«Η δουλειά ήταν πολύ σκληρή, αλλά ήμουν πολύ ευχαριστημένος. Έχω τις καλύτερες αναμνήσεις από το επάγγελμα. Ξεκίνησα ως βοηθός και για πενήντα χρόνια ταξίδευα στη γραμμή Άρτα – Αθήνα» είναι μερικές από τις δηλώσεις του βετεράνου εθνικομεταφορέα Παύλου Τσάγκα από την Άρτα ο οποίος μας δίνει το στίγμα μιας άλλης εποχής.
Ο ίδιος γυρίζει το χρόνο αρκετά πίσω, στη δεκαετία του 1950, ανασύροντας από το χρονοντούλαπο της ιστορίας ξεχωριστές αναμνήσεις. Ας τον ακολουθήσουμε σε ένα ταξίδι στο παρελθόν της μεταφοράς, όπως το αφηγείται ο ίδιος.
Επιβατικές και εμπορευματικές μεταφορές
Πριν αποκτήσω το επαγγελματικό δίπλωμα μετέφερα με το φορτηγό μας, μάρκας Dodge, τη νοσοκόμα και τη μαμή στα χωριά για να ξεγεννήσουν τις εγκυμονούσες. Επίσης πολύ συχνά μεταφέραμε ανθρώπους σε γάμους καθώς και κόσμο από και προς τα χωριά. Σίγουρα οι νεότεροι θα αναρωτιούνται πώς γινόταν αυτό. Βάζαμε μία σκάλα για να ανεβαίνουν στην καρότσα και δύο ξύλινες τάβλες στις πλαϊνές πλευρές για να κάθονται. Στην οροφή τοποθετούσαμε μουσαμά για να προφυλάσσονται από τις καιρικές συνθήκες. Το επάγγελμά μας ήταν πραγματικό λειτούργημα. Τα εμπορεύματα που μεταφέραμε ήταν χορτάρια, βελανίδια, πατάτες, κεράσια. Τότε δεν είχαμε οργάνωση ή κάποιο γραφείο. Ο κόσμος γνώριζε ποιοι είχαμε φορτηγά, μας έβρισκαν και μας ζητούσαν να τους μεταφέρουμε τα πράγματά τους.
Λύναμε τα προβλήματα μόνοι μας
Οι ζημιές στα φορτηγά ήταν λίγες. Δεν είχαμε δηλαδή σοβαρές αβαρίες, ούτε ακινητοποιούμασταν στο δρόμο. Όπως σας είπα και νωρίτερα είχαμε εκπαιδευτεί εμπειρικά στους κινητήρες και βρίσκαμε μόνοι μας λύσεις, για οποιοδήποτε πρόβλημα αντιμετωπίζαμε. Βέβαια υπήρχαν και συνεργεία στην Άρτα για πιο σημαντικές βλάβες.
Λίγα φορτηγά – Πολλή δουλειά
Την περίοδο εκείνη τα φορτηγά ήταν λίγα και η δουλειά πολλή. Μας άφηνε αρκετά χρήματα τότε το επάγγελμα. Περίσσευε δηλαδή το μεταφορικό έργο για όλους μας. Να φανταστείτε υπήρχαν περιπτώσεις που ψάχναμε δικαιολογίες για να αποφύγουμε κάποιο δρομολόγιο, ώστε να έχουμε λίγο ελεύθερο χρόνο για να ξεκουραστούμε. Το σημαντικότερο όλων όμως ήταν ότι πληρωνόμασταν τοις μετρητοίς. Με τον τρόπο αυτό μπορούσαμε να κάνουμε σωστό κουμάντο και να είμαστε εντάξει στις υποχρεώσεις μας. Είχαμε οργάνωση και οι δουλειές κλείνονταν μέσα από το γραφείο, όπως δηλαδή γίνεται και σήμερα. Τα κόμιστρα ήταν καλά και τα έξοδα λίγα. Η τιμή του πετρελαίου ήταν χαμηλή καθώς και όλα τα αναλώσιμα του φορτηγού.