Το 2025, οι εκπομπές CO2 των φορτηγών θα πρέπει να είναι χαμηλότερες κατά 15%, σε σχέση με τα όρια που θα ισχύουν υποχρεωτικά το 2019. Το 2030, μάλιστα, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα προτείνεται να περιοριστούν τουλάχιστον κατά 30%. Τα παραπάνω είναι οι τρίτες και τελικές προτάσεις της Επιτροπής Γιουνκέρ, η οποία δημιουργεί τα πρώτα πρότυπα ρύπων ειδικά για βαρέα οχήματα.
Για να καταστεί δυνατή η περαιτέρω μείωση των εκπομπών CO2, η Επιτροπή διευκολύνει το σχεδιασμό περισσότερων αεροδυναμικών φορτηγών και βελτιώνει την κατηγοριοποίηση των ελαστικών. Επιπλέον, η Επιτροπή προτείνει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης για τις μπαταρίες που θα συμβάλει στη δημιουργία ενός ανταγωνιστικού και βιώσιμου «οικοσυστήματος» μπαταριών στην Ευρώπη. Οι στόχοι αυτοί είναι σύμφωνοι με τις δεσμεύσεις της Ε.Ε. στο πλαίσιο της «Συμφωνίας του Παρισιού» και θα επιτρέψουν στις επιχειρήσεις μεταφορών να μειώσουν τα κόστη τους χάρη στη χαμηλότερη κατανάλωση καυσίμων (25.000 ευρώ σε διάστημα πέντε ετών).
Το πακέτο προτάσεων που είναι γνωστό ως «Europe on the Move», ασχολείται όπως προείπαμε και με την ασφάλεια των μεταφορών. Για αυτό δημιουργεί ένα πλαίσιο μέτρων για τη δεκαετία 2020-2030, που αφορούν τόσο στην ασφάλεια οχημάτων και πεζών όσο και στη διαχείριση των υποδομών του δικτύου ασφαλείας. Και πώς να κάνει αλλιώς η Επιτροπή, όταν το 2017 μόνο, 25.300 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στην Ε.Ε. και άλλοι 135.000 τραυματίστηκαν σοβαρά.
Με εξελιγμένα συστήματα ασφάλειας
Η Επιτροπή, λοιπόν, προτείνει όλα τα νέα φορτηγά να εξοπλίζονται υποχρεωτικά με εξελιγμένα συστήματα ασφάλειας, όπως προειδοποίηση αλλαγής λωρίδας, ανίχνευση της κούρασης ή της απώλειας της προσοχής του οδηγού, εντοπισμός πεζών και δικυκλιστών κ.α. Επιπλέον, θέλει να βοηθήσει τα κράτη μέλη να εντοπίζουν συστηματικά τα επικίνδυνα σημεία του οδικού τους δικτύου, αλλά και να εστιάζουν αποδοτικότερα στις επενδύσεις. Αυτά τα μέτρα, σύμφωνα με την Επιτροπή, θα μπορούσαν να βοηθήσουν να σωθούν έως και 10.500 ζωές, αλλά και να αποφευχθούν σχεδόν 60.000 σοβαροί τραυματισμοί κατά την περίοδο 2020-2030, συμβάλλοντας έτσι στον μακροπρόθεσμο στόχο της Ε.Ε. να φθάσουμε έως το 2050 σε μηδενικά θύματα και σοβαρούς τραυματισμούς («Vision Zero»). Τέλος, η Επιτροπή προτείνει μια στρατηγική με στόχο να καταστεί η Ευρώπη παγκόσμιος ηγέτης στα πλήρως αυτοματοποιημένα και συνδεδεμένα συστήματα κινητικότητας. Οι μεταφορές θα είναι ασφαλέστερες, καθαρότερες, φθηνότερες και πιο προσιτές στους ηλικιωμένους και στα άτομα με μειωμένη κινητικότητα. Προτείνει, ακόμα, τη δημιουργία ενός πλήρως ψηφιακού περιβάλλοντος για την ανταλλαγή πληροφοριών στις εμπορευματικές μεταφορές. Αυτό θα μειώσει τη γραφειοκρατία και θα διευκολύνει τις ροές ψηφιακών πληροφοριών στα logistics.
Η πρώτη αντίδραση της ACEA για τους ρύπους
Η Ευρωπαϊκή Ένωση Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEA) χαιρέτησε μεν το γεγονός πως οι προτάσεις της Επιτροπής Γιουνκέρ έχουν προσέγγιση δύο σταδίων, ωστόσο θεωρεί πως οι στόχοι που έχουν τεθεί για το 2025 και το 2030 είναι άκρως «επιθετικοί» και πως δεν έχουν ληφθεί υπόψιν οι ιδιαιτερότητες της αγοράς των βαρέων οχημάτων.
«Μοιάζει λες και η Επιτροπή πήρε τα επίπεδα μείωσης του CO2 που προτείνονται για τα ΙΧ και τα van και απλά τα εφάρμοσε απευθείας στα βαρέα οχήματα, δίχως να εξετάσει τις διαφορές που υπάρχουν μεταξύ των κατηγοριών», είπε χαρακτηριστικά ο Γενικός Γραμματέας της ACEA, Erik Jonnaert. Επιπλέον, το γεγονός ότι η μείωση κατά 15% μέχρι το 2025 ακολουθείται από άλλο ένα 15% έως το 2030, αντίκειται σε μια ρεαλιστική τεχνολογική πρόοδο, καθώς οι πιο προηγμένες τεχνολογίες εξοικονόμησης καυσίμων θα χρειαστούν χρόνο για να αναπτυχθούν.
Η ευρωπαϊκή αγορά φορτηγών χαιρετίζει επίσης το γεγονός πως επιλέχθηκε το 2019 ως έτος αναφοράς για αυτούς τους στόχους, δεδομένου ότι από το σημείο αυτό όλοι οι κατασκευαστές φορτηγών της Ε.Ε. θα χρησιμοποιούν το ίδιο εργαλείο υπολογισμού (VECTO) για να δηλώνουν και να αναφέρουν τις εκπομπές CO2 από ένα ευρύ φάσμα φορτηγών. Αυτό θα επιτρέψει την πραγματική συγκρισιμότητα των δεδομένων μεταξύ των οχημάτων και των κατασκευαστών, παρέχοντας μια ισχυρή βάση για τα μελλοντικά πρότυπα. Η ACEA αποδέχεται την εισαγωγή προτύπων CO2 για τα φορτηγά, αλλά ζητεί να σχεδιαστούν προσεκτικά και σωστά, λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία και την πολυπλοκότητα της αγοράς. Ανάλογα με την αποστολή τους, τα περισσότερα φορτηγά είναι κατασκευασμένα κατά παραγγελία σε ατομική βάση για να πληρούν συγκεκριμένες απαιτήσεις. Μπορούν να ποικίλουν από τον αριθμό των αξόνων έως το μέγεθος του κινητήρα, της δεξαμενής καυσίμου ή της καμπίνας, μέχρι το ύψος του πλαισίου. Πάντως, η ACEA αποδέχεται το δεύτερο σκέλος των προτάσεων, αυτό που αφορά στην αύξηση της ασφάλειας των φορτηγών με την ανάπτυξη προηγμένων συστημάτων. Κλείνοντας, η ACEA υπογραμμίζει τη συμβολή των φορτηγών στην αγορά των εμπορευματικών μεταφορών με κάποια εντυπωσιακά νούμερα: Τα φορτηγά μεταφέρουν περισσότερους από 14 δισεκατομμύρια τόνους εμπορευμάτων ετησίως. Παρέχουν περισσότερο από το 70% όλων των χερσαίων φορτίων στην Ευρώπη ή περίπου το 90% της συνολικής αξίας των εμπορευμάτων.