Διόδια, αναλογικά, με χιλιομετρική χρέωση
Συμβαίνει στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Είναι μέτρο, θεωρητικά, δίκαιο καθώς ο αυτοκινητιστής πληρώνει το αντίτιμο που αναλογεί στα χιλιόμετρα που διήνυσε μέσα στον αυτοκινητόδρομο. Λέμε όμως «θεωρητικά» γιατί, υπάρχει ο κίνδυνος υψηλής χιλιομετρικής χρέωσης, κάτι που θα πρέπει να αποφευχθεί και είναι υποχρέωση του υπουργού να συγκρατήσει το μεταφορικό κόστος στα χαμηλότερα δυνατά επίπεδα.
Το κόστος της βινιέτας
Σε εντελώς άλλη κατεύθυνση θα πρέπει το υπουργείο να εξετάσει το μέτρο της καθιέρωσης –επιτέλους– της βινιέτας. Είναι ένα μέτρο που θα μπορούσε να αποβεί ευεργετικό για τους Έλληνες αυτοκινητιστές ή, πιο σωστά, για τους ιδιοκτήτες φορτηγών με ελληνικές πινακίδες. Στα πλεονεκτήματα της βινιέτας έχουμε αναφερθεί αρκετές φορές στο παρελθόν, ζητώντας την εφαρμογή της στη χώρα μας, ως αντιστάθμισμα του αθέμιτου ανταγωνισμού που ασκούν τα εισερχόμενα στη χώρα μας φορτηγά των όμορων χωρών, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιούν το οδικό δίκτυο χωρίς να καταβάλλουν διόδια.
Θα ήταν σκόπιμο κατά τη γνώμη μας, το υπουργείο να ενημερωθεί για τις χρεώσεις που μέσω βινιέτας επιβάλλουν οι Αρχές άλλων ευρωπαϊκών χωρών (κυμαίνεται από 10 μέχρι 18 ευρώ/ημέρα) και κυρίως τη δυνατότητα καθιέρωσης διαφορετικής χρέωσης για τα εισερχόμενα οχήματα ή με την επιβολή υποχρεωτικής χρονικής διάρκειας π.χ. η ελάχιστη χρέωση να αφορά –για τα εισερχόμενα– βινιέτα πέντε ημερών ή μιας εβδομάδας, ενώ στο εσωτερικό της χώρας να διατίθεται βινιέτα και μίας μόνο ημέρας. Στο κόστος της βινιέτας για τα εισερχόμενα οχήματα, θα μπορούσε να συνυπολογιστεί και το επίπεδο ρύπων (Euro) του οχήματος, δηλαδή η ρύπανση που προκαλεί στη βάση της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει».
Γνωρίζουμε, φυσικά, ότι πιθανόν να υπάρξει ανάλογη αντίδραση από πλευράς της όποιας γειτονικής χώρας, αλλά το μέτρο της πώλησης της βινιέτας στα σύνορα εισόδου είναι δοκιμασμένος τρόπος και, αν μελετηθεί σωστά, θα έχει θετικά αποτελέσματα και για το κράτος.
Εκτός παραδρόμων: Ας κρατήσουμε τα οφέλη
Αναμενόμενη, λόγω προγενέστερων δηλώσεων, ήταν η απόφαση του υπουργού ΥΠΟΜΕΔΙ Χρήστου Σπίρτζη να απαγορεύσει την κυκλοφορία των φορτηγών από το μεγαλύτερο τμήμα του παράπλευρου οδικού δικτύου της χώρας, ως συνέπεια των αλλεπάλληλων και έντονων διαμαρτυριών των κατοίκων και των δήμων, αλλά και της αδυναμίας των αυτοκινητιστών να πείσουν ότι δεν εισπράττουν από τον πελάτη το κόστος των διοδίων.
Αντίθετα μάλιστα, η άποψη που επικρατούσε στους κύκλους των φορτωτών και των διαμεταφορέων, ήταν ότι οι μεταφορείς προεισπράττουν τα διόδια αλλά καρπούνταν αυτό το αντίτιμο ακολουθώντας τους παράδρομους.
Αν πάλι μιλάμε για μεταφορές με ΦΙΧ, οι (λίγες) εμπορικές εταιρείες που χρησιμοποιούσαν το παράπλευρο οδικό δίκτυο θα πρέπει να αποφασίσουν αν το κόστος των διοδίων θα το απορροφήσουν ή αν θα το μετακυλίσουν στο μεταφερόμενο προϊόν, δηλαδή στον καταναλωτή. Αυτή ωστόσο η συζήτηση ανήκει πλέον στο παρελθόν και αυτό που σήμερα πρέπει να κρατήσουμε είναι τα πλεονεκτήματα του αυτοκινητόδρομου σε σχέση με τον παράδρομο, όπως έχουν προκύψει και καταγραφεί από τα συγκριτικά ρεπορτάζ του ΤΡΟΧΟΙ & TIR που έγιναν, θα λέγαμε, σε ανύποπτους χρόνους στο παρελθόν.
Γιατί στα ΦΙΧ oι Μεταφορές;
Αυξημένο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τις οδικές μεταφορές και σας συνιστώ να τα μελετήσετε προσεκτικά. Ο κύριος όγκος των εμπορευμάτων διακινείται με ΦΙΧ, στοιχείο που αναδεικνύει δύο βασικές παραμέτρους:
α. Οι φορτωτές έχουν επιλέξει να επενδύουν σε ΦΙΧ και να κάνουν με αυτά τις μεταφορές των προϊόντων τους για τους λόγους που αναφέρονται στο προηγούμενο τεύχος του Τ.Τ. (σελ.10) και
β. Υπάρχει τεράστια ακόμη μεταφορική αγορά που μπορούν να την προσεγγίσουν τα ΦΔΧ και να μεγιστοποιήσουν το μεταφορικό τους έργο. Οι προϋποθέσεις για να το επιτύχουν δημοσιεύθηκαν και αυτές στην ίδια σελίδα του προηγούμενου τεύχους μας.
Ανεξάρτητα όμως από τα παραπάνω, καλό θα ήταν να διαβάσετε προσεκτικά τα στοιχεία, να τα «φιλτράρετε» και να δώσετε τη δική σας εξήγηση στις διαφοροποιήσεις που εμφανίζουν τις σχετικές με τις αποστάσεις, τα ωφέλιμα φορτία και τα είδη των μεταφερομένων προϊόντων με ΦΙΧ ή με ΦΔΧ.
«Road Package»
Συμπληρώθηκε ένας χρόνος μελετών, εργασιών και υποβολής προτάσεων εκ μέρους διαφόρων φορέων της οδικής μεταφοράς προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη σύνταξη εκ μέρους της του λεγόμενου «πακέτου οδικών μεταφορών» ή «Road Package», όπως θα λέγεται διεθνώς, με σκοπό την αναθεώρηση των κυριότερων κοινοτικών νομοθετημάτων, όπως είναι οι ρυθμίσεις για τα ωράρια των οδηγών, οι διαφορές στο κόστος των διοδίων και το καμποτάζ.
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, θα πρέπει μέχρι το τέλος του χρόνου να έχουν υποβληθεί οι τελικές προτάσεις για έγκριση και στη συνέχεια να προωθηθούν στο Ευρωκοινοβούλιο προς ψήφιση, ενώ θα ακολουθήσει ένα μεγάλο σχετικά διάστημα για την προσαρμογή του κάθε κράτους μέλους στην καινούργια νομοθεσία.
Η ολοκλήρωση πάντως του «Road Package» προβλέπεται εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση. Ας μην ξεχνάμε, ότι η ψήφιση αυτών των μέτρων έγινε πριν από αρκετά χρόνια, με την ΕΕ να αριθμεί λιγότερα κράτη – μέλη, ενώ τα νεότερα μέλη είναι αυτά τα οποία σήμερα έχουν εντελώς διαφορετικές θέσεις στα θέματα των οδηγών-ωραρίων, του καμποτάζ και των διοδίων με αποτέλεσμα να προβάλλει ως αναγκαιότητα πλέον η σχεδιαζόμενη μεταρρύθμιση.
Οι δικές μας θέσεις πρέπει να έχουν στο επίκεντρο τα συμφέροντα της χώρας, της εθνικής μας οικονομίας, των Ελλήνων αυτοκινητιστών, ιδιαίτερα στα θέματα του καμποτάζ και των οδηγών (ωράρια, ασφάλιση, κατώτερος ευρωπαϊκός μισθός). Οι θέσεις μας αυτές, συμπίπτουν στα βασικά σημεία με τις θέσεις των δυτικοευρωπαίων και των παλαιότερων χωρών- μελών, τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε είναι κοινά, αλλά οξύτερα για τη χώρα μας, λόγω γειτονίας με χώρες μέλη και μη μέλη.
Επομένως, ας σταθμίσουμε σωστά τις θέσεις μας, έχοντας, φυσικά, ακούσει τις απόψεις των κυριοτέρων εμπλεκομένων φορέων, εφόσον όμως αυτές οι απόψεις δεν εμπεριέχουν προσωπικές ιδεοληψίες, όπως συνέβη με την υποστήριξη των αιτημάτων των αυτοκινητιστών των ανατολικών χωρών, τα οποία αιτήματα ήταν αντίθετα με τα συμφέροντα των Ελλήνων αυτοκινητιστών.
Κλείνοντας να πούμε, ότι από μόνο του σαν σχέδιο το «Road Package» είναι θετικό αφού στοχεύει στην αναθεώρηση των βασικότερων νομοθετημάτων εξαιτίας των στρεβλώσεων και των ανισοτήτων που προκλήθηκαν με το πέρασμα του χρόνου, με τις ραγδαίες εξελίξεις στον τομέα των οδικών μεταφορών και κυρίως – θα το επαναλάβουμε – με τη διεύρυνση της ΕΕ με τα νεότερα μέλη.
Καλό μήνα, καλό καλοκαίρι και πάντα καλοτάξιδοι