Μια σειρά σοβαρών προβλημάτων που καταλήγουν σε καθυστερήσεις μέχρι και σε καβγάδες μεταξύ ιδιοκτητών φορτηγών και υπεύθυνων συνεργείων προκαλεί η τελευταία εγκύκλιος του υπ. Μεταφορών που επιβάλλει τη μέσω gov.gr υποβολή υπεύθυνης δήλωσης για το αν το φορτηγό πραγματοποιεί ή όχι μεταφορές εκτός Ελλάδος με υποχρέωση τοποθέτησης ταχογράφου 2ης έκδοσης.
Το θέμα, όπως επισημαίνουν τα Διοικητικά Συμβούλια των δύο Σωματείων «ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΤΕΧΝΙΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΤΑΧΟΓΡΑΦΩΝ & ΤΑΞΙΜΕΤΡΩΝ» και «Τεχνίτες Ταχογράφων Θεσσαλίας & Βορείου Ελλάδος» έχει αρνητικές επιπτώσεις και για τους δύο εμπλεκόμενους, ενώ ελέγχεται και η νομιμότητα της απόφασης.
Αναλυτικό είναι το περιεχόμενο της επιστολής των παραπάνω επαγγελματικών φορέων προς την πολιτική ηγεσία του υπ. Μεταφορών το οποίο λόγω του ενδιαφέροντος που παρουσιάζει το δημοσιεύουμε ως έχει:
«Με αφορμή την εγκύκλιο που δημοσιεύθηκε στις 11.11.2025 και αφορά την υποχρέωση εγκατάστασης ευφυούς ταχογράφου 2ης έκδοσης (Smart 2) σε οχήματα που δραστηριοποιούνται σε διαφορετικό κράτος μέλος από αυτό της ταξινόμησής τους, επισημαίνουμε σοβαρά πρακτικά, τεχνικά και νομικά προβλήματα στην εφαρμογή της και υποβάλλουμε τεκμηριωμένες παρατηρήσεις και προτάσεις.
Υπενθυμίζουμε ότι πριν από περίπου 20 χρόνια, κάθε βεβαίωση/πιστοποιητικό ταχογράφου απαιτούσε επίσκεψη στο Αστυνομικό Τμήμα για θεώρηση γνησίου υπογραφής. Η διαδικασία αυτή δημιουργούσε σοβαρά λειτουργικά εμπόδια για τα συνεργεία ταχογράφου και τις μεταφορικές – τουριστικές εταιρείες, γεγονός που οδήγησε το Υπουργείο ορθά στην κατάργηση μέσω της εγκυκλίου 18434/949/04/05/25-8-2005, παρ. 3, όπου αναφέρεται: «[...] διατηρείται η απαίτηση της έκδοσης της βεβαίωσης του τεχνίτη οργάνων η οποία εφεξής θα εκδίδεται σε ένα αντίγραφο (και όχι δύο) χωρίς να απαιτείται θεώρηση».
Με τη νέα διαδικασία που εισάγει η εγκύκλιος της 11.11.2025, στην πράξη επανερχόμαστε 20 χρόνια πίσω, αναβιώνοντας τα ίδια προβλήματα που τότε είχαν αναγνωριστεί επίσημα από το Υπουργείο και είχαν αντιμετωπιστεί με κατάργηση της θεώρησης. Η απαίτηση για υπεύθυνες δηλώσεις ιδιοκτητών – στις περισσότερες περιπτώσεις είναι αδύνατο να εντοπιστούν ή να προσέλθουν – αποτελεί ουσιαστικά νέα μορφή «θεώρησης» που επιβαρύνει υπέρμετρα τα συνεργεία και μεταφορικές εταιρείες και καθιστά τη διαδικασία ανεφάρμοστη.
1. Χρόνος προσαρμογής και ανάγκη αναστολής της εγκυκλίου
Η εγκύκλιος που δημοσιεύθηκε εμφανίζει σοβαρή προχειρότητα, καθώς δεν προβλέπει εύλογο χρόνο προσαρμογής για τα συνεργεία και τους ιδιοκτήτες οχημάτων. Ζητούμε άμεση αναστολή εφαρμογής της, δεδομένου ότι δεν είναι δυνατή η εφαρμογή μιας απόφασης από την ημέρα δημοσίευσής της.
Η άμεση εφαρμογή της εγκυκλίου θα προκαλέσει σοβαρές δυσλειτουργίες και αναστάτωση στην αγορά, θέτοντας σε αδικαιολόγητη πίεση συνεργεία και επιχειρήσεις.
2. Δεύτερο σημαντικό λάθος της Υπηρεσίας σας
Γνωρίζετε ότι υπάρχουν δύο Σωματεία που είμαστε οι αρμόδιοι φορείς της αγοράς για τα ζητήματα των συνεργείων ταχογράφου και, γενικότερα, γνωρίζουμε σε βάθος τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα συνεργεία μας και όχι μόνο, και πάρα πολλές φορές ρωτιόμαστε από οδηγούς και εταιρείες για τα θέματα των ταχογράφων. Παρά την εμπειρία και τη γνώση μας, πριν από τη δημοσίευση της εγκυκλίου δεν ζητήσατε τις απόψεις μας, ούτε μας στείλατε το προσχέδιο για έλεγχο.
Επειδή δεν μας ρωτήσατε, παρακάτω παρουσιάζουμε τα προβλήματα που πρόκειται να δημιουργηθούν, τα οποία θα μπορούσαν εύκολα να είχαν αποφευχθεί με διαβούλευση.
3. Σημαντικά προβλήματα – Αλλοδαπά οχήματα
Η υποχρέωση συμπλήρωσης υπεύθυνης δήλωσης για τα αλλοδαπά οχήματα είναι πρακτικά αδύνατη: ο ιδιοκτήτης θα πρέπει να ταξιδέψει στην Ελλάδα και να προσέλθει σε ΚΕΠ, καθώς δεν μπορεί να διαθέτει ελληνικούς Gov.gr κωδικούς. Επιπλέον, κατά την επίσκεψή του στα ΚΕΠ, πρόκειται να του ζητηθεί ραντεβού, γεγονός που επιτείνει τις πρακτικές δυσκολίες. Ζητούμε ρητή διευκρίνιση ή εναλλακτική διαδικασία. Συνεπώς, τα αλλοδαπά οχήματα πρέπει να εξαιρεθούν από την υποχρέωση αυτή.
Υπάρχει, ωστόσο, πολιτικό ζήτημα ισονομίας: εάν εξαιρεθούν τα αλλοδαπά οχήματα, οι ελληνικές επιχειρήσεις θα υποχρεούνται να συμπληρώνουν δήλωση μόνο για τα ελληνικά οχήματα, δημιουργώντας αίσθημα ανισότητας.
Ιδιαίτερα προβληματική είναι η περίπτωση ιδιοκτητών που διαθέτουν οχήματα τόσο στην Ελλάδα όσο και σε άλλα κράτη μέλη (π.χ. Βουλγαρία): τα ελληνικά τους οχήματα θα υπόκεινται στην υποχρέωση δήλωσης, ενώ τα αλλοδαπά τους όχι, με αποτέλεσμα μεγάλη αδικία στην αγορά.
4. Διευκρίνιση – Οχήματα Δήμων, σχολικά λεωφορεία και ΚΤΕΛ
Δεν διευκρινίζεται στην εγκύκλιο αν τα οχήματα Δήμων (π.χ. απορριμματοφόρα), τα σχολικά λεωφορεία ή τα λεωφορεία ΚΤΕΛ υπάγονται στην υποχρέωση συμπλήρωσης υπεύθυνης δήλωσης. Αντίθετα, η εγκύκλιος αναφέρει ότι η υποχρέωση αφορά «[...] για κάθε όχημα, σε κάθε περίπτωση επίσκεψής του σε εγκεκριμένο συνεργείο ταχογράφου για την εκτέλεση οποιασδήποτε εργασίας...». Προτείνεται ρητή εξαίρεση, δεδομένου ότι, τα οχήματα των Δήμων δεν εκτελούν διεθνείς μεταφορές, τα σχολικά λεωφορεία και τα λεωφορεία ΚΤΕΛ δεν εμπίπτουν στις κατηγορίες ΦΙΧ/ΦΔΧ/ειδικών τουριστικών λεωφορείων. Η υποχρέωση συμπλήρωσης δήλωσης για αυτά τα οχήματα είναι περιττή, δυσχερής στην εφαρμογή και δεν προσφέρει ουσιαστικό έλεγχο συμμόρφωσης.
5. Σοβαρότατο πρόβλημα με εισαγόμενα οχήματα
Η εγκύκλιος καθιστά αδύνατη την υποβολή υπεύθυνης δήλωσης για οχήματα που εισάγονται από το εξωτερικό, καθώς αυτά δεν διαθέτουν αριθμό κυκλοφορίας στην Ελλάδα.
• Το εισαγόμενο όχημα δεν έχει αριθμό κυκλοφορίας στην Ελλάδα.
• Χωρίς αριθμό κυκλοφορίας, δεν μπορεί να υποβληθεί η υπεύθυνη δήλωση σύμφωνα με την εγκύκλιο.
• Χωρίς υπεύθυνη δήλωση ή πιστοποιητικό ταχογράφου, δεν μπορεί να ολοκληρωθεί η ταξινόμηση του οχήματος.
• Χωρίς ταξινόμηση, το όχημα δεν παίρνει αριθμό κυκλοφορίας.
Άρα, η εγκύκλιος καθιστά αδύνατη την εισαγωγή και ταξινόμηση των φορτηγών από το εξωτερικό, ακόμη και αν ο ιδιοκτήτης ή το συνεργείο θέλει να συμμορφωθεί, μιας και δημιουργεί φαύλο κύκλο.
6. Οχήματα που φέρουν ήδη Smart 2 ταχογράφο
Ορισμένα οχήματα (~7% της αγοράς) διαθέτουν ήδη ευφυή ταχογράφο 2ης έκδοσης (Smart 2) και μπορούν να εκτελούν τόσο εθνικές όσο και διεθνείς μεταφορές. Η υποχρέωση συμπλήρωσης υπεύθυνης δήλωσης για αυτά τα οχήματα είναι περιττή και δημιουργεί άδικη διοικητική επιβάρυνση για τα συνεργεία και τους ιδιοκτήτες. Ζητούμε ρητή εξαίρεση από την εφαρμογή της εγκυκλίου για αυτά τα οχήματα επίσης.
7. Μεταβαλλόμενες δραστηριότητες ιδιοκτητών
Στην πράξη, η διαδικασία που προβλέπει η εγκύκλιος αφήνει ανοιχτό ένα κρίσιμο κενό, το οποίο επιτρέπει την πλήρη καταστρατήγηση των προβλέψεών της, χωρίς δυνατότητα ουσιαστικού ελέγχου ή επιβολής κυρώσεων. Συγκεκριμένα, ένας ιδιοκτήτης οχήματος μπορεί να δηλώσει σήμερα – μέσω υπεύθυνης δήλωσης – ότι το όχημα εκτελεί αποκλειστικά εθνικές μεταφορές προκειμένου να λάβει το πιστοποιητικό ταχογράφου και, στη συνέχεια, οποτεδήποτε επιθυμήσει, να μεταβάλει τη δραστηριότητα του οχήματος σε διεθνείς μεταφορές, χωρίς καμία υποχρέωση ενημέρωσης αρμόδιου φορέα, ενώ το πιστοποιητικό ταχογράφου συνεχίζει να ισχύει. Το συγκεκριμένο κενό καθιστά την εγκύκλιο ανεφάρμοστη στην πράξη και θα μπορούσε να είναι το νούμερο 1 επιχείρημα για την άμεση απόσυρσή της.
Η αλλαγή αυτή είναι απολύτως νόμιμη, δεν υφίσταται κανένας μηχανισμός που να υποχρεώνει τον ιδιοκτήτη να ενημερώσει το συνεργείο για τη μεταβολή της δραστηριότητας, ούτε προβλέπεται οποιαδήποτε κύρωση σε περίπτωση που η αρχική δήλωση δεν ανταποκρίνεται πλέον στην πραγματικότητα. Κατά συνέπεια και τελικά η εγκύκλιος καθίσταται κενό γράμμα, αφού ο βασικός της στόχος – ο έλεγχος της υποχρεωτικής εγκατάστασης Smart 2 σε οχήματα διεθνών μεταφορών – μπορεί να παρακαμφθεί με μία απλή μετέπειτα μεταβολή που θα αποφασίσει ο ιδιοκτήτης.
8. Οχήματα σε δρομολόγια Ελλάδα–Αλβανία / Ελλάδα–Τουρκία / Ελλάδα–Σκόπια / Ελλάδα–Σερβία (δρομολόγια AETR)
Σύμφωνα με σχετική εγκύκλιο της Υπηρεσίας σας (ΑΔΑ: ΨΥΖΖ465ΧΘΞ-ΡΒΔ / Αρ. Πρωτ.: Φ450/50896_20.3.2025), τα οχήματα αυτά εκτελούν διεθνείς μεταφορές υπό το καθεστώς AETR, αλλά δεν είναι ακόμη υποχρεωτική η εγκατάσταση Smart 2 ταχογράφου, αναμένοντας οδηγίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η τρέχουσα απαίτηση δημιουργεί ασάφεια και περιττή γραφειοκρατία για τα συνεργεία και τους ιδιοκτήτες. Συνεπώς, επίσης αυτά τα οχήματα θα έπρεπε να εξαιρεθούν από την υποχρέωση συμπλήρωσης υπεύθυνης δήλωσης σύμφωνα με την εγκύκλιο.
9. Η διαδικασία αυτή ισχύει μόνο στην Ελλάδα
Η υποχρέωση συμπλήρωσης υπεύθυνης δήλωσης εφαρμόζεται αποκλειστικά στην Ελλάδα και δεν υφίσταται αντίστοιχη πρακτική σε καμία άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αυτό δημιουργεί σοβαρές δυσλειτουργίες για τα συνεργεία και τους ιδιοκτήτες, καθώς οι διαδικασίες που απαιτούνται δεν είναι συμβατές με τα ευρωπαϊκά πρότυπα και πρακτικές, αυξάνοντας άσκοπα το διοικητικό βάρος και τη γραφειοκρατία.
10. Συνοψίζοντας: Η τρέχουσα μορφή της εγκυκλίου δημιουργεί σοβαρές πρακτικές δυσκολίες. Θα κρινόταν αναγκαία μια έγκαιρη παρέμβαση της Υπηρεσίας αλλά με λειτουργική διαδικασία και πριν από τον Σεπτέμβριο 2024, δεδομένου ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των εγκαταστάσεων Smart 2 ταχογράφων για οχήματα που εκτελούν διεθνείς μεταφορές έχει ήδη ολοκληρωθεί έως τις 31.12.2024, σύμφωνα με τους Ευρωπαϊκούς Κανονισμούς.
11. Παραδείγματα και εμπειρίες πρώτων ημερών
Ο οδηγοί προσέρχονται στο συνεργείο χωρίς προ-συμπληρωμένη δήλωση και δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν. Το αποτέλεσμα είναι καθυστερήσεις, καβγάδες, απειλές και τελικά, ευθύνη που θα χρεώνεται στο συνεργείο ενώ δεν του αναλογεί.
Σήμερα, τα συνεργεία δυσκολεύονται να εντοπίσουν ιδιοκτήτες μικρών εταιρειών που διαθέτουν 3– 5 οχήματα. Είναι πρακτικά αδύνατο να αναζητήσουν ή να εξασφαλίσουν υπεύθυνες δηλώσεις για στόλους 20, 30, 50 ή και 100 οχημάτων, όπως συμβαίνει σε μεγάλες επιχειρήσεις και ομίλους (π.χ. Βαρδινογιάννης, Μασούτης, Ζορπίδης, Νίκας, Μπάρμπα-Στάθης, Σκλαβενίτης, Καραμολέγκος κ.ά.).
Σε τέτοιες περιπτώσεις, η εγκύκλιος καθίσταται εντελώς ανεφάρμοστη, αφού κανένα συνεργείο δεν μπορεί να διαχειριστεί τον όγκο των προβλημάτων ούτε να επικοινωνήσει με ιδιοκτήτες που είναι πρακτικά απρόσιτοι για τέτοιες διαδικασίες. Τις πρώτες κιόλας ημέρες εφαρμογής της εγκυκλίου, τα συνεργεία αντιμετώπισαν ακραίες καθυστερήσεις, αναμονές 1 ώρας, πιο συχνές αναμονές 1,5–2 ωρών, αλλά και περιπτώσεις όπου, αφού εξηγήθηκε η νέα διαδικασία στους πελάτες, εκείνοι αποχώρησαν, δηλώνοντας ότι θα αναζητήσουν άλλο συνεργείο.
12. Απόδειξη ότι η Υπηρεσία μεταθέτει τις δικές της αρμοδιότητες στα συνεργεία
Ζητούμε άμεση απόσυρση ή αναστολή εφαρμογής της εγκυκλίου για τουλάχιστον ένα έτος, έως ότου καθοριστεί ένας πρακτικός και αποτελεσματικός τρόπος για τον ακριβή προσδιορισμό των οχημάτων που εκτελούν Εθνικά ή Διεθνή δρομολόγια, χωρίς να επωμίζονται τα συνεργεία μας το βάρος αυτής της διαδικασίας. Η υποχρέωση αυτή αποτελεί καθήκον της Υπηρεσίας σας, η οποία μέχρι σήμερα δεν διαθέτει ικανό μηχανισμό να διακρίνει ποια οχήματα πραγματοποιούν Εθνικές ή Διεθνείς μεταφορές βάσει των υφιστάμενων εγγράφων (π.χ. άδεια κυκλοφορίας). Παρακάτω μπορείτε να δείτε την παραδοχή της Υπηρεσίας σας, που δεν μπορεί να εντοπίσει ποια οχήματα είναι εθνικών και ποια διεθνών μεταφορών
Εγκύκλιος (ΑΔΑ: ΨΒΜΧ465ΧΘΞ-ΤΘ7): «Ειδικά για οχήματα ταξινομημένα στην Ελλάδα, διευκρινίζεται ότι μόνη η αναγραφή της παρατήρησης με αριθμό 86 «ΕΘΝΙΚΩΝ/ΔΙΕΘΝΩΝ» στην άδεια κυκλοφορίας ενός φορτηγού δημοσίας χρήσης (ΦΔΧ) δεν σημαίνει ότι πράγματι εκτελούνται διεθνείς μεταφορές με το συγκεκριμένο όχημα, ενώ τα φορτηγά ιδιωτικής χρήσης (ΦΙΧ) έχουν το δικαίωμα διεθνών μεταφορών χωρίς να αναγράφεται σχετική παρατήρηση στην άδεια κυκλοφορίας τους. Όσον αφορά τα ειδικά τουριστικά λεωφορεία δημόσιας χρήσης με τα οποία εκτελούνται διεθνείς τακτικές ή έκτακτες επιβατικές μεταφορές, δεν υπάρχει κάποιος κωδικός παρατήρησης στην άδεια κυκλοφορίας ότι τα συγκεκριμένα οχήματα εκτελούν διεθνείς επιβατικές μεταφορές».
13. Προτάσεις – Απλοποίηση διαδικασίας
Προτείνεται ρητή εξαίρεση για: Αλλοδαπά οχήματα, Οχήματα Δήμων, Σχολικά λεωφορεία, Λεωφορεία ΚΤΕΛ, Οχήματα με ήδη Smart 2 ταχογράφο, οχήματα που εκτελούν μόνο AETR δρομολόγια.
Δεδομένου ότι τα παραπάνω οχήματα πρέπει να εξαιρεθούν, δεν υφίσταται ουσιαστικός λόγος να συμπληρώνουν υπεύθυνη δήλωση τα υπόλοιπα οχήματα, καθιστώντας την εγκύκλιο μη λειτουργική και περιττή.
Έως ότου καθοριστεί μια πρακτική διαδικασία ή παρέχονται τα κατάλληλα έγγραφα από την Υπηρεσία σας, προτείνεται τα συνεργεία ταχογράφου να αναγράφουν στο πιστοποιητικό που εκδίδεται για τον ταχογράφο, σε εμφανές σημείο, αν ο ταχογράφος που είναι τοποθετημένος στο όχημα καλύπτει αποκλειστικά Εθνικές μεταφορές ή Εθνικές και Διεθνείς. Στην επισύναψη παρέχεται παράδειγμα για διευκόλυνση. Για να μπορέσουν τα συνεργεία να προσαρμόσουν τα προγράμματά τους και τα Σωματεία να ενημερώσουν σωστά την αγορά, εκτιμάται ότι απαιτείται περίπου 90 ημέρες.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Κρίνεται σκόπιμο να λαμβάνετε υπόψη τα επείγοντα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα συνεργεία ταχογράφων πριν την έκδοση αποφάσεων / εγκυκλίων, δεδομένου ότι έχουμε ήδη καταθέσει αγωγή κατά της Υπηρεσίας για τις καταστροφικές κυρώσεις προς τα συνεργεία ταχογράφου, με την επίδοση να πραγματοποιείται τις επόμενες ημέρες. Παρά τις διαβεβαιώσεις που λάβαμε από τον κ. Οικονόμου στις 10.10.2024 (τότε Υφυπουργό Μεταφορών) ότι οι κυρώσεις θα τροποποιηθούν άμεσα, η εμπειρία μας δείχνει ότι η συνεχής και σοβαρή συνεργασία με την Υπηρεσία σας παραμένει δύσκολη.
Λόγω του επείγοντος χαρακτήρα του θέματος, που προκύπτει από την εφαρμογή της εγκυκλίου με υπαιτιότητα της Υπηρεσίας σας, παρακαλούμε όπως μας ενημερώσετε άμεσα ότι θα ικανοποιηθούν όλα τα αιτήματα της παρούσας επιστολής και ποιες συγκεκριμένες ενέργειες προτίθεται να αναλάβει η Υπηρεσία για την άμεση διόρθωση της υπάρχουσας κατάστασης.
Τα Διοικητικά Συμβούλια των δύο Σωματείων
Τεχνίτες Ταχογράφων Θεσσαλίας & Βορείου Ελλάδος και ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΤΕΧΝΙΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΤΑΧΟΓΡΑΦΩΝ & ΤΑΞΙΜΕΤΡΩΝ»
