Τέθηκε σε ισχύ από τον περασμένο μήνα (Μάρτιος 2016) ο Ευρωπαϊκός κανονισμός 165/2014 για τους ταχογράφους ο οποίος καταργεί τον αρχικό κανονισμό 3821/85 και τροποποιεί τον μεταγενέστερο 561/2006. Οι διατάξεις του νέου κανονισμού αφορούν αναλογικούς και ψηφιακούς ταχογράφους. Να σημειωθεί πάντως ότι δεν επέρχεται καμιά αλλαγή σχετική με τα ωράρια ή τις υποχρεώσεις της μεταφορικής επιχείρησης και του οδηγού ως προς τη σωστή χρήση του ταχογράφου και των καταγραφών, είτε σε διάγραμμα (δίσκο) αναλογικού ταχογράφου ή σε εκτύπωση ψηφιακού ταχογράφου. Αντίθετα ενδιαφέρουσες τροποποιήσεις έχουν γίνει στις εξαιρέσεις χρήσης ταχογράφου σε οχήματα που ανήκουν σε διάφορες κατηγορίες. Οι περισσότερες διατάξεις αφορούν στους κατασκευαστές ταχογράφων, στη νέα γενιά των «ευφυών» ταχογράφων και στην ανάγκη να τους αναβαθμίσουν ώστε από το 2017, να είναι σε θέση να διασυνδέονται με το δορυφορικό σύστημα εντοπισμού θέσης (GNSS) όπως έχει γράψει το περιοδικό Τ&Τ στο τεύχος Ιανουαρίου 2014. Κρίνουμε ωστόσο, σκόπιμο να επαναλάβουμε τα άρθρα του κανονισμού 265/2014 που τέθηκαν σε εφαρμογή τον περασμένο μήνα και αφορούν κυρίως τις υποχρεώσεις των υπευθύνων (διαχειριστών) των Μεταφορικών εταιρειών και των επαγγελματιών οδηγών καθώς σε ορισμένα σημεία υπάρχουν αναδιατυπώσεις και τροποποιήσεις.
(Άρθρο 32)
Ορθή χρήση των ταχογράφων
1. Οι επιχειρήσεις μεταφορών και οι οδηγοί μεριμνούν για την ορθή λειτουργία και χρήση των ψηφιακών ταχογράφων και των καρτών οδηγού. Οι επιχειρήσεις μεταφορών και οι οδηγοί που χρησιμοποιούν αναλογικούς ταχογράφους μεριμνούν για την ορθή λειτουργία τους και την κατάλληλη χρήση των φύλλων καταγραφής.
2. Ο ψηφιακός ταχογράφος δεν ρυθμίζεται κατά τρόπο ώστε να επιλέγει αυτομάτως ειδική κατηγορία δραστηριότητας όταν ο κινητήρας ή το σύστημα ανάφλεξης του οχήματος τίθεται εκτός λειτουργίας, εκτός εάν ο οδηγός εξακολουθεί να είναι σε θέση να επιλέγει χειροκίνητα την κατάλληλη κατηγορία δραστηριότητας.
3. Απαγορεύονται η παραποίηση, απόκρυψη, διαγραφή ή καταστροφή δεδομένων που έχουν καταγραφεί στο φύλλο καταγραφής ή έχουν αποθηκευτεί στον ταχογράφο ή στην κάρτα οδηγού, ή των εκτυπώσεων από τον ταχογράφο. Απαγορεύεται επίσης κάθε επέμβαση στον ταχογράφο, φύλλο καταγραφής ή κάρτα οδηγού που θα είχε ως συνέπεια την παραποίηση, διαγραφή ή καταστροφή δεδομένων και/ή εκτυπωμένων πληροφοριών. Στο όχημα δεν βρίσκεται καμία συσκευή που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τέτοιες επεμβάσεις.
(Άρθρο 33)
Ευθύνη των επιχειρήσεων μεταφορών
1. Οι επιχειρήσεις μεταφορών είναι υπεύθυνες να εξασφαλίζουν ότι οι οδηγοί τους διαθέτουν κατάλληλη εκπαίδευση και οδηγίες όσον αφορά στην ορθή λειτουργία των ταχογράφων, είτε ψηφιακών ή αναλογικών, διενεργούν τακτικούς ελέγχους προκειμένου να διασφαλίζουν ότι οι οδηγοί τους προβαίνουν σε ορθή χρήση τους και δεν παρέχουν στους οδηγούς τους άμεσα ή έμμεσα κίνητρα που θα μπορούσαν να ενθαρρύνουν την κατάχρηση των ταχογράφων. Οι επιχειρήσεις μεταφορών χορηγούν επαρκή αριθμό φύλλων καταγραφής στους οδηγούς οχημάτων εξοπλισμένων με αναλογικό ταχογράφο, λαμβάνοντας υπόψη τον προσωπικό χαρακτήρα των φύλλων καταγραφής, τη διάρκεια της υπηρεσίας και την ενδεχόμενη ανάγκη αντικατάστασης των φύλλων καταγραφής που ενδεχομένως να έχουν φθαρεί ή κατασχεθεί από εξουσιοδοτημένο ελεγκτή. Οι επιχειρήσεις μεταφορών χορηγούν στους οδηγούς μόνο φύλλα καταγραφής εγκεκριμένου τύπου, κατάλληλα να χρησιμοποιηθούν στη συσκευή που είναι εγκατεστημένη στο όχημα. Εφόσον το όχημα διαθέτει ψηφιακό ταχογράφο, η επιχείρηση μεταφορών και ο οδηγός μεριμνούν ώστε, με βάση τη διάρκεια της υπηρεσίας, η εκτύπωση δεδομένων από τον ταχογράφο κατ’ αίτηση ενός ελεγκτή να είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί ορθά σε περίπτωση επιθεώρησης.
2. Οι επιχειρήσεις μεταφορών τηρούν αρχείο των φύλλων καταγραφής και των εκτυπώσεών τους, εφόσον πραγματοποιήθηκαν εκτυπώσεις (λόγω φθοράς ή βλάβης) σε χρονολογική σειρά και σε αναγνώσιμη μορφή, για διάστημα τουλάχιστον ενός έτους μετά τη χρήση τους, και χορηγούν αντίγραφα στους ενδιαφερόμενους οδηγούς που τα ζητούν. Οι επιχειρήσεις μεταφορών παραδίδουν επίσης αντίγραφα των δεδομένων που έχουν τηλεφορτωθεί από τις κάρτες οδηγού στους ενδιαφερόμενους οδηγούς που τα ζητούν, καθώς και τα αντίγραφα αυτά σε έντυπη μορφή. Τα φύλλα καταγραφής, τα εκτυπωμένα αντίγραφα και τα δεδομένα που έχουν τηλεφορτωθεί επιδεικνύονται ή παραδίδονται σε οποιονδήποτε εξουσιοδοτημένο ελεγκτή κατόπιν αιτήματός του.
3. Οι επιχειρήσεις μεταφορών είναι υπεύθυνες για παραβιάσεις του παρόντος κανονισμού που έχουν διαπράξει οδηγοί τους ή οδηγοί που έχουν τεθεί στη διάθεσή τους.
(Άρθρο 34)
Χρήση καρτών οδηγού και φύλλων καταγραφής
1. Οι οδηγοί χρησιμοποιούν φύλλα καταγραφής ή κάρτες οδηγού κάθε μέρα οδήγησης, αρχίζοντας από τη στιγμή που παραλαμβάνουν το όχημα. Το φύλλο καταγραφής ή η κάρτα οδηγού δεν αφαιρείται πριν το πέρας του ημερήσιου χρόνου εργασίας, εκτός αν η αφαίρεσή της επιτρέπεται με άλλο τρόπο. Τα φύλλα καταγραφής ή οι κάρτες οδηγού δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται για να καλύπτουν χρόνο μεγαλύτερο από εκείνον για τον οποίο έχουν προβλεφθεί.
2. Οι οδηγοί προστατεύουν κατάλληλα τα φύλλα καταγραφής ή τις κάρτες οδηγού και δεν χρησιμοποιούν ακάθαρτα ή φθαρμένα φύλλα καταγραφής ή κάρτες οδηγού.
3. Εάν, λόγω απομάκρυνσής του από το όχημα, ο οδηγός δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τον ταχογράφο με τον οποίο είναι εξοπλισμένο το όχημα,
α) εάν το όχημα είναι εξοπλισμένο με αναλογικό ταχογράφο, καταχωρούνται στο φύλλο καταγραφής, είτε χειρόγραφα είτε με αυτόματη καταγραφή ή με άλλο τρόπο και χωρίς να μουτζουρωθεί το φύλλο καταγραφής, ή
β) εάν το όχημα είναι εξοπλισμένο με ψηφιακό ταχογράφο, καταχωρούνται στην κάρτα οδηγού με τη χρήση της δυνατότητας χειρόγραφης καταγραφής που διαθέτει ο ταχογράφος. Τα κράτη μέλη δεν επιβάλλουν στους οδηγούς την υποχρέωση επίδειξης εντύπων που πιστοποιούν τις δραστηριότητές τους ενόσω είναι μακριά από το όχημα.
4. Σε περίπτωση που υπάρχουν περισσότεροι του ενός οδηγοί σε όχημα εξοπλισμένο με ψηφιακό ταχογράφο, κάθε οδηγός διασφαλίζει ότι η κάρτα οδηγού που διαθέτει εισάγεται στη σωστή σχισμή του ταχογράφου. Σε περίπτωση που υπάρχουν περισσότεροι του ενός οδηγοί σε όχημα εξοπλισμένο με αναλογικό ταχογράφο, οι οδηγοί κάνουν τις απαραίτητες αλλαγές στα φύλλα καταγραφής, ώστε οι σχετικές πληροφορίες να καταγράφονται στο φύλλο καταγραφής του οδηγού που οδηγεί πράγματι τη στιγμή εκείνη.
5. Υποχρεώσεις Οδηγών:
α) εξασφαλίζουν ότι ο χρόνος που καταγράφεται στο φύλλο καταγραφής αντιστοιχεί στην επίσημη ώρα της χώρας εκδόσεως της άδειας κυκλοφορίας του οχήματος,
β) χειρίζονται τους μηχανισμούς μεταγωγής της συσκευής έτσι ώστε οι κάτωθι χρονικές περίοδοι να καταγράφονται χωριστά και ευκρινώς:
i) με το σύμβολο : ο χρόνος οδήγησης,
ii) με το σύμβολο : «άλλη εργασία», που υπονοεί κάθε άλλη δραστηριότητα εκτός της οδήγησης, καθώς και κάθε εργασία για τον ίδιο ή άλλο εργοδότη εντός ή εκτός του τομέα των μεταφορών,
iii) με το σύμβολο : η «διαθεσιμότητα»,
iv) με το σύμβολο : διάλειμμα ή ανάπαυση.
6. Κάθε οδηγός οχήματος εξοπλισμένου με αναλογικό ταχογράφο εισάγει στο φύλλο καταγραφής του τις ακόλουθες πληροφορίες:
α) κατά την έναρξη της χρησιμοποίησης του φύλλου καταγραφής, το ονοματεπώνυμό του,
β) την ημερομηνία και τον τόπο έναρξης και λήξης της χρήσης του φύλλου καταγραφής,
γ) τον αριθμό κυκλοφορίας κάθε οχήματος στο οποίο αναλαμβάνει υπηρεσία ο οδηγός, τόσο κατά την έναρξη του πρώτου ταξιδιού που καταγράφεται στο φύλλο καταγραφής και, στη συνέχεια, σε περίπτωση αλλαγής οχήματος, κατά τη διάρκεια της χρήσης του φύλλου καταγραφής,
δ) την ένδειξη του χιλιομετρητή:
i) κατά την έναρξη του πρώτου ταξιδιού που καταγράφεται στο φύλλο καταγραφής,
ii) στο τέλος του τελευταίου ταξιδιού που καταγράφεται στο φύλλο καταγραφής,
iii) σε περίπτωση αλλαγής οχήματος κατά τη διάρκεια εργάσιμης ημέρας, την ένδειξη στο πρώτο όχημα στο οποίο ο οδηγός ανέλαβε υπηρεσία και την ένδειξη στο επόμενο όχημα,
ε) την ώρα τυχόν αλλαγής οχήματος.
(Άρθρο 35)
Φθαρμένες κάρτες οδηγού και φύλλα καταγραφής
1. Σε περίπτωση που φθαρεί φύλλο καταγραφής με καταγραφές ή κάρτα οδηγού, οι οδηγοί προσαρτούν το φθαρμένο φύλλο καταγραφής ή την κάρτα οδηγού σε τυχόν εφεδρικό φύλλο καταγραφής που χρησιμοποιείται για την αντικατάστασή του.
2. Εφόσον η κάρτα οδηγού έχει φθαρεί, δυσλειτουργεί, ή έχει απολεσθεί ή κλαπεί, ο οδηγός:
α) στην αρχή του ταξιδιού του, εκτυπώνει τα στοιχεία του οχήματος που οδηγεί και καταγράφει στο εν λόγω τυπωμένο αντίγραφο:
i) στοιχεία που καθιστούν δυνατή την ταυτοποίηση του οδηγού (ονοματεπώνυμο, αριθμό της κάρτας οδηγού ή της άδειας οδήγησης), συμπεριλαμβανομένης της υπογραφής του,
ii) τις περιόδους που αναφέρονται στο προηγούμενο άρθρο 34 παράγραφος 5 στοιχείο β) σημεία ii), iii) και iv),
β) στο τέλος του ταξιδιού του, εκτυπώνει τις πληροφορίες για τις χρονικές περιόδους που καταγράφηκαν από τον ταχογράφο, καταγράφει τυχόν περιόδους εκτέλεσης άλλης εργασίας, διαθεσιμότητας και ανάπαυσης μετά την εκτύπωση της έναρξης του ταξιδιού, εφόσον δεν έχουν καταγραφεί από τον ταχογράφο, και σημειώνει στο εν λόγω έγγραφο λεπτομέρειες που επιτρέπουν την ταυτοποίηση του οδηγού (ονοματεπώνυμο, αριθμό της κάρτας οδηγού ή της άδειας οδήγησης), συμπεριλαμβανομένης της υπογραφής του οδηγού.
(Άρθρο 36)
Αρχεία που πρέπει να φέρει ο οδηγός
1. Εφόσον ο οδηγός οδηγεί όχημα εξοπλισμένο με αναλογικό ταχογράφο, πρέπει να είναι σε θέση να επιδεικνύει, όποτε του ζητηθεί από εξουσιοδοτημένο ελεγκτή:
i) τα φύλλα καταγραφής της τρέχουσας ημέρας και εκείνα που χρησιμοποίησε ο οδηγός κατά τις προηγούμενες 28 ημέρες,
ii) την κάρτα οδηγού, αν διαθέτει, και
iii) κάθε χειρόγραφη καταγραφή και εκτυπωμένο αντίγραφο της τρέχουσας ημέρας και των προηγούμενων 28 ημερών, όπως ορίζεται με βάση τον παρόντα κανονισμό και τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 561/2006.
2. Εφόσον οδηγός οδηγεί όχημα εξοπλισμένο με ψηφιακό ταχογράφο, πρέπει να είναι σε θέση να επιδεικνύει, όποτε του ζητηθεί από εξουσιοδοτημένο ελεγκτή:
i) την κάρτα οδηγού,
ii) κάθε χειρόγραφη καταγραφή και εκτυπωμένο αντίγραφο της τρέχουσας ημέρας και των προηγούμενων 28 ημερών, όπως ορίζεται με βάση τον παρόντα κανονισμό και τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 561/2006,
iii) τα φύλλα καταγραφής που αντιστοιχούν στην ίδια χρονική περίοδο με αυτήν του σημείου ii), κατά τη διάρκεια της οποίας οδήγησε όχημα εξοπλισμένο με αναλογικό ταχογράφο.
(Άρθρο 37)
Διαδικασίες σε περίπτωση δυσλειτουργίας της συσκευής
1. Σε περίπτωση βλάβης ή ελαττωματικής λειτουργίας ταχογράφου, η επιχείρηση μεταφορών μεριμνά ώστε να επισκευαστεί από εξουσιοδοτημένο εφαρμοστή ή συνεργείο, μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες. Αν το όχημα δεν είναι δυνατόν να επιστρέψει στις εγκαταστάσεις της επιχείρησης μεταφορών εντός μιας εβδομάδας από την ημέρα της βλάβης ή της διαπίστωσης της ελαττωματικής λειτουργίας, η επισκευή γίνεται καθ’ οδόν.
2. Κατά τη διάρκεια της βλάβης ή της δυσλειτουργίας του ταχογράφου, ο οδηγός σημειώνει τα δεδομένα που επιτρέπουν την ταυτοποίησή του (ονοματεπώνυμο, αριθμό της κάρτας οδηγού ή της άδειας οδήγησης), και τα υπογράφει, όπως επίσης σημειώνει τις πληροφορίες για τις διάφορες χρονικές περιόδους που δεν καταγράφονται πλέον ή δεν εκτυπώνονται ορθά από τον ταχογράφο:
α) στο φύλλο ή τα φύλλα καταγραφής, ή
β) σε προσωρινό φύλλο που προσαρτάται στο φύλλο καταγραφής ή τηρείται μαζί με την κάρτα οδηγού.
Εξαιρέσεις χρήσης ταχογράφου
Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο του κανονισμού που τέθηκε σε ισχύ τον περασμένο μήνα είναι οι εξαιρέσεις καθώς σε αυτές προστίθεται και νέα κατηγορία (η περίπτωση αα) ενώ, όπου υπήρχε ο περιορισμός των 50 χιλιομέτρων, τώρα γίνεται επέκταση στα 100 χιλιόμετρα. Δηλαδή, οχήματα που εξαιρούνται από τη χρήση ταχογράφου με την προϋπόθεση ότι αυτά κινούνται σε ακτίνα 50 χιλιομέτρων από την έδρα της επιχείρησης που ανήκαν, τώρα η ακτίνα αυτή επεκτείνεται στα 100 χιλιόμετρα.
Ας δούμε λοιπόν, το σύνολο των εξαιρέσεων, όπως ισχύουν και με τις καινούργιες τροποποιήσεις:
Kάθε κράτος μέλος μπορεί να χορηγεί εξαιρέσεις από τα άρθρα 5 έως 9 και να καθιστά τις εξαιρέσεις αυτές αντικείμενο μεμονωμένων προϋποθέσεων στο έδαφός του ή κατόπιν συναίνεσης των ενδιαφερομένων κρατών, στο έδαφος άλλου κράτους μέλους, στις μεταφορές με τα εξής οχήματα:
α) οχήματα που ανήκουν ή μισθώνονται χωρίς οδηγό από δημόσιες αρχές για την εκτέλεση οδικών μεταφορών οι οποίες δεν ανταγωνίζονται τις ιδιωτικές επιχειρήσεις μεταφορών
«αα) οχήματα ή συνδυασμοί οχημάτων με μέγιστο επιτρεπόμενο βάρος που δεν υπερβαίνει τους 7,5 τόνους τα οποία χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά υλικών, εξοπλισμού ή μηχανημάτων προς τη χρήση από τον οδηγό κατά την εργασία του και τα οποία χρησιμοποιούνται μόνο σε ακτίνα 100 km από τη βάση της επιχείρησης και υπό την προϋπόθεση ότι η οδήγηση του οχήματος δεν είναι η κύρια δραστηριότητα του οδηγού.»
β) οχήματα που χρησιμοποιούνται ή μισθώνονται χωρίς οδηγό από γεωργικές, δενδροκηπευτικές, δασοκομικές, κτηνοτροφικές ή αλιευτικές επιχειρήσεις για μεταφορά εμπορευμάτων στο πλαίσιο της οικείας επιχειρηματικής δραστηριότητας σε ακτίνα έως 100 χιλιομέτρων από τη βάση της επιχείρησης
γ) γεωργικούς και δασικούς ελκυστήρες που χρησιμοποιούνται για γεωργικές ή δασοκομικές δραστηριότητες σε ακτίνα έως 100 χιλιομέτρων από τη βάση της επιχείρησης, στην οποία ανήκει το όχημα ή η οποία ενοικιάζει ή μισθώνει με χρηματοδοτική μίσθωση το όχημα
δ) οχήματα ή συνδυασμός οχημάτων με μέγιστο επιτρεπόμενο βάρος που δεν υπερβαίνει τους 7,5 τόνους τα οποία χρησιμοποιούνται: — από φορείς παροχής καθολικής υπηρεσίας, όπως ορίζονται στο άρθρο 2 παράγραφος 13 της οδηγίας 97/67/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Δεκεμβρίου 1997, σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την ανάπτυξη της εσωτερικής αγοράς κοινοτικών ταχυδρομικών υπηρεσιών και τη βελτίωση της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών (1), για την παράδοση αντικειμένων στο πλαίσιο της παροχής της καθολικής υπηρεσίας, ή — για να μεταφέρουν υλικά, εξοπλισμό ή μηχανήματα προς χρήση από τον οδηγό κατά την άσκηση του επαγγέλματός του.
Τα οχήματα αυτά χρησιμοποιούνται μόνον σε ακτίνα 100 χιλιομέτρων από τη βάση της επιχείρησης, και υπό την προϋπόθεση ότι η οδήγηση των εν λόγω οχημάτων δεν αποτελεί την κύρια δραστηριότητα του οδηγού
ε) οχήματα που κυκλοφορούν αποκλειστικά σε νησιά επιφάνειας κάτω των 2300 τετραγωνικών χιλιομέτρων και μη συνδεδεμένα με την ηπειρωτική χώρα με γέφυρα, διάβαση ή σήραγγα που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από οχήματα με κινητήρα
στ) οχήματα που χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά εμπορευμάτων σε ακτίνα 100 χιλιομέτρων από τη βάση της επιχείρησης και κινούνται με φυσικό αέριο ή υγραέριο ή ηλεκτρισμό, το μέγιστο επιτρεπόμενο βάρος των οποίων, συμπεριλαμβανομένου του βάρους των ρυμουλκούμενων ή ημιρυμουλκούμενων, δεν υπερβαίνει τους 7,5 τόνους
ζ) οχήματα που χρησιμοποιούνται για μαθήματα και εξετάσεις οδήγησης αυτοκινήτου για την απόκτηση άδειας οδήγησης ή πιστοποιητικού επαγγελματικής ικανότητας, εφόσον δεν χρησιμοποιούνται για επαγγελματικές μεταφορές εμπορευμάτων ή επιβατών
η) οχήματα που χρησιμοποιούνται από τις υπηρεσίες αποχετεύσεων, αντιπλημμυρικής προστασίας, ύδρευσης, συντήρησης των δικτύων αερίου και ηλεκτρισμού, συντήρησης και ελέγχου του οδικού δικτύου, κατ’ οίκον συλλογής των οικιακών απορριμμάτων και διάθεσης αυτών, καθώς και από τις υπηρεσίες τηλέγραφου και τηλεφωνίας, ραδιοφωνικής και τηλεοπτικής εκπομπής και ανίχνευσης ραδιοτηλεοπτικών πομπών ή δεκτών
θ) οχήματα με 10 έως 17 θέσεις που χρησιμοποιούνται αποκλειστικώς για τη μη επαγγελματική μεταφορά επιβατών
ι) ειδικά οχήματα που μεταφέρουν τον εξοπλισμό τσίρκων ή πανηγυριών
ια) οχήματα με ειδικό εξοπλισμό για κινητά προγράμματα, πρωταρχικός σκοπός των οποίων είναι η χρήση τους ως εκπαιδευτικών εγκαταστάσεων όταν είναι σταθμευμένα
ιβ) οχήματα που χρησιμοποιούνται για τη συλλογή γάλακτος από αγροκτήματα και την επιστροφή στα αγροκτήματα των δοχείων γάλακτος ή των γαλακτοκομικών προϊόντων που προορίζονται για τη διατροφή των ζώων
ιγ) ειδικά οχήματα μεταφοράς χρημάτων ή/και τιμαλφών
ιδ) οχήματα που χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά ζωικών αποβλήτων ή σφαγίων που δεν προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση
ιε) οχήματα που χρησιμοποιούνται αποκλειστικά σε οδούς εντός εγκαταστάσεων κεντρικών σταθμών, όπως είναι οι λιμένες, οι λιμένες για συνδυασμένες μεταφορές και οι σιδηροδρομικοί σταθμοί
ιστ) οχήματα που χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά ζώντων ζώων από αγροκτήματα σε τοπικές αγορές και αντιστρόφως ή από αγορές προς τοπικά σφαγεία σε ακτίνα έως 100 χιλιομέτρων.
