Λεπτομερείς οδηγίες προς τις Υπηρεσίες Μεταφορών και προς τις Αστυνομικές Διευθύνσεις της χώρας παρέχει με εγκύκλιό του το υπ. Μεταφορών για τον μετρολογικό έλεγχο των ταξίμετρων των Ε.Δ.Χ. (ταξί), με την υιοθέτηση κοινών πρακτικών ελέγχου και την αποσαφήνιση τυχόν θεμάτων που ανακύπτουν κατά τη διενέργεια των ελέγχων.
Γενικά, η διαδικασία του ελέγχου περιλαμβάνει τα εξής στάδια:
1ο: Οπτικός έλεγχος ταξίμετρου
2ο: Έλεγχος του φακέλου τεκμηρίωσης του ταξίμετρου
3ο: Έλεγχος παραμέτρων μετρολογικού ενδιαφέροντος του ταξίμετρου
4ο: Συμπλήρωση του Φύλλου Ελέγχου
5ο: Συμπλήρωση της Έκθεσης Ελέγχου σε περιπτώσεις διαπίστωσης παραβάσεων
Ο οπτικός έλεγχος επικεντρώνεται στη συμμόρφωση της σήμανσης καθώς και της σφράγισης του ταξίμετρου σύμφωνα με την κείμενη τεχνική νομοθεσία και ειδικότερα σύμφωνα με τα στοιχεία του φακέλου τεκμηρίωσης.
Σήμανση:
Για ταξίμετρα που εγκρίθηκαν μετά τη θέση σε ισχύ της υπ' αριθ. Φ2-1393/2007 (Β' 521) κ.υ.α., διαπιστώνεται η ύπαρξη των κάτωθι σημάνσεων/επιγραφών επί του ταξίμετρου (εικόνα 1):
α. Η Σήμανση Συμμόρφωσης CE
β. Η Συμπληρωματική Μετρολογική Σήμανση Μ καθώς και τα δύο τελευταία ψηφία του έτους τοποθέτησής της
γ. Ο αριθμός του Κοινοποιημένου Οργανισμού
δ. Το όνομα, η καταχωρισμένη εμπορική επωνυμία ή το κατατεθέν εμπορικό σήμα του κατασκευαστή
ε. Ο τύπος/ μοντέλο του ταξίμετρου
στ. Ο αριθμός του Πιστοποιητικού Έγκρισης Τύπου ΕΚ ή του Πιστοποιητικού Εξέτασης Τύπου ΕΕ
ζ. Ο αριθμός σειράς (s/n)
Για ταξίμετρα που εγκρίθηκαν πριν τη θέση σε ισχύ της υπ' αριθ. Φ2-1393/2007 (Β' 521) κ.υ.α., διαπιστώνεται η ύπαρξη των κάτωθι επιγραφών επί του ταξίμετρου:
i. Το όνομα, η εμπορική επωνυμία ή το εμπορικό σήμα του κατασκευαστή
ii. Ο τύπος του ταξίμετρου
iii. Ο αριθμός σειράς και το έτος κατασκευής
iv. Ο αριθμός Έγκρισης Κυκλοφορίας στην Ελλάδα
Σφράγιση:
i. Η ακεραιότητα του λογισμικού και των μηχανικών κατασκευαστικών στοιχείων πρέπει να διασφαλίζεται (σφράγιση), προκειμένου αυτά να προστατεύονται από παρεμβάσεις που ενδέχεται να αλλοιώνουν το αποτέλεσμα της μέτρησης ή τα χαρακτηριστικά του οργάνου.
ii. Ο σχεδιασμός των σφραγίσεων πρέπει να είναι τέτοιος, ώστε να μην μπορεί να υπάρξει πρόσβαση στα σφραγισμένα σημεία, παρά μόνον αν καταστραφούν οι σφραγίσεις αυτές.
iii. Σύμφωνα με το πρότυπο ΕΝ 50148 τα παρακάτω αναφερόμενα μέρη του ταξίμετρου πρέπει να κατασκευάζονται έτσι, ώστε να μπορούν να σφραγίζονται το καθένα ανεξάρτητα, με μηχανικό τρόπο:
α) Το σύστημα στερέωσης του ταξίμετρου στο όχημα.
β) Το κουτί που περιέχει τις εσωτερικές διατάξεις του ταξίμετρου (θύρα τροφοδοσίας, κλπ).
γ) Η προσπέλαση στα μέρη του προγράμματος, όπου μπορούν να τροποποιηθούν η σταθερά (k) και τα τιμολόγια ή, εν γένει, κάθε σημείο από το οποίο μπορεί να επηρεαστεί η μέτρηση και οι υπολογισμοί (θύρα προγραμματισμού).
iv. Η θύρα προγραμματισμού του ταξίμετρου σφραγίζεται με ειδική μολυβοσφραγίδα που φέρει το διακριτικό σήμα του συνεργείου επισκευής και τοποθέτησης ταξίμετρων που έχει εξουσιοδοτηθεί από το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων (εικόνα 2).
v. Για κάθε εργασία ελέγχου και ρύθμισης των ταξίμετρων που διενεργείται από το εξουσιοδοτημένο συνεργείο, απαιτείται η συμπλήρωση του σχετικού βιβλίου συντήρησης, στο οποίο καταγράφονται, μεταξύ άλλων, το πλήθος των τοποθετημένων σφραγίδων του κατασκευαστή και του εξουσιοδοτημένου συνεργείου (μηχανικών / αυτοκόλλητων) στο σύνολό τους.
vi. Κατά τον έλεγχο του ταξίμετρου θα πρέπει να διαπιστώνεται η σφράγισή του σε όλα τα σημεία που προβλέπονται ή από το πρότυπο ΕΝ 50148 ή από την Έγκριση Κυκλοφορίας ή από το Πιστοποιητικό Έγκρισης Τύπου ΕΚ/ Εξέτασης Τύπου ΕΕ.
vii. Το πλήθος των τοποθετημένων σφραγίδων θα πρέπει να συμφωνεί με το πλήθος των σφραγίδων που καταγράφονται στο βιβλίο συντήρησης.
viii. Κατά τον έλεγχο της σφραγίδων θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στο σύρμα που δένει τη μολυβοσφραγίδα, το οποίο πρέπει να είναι ακέραιο.
Έλεγχος του Φακέλου Τεκμηρίωσης του ταξίμετρου: Ο έλεγχος της συμμόρφωσης των ταξίμετρων διενεργείται βάσει του φακέλου τεκμηρίωσης, ο οποίος πρέπει να υπάρχει σε κάθε όχημα ΕΔΧ (ταξί) προς επίδειξη στις αρχές.
αα) Για ταξίμετρα που εγκρίθηκαν πριν τη θέση σε ισχύ της υπ' αριθ. Φ2-1393/2007 (Β' 521) κ.υ.α. (ταξίμετρα εκτός Οδηγίας MID), διαπιστώνεται η ύπαρξη των κάτωθι:
α. Της εθνικής έγκρισης και του τεχνικού σχεδίου του κατασκευαστή (όπου είναι διαθέσιμο), όπου ορίζονται τα σημεία σφράγισης του ταξίμετρου.
β. Του εγχειρίδιου χρήσης, στο οποίο καταγράφεται ο τρόπος εμφάνισης της σταθεράς (k) και του κωδικού ταυτοποίησης λογισμικού CRC/CHECKSUM (εφόσον αυτός είναι διαθέσιμος).
γ. Της άδειας καταλληλότητας του φορολογικού ηλεκτρονικού μηχανισμού (Φ.Η.Μ.).
δ. Της σχετικής βεβαίωσης του εξουσιοδοτημένου συνεργείου επισκευής και τοποθέτησης ταξίμετρων.
ε. Του βιβλίου συντήρησης και σφράγισης του ταξίμετρου.
ββ) Για ταξίμετρα που εγκρίθηκαν μετά τη θέση σε ισχύ της υπ' αριθ. Φ2-1393/2007 (Β'521) κ.υ.α.(ταξίμετρα εντός MID), διαπιστώνεται η ύπαρξη των κάτωθι:
α. Του Πιστοποιητικού Έγκρισης Τύπου ΕΚ / Εξέτασης Τύπου ΕΕ, στο οποίο επισημαίνονται, σε τεχνικό διάγραμμα, τα σημεία σφράγισης του ταξίμετρου.
β. Της Δήλωσης Συμμόρφωσης ΕΕ.
γ. Του Πιστοποιητικού Συμμόρφωσης ή του Πιστοποιητικού Έγκρισης του Συστήματος Ποιότητας του κατασκευαστή.
δ. Του εγχειρίδιου χρήσης, στο οποίο καταγράφεται ο τρόπος εμφάνισης της σταθεράς (k) και του κωδικού ταυτοποίησης λογισμικού CRC/CHECKSUM (εφόσον αυτός είναι διαθέσιμος).
ε. Της άδειας καταλληλότητας του φορολογικού ηλεκτρονικού μηχανισμού (Φ.Η.Μ.).
στ. Της σχετικής βεβαίωσης του εξουσιοδοτημένου συνεργείου επισκευής και τοποθέτησης ταξίμετρων.
ζ. Του βιβλίου συντήρησης και σφράγισης του ταξίμετρου.
Έλεγχος παραμέτρων μετρολογικού ενδιαφέροντος: i. Στο εγχειρίδιο χρήσης του ταξίμετρου καταγράφεται ο τρόπος εμφάνισης της σταθεράς (k) και του κωδικού ταυτοποίησης λογισμικού CRC/CHECKSUM (εφόσον αυτός είναι διαθέσιμος). ii. Κατά τη διενέργεια του ελέγχου, ακολουθώντας τις ως άνω οδηγίες, εμφανίζονται στον ενδείκτη οι εν λόγω παράμετροι του ταξίμετρου και γίνεται η αντιπαραβολή τους με τα αναγραφόμενα στο βιβλίο συντήρησης και στο Πιστοποιητικό Έγκρισης Τύπου ΕΚ / Εξέτασης Τύπου ΕΕ.
Λοιπές οδηγίες ελέγχου:
i. Σε περιπτώσεις διαπίστωσης πλημμελούς σφράγισης ή έλλειψης / παραβίασης της σφράγισης του ταξίμετρου, πέραν των προβλεπόμενων κυρώσεων, θα πρέπει με τη συνδρομή του εξουσιοδοτημένου συνεργείου επισκευής και τοποθέτησης ταξίμετρων να ελέγχεται και η ύπαρξη μηχανισμού ή ιχνών καταδολίευσης.
Στις περιπτώσεις διαπίστωσης ύπαρξης μηχανισμού ή ιχνών καταδολίευσης συνιστάται όπως συμπεριληφθούν στην Τεχνική Έκθεση φωτογραφίες των ευρημάτων καθώς και Υπεύθυνη Δήλωση του εξουσιοδοτημένου συνεργείου, με την οποία επιβεβαιώνει την εν λόγω παράβαση.
ii. Σε περιπτώσεις αμφιβολιών, όσον αφορά τα στοιχεία που αναγράφονται επί της μολυβοσφραγίδας (αριθμός εξουσιοδοτημένου συνεργείου), θα πρέπει να απευθύνεστε στις κατά τόπους Δ/νσεις Μεταφορών οι οποίες είναι αρμόδιες για την εξουσιοδότηση των συνεργείων.
iii. Για την ομαλή διεξαγωγή του ελέγχου συνιστάται η συνεργασία με κλιμάκια των κατά τόπους Τμημάτων της Τροχαίας.