Μόνο οι οδηγοί μεταφορικών επιχειρήσεων εγκατεστημένων σε κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ελέγχονται για την τήρηση του κανονισμού 2020/1.057 περί αποσπάσεων και δεν ελέγχονται οι αυτοαπασχολούμενοι οδηγοί (Ιδιοκτήτες ΦΔΧ - Oδηγοί) διευκρινίζει η εγκύκλιος του υπουργείου μεταφορών.
Επισημαίνεται ακόμα ότι ελέγχονται κυρίως οι οδηγοί που πραγματοποιούν ενδομεταφορές του Κανονισμού 1072/2009 και μη διμερείς διεθνείς μεταφορές (cross-trade, τριγωνικές).
Οι αρχές των καθ’ οδόν ελέγχων για να διαπιστώσουν εάν ο οδηγός είναι αυτοαπασχολούμενος, εξετάζουν τα στοιχεία της επιχείρησης που διαθέτει το όχημα, όπως φαίνονται στην κοινοτική άδεια, για να διαπιστώσουν εάν ταυτίζονται με τα στοιχεία του οδηγού όπως φαίνονται στα νομιμοποιητικά του έγγραφα.
Εάν τα στοιχεία επιχείρησης και οδηγού δεν ταυτίζονται και ο οδηγός δεν αποδεικνύει με άλλο τρόπο ότι είναι αυτοαπασχολούμενος, η αρχή ελέγχου θεωρεί ότι υπάρχει σχέση απασχόλησης και γίνεται έλεγχος απόσπασης.
Οδηγός που είναι οδηγός/συνοδηγός σε όχημα μεταφορικής επιχείρησης ΕΕ που πραγματοποιεί ενδομεταφορές ή τριγωνικές μεταφορές και δεν είναι αυτοαπασχολούμενος, θεωρείται αποσπασμένος και υποχρεούται να επιδεικνύει στον καθ’ οδόν έλεγχο δήλωση απόσπασής του στην Ελλάδα.
Οι αρχές καθ’ οδόν ελέγχου ζητούν την επίδειξη της δήλωσης απόσπασης, ελέγχουν την γνησιότητά της και την ορθότητα των στοιχείων της και, εάν διαπιστώσουν παράβαση, συντάσσουν την διαπιστωτική πράξη και επιβάλλουν τα διοικητικά πρόστιμα που προβλέπονται.
Η γνησιότητα της δήλωσης απόσπασης ελέγχεται επιτόπου από τα όργανα ελέγχου με σάρωση του κωδικού QR της δήλωσης μέσω φορητής συσκευής (κινητό, tablet) που έχει σύνδεση στο διαδίκτυο. Η δήλωση απόσπασης μπορεί να επιδειχθεί στις αρχές ελέγχου σε έντυπη ή σε ηλεκτρονική μορφή (π.χ. στο κινητό του οδηγού).
Επίσης, οι αρχές ελέγχου θα πρέπει να δίνουν στον οδηγό που δεν έχει μαζί του στο όχημα τη δήλωση απόσπασης την ευκαιρία να επικοινωνήσει με την επιχείρηση κατά τη διάρκεια του ελέγχου για να του σταλεί η δήλωση ηλεκτρονικά.
Αυτονόητο είναι ότι η δήλωση που τελικά θα επιδειχθεί στην αρχή ελέγχου πρέπει να έχει υποβληθεί πριν τον έλεγχο.
Υπόδειγμα της δήλωσης απόσπασης όπως εκδίδεται επί του παρόντος από την διαδικτυακή πύλη Road transport posting declaration portal, https://www.postingdeclaration.eu/landing, όπου υποβάλλονται οι δηλώσεις, είναι αναρτημένο στην ιστοσελίδα του Υπουργείου.
Οι δηλώσεις που έχουν ήδη εκδοθεί με την προηγούμενη μορφή γίνονται επίσης δεκτές.
Διευκρινίζεται ότι οι αρχές καθ’ οδόν ελέγχου δεν έχουν πρόσβαση ούτε στο ΙΜΙ, δηλαδή το Σύστημα Πληροφόρησης για την εσωτερική αγορά – Ενότητα για την Απόσπαση όπου έχει πρόσβαση μόνο η Επιθεώρηση Εργασίας, ούτε στην διαδικτυακή πύλη υποβολής των δηλώσεων απόσπασης.
Μπορούν όμως να αποκτήσουν γενική ενημέρωση για το περιεχόμενο των δηλώσεων απόσπασης και τις υποχρεώσεις των επιχειρήσεων από την ιστοσελίδα με τις Συχνές Ερωτήσεις https://www.postingdeclaration.eu/help.
Ο έλεγχος τήρησης της ελληνικής εργατικής νομοθεσίας για το χρονικό διάστημα της απόσπασης στην Ελλάδα πραγματοποιείται από τις αρμόδιες αρχές της Επιθεώρησης Εργασίας, οι οποίες ενημερώνονται για τα ευρήματα του οδικού ελέγχου με την διαδικασία του άρθρου 15 παρ. 3 (ε) της κυα και προβαίνουν στις δικές τους ενέργειες.
Για την ενημέρωση των αρχών ελέγχου και των επιχειρήσεων έχει δημιουργηθεί ενημερωτική ιστοσελίδα στο Υπουργείο μας στη θέση https://www.yme.gr/metafores/apospasi-odigon, η οποία ανανεώνεται και συμπληρώνεται διαρκώς. Οι αρχές ελέγχου παρακαλούνται να ανατρέχουν στην ανωτέρω σελίδα και ιδίως στις Ερωτήσεις και Απαντήσεις (σενάρια απόσπασης) και στις Συχνές Ερωτήσεις της Ε. Επιτροπής που δίνουν κατευθύνσεις για θέματα οδικών ελέγχων.