Η Irizar πέρα από πούλμαν διαθέτει και μία υπερπλήρη γκάμα αστικών λεωφορείων, η οποία τα τελευταία χρόνια τείνει να αποτελείται αποκλειστικά από ηλεκτρικά οχήματα –οι Ισπανοί είναι αποφασισμένοι να αναδειχθούν σε πρωταγωνιστές της σχετικής αγοράς και η έναρξη λειτουργίας του πρώτου εργοστασίου (e-mobility) αποκλειστικά για βαρέα ηλεκτρικά οχήματα, δείχνει ξεκάθαρα τις προθέσεις τους. Ο άνθρωπος που οδηγεί την Irizar προς το μέλλον, εξηγεί στο T&T τη στρατηγική της εταιρείας.
T&T: Στην Ελλάδα η Irizar έχει καθιερωθεί ως κατασκευαστής πολυτελών πούλμαν. Αίφνης, έχετε αναδειχθεί σε πρωτοπόρο στα ηλεκτρικά αστικά λεωφορεία, και μόλις εγκαινιάσατε την πρώτη μονάδα παραγωγής αποκλειστικά ηλεκτρικών οχημάτων στην Ευρώπη. Πώς φτάσαμε ως εδώ;
H.O.: Το όνομα Irizar είναι συνώνυμο των πούλμαν. Φτιάχνουμε πούλμαν εδώ και 130 χρόνια. Πίσω στο 2009, περάσαμε από την «απλή» αμαξοποιΐα στην κατασκευή του πλήρους (integral) οχήματος. Ως μέρος αυτής της στρατηγικής, και εξετάζοντας όλες τις εναλλακτικές, το 2011 αποφασίσαμε πως, τα νέα αστικά της Irizar θα είναι ηλεκτρικά, παρακάμπτοντας άλλες λύσεις όπως τα υβριδικά. Η έναρξη λειτουργίας του εργοστασίου e-mobility είναι η φυσιολογική κατάληξη των πραγμάτων.
T&T: Στόχος σας είναι να παρέχετε ολοκληρωμένες υπηρεσίες, κι όχι μόνο οχήματα;
H.O.: Ναι, αναφέρεστε στα λεγόμενα «turn-key solutions». Δεν πουλάμε απλά ένα ηλεκτρικό λεωφορείο. Ετοιμάζουμε όλες τις απαραίτητες υποδομές, κατασκευάζουμε εμείς οι ίδιοι τις μπαταρίες, τους σταθμούς φόρτισης, όλο το «πακέτο» ώστε το όχημα να είναι έτοιμο για δουλειά από τη στιγμή της παράδοσης. Ανατρέπουμε όλο το σκηνικό των αστικών συγκοινωνιών, δεν πουλάμε απλά λεωφορεία, δίνουμε έτοιμες λύσεις. Πρόκειται για μία επανάσταση στην αυτοκινητοβιομηχανία, δεν πουλάς πλέον «απλά» λεωφορεία, αλλά ολοκληρωμένα συστήματα.
T&T: Είναι πάντως μια τολμηρή κίνηση, το να εγκαταλείψετε μεμιάς τον κινητήρα εσωτερικής καύσης για τα αστικά σας λεωφορεία.
H.O.: Ξέρετε, δεν είμαστε υπερφίαλοι, αλλά αισθανόμαστε δυνατοί καθώς, έχουμε πλέον όλο το know how. Στα πούλμαν φυσικά χρησιμοποιούμε κυρίως Euro 6 ντίζελ κινητήρες (ανάλογα και με την αγορά) και ταυτόχρονα έχουμε πουλήσει γύρω στις 100 μονάδες με υβριδική γραμμή μετάδοσης κίνησης. Πρόκειται για τα επονομαζόμενα mild hybrids με μικρές μπαταρίες γύρω στα 6 kWh για χρήση σε μεγάλες αποστάσεις σε μητροπολιτικές περιοχές. Στα αστικά (Class I) πάμε κατευθείαν σε zero emissions, πιστεύουμε στα ηλεκτρικά λεωφορεία, γιατί είναι το μέλλον των πόλεων.
T&T: Έχετε επενδύσει πολλά κεφάλαια στο νέο εργοστάσιο, πώς έχετε υπολογίσει την απόσβεση, γιατί δεν το κάνει άλλος από τους «μεγάλους»;
H.O.: Δεν είναι κάποιο απονενοημένο διάβημα. Σκεφτείτε μια οποιαδήποτε ευρωπαϊκή μεγαλούπολη, την Αθήνα λ.χ., όταν σχεδιάζεται κάποια παρέμβαση στο υπάρχον οδικό δίκτυο. Σχεδόν πάντα, αυτή αφορά σε πεζοδρόμηση. Θέλω να πω, οι πόλεις αλλάζουν για πάντα, δεν υπάρχει γυρισμός. Πουθενά στον κόσμο δεν επιχειρεί κάποιος εμπειρογνώμων να φέρει κι άλλα αυτοκίνητα στον ήδη βεβαρημένο αστικό ιστό. Έτσι και στις αστικές συγκοινωνίες, είτε ηλεκτρικά, είτε fuel cell, είτε με ταχεία φόρτιση ή με συμβατική, τα λεωφορεία «πηγαίνουν» προς την κατεύθυνση των μηδενικών εκπομπών ρύπων (και θορύβου). Στην Irizar είμαστε σε πολύ καλή οικονομική κατάσταση, κυρίως επειδή επενδύουμε σωστά τα λεφτά μας. Όταν δούμε μια ευκαιρία, και εξετάσουμε τη βιωσιμότητά της, πατάμε το γκάζι στο δάπεδο και δεν… σηκώνουμε ποτέ. Δεν θα μπορούσαμε να πούμε ότι θα πάμε σιγά σιγά με λίγα ηλεκτρικά οχήματα, αυτό δεν θα ήταν σοβαρό. Ανταγωνιζόμαστε παγκόσμιους κολοσσούς όπως η Mercedes. Οι δεκάδες χιλιάδες ταξινομήσεις π.χ., μόνο του Citaro, είναι τρομακτικές για τον ανταγωνισμό, αν λοιπόν δεν υψώσεις ανάστημα, είσαι χαμένος από χέρι. Ή τα δίνεις όλα, ή πας σπίτι σου.
T&T: Θεωρείτε ως στρατηγικό πλεονέκτημα την πρώιμη εμπλοκή σας στα ηλεκτρικά οχήματα;
H.O.: Οπωσδήποτε, αν και τα ηλεκτρικά λεωφορεία έχουν ακόμη πολλά περιθώρια βελτίωσης. Ο κινητήρας εσωτερικής καύσης εξελίσσεται εδώ και 130 χρόνια, είναι μία πολύ ώριμη τεχνολογία. Με τα ηλεκτρικά, δουλεύουμε μόλις 4 χρόνια, σε 10 ευρωπαϊκές πόλεις –μάθαμε και μαθαίνουμε πολλά, έπειτα από τα εκατομμύρια χιλιόμετρα που έχουν διανύσει σε πραγματικές συνθήκες τα οχήματά μας. Υπάρχουν τεχνικοί «πονοκέφαλοι» έχουμε όμως, ταυτόχρονα, και σημαντικές βελτιώσεις. Πώς να το πω, είμαστε τρόπον τινά, μία νεοφυής εταιρεία με μακρά ιστορία, και θέλουμε να είμαστε πρωτοπόροι στην επόμενη μέρα των οδικών μεταφορών.
T&T: Στην αρχή πώς δέχθηκαν οι πελάτες σας τη μετάβαση σε μία νέα τεχνολογία, σίγουρα θα ήταν δύσπιστοι, μαθαίνοντας πως, αν θέλουν αστικό Irizar αυτό θα είναι πλέον ηλεκτρικό;
H.O.: Καταλαβαίνω την ερώτηση, αλλά η μετάβαση δεν έγινε σε ένα πρωί. Η εξέλιξη πήρε τρία χρόνια, και σταδιακά, είχαμε επικοινωνία με όλους, προμηθευτές, πελάτες, Δήμους, δημοσιογράφους. Όταν τα πρώτα λεωφορεία άρχισαν να δουλεύουν, το επόμενο στάδιο ήταν να αποδείξουμε την αυτονομία και την αποδοτικότητά τους. Ναι, το 2014 όταν επισκεφθήκαμε πελάτες μας για να δείξουμε τα ηλεκτρικά Irizar υπήρχε κάποια, όχι δυσπιστία, έκπληξη περισσότερο. Σήμερα θεωρώ ότι, αν κάποιος σκέφτεται την προμήθεια ηλεκτρικών λεωφορείων, η Irizar είναι αυτόματα στη λίστα των υποψήφιων.
T&T: Πόσο έτοιμοι είστε εσείς, αλλά και οι ανταγωνιστές σας να ανταποκριθείτε από άποψη παραγωγικών δυνατοτήτων σε ένα διαγωνισμό για σημαντικό αριθμό οχημάτων, κι όχι μερικές μονάδες; Ο οργανισμός αστικών συγκοινωνιών του Παρισιού (RATP) «τρέχει» τώρα τις διαδικασίες για την προμήθεια 300 ηλεκτρικών αστικών σε διάστημα δύο ετών.
H.O.: Θα σας απαντούσα με αναφορά στο Παρίσι, για το οποίο ο διαγωνισμός μεταφράζεται σε κατασκευή 150 μονάδων το χρόνο. Ναι, σαν Irizar μπορούμε να κατασκευάσουμε 150 μονάδες σε 12 μήνες. Το νέο μας εργοστάσιο ονόματι e-mobility είναι έτοιμο για κάτι τέτοιο. Ξέρω πολύ καλά ότι, υπάρχει η άποψη πως, η μαζική παραγωγή 100% ηλεκτρικών αστικών λεωφορείων είναι προβληματική. Πρόκληση θα το χαρακτήριζα, και μάλιστα πρόκληση στην οποία μπορούμε να ανταποκριθούμε. Απαντώντας σε αυτό που πιθανότατα θα με ρωτήσετε τώρα, όχι, δε μπορούμε να φτιάξουμε 300 ηλεκτρικά λεωφορεία σε δύο μήνες. Υπάρχουν θέματα όπως οι εγκρίσεις τύπου, η κατασκευή των υποδομών, παντογράφοι, φορτιστές, άδειες από τις αρχές για τις εγκαταστάσεις και πάει λέγοντας –αυτά γενικά απαιτούν ένα έτος. Στη Μαδρίτη, παραδώσαμε 15 λεωφορεία σε έξι μήνες αρχίζοντας από το μηδέν, έχοντας μόνο τις προδιαγραφές, οπότε ναι, μπορούμε να παράγουμε σε μεγάλες ποσότητες. Αν υπάρχει θέληση και άνθρωποι όλα γίνονται.
T&T: Και μέσα σε όλα αυτά, αποφασίσατε να φτιάξετε και ηλεκτρικό φορτηγό αιφνιδιάζοντας τους πάντες.
H.O.: Ξέρω πολύ καλά πως ήταν έκπληξη για πολύ κόσμο, αν όμως δείτε την κατάτμηση των προϊόντων μας –ηλεκτρικά αστικά, ηλεκτρικά τραμ- έχει νόημα μια τέτοια κίνηση. Το ie truck που δείξαμε –σ.σ.: δεν έγινε παρουσίαση, απλά το όχημα εμφανίστηκε για μερικά λεπτά στα εγκαίνια του νέου εργοστασίου της εταιρείας- είναι γύρω στα 8 μέτρα μήκος με δυνατότητα και άλλων εκδόσεων. Η επίσημη παρουσίαση θα γίνει μετά το καλοκαίρι, οπότε δεν θα ήθελα να επεκταθώ σε τεχνικές λεπτομέρειες τώρα, καθώς θεωρώ πως έχουμε σοβαρό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Μπορώ μόνο να σας πω ότι, η γραμμή μετάδοσης κίνησης προέρχεται από τα αρθρωτά ηλεκτρικά λεωφορεία μας. Όλα τα εξαρτήματα προέρχονται από το γκρουπ Irizar, απλά εξελίξαμε μία νέα πλατφόρμα για να χρησιμοποιηθούν σε φορτηγό. Και το να δουλεύεις με ηλεκτρικά μηχανικά μέρη σε ένα σασί φορτηγού είναι λιγότερο περίπλοκο σε σχέση με ένα λεωφορείο.
T&T: Ανάγκη λοιπόν να εξερευνηθούν νέες αγορές, οπότε θα το δούμε στους δρόμους;
H.O.: Οπωσδήποτε, πρέπει να διευρύνουμε τη γκάμα της Irizar και να διερευνήσουμε κάθε τομέα της Μεταφοράς. Σε καμία περίπτωση δεν θα μείνει ένα πρωτότυπο, είμαστε από τη Χώρα των Βάσκων, κι αν κάτι μας χαρακτηρίζει είναι πως είμαστε πραγματιστές. Κάθε όχημα που εξελίσσουμε προορίζεται να εξελίξει και την ίδια την εταιρεία. Ολόκληρο το e-mobility θεμελιώθηκε με σκοπό να στηρίξει την κερδοφορία της Irizar και των πελατών μας. Με νορμάλ ρυθμούς, σύντομα (2019) θα φτάσουν τα πρώτα φορτηγά στα χέρια πελατών – συμμετέχουμε σε κάποιους διαγωνισμούς αυτή την περίοδο. Είμαστε αισιόδοξοι πως, υπάρχει αγορά και το όχημα θα περάσει σύντομα σε μαζική παραγωγή.
