Η Iveco έδειξε στους δημοσιογράφους του ειδικού Τύπου, κοντά στις παραγωγικές της εγκαταστάσεις στη Μαδρίτη, τα νέα Stralis για το 2016. Το μόνο που έχει μείνει ίδιο είναι το κέλυφος της καμπίνας αφού οι Ιταλοί προχώρησαν σε σημαντικές αλλαγές. Όλη η έμφαση δόθηκε στους νέους, πολύ δυνατούς και οικονομικούς κινητήρες Cursor, το κιβώτιο Hi-Tronix τελευταίας γενιάς που αντικαθιστά το AS-Tronic, τη μέριμνα να τοποθετηθεί ό,τι πιο σύγχρονο υπάρχει σε ηλεκτρονικά, και φυσικά τη μείωση της κατανάλωσης. Τα νέα είναι πολλά και ενδιαφέροντα, και όλα δείχνουν πως η Iveco διεκδικεί με αξιώσεις σημαντικά μεγαλύτερα μερίδια αγοράς.
Νέα γραμμή μετάδοσης κίνησης
Σε ό,τι έχει να κάνει με το ντιζάιν του οχήματος, οι μόνες αλλαγές είναι τα μαύρα ματ πλαστικά στη μάσκα των σπέσιαλ εκδόσεων «XP» και η λίγο πιο τονισμένη μπάρα στις γρίλιες της μάσκας. Τα υπόλοιπα παραμένουν ως είχαν. Μπορεί λοιπόν, η δομή της καμπίνας να παραμένει η ίδια, από εκεί και πέρα όμως, έχουν αλλάξει 48 μηχανικά μέρη και εξαρτήματα, ή περίπου το 50% της γραμμής μετάδοσης κίνησης. Αρχής γενομένης από το σύστημα μετάδοσης, το AS-Tronic αντικαθίσταται από το τελευταίας γενιάς 12τάχυτο αυτοματοποιημένο κιβώτιο της ZF με την ονομασία TraXon ή Hit-Tronix όπως το αποκαλεί η Iveco. Καινούργια είναι και η ηλεκτρική και ηλεκτρονική αρχιτεκτονική στο σασί του Stralis, όπως και η πίσω ανάρτηση καθώς και ένας νέος πίσω άξονας με τελική σχέση μετάδοσης 2,47:1. Δε θα μπορούσε φυσικά να λείπει και το προγνωστικό σύστημα ελέγχου της μετάδοσης κίνησης, το οποίο ο κατασκευαστής ονομάζει Hi-Cruise.
Στα χαρτιά τουλάχιστον, η σύγκριση του νέου κιβωτίου με το ASTronic λειτουργεί εμφανώς υπέρ του νέου. Οι αλλαγές των σχέσεων απαιτούν 10% λιγότερο χρόνο για να πραγματοποιηθούν, και το προσδόκιμο της ωφέλιμης «ζωής» του είναι περίπου το διπλάσιο, 1,6 εκατομμύρια χιλιόμετρα. Θορυβεί επίσης σημαντικά λιγότερο, γύρω στα (μείον) 6 ντεσιμπέλ. Η κλιμάκωση και η σχέση ροπής προς μάζα είναι οι καλύτερες στην αγορά αυτή τη στιγμή σύμφωνα με την Iveco. Στα σημαντικά πλεονεκτήματα εκμετάλλευσης τώρα, περιλαμβάνονται οι νέες λειτουργίες που κατέστη εφικτό να τοποθετηθούν, όπως λειτουργία μανουβραρίσματος ή creep mode, η «τραμπάλα», οι 4 σχέσεις όπισθεν και η νέα γκάμα δυναμοληπτών/PTOs.
Σημαντικές επεμβάσεις στην πίσω ανάρτηση την έκαναν 45 κιλά πιο ελαφριά και αρκετά πιο ανθεκτική, ενώ όλα τα μεταλλικά τμήματά της έχουν δεχθεί αντιδιαβρωτική επεξεργασία. Παρατηρώντας το σασί του τράκτορα, εντύπωση προκαλεί η νέα διαμόρφωση των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών. Δύο μόνο καλωδιώσεις, διαχωρισμένη τοποθέτηση για το πνευματικό, το κύκλωμα του AdBlue και του καυσίμου επιτρέπουν την εύκολη συντήρηση και αυξάνουν την αξιοπιστία. Ο κατασκευαστής ανακοινώνει κόστη συντήρησης μειωμένα έως και κατά 8% σε ετήσια βάση.
Ειδικές εκδόσεις Stralis XP για Μεταφορά μεγάλων αποστάσεων
Σημαντική είδηση αποτελεί και το λανσάρισμα νέων κινητήρων Cursor σε τρεις χωρητικότητες, και πολλές εκδόσεις ισχύος που καλύπτουν τις ανάγκες ενός μεγάλου φάσματος μεταφορικών εφαρμογών, από διανομές έως διεθνομεταφορά.
Ο μικρότερος είναι ο Cursor 9 στα 8,7 λίτρα, ακολουθεί ο Cursor 11 στα 11,1 και το άνω άκρο της γκάμας καταλαμβάνει ο Cursor13 των 12,9 λίτρων. Οι κινητήρες διατίθενται σε 9 συνολικά εκδόσεις ισχύος από 310 έως 570 hp με εντυπωσιακές τιμές ειδικής ισχύος και ροπής. Στον Cursor 11, η μέγιστη ροπή της έκδοσης των 420 hp έχει αυξηθεί κατά 100 Nm και κατά 50 Nm στον «480». Ο 13λιτρος διατίθεται πλέον σε πιο ισχυρές εκδόσεις στα 510 και 570 hp.
Ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζει η κίνηση του κατασκευαστή να διαχωρίσει στη νέα γκάμα δύο εκδόσεις που προορίζονται για διεθνομεταφορά, ή απλά κύρια χρήση σε εθνική οδό. Πρόκειται για τα νέα Stralis 480XP και 570XP, που «φοράνε» δηλαδή, τον ισχυρότερο 11λιτρο και 13λιτρο κινητήρα αντίστοιχα και σύμφωνα με τους Ιταλούς είναι οι πιο αποδοτικοί τράκτορες της ευρωπαϊκής αγοράς. Η Iveco μας επεφύλασσε εδώ μία μικρή έκπληξη καθώς, και τα δύο μηχανικά σύνολα λανσάρουν μία νέα τεχνολογία με την επωνυμία Smart EGR. Οι τακτικοί μας αναγνώστες θα αναρωτηθούν αν η Iveco άλλαξε αίφνης γνώμη κι εγκατέλειψε την τεχνική λύση «μόνο-SCR» που χρησιμοποιεί αποκλειστικά σε όλα τα βαριά επαγγελματικά της οχήματα.
Η απάντηση είναι πως όχι, απλά εξέλιξε ένα πρωτοποριακό σύστημα EGR που κάνει μόνο 8% ανακυκλοφορία και έχει μηδενικές ανάγκες ψύξης. Οι μηχανικοί μας είπαν επίσης πως δεν έχει καμία σχέση με την ανάγκη συμμόρφωσης με τη νέα νόρμα Euro 6, Step C αλλά αποκλειστικά και μόνο με τη μείωση της κατανάλωσης. Ουσιαστικά, υποβοηθά να γίνει ο ψεκασμός λίγο νωρίτερα, και το HI-SCR στην εξαγωγή αναλαμβάνει την «εξαφάνιση» του 97% των ΝΟx όπως συνέβαινε και πριν. Η τεχνολογία HI-SCR δηλαδή, δεν αλλάζει, και παραμένει ακριβώς η ίδια. Το νέο αυτό EGR είναι πατέντα της FPT Industrial και δεν απαιτεί καμία επέμβαση στο σύστημα ψύξης του Stralis, ούτε συντήρηση, ή διαδικασία «αναγέννησης» του φίλτρου σωματιδίων. Οι μηχανικοί εξέλιξαν το Smart EGR αφού μετά από δοκιμές διαπίστωσαν πως στο ταξίδι σε τελική ταχύτητα στον αυτοκινητόδρομο, ευνοεί σημαντικά την αποδοτικότητα καθώς τελειοποιεί τη διαδικασία της καύσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι, η Iveco ανακοινώνει μείωση της κατανάλωσης έως και 11% σε σχέση με το απερχόμενο μοντέλο και συνολική μείωση του κόστους χρήσης που φτάνει το 5,6%.
Στο δρόμο με τα νέα Stralis
Κινηθήκαμε σε πόλη και αυτοκινητόδρομο με τα νέα Stralis XP, φορτωμένα στο μέγιστο του μικτού φορτίου στους 40 τόνους. Η καμπίνα φέρει πολυτελείς δερμάτινες επενδύσεις, ο διάκοσμος είναι εμπνευσμένος και το φινίρισμα προσεγμένο. Η θέση οδήγησης είναι εξαιρετική, και το μόνο εργονομικό «φάουλ» του οχήματος είναι η διευθέτηση πλήκτρων και διακοπτών. Η ομαδοποίησή τους θα μπορούσε να ήταν πιο καλή και θα θέλαμε λιγότερα μπουτόν, γενικά. Οι τρεις διακόπτες για το αυτόματο κιβώτιο είναι επίσης μια ιδιαιτερότητα του Iveco. Ως εκεί όμως, αφού με το που ξεκινάς, οι αρετές της νέας γραμμής μετάδοσης κίνησης είναι φανερές. Απόλυτα ομαλή και γραμμική επιτάχυνση και βελούδινες αλλαγές είναι η πρώτη εντύπωση, και όσο αυξάνει η ταχύτητα γίνεται φανερή η δουλειά που έχει γίνει στην ηχομόνωση. Ακούς μόνο τους καθρέφτες και τον αέρα στο παρμπρίζ.
Στις σημειώσεις κρατήσαμε επίσης τη δουλειά που έχει γίνει στα ηλεκτρονικά συστήματα. Οι Ιταλοί μηχανικοί απλά τοποθέτησαν τα πάντα και μάλιστα στην πιο εξελιγμένη τους μορφή. Έχουμε και λέμε: eco-roll που δουλεύει και στη στάνταρ λειτουργία του κιβωτίου –όχι μόνο δηλαδή, στον αυτόματο πιλότο- και επίσης μπορεί να απενεργοποιηθεί από τον οδηγό. Αυτό, σε πολλά φορτηγά του ανταγωνισμού μπορεί να γίνει μόνο στο συνεργείο. Επίσης, προγνωστικό Hi-Cruise με GPS και προφορτωμένους τρισδιάστατους χάρτες όλης της Ευρώπης και δυνατότητα αλλαγής σχέσεων στο κιβώτιο ανάλογα με την τοπογραφία. Το σύστημα «βλέπει» 5 χιλιόμετρα εμπρός, και ανάλογα με το ανάγλυφο και τις αντιστάσεις κύλισης αναλαμβάνει δράση. Ως αίσθηση, έδειξε να δουλεύει περίφημα. Ο οδηγός μπορεί να ρυθμίσει ανά 1 χιλιόμετρο το άνω και κάτω όριο –π.χ., ταχύτητα 85 χλμ./ώρα και συν 5 μείον 5 χιλιόμετρα στο cruise control.
Το Hi-Tronix πραγματοποιεί αστραπιαίες αλλαγές, και πουθενά δεν έδειξε να «μπερδεύεται». Υπάρχει και διακόπτης EcoSwitch για μείωση της ταχύτητας και της ροπής κατά βούληση, και ενδιαφέρον παρουσιάζει ο νέος πίσω άξονας με την πολύ μακριά τελική σχέση μετάδοσης 2,47. Βασικά, κινείσαι στον αυτοκινητόδρομο με 85 χλμ./ώρα στις 1.100 σ.α.λ. με εύλογα οφέλη στην αποδοτικότητα. Εντύπωση μας έκαναν και τα αποθέματα ροπής τόσο του 11λιτρου όσο και του μεγαλύτερου Cursor 13. Ειδικά ο «570» -570 hp στις 1.605 με 1.900 σ.α.λ., ενώ ο «480» αποδί-δει 480 hp μεταξύ 1.465 και 1.900 σ.α.λ. και μέγιστη ροπή 2.300 Nm από τις 970 έως τις 1.475 σ.α.λ.- είναι φοβερός σε απόδοση, και με 2.500 Nm μέγιστη ροπή μεταξύ 1.000 και 1.605 σ.α.λ. πιθανότατα ο πιο ρωμαλέος 13λιτρος που έχουμε δοκιμάσει ποτέ. Στους 40 τόνους, το Stralis (Hi-Way με ψηλή οροφή) δε ζορίστηκε πουθενά.
Η κατευθυντικότητα στον αυτοκινητόδρομο είναι ικανοποιητική και ελάχιστες οι μικροδιορθώσεις που απαιτούνται στο τιμόνι. Η κύρια και η βοηθητική πέδηση δεν αφήνουν επίσης περιθώρια κριτικής. Δοκιμάσαμε για αρκετή ώρα και όλες τις νέες λειτουργίες του κιβωτίου, όπως τις 4 σχέσεις όπισθεν και το μανουβράρισμα. Όλα λειτουργούν άψογα και δίνουν συγκριτικό πλεονέκτημα στο Stralis καθώς, δεν τις έχουν όλα τα οχήματα του ανταγωνισμού. Το creep mode είναι πολύ χρήσιμο στο συνεχές σταμάταξεκίνα. Το ενεργοποιείς από πλήκτρο στο τιμόνι και κάθε φορά που αφήνεις το φρένο, το Stralis «έρπει» προς τα εμπρός χωρίς να πατάς γκάζι και χωρίς το παραμικρό σκορτσάρισμα.
Τα νέα Stralis είναι «τίγκα» στην υψηλή τεχνολογία, ακόμη και στους δευτερεύοντες καταναλωτές. Νέο κομπρεσέρ για το συμπλέκτη, δυναμό με λειτουργία ανάκτησης ενέργειας και «έξυπνη» διαχείριση της μπαταρίας, αντλία μεταβλητής ροής για το σύστημα διεύθυνσης και πάει λέγοντας. Υπάρχει επίσης λειτουργία Anti-idling που σβήνει αυτόματα τον κινητήρα όταν αυτός δουλεύει για κάποιο (προκαθορισμένο) χρονικό διάστημα στο ρελαντί.
Νέο Stralis NP – Φυσικό αέριο και αυτονομία 1.500 χιλιόμετρα
Από τα πιο εντυπωσιακά οχήματα της παρουσίασης ήταν το νέο Stralis NP (από το Natural Power) με τον ολοκαίνουργιο Cursor 9 monofuel των 8,7 λίτρων. Πρόκειται για πραγματική επίδειξη δύναμης των Ιταλών στα οχήματα με εναλλακτική γραμμή μετάδοσης κίνησης καθώς έχουν καταφέρει να φέρουν το όχημα σε σημείο που να είναι ευθέως ανταγωνιστικό με τα ντίζελ. Ο Cursor για πρώτη φορά αποδίδει όχι μόνο την ίδια ισχύ (400 hp) με τον αντίστοιχο ντίζελ, αλλά και την ίδια μέγιστη ροπή των 1.700 Nm. Υπερκαλύπτει με άνεση τη νόρμα Euro 6 Step C, και μπορεί να εφοδιαστεί με ρεζερβουάρ CNG, LNG ή συνδυασμό και των δύο. Αν επιλεχθεί η διαμόρφωση Double LNG με δύο ρεζερβουάρ συνολικής χωρητικότητας 1.080 λίτρων υγροποιημένου φυσικού αερίου (390 κιλά) η αυτονομία αγγίζει τα 1.500 χιλιόμετρα για 40τονο όχημα.
Σημαντική καινοτομία πως για πρώτη φορά το Stralis φυσικού αερίου διατίθεται με 12άρι αυτοματοποιημένο κιβώτιο –πρόκειται για παγκόσμια «πρώτη» καθώς μέχρι τώρα, οι ιδιότητες καύσης του αερίου έκαναν προβληματική την τοποθέτηση κιβωτίου χωρίς πεντάλ συπλέκτη. Συνδυάζεται με την καμπίνα AS και εξοικονομεί έως και 20% σε κόστος καυσίμου συγκρινόμενο με το ντίζελ Stralis με τον Cursor αντίστοιχης χωρητικότητας. Οι παραγγελίες έχουν ήδη ξεκινήσει και οι παραδόσεις τοποθετούνται στο τελευταίο τρίμηνο του τρέχοντος έτους. Είχαμε την ευκαιρία να οδηγήσουμε το Stralis ΝP και οι πρώτες εντυπώσεις είναι τουλάχιστον θετικές. Οι μόνες διαφορές με το ντίζελ είναι οι ακόμη μικρότερες εκπομπές θορύβου και η μετακίνηση της «πράσινης» στροφής του στροφομέτρου. Το όποιο «θέμα» μπορεί να έχει ένας οδηγός είναι καθαρά ψυχολογικό, αφού το Stralis μόνο ράθυμο δεν είναι και τραβάει θετικά από χαμηλά. Στη διάρκεια της παρουσίασης υπογράφηκαν τα συμβόλαια από Γάλλο πελάτη για την παραγγελία 250 μονάδων και η αγορά για βαριά οχήματα CNG/LNG αναμένεται να δεκαπλασιαστεί και να φτάσει τις 3.400 μονάδες πανευρωπαϊκά έως το 2020, με την Iveco να έχει πάνω από το 53% του συνόλου.
