Τουλάχιστον ανά πενταετία θα υποχρεωθούν τα κράτη μέλη της Ε.Ε. να αξιολογούν την ασφάλεια του συνόλου του οδικού τους δικτύου.
Το παραπάνω προβλέπεται στους αναθεωρημένους κανόνες που θέσπισε πρόσφατα το Συμβούλιο της Ε.Ε., οι οποίοι καθορίζουν μια πιο συστηματική προσέγγιση στις ασφαλέστερες οδικές υποδομές. Η μεταρρύθμιση εντάσσεται στο πλαίσιο των προσπαθειών της Ε.Ε. να υλοποιήσει τους στρατηγικούς της στόχους για μείωση του αριθμού των θανάτων από τροχαία ατυχήματα έως το 2020 κατά το ήμισυ σε σύγκριση με το 2010 και τον μηδενισμό τους έως το 2050.
Συγκεκριμένα, με την αναθεωρημένη οδηγία διευρύνεται το πεδίο εφαρμογής των ισχυόντων κανόνων ώστε να περιλαμβάνει τους αυτοκινητόδρομους και τους κύριους άξονες πέραν του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών (ΔΕΔ-Μ), κάτι που αναμένεται να συμβάλλει στη σημαντική βελτίωση της ασφάλειας των οδικών υποδομών στην Ε.Ε. Οι κανόνες θα καλύπτουν επίσης το οδικό δίκτυο εκτός των αστικών περιοχών, η κατασκευή του οποίου χρηματοδοτείται από την Ε.Ε.
Η αξιολόγηση αυτή δίνει την εικόνα του συνόλου του οδικού δικτύου που καλύπτεται από την οδηγία και χρησιμοποιείται για την εκτίμηση του κινδύνου ατυχημάτων. Οι Αρχές θα χρησιμοποιούν τα πορίσματα της αξιολόγησης για να διεξάγουν πιο συγκεκριμένους ελέγχους της οδικής ασφάλειας ή να λαμβάνουν άμεσα διορθωτικά μέτρα. Οι πρώτες αξιολογήσεις ασφάλειας ολόκληρου του οδικού δικτύου αναμένονται το αργότερο έως το 2024. Μάλιστα, στις διαδικασίες διαχείρισης της οδικής ασφάλειας θα είναι υποχρεωτικό να λαμβάνονται συστηματικά υπόψη οι πεζοί, οι ποδηλάτες και οι λοιποί ευάλωτοι χρήστες του οδικού δικτύου, οι οποίοι το 2017 αντιπροσώπευαν περίπου το ήμισυ των θανάτων από τροχαία ατυχήματα στην Ε.Ε.
Η οδηγία θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε. και θα τεθεί σε ισχύ 20 ημέρες μετά τη δημοσίευσή της. Κατόπιν αυτού, τα κράτη μέλη θα έχουν στη διάθεσή τους δύο χρόνια για να θεσπίσουν εθνικές διατάξεις που να την θέτουν σε έμπρακτη εφαρμογή.
Κινδυνεύει η χρηματοδότηση των υποδομών
Στο μεταξύ, τον κίνδυνο αποκλεισμού από ευρωπαϊκά κονδύλια οδικής ασφάλειας χωρών με μέσο όρο αξιολόγησης ασφαλείας οδικού δικτύου κάτω των 3 αστέρων (5 το μέγιστο), επεσήμανε ο Πρόεδρος της Διεθνούς Οδικής Ομοσπονδίας (IRF - International Road Federation), κ. Βασίλης Χαλκιάς, κατά τη διάρκεια της ημερίδας που διοργάνωσε πρόσφατα η HELLASTRON, με αφορμή το πανευρωπαϊκό εγχείρημα «Project EDWARD». Ο αποκλεισμός για τον οποίον μίλησε ο κ. Χαλκιάς, θα τεθεί σε εφαρμογή μετά την πάροδο μιας μεταβατικής περιόδου τριών ετών.
Σε αυτό το πλαίσιο, πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο στο οδικό δίκτυο των μελών της HELLASTRON, η πιλοτική εφαρμογή της μέτρησης των δεικτών επίδοσης (KPI’s) οδικής ασφάλειας. Σύμφωνα με τα ευρήματα της εν λόγω έρευνας, η συμπεριφορά των Ελλήνων οδηγών σε θέματα οδικής ασφάλειας έχει αρχίσει να αλλάζει προς το καλύτερο, ωστόσο ακόμα χρειάζεται να γίνει πολλή δουλειά.
Αναλυτικότερα, το 84% των οδηγών αυτοκινήτων φορούν τη ζώνη ασφαλείας και οι 7 στους 10 τηρούν τα όρια ταχύτητας σε ανοικτά τμήματα του δρόμου (στις σήραγγες το ποσοστό πέφτει στο 50%). Εντυπωσιακό είναι το ποσοστό του 95% των μοτοσικλετιστών που φορούν κράνος, ενώ στον αντίποδα, μόνο τα μισά παιδιά ταξιδεύουν στα ειδικά παιδικά καθίσματα και μόλις ένας στους τρεις επιβάτες στο πίσω κάθισμα φορούν ζώνη. Αποκαρδιωτικά είναι τα πράγματα σε ό,τι αφορά τη χρήση κινητού τηλεφώνου, καθώς οι 4 στους 10 οδηγούς χρησιμοποιούν τη συσκευή τους κατά τη διάρκεια της οδήγησης.
Αξίζει να αναφερθεί, πως ο Πρόεδρος της HELLASTRON, κ. Σταύρος Σταυρής (κάτω φωτό) έθεσε στη διάθεση της Πολιτείας την τεχνογνωσία που η Ένωση και τα μέλη της έχουν αναπτύξει στον τομέα της οδικής ασφάλειας και της μέτρησης των Κύριων Δεικτών Επίδοσης (KPI’s) για αξιοποίηση και στο υπόλοιπο οδικό δίκτυο της χώρας. Ο κος Σταυρής πρότεινε ακόμα να επαναληφθεί η έρευνα και του χρόνου, ώστε να προκύψουν συγκρίσιμα στοιχεία.
Σημειώνεται, πως η Ελλάδα είναι μία από τις 12 ευρωπαϊκές χώρες που υπέγραψαν πρόσφατα το τριετές εγχείρημα «Road Safety Exchange» της Ε.Ε., το οποίο έχει θέσει ως στόχο τη μείωση της ταχύτητας οδήγησης, την οικοδόμηση ασφαλών υποδομών και τη βελτίωση της επιβολής του νόμου και της συλλογής δεδομένων, καθώς και την ασφάλεια των πεζών και των ποδηλατών σε αστικές περιοχές. Υπεύθυνο για τη διαχείριση του project, είναι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ασφάλειας Μεταφορών (European Transport Safety Council – ETSC).