Ανάλυση: Μανώλης Αγριμανάκης
Από την 1η Δεκεμβρίου 2023, η Γερμανία και άλλες χώρες της Ευρώπης έθεσαν σε εφαρμογή τα προβλεπόμενα στην οδηγία 2022/362 της ΕΕ που καθορίζουν ένα νέο τρόπο υπολογισμού του κόστους των διοδίων, στο οποίο (κόστος) τώρα προσμετρώνται και άλλοι ρυπογόνοι παράγοντες, με αποτέλεσμα τη δραματική αύξηση του κόστους διέλευσης των φορτηγών από τους αυτοκινητόδρομους της Ευρώπης. Συγκεκριμένα, πέρα από το βασικό κόστος υποδομής και συντήρησης τα νέα διόδια περιλαμβάνουν υποχρεωτικά:
- Τις εκπομπές CO2 (διοξειδίου του άνθρακα) που μέχρι τώρα είχαν ενσωματωθεί στην κατηγορία Euro του οχήματος. Τώρα θα αποτελούν συγκεκριμένο ξεχωριστό ποσοστό επί της τιμής του διοδίου και θα υπολογίζεται με το βάρος του CO2 και ορίζεται στα 200 ευρώ/ τόνο CO2 .
- Μόλυνση του αέρα. Αφορά στη γενικότερη επιβάρυνση της ατμόσφαιρας, πέραν του κόστους CO2 και περιλαμβάνει τα οξείδια του αζώτου, διάφορα αιωρούμενα σωματίδια «κάπνας» κ.α.
- Ηχορύπανση. Μικρότερο, όχι όμως αμελητέο, είναι και το κόστος της ηχορύπανσης το οποίο, επίσης, προστίθεται ξεχωριστά στο διόδιο. Προσδιορίζεται με βάση το επίπεδο θορύβου σε «ντεσιμπέλ».
Τα παραπάνω μπορούν να τα δουν οι αναγνώστες μας αποτυπωμένα πάνω στα νέα διόδια που τέθηκαν σε ισχύ στη Γερμανία. Για την οικονομία του χώρου, στον πίνακα βλέπουμε αναλυτικά τα επί μέρους κόστη για τις νταλίκες με περισσότερους από 5 άξονες και άνω των 18 τόνων.
Αύξηση 80%
Οι νέες τιμές διοδίων που τέθηκαν σε ισχύ στη Γερμανία από 1/12/23 είναι κατά 80% αυξημένες (ήταν 19 σεντς το χιλιόμετρο, τώρα είναι 34,8 σεντς/ χιλιόμετρο), γεγονός που θα επηρεάσει σοβαρά το μεταφορικό κόστος των εμπορευματικών συναλλαγών της χώρας μας, τόσο για τα προϊόντα εξαγωγής όσο και εκείνα της εισαγωγής.
Επιπλέον, όπως μπορεί κανείς να διαπιστώσει, οι διαφορές μεταξύ Euro 6 φορτηγών με τα παλαιότερα Euro 3 ή Euro 4 είναι τώρα μεγάλες και πρακτικά χάνουν (τα παλιά) ένα σοβαρό συγκριτικό πλεονέκτημα. Αν υπολογίσει κανείς ένα ταξίδι π.χ. Ασπρόπυργος-Ντίσελντορφ (με καράβι) μια απόσταση περί τα 3.000 χιλιόμετρα (με επιστροφή), το Euro 6 θα πληρώσει 1.044 ευρώ, ενώ το Euro 3 φορτηγό θα πληρώσει για διόδια 1.434 ευρώ, δηλαδή σχεδόν 400 ευρώ παραπάνω.
Θα πρέπει να επαναλάβουμε ότι οι αυξήσεις αυτές λόγω της νέας σύνθεσης τιμολόγησης των διοδίων θα είναι γενικές για όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ και οι διαφοροποιήσεις μεταξύ των χωρών θα έχουν να κάνουν με τη βασική μονάδα «εκκίνησης» που είναι το κόστος υποδομών. Σύμφωνα με την Κοινοτική Οδηγία, τα κράτη-μέλη θα πρέπει να έχουν εναρμονιστεί με το ευρωπαϊκό πλαίσιο και να προχωρήσουν σε διάκριση των διοδίων για βαρέα φορτηγά οχήματα και έως τα τέλη Μαρτίου 2027 στην επιβολή τέλους εκπομπών CO2 για όλα τα φορτηγά με συνολική μάζα άνω των 3,5 τόνων.
Στην Ελλάδα, η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να προχωρήσει στις αυξήσεις των διοδίων σύμφωνα με τις συμβάσεις που έχει υπογράψει με τους παραχωρησιούχους των αυτοκινητόδρομων και ήδη όπως έχει δημοσιεύσει το troxoikaitir.gr ο αυτοκινητόδρομος ΜΟΡΕΑΣ Α.Ε. έχει ανακοινώσει τις νέες τιμές των διοδίων.