Κατά πόσο αυτό θα λειτουργήσει στην πράξη θα φανεί, αν και έχουμε ζωηρές επιφυλάξεις τις οποίες και διατυπώσαμε στο προηγούμενο τεύχος (διάβασε σημείωμα του εκδότη). Τις επιφυλάξεις μας αυτές συμμερίζονται και αρκετοί μεταφορείς, όπως προέκυψε από συνομιλίες που είχαμε μαζί τους για το θέμα αυτό.
Ωστόσο, παραμένει η καλή πρόθεση του νομοθέτη και το γράμμα του νόμου, το οποίο, αν μη τι άλλο, θα μπορούν να το επικαλούνται οι Μεταφορείς κατά τη διαπραγμάτευση του κομίστρου. Γιατί δυστυχώς, τα διόδια αποτελούν σήμερα το υψηλότερο κόστος, μετά το καύσιμο, υψηλότερο ακόμη και από το κόστος του οδηγού ή τις αποσβέσεις του οχήματος. Αν δεν καταβληθεί από τον φορτωτή, τότε προκαλείται σοβαρότατο πρόβλημα ρευστότητας για τον αυτοκινητιστή.
Αναλογιστείτε μόνο ότι, λαμβάνοντας τρίμηνες επιταγές θα πρέπει να καταβάλει διόδια τριών μηνών σε μετρητά. Εκτελώντας δυο δρομολόγια πήγαινε-έλα την εβδομάδα στη γραμμή της Θεσσαλονίκης, στους τρεις μήνες της πίστωσης που παρέχει, έχει πραγματοποιήσει 48 δρομολόγια με κόστος διοδίων ανά διαδρομή 101,15 ευρώ, δηλαδή μέσα στο τρίμηνο και μέχρι την είσπραξη της πρώτης επιταγής, θα έχει καταβάλλει σε μετρητά 4.855 ευρώ, ποσό εξαιρετικά υψηλό για την εποχή μας και για την τσέπη του αυτοκινητιστή.
Να λοιπόν, γιατί οι παράδρομοι εξακολουθούν να κατακλύζονται από νταλίκες σε βάρος βέβαια των τοπικών κοινωνιών, του περιβάλλοντος, της ασφάλειας, αλλά και σε βάρος του ίδιου του Μεταφορέα, όπως αποκαλύπτει το εμπεριστατωμένο ρεπορτάζ του ΤΡΟΧΟΙ & TIR που ακολουθεί και σκοπό έχει να καταδείξει, στους μεν αυτοκινητιστές την ανάγκη προείσπραξης των διοδίων και την αποφυγή των παράδρομων, στους δε φορτωτές την ανά- γκη καταβολής των διοδίων έχοντας και αυτοί όφελος όταν το εμπόρευμά τους ταξιδεύει στον αυτοκινητόδρομο.
Γνωρίζουμε, βέβαια και τον αντίλογο που έχει δυο εξίσου σοβαρές αιχμές: Πρώτον, τι γίνεται με την περίπτωση προκαταβολής εκ μέρους του φορτωτή του κόστους των διοδίων, αλλά ο αυτοκινητιστής να βγαίνει στον παράδρομο για να καρπωθεί άμεσα τα μετρητά. Και δεύτερον είναι οι τρέχουσες συμφωνίες που ορίζουν συνολικό ποσό κομίστρου, χωρίς αναγραφή ή προείσπραξη επιμέρους εξόδων και οι οποίες συμφωνίες όχι μόνο δεν μπορούν να ανατραπούν, αλλά είναι και εξαιρετικά δύσκολο από πλευράς μεταφορέων να προβάλουν την απαίτηση υπογραφής μιας νέας συμφωνίας με καινούργιους οικονομικούς όρους. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε, το σκληρό ανταγωνισμό που σήμερα επικρατεί στις οδικές Μεταφορές με όλες τις γνωστές συνέπειες…
Στο δρόμο ή στον παράδρομο;
Στο ρεπορτάζ που ακολουθεί, καταγράφουμε αναλυτικά τα υπέρ και τα κατά της ακολουθητέας διαδρομής μιας νταλίκας η οποία, φορτωμένη, εκτελεί δρομολόγιο στη γραμμή Αθήνας – Θεσσαλονίκης και κινείται μόνο στον αυτοκινητόδρομο, καταβάλλοντας το σύνολο των διοδίων, και μιας νταλίκας επίσης φορτωμένη, η οποία βγαίνει από τον αυτοκινητόδρομο και ακολουθεί συγκεκριμένους, γνωστούς παράδρομους αποφεύγοντας συγκεκριμένα διόδια – αυτά που πρακτικά μπορεί να αποφύγει. Υπενθυμίζουμε ότι στη βασική γραμμή των 500 χιλιομέτρων Θεσσαλονίκης - Αθήνας η τιμή των διοδίων είναι ακριβώς 101,15 ευρώ με μετρητά (με επιστροφή 202,3 ευρώ) ή 95,05 ευρώ με ηλεκτρονική πληρωμή, δηλαδή 0.20 ευρώ το χιλιόμετρο ή 0,19 με την κάρτα.
Στον αυτοκινητόδρομο:
H νταλίκα που θα κινηθεί στον αυτοκινητόδρομο θα καταβάλλει μετρητοίς 101,15 ευρώ, ένα ποσό που ο αυτοκινητιστής δυσκολεύεται να διαθέσει. Αυτό σημαίνει ότι καταβάλλοντάς το θα προσπαθήσει να το εξοικονομήσει συμπιέζοντας άλλα έξοδα σε βάρος του αυτοκινήτου, ή (και) στερώντας από τον εαυτό του ένα γεύμα στο ΣΕΑ, ένα αναψυκτικό ή κάτι άλλο. Πρέπει, με την ευκαιρία να αναφερθεί, ότι οι τιμές των προϊόντων στα ΣΕΑ είναι αρκετά «τσιμπημένες», καθόλου ελκυστικές για τους οδηγούς που κινούνται συνέχεια στον αυτοκινητόδρομο και αγοράζουν τα προϊόντα στις ίδιες τιμές με τον επιβάτη του λεωφορείου ή με τους επιβαίνοντες στα επιβατικά ΙΧ.
«Τσουχτερές» είναι επίσης και οι τιμές του πετρελαίου και των λιπαντικών στα πρατήρια κατά μήκος του αυτοκινητόδρομου, ανάλογα βέβαια και με την εταιρεία (πετρελαιοειδών).
Από κει και πέρα, ο αυτοκινητιστής θα καρπωθεί όλες τις υπηρεσίες που ο αυτοκινητόδρομος του παρέχει και τις οποίες αγοράζει καταβάλλοντας τα διόδια. Περιληπτικά μπορούμε να αναφέρουμε:
• Το καλής ποιότητας οδόστρωμα, με δυο ή τρεις λωρίδες ανά κατεύθυνση, καθώς και τέταρτη λωρίδα στα σημεία που η κυκλοφορία των οχημάτων το απαιτεί. Λωρίδα έκτακτης ανάγκης σε όλο το μήκος του αυτοκινητόδρομου.
• Πλήρης σήμανση τόσο με πινακίδες, όσο και επί του οδοστρώματος με τις κατάλληλες διαγραμμίσεις. Ηλεκτρονικές πινακίδες έκτακτων ενημερώσεων.
• Οργανωμένα ΣΕΑ με εύκολο parking για τα φορτηγά και τα λεωφορεία, καθώς και ασφαλής πρόσβαση σε αυτά με τις προβλεπόμενες επιπλέον λωρίδες επιβράδυνσης και επιτάχυνσης εισόδου-εξόδου αντίστοιχα).
• Γέφυρες αρκετά υψηλότερες από το ανώτερο επιτρεπτό ύψος των οχημάτων.
• Προσωπικό και οχήματα ελέγχου της κυκλοφορίας και παροχής βοήθειας, τηλέφωνα έκτακτης ανάγκης.
Πέρα από τις παραπάνω υπηρεσίες που έχουν να κάνουν με την ασφάλεια και την εξυπηρέτηση του αυτοκινητιστή, ο αυτοκινητόδρομος συμβάλλει σημαντικά και στο κόστος της διαδρομής, όπως θα δούμε στη συνέχεια σε σύγκριση με το παράπλευρο οδικό δίκτυο.
Μέσω παραδρόμων:
Ας δούμε τώρα τα υπέρ και τα κατά της ίδιας γραμμής, από τη Θεσσαλονίκη μέχρι την Αθήνα, κινούμενοι σε ορισμένα τμήματα του αυτοκινητόδρομου με διόδια και στο δευτερεύον οδικό δίκτυο και τους παράδρομους, χωρίς διόδια, ακολουθώντας δηλαδή τη διαδρομή των περισσοτέρων φορτηγών που επιλέγουν την αποφυγή συγκεκριμένων σταθμών διοδίων. Με την ευκαιρία, παραθέτουμε και ορισμένες χρήσιμες πληροφορίες για όσους τυχόν δεν γνωρίζουν.
Διόδια Μάλγαρα-Κλειδί (Αιγίνιο)
Τα πρώτα διόδια της διαδρομής βρίσκονται στο κομμάτι Θεσσαλονίκη-Μάλγαρα-Κλειδί όπου στους δυο σταθμούς η επιβάρυνση είναι 11,90 ευρώ. Σας υπενθυμίζουμε ότι από τα χωριά Νέα Μάλγαρα και Κύμινα υπάρχει απαγορευτικό για την κίνηση των φορτηγών, οπότε δεν μπορείτε να κινηθείτε μέσω αυτών. Η διαδρομή που ακολουθούν τα οχήματα που θέλουν να αποφύγουν τα δυο διόδια είναι από Θεσσαλονίκη μέσω Χαλκηδόνας, Αλεξάνδρειας και από εκεί στο Αιγίνιο. Από τη Θεσσαλονίκη μέχρι την Χαλκηδόνα ο δρόμος είναι με δυο λωρίδες ανά κατεύθυνση σε μια απόσταση 37 χιλιομέτρων. Μέσα στη Χαλκηδόνα χρειάζεται προσοχή καθώς ο δρόμος είναι πολυσύχναστος από οχήματα και περαστικούς, όπως επίσης και από διπλοπαρακαρισμένα οχήματα στο δρόμο, οι οδηγοί των οποίων σταματούν στα διάφορα καταστήματα.
Το στενότερο σημείο της διαδρομής με ένα ρεύμα ανά κατεύθυνση είναι μέχρι το Πλατύ και εν συνεχεία για την Αλεξάνδρεια, μέσω του χωριού Λουδίας. Οι οδηγοί πρέπει να προσέχουν ιδιαίτερα στη στενή γέφυρα του Λουδία μιας και δεν χωρούν δυο μεγάλα οχήματα. Από την Αλεξάνδρεια ο δρόμος συνεχίζει μέσω του χωριού Κυψέλης, Μεγάλης Γέφυρας και καταλήγει στον αυτοκινητόδρομο στο ύψος του Αιγινίου. Ο δρόμος σε αρκετά σημεία κρύβει παγίδες και αναφερόμαστε κυρίως σε μεγάλες λακούβες αλλά και αυλακές που έχουν δημιουργηθεί από τα βαρέα οχήματα σε συνδυασμό με την ελλιπή συντήρηση του δικτύου. Η κίνηση των οχημάτων γίνεται επίσης μέσα από το Αιγίνιο, καθώς στερείται περιφερειακού, προκαλώντας όπως είναι φυσικό, χρονικές καθυστερήσεις. Καταστήματα για φαγητό υπάρχουν μόνο μέσα στις πόλεις και τα χωριά που διέρχεται ο δρόμος αλλά από εκεί και πέρα τίποτα. Επίσης οργανωμένοι χώροι για ανάπαυση, παρκίδες με φωτισμό ή καταστήματα δεν συναντάμε με αποτέλεσμα να παίρνει αναβολή ο βραδινός ύπνος.
Από τη Θεσσαλονίκη μέχρι τo Αιγίνιο η απόσταση μέσω Αλεξάνδρειας είναι 74 χιλιόμετρα ενώ μέσω του αυτοκινητόδρομου είναι 40 χιλιόμετρα, υπάρχει δηλαδή μια διαφορά των 34 χιλιομέτρων. Το κόστος των διοδίων στη διαδρομή αυτή όπως αναφέραμε είναι 11,90 ευρώ, η οποία όμως υπερκαλύπτεται από την κατανάλωση του πετρελαίου για τα επιπλέον χιλιόμετρα. Συγκεκριμένα για τη διαφορά των 34 χιλιομέτρων ένα όχημα θα χρειαστεί 11,3 λίτρα πετρελαίου (με μέση κατανάλωση 1/3) και με τιμή 1,10 το λίτρο θα χρειαστείτε 12,43 ευρώ. Συν της άλλης η φθορά μέσω της δεύτερης διαδρομής είναι μεγαλύτερη καθώς θα χρειαστείτε περισσότερες φορές να κάνετε χρήση του φρένου, ενώ και τα ελαστικά θα ζοριστούν σε αρκετές στενές στροφές. Τέλος, να υπολογίζετε μεγαλύτερη χρονική καθυστέρηση από τη δεύτερη διαδρομή σε σχέση με την πρώτη. Σύμφωνα με τα παραπάνω εάν υπολογιστούν σωστά τα οφέλη των δυο διαδρομών σας συνιστούμε να αποφύγετε τη διαδρομή μέσω Αλεξάνδρειας καθώς άμεσα μπορεί να γλιτώσετε τα 11,90 ευρώ, ωστόσο έμμεσα πρόκειται να δαπανήσετε μεγαλύτερο ποσό.
Διόδια Λεπτοκαρυάς
Συνεχίζουμε για τον επόμενο σταθμό διοδίων, αυτόν της Λεπτοκαρυάς, όπου όμως στον παράδρομο υφίσταται απαγορευτικό για τα βαρέα οχήματα, οπότε πρέπει να κατευθυνθείτε υποχρεωτικά μέσω του αυτοκινητόδρομου.
Διόδια Πυργετού
Στον Πυργετό επικρατεί σύγχυση καθώς πολλοί οδηγοί θεωρούν ότι μπορούν να χρησιμοποιήσουν τον παράδρομο για την αποφυγή των συγκεκριμένων διοδίων. Ωστόσο πρέπει να διευκρινίσουμε ότι ο παράδρομος μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τα φορτηγά που θέλουν να κατευθυνθούν μόνο στα καταστήματα που υπάρχουν σε αυτόν και στο τέλος του παραδρόμου πρέπει υποχρεωτικά να ξαναμπούν στον αυτοκινητόδρομο.
Στο κομμάτι δηλαδή των 4 χλιομέτρων μέχρι τη διασταύρωση για τον Πυργετό, που παρακάμπτει το σταθμό διοδίων υπάρχει απαγορευτικό για βαρέα οχήματα, καθώς ο δρόμος έχει δηλωθεί αγροτικός, οπότε αν το παραβιάσετε θα επιβαρυνθείτε με το ανάλογο πρόστιμο. Για την αποφυγή των συγκεκριμένων διοδίων οι οδηγοί χρησιμοποιούν την έξοδο στο Μακρυχώρι και κατόπιν ο παράδρομος συνεχίζει παράλληλα με τον αυτοκινητόδρομο.
Ο δρόμος είναι μονός με ένα ρεύμα ανά κατεύθυνση αλλά στρωμένος με καλή άσφαλτο. Η είσοδος του οχήματος στον αυτοκινητόδρομο γίνεται στη δεύτερη έξοδο της Λάρισας με κατεύθυνση την Αθήνα, στο Συκούριο, στο ύψος της λαχαναγοράς. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στο κομμάτι του παραδρόμου από την πρώτη μέχρι τη δεύτερη έξοδο καθώς σε ορισμένα σημεία στενεύει ιδιαίτερα και τα οχήματα περνούν ''στον πόντο'' μεταξύ τους.
Πέρα του στενού οδοστρώματος στο σημείο που σας αναφέραμε, ο παράδρομος δεν εγκυμονεί κάποιον ιδιαίτερο κίνδυνο, οπότε, θεωρητικά, είναι μια καλή εναλλακτική.
Διόδια Μοσχοχωρίου
Τα ακριβότερα διόδια της διαδρομής (14 ευρώ μετρητά ή 10,70 ευρώ ηλεκτρονικά) οι οδηγοί συχνά τα αποφεύγουν έχοντας δύο εναλλακτικές στη διάθεσή τους. Η μία είναι η επιλογή της Π.Ε.Ο. Λάρισας-Βόλου και στο ύψος του Βελεστίνου να γίνει η είσοδος στον αυτοκινητόδρομο ή η χρήση του παράδρομου μέχρι το ύψος του χωριού Νέο Περιβόλι.
Όπως έχουμε γράψει και σε παλαιότερο τεύχος η π.ε.ο Λάρισας-Βόλου δέχεται καθημερινά σημαντικό αριθμό φορτίων επιβαρύνοντας την ποιότητα της ασφάλτου και θέτοντας σε κίνδυνο την ασφάλεια των χρηστών του δρόμου καθώς έχει πλάτος έξι μέτρα. Επίσης είναι ο δρόμος τον οποίο προτιμούν οι αγρότες κινούμενοι με τρακτέρ δυσχεραίνοντας επιπλέον την κυκλοφορία. Η διαδρομή αυτή είναι συντομότερη κατά 4 χιλιόμετρα, ωστόσο θα έχετε μεγαλύτερη επιβάρυνση στα καύσιμα καθώς κατά μήκος της διαδρομής βρίσκονται αρκετοί φωτεινοί σηματοδότες, όπου θα χρειαστεί να ακινητοποιήσετε το όχημά σας.
Από την άλλη, ο παράδρομος είναι στενός σε όλο το μήκος του (σε ορισμένα σημεία το οδόστρωμα φτάνει τα πέντε μέτρα) ενώ ιδιαίτερη προσοχή, απαιτείται στις στροφές-πέταλα στο ύψος των διοδίων, όπου δεν χωρούν να περάσουν δυο οχήματα, είτε φορτηγό με φορτηγό, είτε ακόμα φορτηγό με επιβατικό αυτοκίνητο.
Διόδια Πελασγίας
Η αποφυγή των διοδίων Πελασγίας γίνεται από την έξοδο των Αγίων Θεοδώρων και συνεχίζοντας τον επαρχιακό δρόμο με κατεύθυνση τις Ράχες, όπου τα οχήματα μπαίνουν πάλι στον αυτοκινητόδρομο. Σας τονίζουμε δυο σοβαρούς λόγους αποφυγής χρήσης του παλιού οδικού δικτύου, πρώτον τη μεγάλη ανάβαση/κατάβαση και δεύτερον τη στενότητά του. Η κατηφόρα είναι παρατεταμένη αρκετών χιλιομέτρων, που σημαίνει ότι πέρα της χρήσης του βοηθητικού συστήματος πέδησης θα πρέπει να κάνετε συχνή χρήση του φρένου για να ''μαζεύετε'' τα χιλιόμετρα, καθώς ο συγκεκριμένος δρόμος δεν σηκώνει ταχύτητα. Επίσης θα περάσετε από αρκετά στενά σημεία στη διαδρομή, στα οποία αν συναντηθούν δυο βαρέα οχήματα, πρέπει υποχρεωτικά το ένα από τα δυο να πατήσει στο χώμα έξω από το δρόμο για να κάνει χώρο στο άλλο.
Θεωρούμε ότι ο παράδρομος στο κομμάτι αυτό είναι ο πιο δύσκολος και σίγουρα διόλου προτιμητέος, πρώτον για την ασφάλεια σας και δεύτερον για την περαιτέρω φθορά στο όχημά σας.
Διόδια Αγίας Τριάδας (Μώλος)
Για την αποφυγή των διοδίων ο οδηγός πρέπει να βγει εκτός του αυτοκινητόδρομου στον κόμβο της Λαμίας και να συνεχίσει παράλληλα με αυτόν. Ωστόσο σε κάποιο σημείο θα αναγκαστεί να οδηγήσει ακόμη και σε χωματόδρομο, περί τα 800 μέτρα και συνεχίζοντας να μπει από την είσοδο στα Καμμένα Βούρλα. Ο χρήστης του συγκεκριμένου παράδρομου θα έχει αυξημένη φθορά στα ελαστικά, καταπόνηση στις αναρτήσεις, αλλά και μεγαλύτερη χρονική επιβάρυνση.
Διόδια Τραγάνας
Για τα δεύτερα πιο ακριβά διόδια της διαδρομής, αυτά της Τραγάνας, δεν υπάρχει τρόπος αποφυγής τους. Ακόμη και αν βγει το όχημα από έξοδο πριν τα διόδια δεν θα μπορέσει να περάσει μέσα από το χωριό Τραγάνα καθώς έχει τοποθετηθεί απαγορευτικό για βαρέα οχήματα.
Διόδια Θήβας
Όσοι θέλουν να αποφύγουν τα διόδια της Θήβας μπαίνουν από την είσοδο του «Μπάμπη» του καταστήματος 90, και συνεχίζουν παράλληλα με τον αυτοκινητόδρομο στον οποίο εισέρχονται ξανά σε αυτόν μέσω της εισόδου στη Ριτσώνα. Ο δρόμος είναι με ένα ρεύμα ανά κατεύθυνση και με όχι καλής ποιότητας άσφαλτο, αν και πρόσφατα έγιναν κάποιες βελτιώσεις σε ορισμένα τμήματά του.
Ωστόσο δεν κρύβει ιδιαίτερους κινδύνους, λόγω της καλής ορατότητας που παρέχει, απλά η κίνηση των οχημάτων πρέπει τη νύχτα να γίνεται με χαμηλή ταχύτητα, ακόμη και στις μεγάλες ευθείες για την αποφυγή απρόοπτων, όπως ποδήλατα χωρίς καμιά σήμανση, τρακτέρ με ένα ή κανένα φως, αγροτικά μηχανήματα μισά στο δρόμο, μισά στο χώμα κ.α. Ο συγκεκριμένος παράδρομος προσθέτει λιγότερα από δυο χιλιόμετρα, με την αντίστοιχη επιπλέον κατανάλωση και το χρόνο διέλευσής του.
Διόδια Αφιδνών
Τα τελευταία διόδια της διαδρομής είναι αυτά των Αφιδνών, τα οποία μπορούν να τα αποφύγουν οι οδηγοί βγαίνοντας στην έξοδο για Οινόφυτα. Στη συνέχεια ακολουθώντας το δρόμο με ένα ρεύμα ανά κατεύθυνση πηγαίνουν δίπλα από τον αυτοκινητόδρομο και εισέρχονται πάλι σε αυτόν από την είσοδο στον Άγιο Στέφανο. Και δω, τα επιπλέον χιλιόμετρα δεν ξεπερνούν τα δύο.
Ωστόσο ένα ακόμη μειονέκτημα που συγκεντρώνει ο παράδρομος, εκτός από τη στενότητά του, είναι η ιδιαίτερα αυξηένη κίνηση που παρατηρείται σε αυτόν τις πρωινές και απογευματινές ώρες, ιδιαίτερα στο ύψος του Αγίου Στεφάνου με δεκάδες μποτιλιαρισμένα και ακινητοποιημένα οχήματα με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε κατανάλωση και χρόνο.
«Κέρδη και Ζημίες»
Ας έλθουμε τώρα στους υπολογισμούς για να δούμε τι κερδίζουμε και τι χάνουμε από πλευράς κόστους, μια και στο θέμα της ασφάλειας έχουμε ήδη αναφερθεί και δεν υπάρχει καμιά σύγκριση μεταξύ αυτοκινητόδρομου και παράδρομων. Συνοπτικά ο οδηγός ενός φορτηγού μπορεί να αποφύγει κατά το δρομολόγιό του από Θεσσαλονίκη για Αθήνα και το αντίστροφο, τους σταθμούς διοδίων στα Μάλγαρα, το Αιγίνιο, το Μακρυχώρι, το Μοσχοχώρι, την Πελασγία, την Αγία Τριάδα, της Θήβας και των Αφιδνών με συνολικό άμεσο κέρδος 73,85 ευρώ. Πράγματι πρόκειται για ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσό καθώς ο οδηγός πληρώνει μόνο 27,3 ευρώ για να κατέβει από τη Θεσσαλονίκη στην Αθήνα.
Ωστόσο, αναλύοντας το επιπλέον εξοδολόγιο από τη χρήση του παράδρομου σημειώνουμε τα εξής:
• Τα παραπάνω χιλιόμετρα που θα διανύσετε μέσω των παράδρομων είναι περίπου 50 χιλιόμετρα όπου με μια μέση κατανάλωση 1/3 θα ξοδέψετε επιπλέον 19 ευρώ, οπότε το όφελος μειώνεται από τα 73,85 ευρώ στα 54,85 ευρώ.
• Επιπλέον χιλιόμετρα και κίνηση σε κακό οδικό δίκτυο σημαίνει αυξημένη φθορά στο όχημα, η οποία εντοπίζεται κυρίως στα ελαστικά, στις αναρτήσεις, στο πέταλο ή στην κοτσαδούρα, στην όλη συναρμογή (ξεσφίγγουν βίδες, χαλαρώνουν συνδέσεις και παρουσιάζονται τριξίματα), αλλά και στη συντόμευση του χρόνου για το σέρβις του φορτηγού, εξαιτίας της γενικότερης «κακομεταχείρισής» του. Όλα τα παραπάνω με βάση πιο λεπτομερών υπολογισμών που έχουμε κάνει στο παρελθόν, προσθέτουν ακόμη ένα κόστος 10 ευρώ.
Το άμεσο κέρδος περιορίζεται στα 44,85 ευρώ (89,7 με επιστροφή), το οποίο σχεδόν εξανεμίζεται από έναν άλλο παράγοντα, αυτόν της οικονομίας καυσίμου που μπορεί να επιτευχθεί οδηγώντας στον αυτοκινητόδρομο, ενώ δεν επιτυγχάνεται οδηγώντας στους παράδρομους. Επιγραμματικά αναφέρουμε:
• Τη συνεχή χρήση του «αυτόματου πιλότου» στον αυτοκινητόδρομο, κάτι που δεν μπορεί να γίνει στους παράδρομους.
• Την κίνηση σε όλη τη διαδρομή με σταθερή ταχύτητα, μέσα στην πράσινη ζώνη και σε χαμηλές στροφές, καθώς το όχημα εκμεταλλεύεται πλήρως τη ροπή του και δεν έχει ανάγκη τα γκάζια. Αντίθετα, στο παράπλευρο δίκτυο, οι αλλαγές ταχυτήτων είναι συχνές, η βελόνα στο στροφόμετρο συνεχώς ανεβοκατεβαίνει, τα φρεναρίσματα αναπόφευκτα, άρα αναπόφευκτα και τα γκάζια για ανάκτηση της χαμένης ταχύτητας κ.ο.κ.
• Μεγαλύτερη ακόμη είναι η οικονομία που μπορεί να επιτύχουν τα καινούργια φορτηγά, όσα διαθέτουν το προγνωστικό σύστημα, το οποίο, όπως γνωρίζουμε προγραμματίζει και πραγματοποιεί έγκαιρα όλες τις αλλαγές ταχυτήτων, έχοντας στη μνήμη του το ανάγλυφο του δρόμου της διαδρομής.
Συμπεράσματα
Αναμφισβήτητα, ουσιαστικό οικονομικό όφελος από τη χρήση του παράπλευρου δικτύου δεν υπάρχει. Η έλλειψη όμως μετρητών συχνά το επιβάλλει. Να το πούμε πιο απλά: Ο αυτοκινητιστής δεν θα χάσει το δρομολόγιο επειδή στην τσέπη του δεν θα έχει 101 ευρώ. Θα βρει όμως το αντίτιμο ορισμένων διοδίων που δεν μπορεί να αποφύγει και θα φορτώσει να φύγει.
Είναι και θέμα ψυχολογίας: Προ-τιμότερο στο δρόμο και στο μεροκάματο, παρά καθισμένος στο σπίτι ανάμεσα στην οικογένεια που περιμένει να ζήσει από το φορτηγό.
Αν λοιπόν πρέπει να βγείτε από τον αυτοκινητόδρομο, αυτό που προκύπτει από τη δική μας εμπειρία και το συγκεκριμένο ρεπορτάζ είναι ότι οι μόνοι παράδρομοι που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε με προσοχή φυσικά, είναι αυτός για να γλιτώσετε τα διόδια του Μακρυχωρίου, του Μοσχοχωρίου, των Θηβών και των Αφιδνών. Οι υπόλοιποι παράδρομοι και ιδιαίτερα αυτός της Πελασγίας πρέπει να αποφεύγονται. ΄Εχουν υψηλό ρίσκο και εγκυμονούν κινδύνους ορατούς και αόρατους. Αν τώρα ακολουθήσετε μόνο τον αυτοκινητόδρομο, φροντίστε να τον εκμεταλλευτείτε κατά το καλύτερο τρόπο, ώστε «να πάρετε πίσω τα λεφτά σας».
Ξεκινήστε φουλαρισμένοι από το πρατήριο με το οποίο συνεργάζεστε. Κύριο μέλημά σας να είναι η οικονομική οδήγηση, πάντα στις λίγες στροφές, στην αρχή της πράσινης ζώνης. Δώστε μισή ώρα επιπλέον διάρκεια στο δρομολόγιό σας και μειώστε την ταχύτητα του φορτηγού. Η διαφορά ανάμεσα στε 75-80 χλμ/ώρα με εκείνη των 89 χλμ/ώρα είναι τεράστια! Στο ΣΕΑ σταματήστε μόνο για το «πάουσεν», άντε και ένα καφέ. Φαγητό, νερό, αναψυκτικό από το ψυγειάκι σας.
Το ζητούμενο
Είναι προφανές ότι η χρήση του παράδρομου είναι λύση ανάγκης. Τα οφέλη του αυτοκινητόδρομου δεν αμφισβητούνται από κανένα, ούτε βέβαια από τους αυτοκινητιστές που επωμίζονται όλους τους κινδύνους και τις ταλαιπωρίες ακολουθώντας παράπλευρο δίκτυο.
Καθώς λοιπόν, το ζητούμενο είναι το κόστος των διοδίων, επιβάλλεται οι πελάτες – φορτωτές να πεισθούν ότι έχουν και αυτοί σοβαρό όφελος τα εμπορεύματά τους, να ταξιδεύουν με ασφάλεια και να φτάνουν έγκαιρα στον προορισμό τους, χωρίς την παραμικρή ζημιά στη συσκευασία τους.
Η αναγραφή στις φορτωτικές του κόστους των διοδίων, σύμφωνα με τον καινούργιο νόμο, ας είναι τουλάχιστον η αφορμή μιας καλόπιστης συζήτησης και μιας δίκαιης διαπραγμάτευσης μεταξύ μεταφορέα και πελάτη, ώστε ο τελευταίος να πειστεί για την αναγκαιότητα καταβολής σε μετρητά τουλάχιστον του κόστους των διοδίων. Τουλάχιστον…
