Η κυκλοφορία των βαρέων οχημάτων κατά τη χειμερινή περίοδο, και ιδιαίτερα όταν πρέπει να βρίσκονται στο δρόμο από τα χαράματα μέχρι τη νύχτα, έχει τις δυσκολίες της. Όμως αρκούν μερικές πρακτικές ενέργειες για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κακοκαιρίας και τότε τα δρομολόγιά σας θα γίνονται με ασφάλεια και θα ξέρετε ότι ο στόλος σας είναι έτοιμος «δια παν ενδεχόμενον».
Τα επιπλέον στοιχεία που θα πρέπει να προσεχθούν από τους οδηγούς είναι ο άνεμος και η καταιγίδα. Οι ισχυροί πλάγιοι άνεμοι εντάσεως άνω των 9 μποφόρ όταν συναντούν την πλαϊνή επιφάνεια του μουσαμά της νταλίκας δημιουργούν επικινδυνότητα σε βαθμό ανάλογο της εντάσεως του ανέμου και του βάρους της νταλίκας. Αν αυτή είναι άφορτη ή έχει λίγους μόνο τόνους φορτίο, τότε ο οδηγός όχι μόνο αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα στο τιμόνι, αλλά και τον κίνδυνο ανατροπής του συρμού, αφού η πλαϊνή επιφάνεια της νταλίκας, με τα 42-44 περίπου τ.μ. δέχεται εξαιρετικά υψηλή πίεση ικανή να ανατρέψει το όχημα.
Αν βρεθούμε αντιμέτωποι με μια τέτοια κατάσταση, θα πρέπει να σταματήσουμε στο κοντινότερο truckstop, και να παρκάρουμε το φορτηγό με τη μούρη κόντρα στον άνεμο. Αν αυτό δεν γίνεται, τότε να το ντανιάσουμε στην ντάνα μαζί με τ’ άλλα για έμμεση προστασία.
Επικίνδυνη επίσης κατάσταση ενδέχεται να προκαλέσει μια ξαφνική καταιγίδα όταν συνοδεύεται με πολύ έντονη βροχόπτωση η οποία με τη σειρά της θα δημιουργήσει λίμνες – παγίδες σε διάφορα σημεία του δρόμου και μιλάμε βέβαια για επαρχιακό ή δευτερεύον οδικό δίκτυο. Ακόμη, η δυνατή βροχόπτωση είναι δυνατόν να προκαλέσει κατολισθήσεις ή να μεταφέρει πάνω στο οδόστρωμα διάφορα αντικείμενα (όπως και ο δυνατός αέρας). Προστασία απέναντι σ’ αυτά τα φαινόμενα παρέχει η εμπειρία του οδηγού, η σωστή αξιολόγηση της κατάστασης, αλλά και το μετεωρολογικό δελτίο, πριν το ξεκίνημά μας.
Κατά την προετοιμασία ενός δρομολογίου, μελετήστε τον καιρό καθώς αυτό θα σας βοηθήσει να προβλέψετε τους χρόνους ταξιδιού, πιθανούς κινδύνους κ.λπ. Η ακρίβεια της κάθε πρόβλεψης ποικίλλει ανάλογα με το χρονικό μήκος της πρόβλεψης, π.χ. μία πρόβλεψη για την επόμενη ημέρα θεωρείται ακριβής κατά 85%, ενώ η τριήμερη πρόβλεψη είναι στο επίπεδο του 75-85 %. Πέρα από αυτό το όριο, η ακρίβεια της πρόβλεψης αρχίζει να πέφτει, αν και οι εβδομαδιαίες προβλέψεις μπορούν να σας δώσουν μία ένδειξη για το τι σας περιμένει. Σύμφωνα με τους μετεωρολόγους, σήμερα μία τριήμερη πρόβλεψη είναι τόσο ακριβής όσο και μία μονοήμερη πρόβλεψη πριν από 20 χρόνια.
Αξίζει στο σημείο αυτό να αναφερθεί μία υπηρεσία που προσφέρεται στο Ηνωμένο Βασίλειο από την τοπική υπηρεσία αυτοκινητοδρόμων, σε συνεργασία με τις ενώσεις των μεταφορέων, προκειμένου να προειδοποιούνται οι οδηγοί φορτηγών για τυχόν δυσμενείς καιρικές συνθήκες. Η υπηρεσία αναπτύχθηκε μετά από τις καταιγίδες που έπληξαν το Ηνωμένο Βασίλειο, όταν 48 οχήματα εξετράπησαν της πορείας τους λόγω του αέρα, σε σημαντικούς αυτοκινητόδρομους του δικτύου, και περιλαμβάνει μετάδοση πληροφοριών με έκτακτα ραδιοφωνικά δελτία. Εσείς λοιπόν ακούσατε τα δελτία, είναι όμως το όχημά σας προετοιμασμένο για να αντέξει στις χαμηλές θερμοκρασίες που θα συναντήσει; Ακούγεται ίσως προφανές, αλλά μερικοί απλοί έλεγχοι μπορεί να αποδώσουν πολλά. Μεγάλες είναι οι απαιτήσεις από τις μπαταρίες όταν ο καιρός είναι άσχημος, και καλοριφέρ, υαλοκαθαριστήρες και προβολείς συνωμοτούν προκειμένου να εξαντλήσουν την ενέργειά τους. Και αν κλατάρει η μπαταρία;...
Αποφύγετε λοιπόν τη χρήση των ηλεκτρικών για χρόνο περισσότερο από το αναγκαίο και θυμηθείτε ότι οι μπαταρίες γενικά διαρκούν σπάνια περισσότερο από πέντε χρόνια. Το άλλο προφανές (που όμως το ξεχνάμε συνέχεια) είναι να προσθέτουμε αντιψυκτικό. Ένα μίγμα 50:50 με νερό, εξασφαλίζει προστασία μέχρι τους -34°C.
Μπαταρία / ηλεκτρικά
- Τα φώτα, οι θερμαντήρες και οι υαλοκαθαριστήρες καταπονούν τη μπαταρία του οχήματος. Εάν το όχημα κινείται σε μεγάλο ποσοστό τη νύχτα ή κάνει διαδρομές στην πυκνή κυκλοφορία, η μπαταρία δε θα αργήσει να παραδώσει το πνεύμα.
- Σπάνια οι μπαταρίες κρατούν περισσότερο από πέντε χρόνια. Η αντικατάστασή τους λοιπόν όταν πλησιάζει το τέλος της ζωής τους θα σας γλιτώσει από χαμένο χρόνο και κόπο.
- Αποφύγετε τη λειτουργία των ηλεκτρικών του οχήματος για περισσότερο απ' όσο είναι απαραίτητο. Χαμηλώστε το βεντιλατέρ του καλοριφέρ και κλείστε το θερμαινόμενο πίσω τζάμι εφόσον έχουν ξεθαμπώσει τα τζάμια.
- Κατά την εκκίνηση του οχήματος, βεβαιωθείτε ότι συσκευές που δε χρειάζεται να λειτουργούν τότε π.χ. φώτα, θερμαινόμενο πίσω τζάμι και υαλοκαθαριστήρες, είναι σβηστά.
Αντιψυκτικό
- Το χειμώνα χρειάζεστε μίγμα αντιψυκτικού και νερού σε αναλογία 50:50. Έτσι θα έχετε μέγιστη προστασία μέχρι τους -34°C. Χωρίς αυτήν, υπάρχει η πιθανότητα σοβαρής ζημιάς στον κινητήρα.
- Εάν ο ιμάντας του βεντιλατέρ "στριγκλίζει" συνέχεια μετά την εκκίνηση του κινητήρα, αυτό είναι ένδειξη ότι έχει παγώσει η αντλία νερού.
Ορατότητα
- Βεβαιωθείτε ότι οι υαλοκαθαριστήρες είναι σβηστοί στη θέση ακινησίας (στάθμευσης), κατά την απομάκρυνση από το όχημα, εάν υπάρχει κίνδυνος παγετού. Εάν δεν το κάνετε αυτό και οι λεπίδες παγώσουν επάνω στο παρμπρίζ, υπάρχει πιθανότητα οι λεπίδες ή το μοτέρ των υαλοκαθαριστήρων να πάθει βλάβη μόλις γυρίσετε το διακόπτη εκκίνησης για να φύγετε.
- Το πλυστικό υγρό του παρμπρίζ πρέπει να είναι συμπληρωμένο και να περιέχει κατάλληλο πρόσθετο για να μειωθεί η πιθανότητα παγώματος, σε συνθήκες παγετού. Μη χρησιμοποιείτε το κοινό αντιψυκτικό του κινητήρα διότι θα προκαλέσει ζημιά στο χρώμα.
- Απομακρύνετε το χιόνι από την οροφή αλλά και τα παράθυρα. Το χιόνι που έχει συσσωρευτεί στην οροφή και μπορεί να πέσει στο παρμπρίζ και να εμποδίσει την ορατότητά σας.
Ελαστικά
- Ελέγξτε την κατάσταση, την πίεση και το βάθος πέλματος των ελαστικών σας. Συνιστάται να υπάρχει τουλάχιστον 3 χιλ. πέλμα για κυκλοφορία το χειμώνα.
- Μη μειώνετε την πίεση των ελαστικών για να επιτύχετε καλύτερη πρόσφυση. Δεν προσφέρει τίποτα και επιπλέον μειώνει τη σταθερότητα.
Προετοιμασία για το ταξίδι
- Μην ξεκινάτε σαν κυβερνήτης τεθωρακισμένου, βλέποντας από ένα μικρό κύκλο που καθαρίσατε στο παρμπρίζ. Απομακρύνετε το χιόνι και τον πάγο από όλα τα παράθυρα με ξύστρα και υγρό ξεπαγώματος.
- Αξίζει ακόμα να έχετε μαζί σας τα εξής είδη: κινητό τηλέφωνο με τελείως φορτισμένη μπαταρία, κυτίο πρώτων βοηθειών, συρματόσχοινο ρυμούλκησης, κουβέρτες, μία ζεστή κάπα, μπότες, καλώδια μπαταρίας, φτυάρι για το χιόνι, προειδοποιητικό τρίγωνο, παλιό σακί ή κουρελού (θα το βάλετε κάτω από τους τροχούς εάν το όχημα κολλήσει) και αφυγραντικό σπρέι.
Οδήγηση στο χιόνι / τον πάγο
- Η απόσταση ακινητοποίησης είναι 10 φορές υψηλότερη στο χιόνι και τον πάγο.
- Πάντα να πατάτε προοδευτικά το φρένο. Εάν το όχημα πατινάρει, αφήστε να φρένα και αποσυμπλέξτε.
- Οι απαλές κινήσεις και ελιγμοί είναι κλειδί για την ασφαλή οδήγηση.
- Κατά την οδήγηση σε κατωφέρειες, επιλέξτε υψηλότερη ταχύτητα για να αποφευχθεί πατινάρισμα του οχήματος.
- Εάν το όχημα κολλήσει, ισιώστε το τιμόνι και απομακρύνετε το χιόνι από τους τροχούς. Εμπρός από τους κινητήριους τροχούς βάλτε σακιά ή κουρελούδες για να βελτιωθεί το κράτημα των τροχών. Μόλις το όχημα αρχίσει να κινείται και πάλι, προσπαθήστε να μη σταματήσετε παρά μόνο εφόσον βγείτε σε έδαφος με πιο καλή πρόσφυση.
Προφυλάξεις για ρυμουλκούμενα
Παροχή αέρα
- Η αποστράγγιση των αεροφυλακίων (καζανιών) αέρα το χειμώνα, είναι πολύ σημαντική διότι ο αέρας που περνά από τις βαλβίδες μπορεί να παγώσει και να προκαλέσει έμφραξη. Στην καλύτερη περίπτωση σημαίνει ότι το όχημα δε θα μπορέσει να ξεκινήσει εάν το όχημα μείνει σταθμευμένο για μεγάλο χρονικό διάστημα. Στη χειρότερη περίπτωση, θα δημιουργήσει μία ενδεχομένως επικίνδυνη κατάσταση εν κινήσει.
- Η καθημερινή αποστράγγιση των αεροφυλακίων αποτελεί επίσης μία καλή ένδειξη της καλής κατάστασης του κινητήρα και του συμπιεστή.
Φρένα
- Στις χαμηλές θερμοκρασίες τα λιπαντικά είναι πιο παχύρρευστα, ελέγξτε λοιπόν τα εγχειρίδια του κατασκευαστή για τα συνιστώμενα γράσα και λάδια.
- Βεβαιωθείτε ότι οι εκκεντροφόροι κινούνται εύκολα και οι σιαγόνες απελευθερώνονται κανονικά όταν απελευθερωθούν τα φρένα.
- Μεγάλη σημασία έχει το καθάρισμα των μηχανισμών κίνησης καθώς και του εξωτερικού, διότι το μίγμα κατά του παγετού που ρίχνεται στους δρόμους (αλάτι) μπορεί να δημιουργήσει μία διαβρωτική πάστα, λόγω της οποίας τα κινούμενα μέρη θα αρχίσουν να κολλούν.
- Οι δαγκάνες των δισκόφρενων θα πρέπει να ελεγχθούν εάν κινούνται εύκολα επάνω στις γλίστρες τους. Οι περισσότεροι προμηθευτές φρένων δίνουν λεπτομερή στοιχεία για το τι επιτρέπεται και τι απαγορεύεται όσον αφορά στην ελεύθερη κίνηση των εξαρτημάτων των φρένων, αξίζει όμως να ακούσετε και πρακτικές συμβουλές από ένα μηχανικό, για να εξασφαλιστεί η απροβλημάτιστη λειτουργία.
Μέρη αμαξώματος
- Όπου υπάρχει γρασαδόρος, φροντίστε να ελέγχεται συχνά.
- Όταν δείτε σε μία πόρτα σημάδι γύρω από το στήριγμα ενός μεντεσέ, αυτό πιθανότατα έγινε επειδή ο πείρος του μεντεσέ κόλλησε και τράβηξε το στήριγμα έξω από το υλικό της πόρτας. Γρασάρετε και λαδώστε και βεβαιωθείτε ότι κινείται εύκολα
- Το ίδιο ισχύει για τους μεντεσέδες και σφικτήρες στερέωσης σε πίσω πόρτες ανατρεπόμενων. Τα τελευταία είναι πολύ επιρρεπή το χειμώνα, σε φθορές των πείρων μεντεσέδων και των πείρων περιστροφής των βάκτρων. Φροντίστε τα σημεία να είναι καθαρά και βάζετε λιπαντικό με αφθονία.
- Να έχετε υπόψη ότι οι πείροι των μεντεσέδων είναι επιρρεπείς σε κολλήματα και αυτό δε θα το μάθετε παρά μόνο όταν η δύναμη του βάκτρου αποκολλήσει το στήριγμα από το αμάξωμα ή το πλαίσιο, με εν δυνάμει επικίνδυνα (και οπωσδήποτε δαπανηρά) αποτελέσματα.
Κουρτίνες και καλύμματα αμαξώματος
Ελέγξτε για σκισίματα και αμυχές, και επισκευάστε τα. Όταν πέσει η θερμοκρασία, το υλικό σκληραίνει και παθαίνει ευκολότερα βλάβες. Μετά το πλύσιμο του οχήματος, ελέγξτε εάν έχει τυχόν εισέλθει νερό στο αμάξωμα.
Δεν είναι καθόλου ευχάριστο το σκύψιμο κάτω από το ρυμουλκούμενο για επισκευές, μέσα στο σκοτάδι και τη βροχή. Για να αποφύγετε τέτοιες καταστάσεις, μετά την ολοκλήρωση των ελέγχων και επιθεωρήσεων στη λίστα ελέγχου σας, αφιερώστε λίγο ακόμα χρόνο για να ελέγξετε τα εξωτερικά στοιχεία που συχνά παραβλέπονται.
Χρώμα
Η έγκαιρη επισκευή των ατελειών στο χρώμα μπορεί να σας γλιτώσει από πολλά στο χρώμα και τη διάβρωση. Η σκουριά δουλεύει γρήγορα κάτω από την επιφάνεια του χαλύβδινου αμαξώματος και πλήττει το βασικό μέταλλο και τις συγκολλητές ενώσεις. Ίσως θα έπρεπε να μελετήσετε την περίπτωση να αποκτήσετε ρυμουλκούμενο εξ ολοκλήρου από αλουμίνιο...
Ακινητοποιήσεις βαρέων οχημάτων κατά το χειμώνα
- 35% όλων των ακινητοποιήσεων συμβαίνουν το διάστημα μεταξύ Νοεμβρίου και Φεβρουαρίου
- 20% από αυτές έχουν να κάνουν με τη μπαταρία
- 11 % οφείλονται σε αλλαγές τροχών / ελαστικών
- 4% οφείλονται σε τροχαία ατυχήματα
- Οι κύριες αιτίες ακινητοποιήσεων το χειμώνα είναι: κλαταρισμένες μπαταρίες (αυξημένες απαιτήσεις από το ηλεκτρικό σύστημα), δυναμό (αυξημένο φορτίο στο ηλεκτρικό σύστημα), τροχαία ατυχήματα (κακές συνθήκες οδήγησης), συμπλέκτες (οδήγηση στο χιόνι και τον πάγο).
