το θέμα αυτό ενδιαφέρει εκατοντάδες οδηγούς και αυτοκινητιστές, παραθέτουμε τη σχετική εγκύκλιο του ΕΦΚΑ, καθώς και το άρθρο 27 του ν. 4387/20 στο οποίο αναφέρονται οι παρακάτω διευκρινίσεις:
Α. Πεδίο εφαρμογής – Έναρξη εφαρμογής
Οι διατάξεις του άρθρου 27 του Ν.4670/2020 εφαρμόζονται στους συνταξιούχους λόγω γήρατος όλων των ενταχθέντων στον e-ΕΦΚΑ φορέων οι οποίοι είτε έχουν αναλάβει εργασία ή ιδιότητα ή δραστηριότητα πριν την 29.2.2020 ή θα αναλάβουν εργασία ή αυτοαπασχόληση μετά την ισχύ του ν. 4670/2020, δηλαδή από 29.2.2020, εφόσον για την εργασία ή την ιδιότητα ή τη δραστηριότητα προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης στον e-ΕΦΚΑ, σύμφωνα με τις σχετικές γενικές ή ειδικές ή καταστατικές διατάξεις των πρώην φορέων που εντάχθηκαν στον e-ΕΦΚΑ.
Η καταβαλλόμενη στον απασχολούμενο επικουρική σύνταξη αναστέλλεται ή περικόπτεται μόνο εφόσον προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης στον Κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης του e-ΕΦΚΑ (τ. ΕΤΕΑΕΠ).
Συνταξιούχοι που είχαν αναλάβει εργασία ή δραστηριότητα πριν την 13/05/16 (έναρξη ισχύος ν. 4387/16) και εξαιρούνταν από την εφαρμογή του αρ. 20 του ν. 4387/16 σύμφωνα με ειδικότερες διατάξεις, οι οποίοι εξακολουθούν να εργάζονται, υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος από 01.03.2022.
Επισημαίνεται ότι στους απασχολούμενους συνταξιούχους λόγω αναπηρίας /ανικανότητας δεν έχουν εφαρμογή οι κοινοποιούμενες διατάξεις (άρθρο 27 του Ν. 4670/20), αλλά εφαρμόζονται οι διατάξεις της νομοθεσίας των εντασσομένων στον e-ΕΦΚΑ φορέων.
Η αναστολή/ περικοπή της σύνταξης λαμβάνει χώρα για όσο χρονικό διάστημα ο συνταξιούχος απασχολείται και για την εργασία του αυτή έχει την υποχρέωση καταβολής εισφορών στους Κλάδους Κύριας & Επικουρικής Ασφάλισης του e-ΕΦΚΑ. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου δεν υφίσταται η δυνατότητα αναλογικής περικοπής της σύνταξης βάσει των ημερών απασχόλησης ανά μήνα. Ως εκ τούτου το ποσό της σύνταξης, που λαμβάνει ο συνταξιούχος που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 27 του εν λόγω νόμου, καταβάλλεται μειωμένο κατά 30% για όλο το χρονικό διάστημα (μήνες) για το οποίο προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης.
Β. Καταβολή Εισφορών – Αξιοποίηση χρόνου ασφάλισης
Σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 27, κατά το χρόνο απασχόλησης του συνταξιούχου καταβάλλονται, ανάλογα με την αναληφθείσα απασχόληση, εργασία ή ιδιότητα, οι προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές των άρθρων 38, 39 ή 40 του ν. 4387/16, όπως ισχύουν.
Ο απασχολούμενος συνταξιούχος υποχρεούται στην καταβολή εισφοράς ασθένειας, ενώ γίνεται και η σχετική παρακράτηση από την σύνταξή του. Οι απασχολούμενοι συνταξιούχοι που υπάγονται για παροχή υγειονομικής περίθαλψης εκτός ΕΟΠΥΥ, δεν καταβάλουν διπλή εισφορά συνταξιούχων και απασχολούμενων, αλλά εξακολουθούν να ισχύουν τα προβλεπόμενα από τους κανονισμούς των φορέων ασθένειας που έχουν διατηρήσει την αυτοτέλεια τους.
Οι καταβληθείσες εισφορές χρησιμοποιούνται για την προσαύξηση του ανταποδοτικού μέρους της κύριας σύνταξης και της επικουρικής σύνταξης των ανωτέρω συνταξιούχων.
Οι συνταξιούχοι υποχρεούνται πριν αναλάβουν εργασία ή αυτοαπασχοληθούν, να το δηλώσουν στους Ασφαλιστικούς τους Οργανισμούς. Παράλειψη της δήλωσης συνεπάγεται καταλογισμό σε βάρος του συνταξιούχου ποσού ίσου με το ύψος 12 μηνιαίων συντάξεων.
Το οφειλόμενο ποσό δύναται να αποπληρωθεί με παρακράτηση του ¼ της κύριας σύνταξης (ΚΕΔΕ). Αναφορικά με το ποσό οφειλής της επικουρικής σύνταξης δύναται να αποπληρωθεί με συμψηφισμό του συνόλου της επικουρικής ή και του εφάπαξ (αρθ. 46, του ν. 4670/20), άλλως το ποσό της οφειλής εισπράττεται σύμφωνα με τις διατάξεις του ΚΕΔΕ.
Γ. Εξαιρέσεις από την παρούσα ρύθμιση
-
Οι συνταξιούχοι που λαμβάνουν αυτοτελή ή αναλογική σύνταξη από τον e-ΕΦΚΑ, με βάση τις διατάξεις περί συνυπολογισμού περιόδων ασφάλισης, των ΕΚ 883/04 & του Εφαρμοστικού του 987/09, οι οποίοι αναλαμβάνουν εργασία σε άλλο κράτος-μέλος της ΕΕ.
-
Οι συνταξιούχοι του ΟΓΑ οι οποίοι ασκούν απασχόληση υπακτέα στην ασφάλιση του τ. ΟΓΑ
-
Οι ψυχικά ασθενείς του αρ. 23 του ν. 4488/17, για τους οποίους η απασχόληση ενδείκνυται για λόγους ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης, υπό τους όρους και προϋποθέσεις που αναφέρονται αναλυτικά στις ως άνω αναφερόμενες διατάξεις.
-
Συνταξιούχοι του Δημοσίου που λαμβάνουν σύνταξη ως πάσχοντες από παρατετραπληγία σύμφωνα με τις διατάξεις του 4ου εδαφίου της περ. α, παρ. 1, αρ. 1 & 26, του π.δ. 169/07
-
Όσοι λαμβάνουν το εξωϊδρυματικό επίδομα (ν.1140/81) ή το επίδομα του αρ. 54 του Π.Δ. 169/07
-
Οι πολύτεκνοι των οποίων το ένα τουλάχιστον των τέκνων είναι ανήλικο ή σπουδάζων έως το 24ο έτος της ηλικίας του ή είναι ανίκανο για κάθε βιοποριστική εργασία.
Απασχόληση συνταξιούχων
1.α. Στους εξ ιδίου δικαιώματος συνταξιούχους του Ε.Φ.Κ.Α., οι οποίοι έχουν ήδη αναλάβει ή αναλαμβάνουν από της δημοσιεύσεως του νόμου εργασία ή αποκτούν ιδιότητα ή δραστηριότητα υποχρεωτικώς υπακτέα στην ασφάλιση του Ε.Φ.Κ.Α., οι ακαθάριστες συντάξεις κύριες και επικουρικές καταβάλλονται μειωμένες κατά ποσοστό 30% για όσο χρονικό διάστημα απασχολούνται ή διατηρούν την ιδιότητα ή τη δραστηριότητα.
Οι συνταξιούχοι, οι οποίοι είχαν αναλάβει πριν την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου εργασία ή είχαν αποκτήσει ιδιότητα ή δραστηριότητα υποχρεωτικώς υπακτέα στην ασφάλιση η οποία συνεχίζεται και για τους οποίους προβλέπονταν εξαίρεση από το άρθρο 20 του ν. 4387/ 2016, καθώς και από τις προϊσχύουσες αυτού διατάξεις, υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος άρθρου από την 1.3.2021.
β. Στο ποσό της ακαθάριστης σύνταξης/συντάξεων δεν συμπεριλαμβάνονται το εξωιδρυματικό επίδομα των διατάξεων των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 42 του ν. 1140/1981 (Α’ 68) όπως ισχύει, και το επίδομα ανικανότητας των διατάξεων του άρθρου 54 του π.δ. 169/2007 (Α’ 210).
2. Για τους συνταξιούχους λόγω αναπηρίας εφαρμόζονται οι διατάξεις των εντασσόμενων στον Ε.Φ.Κ.Α. φορέων.
3. α. Για το χρονικό διάστημα απασχόλησης του συνταξιούχου καταβάλλονται για τον μισθωτό συνταξιούχο και τον αυτοτελώς απασχολούμενο ή ελεύθερο επαγγελματία ή υπαγόμενο στη ασφάλιση του ΟΓΑ, με την επιφύλαξη της περίπτωσης α’ της παραγράφου 4 οι προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές των άρθρων 38 ή 39 ή 40 αντιστοίχως.
β. Οι συνταξιούχοι πρώην φορέων κύριας ασφάλισης ή του Δημοσίου που είχαν αναλάβει ή αναλαμβάνουν δραστηριότητα για την οποία υπάγονται στην ασφάλιση του πρώην ΟΓΑ καταβάλλουν την ασφαλιστική εισφορά του άρθρου 40.
4. Κατ’ εξαίρεση των ανωτέρω ρυθμίσεων δεν μειώνεται το ποσόν της σύνταξης:
α. Των συνταξιούχων του ΟΓΑ εφόσον ασκούν απασχόληση υπακτέα στην ασφάλιση του πρώην ΟΓΑ.
β. Των ψυχικά ασθενών του άρθρου 23 του ν. 4488/2017 (Α’ 176).
γ. Των συνταξιούχων με βάση τον ν. 612/1977 (Α’ 164) και τις διατάξεις που παραπέμπουν σε αυτόν.
δ. Των συνταξιούχων του τετάρτου εδαφίου της περίπτωσης α’ της παραγράφου 1 των άρθρων 1 και 26 του π.δ. 169/2007 (Α’ 210).
ε. Όσων λαμβάνουν το εξωιδρυματικό επίδομα ή το αντίστοιχο επίδομα του άρθρου 54 του π.δ. 169/2007 (Α’ 210).
στ. Των πολύτεκνων, των οποίων το ένα τουλάχιστον των τέκνων είναι ανήλικο ή σπουδάζει σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές και έως τη συμπλήρωση του εικοστού τετάρτου έτους της ηλικίας του ή είναι ανίκανο για κάθε βιοποριστική εργασία.
ζ. Των προσώπων που αναφέρονται στην παράγραφο 3 του άρθρου 4 του ν. 4387/2016.
η. Των συνταξιούχων άλλων φορέων και του Δημοσίου, εφόσον το ετήσιο εισόδημά τους από απασχόληση στον αγροτικό τομέα ως αγροτών, μελισσοκόμων, κτηνοτρόφων, πτηνοτρόφων και αλιέων δεν υπερβαίνει το ποσό των δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ.
5. Ο συνταξιούχος που αναλαμβάνει μισθωτή εργασία ή αυταπασχολείται δύναται να αξιοποιήσει τον χρόνο της ασφάλισής του. Για το χρονικό διάστημα της απασχόλησης του συνταξιούχου δύναται κατόπιν αιτήσεώς του να χορηγείται για την κύρια σύνταξη ποσό, που προκύπτει με βάση τα ποσοστά αναπλήρωσης και τις συντάξιμες αποδοχές των άρθρων 8 και 28 και μόνο για το χρονικό διάστημα της απασχόλησης ως συνταξιούχου. Για την επικουρική σύνταξη χορηγείται ποσό που προκύπτει με βάση τον υπολογισμό της επικουρικής σύνταξης και μόνο για το χρονικό διάστημα της απασχόλησης μετά τη συνταξιοδότηση, σύμφωνα με το άρθρο 96.
6. Για τους απασχολούμενους συνταξιούχους κατά την 12η.5.2016, οι οποίοι συνέχισαν απασχολούμενοι χωρίς διακοπή και μετά την έναρξη ισχύος του ν. 4387/2016 (Α’ 85) όλος ο χρόνος εργασίας ή η αυτοαπασχόληση ή μέρος αυτού αξιοποιείται σύμφωνα με τα ανωτέρω, εφόσον από τις προϊσχύουσες διατάξεις προβλέπονταν αξιοποίηση του χρόνου απασχόλησης.
7. Οι συνταξιούχοι της παραγράφου 1 υποχρεούνται, πριν αναλάβουν εργασία ή αυτοαπασχοληθούν, να δηλώσουν τούτο στον φορέα κύριας ασφάλισης του Ε.Φ.Κ.Α., καθώς και στο Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π. Παράλειψη της δήλωσης συνεπάγεται καταλογισμό σε βάρος του συνταξιούχου ποσού ίσου με το ύψος δώδεκα (12) μηνιαίων συντάξεων. Το ποσό της οφειλής δύναται να αποπληρωθεί με παρακράτηση έως του ποσού του ενός τετάρτου από την κύρια σύνταξη και για την επικουρική σύμφωνα με το άρθρο 46 του παρόντος νόμου. Άλλως εισπράττεται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ) (ν.δ. 356/1974 Α’ 90).
8. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, ορίζονται οι προυποθέσεις, οι όροι, η διαδικασία διασταύρωσης και ελέγχου στοιχείων μεταξύ του ΣΕΠΕ και του e-Ε.Φ.Κ.Α., καθώς και κάθε άλλο θέμα για την εφαρμογή του παρόντος.
9. Κάθε αντίθετη διάταξη καταργείται».
