Στην έδρα της Scania στη Σουηδία, πραγματοποιήθηκε η παγκόσμια οδηγική πρεμιέρα των Scania «S» και «R» νέας γενιάς. Οι δύο σειρές, με ολοκαίνουργιες καμπίνες, είναι οι πρώτες που κατευθύνονται στην παραγωγή, σε 8 διαφορετικές εκδόσεις ενώ, θα ακολουθήσουν άλλες 16, επίσης καινούργιες, τους επόμενους μήνες, για να αντικαταστήσουν τα μικρότερα μοντέλα (G και Ρ). Πρόκειται για το γεγονός της χρονιάς στην κατηγορία των βαρέων οχημάτων, και για τη Scania αντιπροσωπεύει μία επένδυση της τάξης των 2 δις ευρώ, και δέκα χρόνια εξέλιξης και δοκιμών. Η σειρά S δημιουργήθηκε από λευκό χαρτί, και είναι πλέον, η ναυαρχίδα της σουηδικής εταιρείας. Το T&T ήταν στο πρώτο γκρουπ εκπροσώπων του ειδικού Τύπου που οδήγησαν τα νέα Scania, και στις γραμμές που ακολουθούν, αναλύουμε κάθε παράμετρο του σχεδιασμού και της συμπεριφοράς τους στο δρόμο.
Θεριό ανήμερο
Οι αναγνώστες μας πλημμύρισαν με σχόλια τις σελίδες μας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για το ντιζάιν της νέας γενιάς. Βλέποντας το όχημα, από κοντά, είναι πράγματι δύσκολο να μην εντυπωσιαστείς. Οι Σουηδοί σχεδιαστές έχουν κάνει απίθανα πράγματα –το νέο Scania είναι χαμηλό, απειλητικό και σούπερ μοντέρνο, τόσο ανφάς όσο και στο προφίλ. Εμείς σημειώσαμε τα εξής στοιχεία: το νέο σχέδιο παραπέμπει σε «αφρισμένο» ταύρο έτοιμο να χυμήξει –κάτι εμφανές στις γραμμές στις πόρτες και στα πίσω σπόιλερ. Οι μπάρες στις γρίλιες της μάσκας είναι χάρμα οφθαλμών, και το μεγάλο «μυστικό» είναι το πλεκτό, κυψελοειδές δικτύωμα στην εισαγωγή αέρα. Αυτό δεν είναι επίπεδο, όπως σε όλα τα άλλα φορτηγά της αγοράς, αλλά διαθέτει περίτεχνους κυματισμούς, που τραβάνε το μάτι σαν μαγνήτης.
Είναι οι λεπτομέρειες που κάνουν τη διαφορά, και το Scania είναι γεμάτο από τέτοιες σε βαθμό που δεν έχουμε ξαναδεί. Μετά από δύο ημέρες στη Σουηδία, αυτό που μας έμεινε περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, είναι η σχεδόν κλινική προσήλωση στη λεπτομέρεια. Μεγάλη επιτυχία των σχεδιαστών, είναι από τη μία ο πρωτοποριακός σχεδιασμός, και από την άλλη η αναγνωρισιμότητα. Το σχέδιο φωνάζει Scania από χιλιόμετρα. Γιατί, ενώ στη δομή της καμπίνας δεν υπάρχει ούτε βίδα κοινή με τα «R» που κυκλοφορούν σήμερα, το οικογενειακό DNA διατηρείται στο ακέραιο. Πρόκειται για συνειδητή επιλογή, με τα στελέχη του κατασκευαστή να μας λένε πως «κάνουμε αυτό που κάνει και η Porsche, εξέλιξη όχι επανάσταση».
Εσωτερικό
Όλη η εξέλιξη ήταν εστιασμένη στην άνεση του οδηγού, και τη μεγιστοποίηση του ωφέλιμου χώρου. Εισερχόμενοι στο εσωτερικό –τρία σκαλοπάτια στο νέο R, και τέσσερα στο S– η αίσθηση ευρυχωρίας είναι πραγματικά μοναδική. Για τους τακτικούς μας αναγνώστες και οδηγούς Scania, να πούμε λοιπόν ότι, ο κατασκευαστής έκανε αυτό που όλοι θα ήθελαν. Το ογκώδες ταμπλό και η κονσόλα που έκλεβαν πολύτιμο «αέρα» από το εσωτερικό, είναι τώρα πολύ μικρότερα σε πάχος. Αυτό, σε συνδυασμό με το τελείως επίπεδο δάπεδο, είναι η πρωτοσέλιδη είδηση για τη νέα καμπίνα.
Φυσικά, τα καλά νέα δε σταματούν εδώ. Η θέση οδήγησης έχει μετακινηθεί 65 χιλιοστά πιο κοντά στο παρμπρίζ και κατά 20 χιλιοστά προς τα αριστερά. Σύμφωνα με τους μηχανικούς, τα οφέλη σε ορατότητα και δυνατότητες ρύθμισης είναι πολλά. Επίσης, το παρμπρίζ είναι μεγαλύτερο και ο πίνακας οργάνων ένα «κλικ» πιο χαμηλά. Σε συνδυασμό με τις εμπρός κολόνες (Α-pillars) που είναι πιο λεπτές, και τους νέου σχεδιασμού καθρέφτες, η ορατότητα για τον οδηγό είναι άρδην βελτιωμένη. Ξεχάστε επίσης τα μεγάλα διάκενα ανάμεσα στις εμπρός κολώνες και το παρμπρίζ –όλο το εμπρός τμήμα μοιάζει να είναι μασίφ, σα να έχει βγει από καλούπι.
Πάμε τώρα στις λεπτομέρειες και τον χειρισμό όλων των συστημάτων. Βρίσκεις τη θέση οδήγησης αμέσως και το μάτι πέφτει στα χειριστήρια στο γείσο της πόρτας, πάνω από τη χειρολαβή. Εκεί είναι όλοι οι διακόπτες για τα φώτα, τα παράθυρα και τους καθρέπτες –ηλεκτρικοί όλοι, ακόμη και ο εμπρός πάνω από το παρμπρίζ. Το χέρι σου «πέφτει» φυσιολογικά πάνω τους και δεν απαιτείται περίοδος εκμάθησης αφού τα εικονίδια είναι ξεκάθαρα. Το κλείσιμο και άνοιγμα της πόρτας είναι παιχνιδάκι. Σημαντική λεπτομέρεια τα δύο πόμολα, εσωτερικό και εξωτερικό. Ανοίγουν και κλείνουν θυμίζοντας πόρτα πανάκριβης λιμουζίνας.
Η αυτοπεποίθηση και η εμπειρία του κατασκευαστή φαίνονται πάντως στους μοχλοδιακόπτες αριστερά και δεξιά στο τιμόνι. Ένας για τα φλας και τους υαλοκαθαριστήρες και ο άλλος για το χειρισμό του Opticruise. Ούτε διάφορα περιττά λεπτεπίλεπτα έξτρα χειριστήρια, ούτε ο κακός χαμός από μπερδεμένες λειτουργίες. Τα πλήκτρα πολλαπλών λειτουργιών στο τιμόνι είναι ενδεικτικά του κορυφαίου επιπέδου εργονομίας. Τα Scania ήταν έτσι κι αλλιώς από τα καλύτερα στον τομέα αυτό, τώρα αγγίζουν το τέλειο. Δεν υπάρχει πιο εύκολος τρόπος σε σύγχρονο φορτηγό για να ρυθμίσεις λ.χ., τον αυτόματο πιλότο. Τώρα, δε χρειάζεται καν να μετακινείς το λεβιέ του κιβωτίου πάνω κάτω για να αλλάζεις ταχύτητα ταξιδιού και να ρυθμίζεις το ποσοστό υπέρβασης σε κατηφόρα: υπάρχει περιστροφικό διακοπτάκι όπου με ένα άγγιγμα στιγμιαίο αλλάζει η ταχύτητα κατά ένα χλμ./ώρα και με συνεχόμενο κατά πέντε χλμ./ώρα. Όλα τα παραπάνω, μόνο αυτονόητα δεν είναι στις μέρες μας, καθώς η πολυπλοκότητα των μοντέρνων φορτηγών είναι τόσο αυξημένη, που πρέπει να δείξεις μηχανολογική ευφυΐα για να μην κάνεις τα χειριστήρια και τους διακόπτες… αχταρμά.
Τον πίνακα οργάνων δε χορταίνεις να τον βλέπεις. Δύο πανέμορφα αναλογικά όργανα, και ένα μεγάλο ψηφιακό τμήμα με ενδείξεις τόσο ευανάγνωστες που μοιάζει να μην υπάρχει τζάμι. Εδώ το πρόβλημα ήταν πως τα σύγχρονα φορτηγά έχουν γίνει τόσο περίπλοκα, που οι κατασκευαστές θα πρέπει να προσέχουν να μην τα κάνουν ακατάληπτα από τον οδηγό. Τα μενού είναι εύκολα και το κυριότερο, κάθε οδηγός μπορεί να σετάρει τις ενδείξεις κατά βούληση. Να εμφανίζεται δηλαδή, μόνο ό,τι θέλει αυτός –έως και τέσσερις διαφορετικές περιοχές στο μόνιτορ, ενώ υπάρχει και δυνατότητα πλήρους σκίασης. Νέα είναι τα ντουλάπια και το ψυγείο κάτω από το κρεβάτι. Το κάτω κρεβάτι φτάνει το ένα μέτρο σε πλάτος –με τον γνωστό τρόπο, τραβώντας τη βάση του- όντας το μεγαλύτερο της αγοράς.
Σπορ φορτηγό
Οδηγήσαμε τα νέα Scania σε πολλές διαμορφώσεις, σε ποικιλία διαδρομών. Οι Σουηδοί έχουν κάνει πραγματικά εντυπωσιακή δουλειά, την οποία θα κρίνουμε διεξοδικά, σε μερικές εβδομάδες, αφού το T&T είναι στην πρώτη ομάδα μέσων ενημέρωσης στην Ευρώπη, που θα παραλάβουν όχημα νέας γενιάς για εξαντλητικές μετρήσεις. Μέχρι τότε να σημειώσουμε τα όσα ξεχωρίσαμε σε αυτή τη φάση γνωριμίας. Ο εμπρός άξονας έχει μετακινηθεί κατά 50 χιλιοστά προς τα εμπρός, με πολλαπλά οφέλη. Ανάμεσα σε αυτά, ξεχωρίζουν η μείωση του εμπρός πρόβολου, και το μειωμένο «γονάτισμα» στο φρενάρισμα, χάρη και στο χαμηλότερο κέντρο βάρους της νεάς καμπίνας. Στα χαρτιά αναφέρεται απόσταση ακινητοποίησης, από την τελική ταχύτητα, σε 38 αντί για 40 μέτρα.
Η είσοδος στην καμπίνα είναι εύκολη με ελάχιστη μυϊκή προσπάθεια. Και τα νέα R αλλά και τα θεόρατα S λοιπόν, δε γέρνουν όπως και να μπεις στη στροφή και γενικά, οι ταλαντώσεις και πλεύσεις της καμπίνας είτε δεν υφίστανται, είτε είναι πολύ καλά ελεγχόμενες. Αυτό που ξεχωρίσαμε πάντως είναι το νέο S με τη στάνταρ καμπίνα. Υπερεπαρκείς διαστάσεις –πάνω από 1,90 μέτρα ωφέλιμο ύψος– για να μην περπατούν σκυφτοί οι ψηλοί οδηγοί, και υποδειγματική οδική συμπεριφορά, και οπτικά είναι απίθανο. Κάθε φίλος της φίρμας θα εκτιμήσει ιδιαίτερα το γεγονός πως ταμπλό και πίνακας οργάνων είναι τοποθετημένα πιο χαμηλά –όχι μόνο για καλύτερη ορατότητα, αλλά και βελτιωμένη αίσθηση ελέγχου. Οι μηχανικοί επίσης, μας είπαν πως υπάρχουν μεγάλες βελτιώσεις στο σύστημα διεύθυνσης, τις οποίες όμως, αν μας ρωτήσετε, δύσκολα μπορούμε να τις επιβεβαιώσουμε, καθώς το Scania ήταν ήδη εξαιρετικό στον τομέα αυτό. Δοκιμάσαμε τα νέα Scania στην πολύ υψηλής δυσκολίας διαδρομή όπου γίνεται ο διαγωνισμός της εταιρείας για τον οδηγό της χρονιάς. Θυμίζει ειδική διαδρομή στο Πήλιο, και κινηθήκαμε στον κόφτη χωρίς να κοιτάξουμε ποτέ που πατάνε οι τροχοί στα δεξιά και χωρίς μικροδιορθώσεις στο τιμόνι. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι, τα νέα Scania σε ξεκουράζουν. Κατεβήκαμε μετά από κάτι ώρες από την καμπίνα και ήταν σα να μην είχαμε οδηγήσει.
«Όλα τα λεφτά» είναι το καινούργιο «lay shaft brake» ή φρένο ενδιάμεσου άξονα κιβωτίου ταχυτήτων. Αντί να χρησιμοποιούνται ομοαξονικά δαχτυλίδια για να συγχρονιστούν ο άξονας εισόδου και ο άξονας εξόδου, η Scania χρησιμοποιεί τον ενδιάμεσο, με αποτέλεσμα στα ανεβάσματα το γρανάζι της επόμενης ταχύτητας να εμπλέκεται αστραπιαία –σχεδόν τόσο γρήγορα όσο σε κιβώτια διπλού συμπλέκτη. Αποτέλεσμα είναι το Opticruise που, έτσι κι αλλιώς είναι εξαιρετικό, να έχει γίνει ακόμη καλύτερο, χωρίς να χάσει την ομαλότητα που το χαρακτηρίζει και το βελούδινο τρόπο που αλλάζει σχέσεις.
Οδηγήσαμε τα πάντα, από το 410 έως το 730. Το S 580 Α4x2NB είναι αυτό που μας έμεινε, για πολλούς λόγους: ήταν πρώτα απ’ όλα το μοναδικό διαθέσιμο V8 με φορτίο κάτω από 60 τόνους, και μήκος κάτω από 20 έτσι ώστε να έχουμε μέτρο σύγκρισης με τα ισχύοντα στη χώρα μας. Έπειτα, ήταν δύσκολο να πιστέψεις πως είχε ανάρτηση αέρα στον εμπρός άξονα –η ακρίβεια και οι κοφτερές αντιδράσεις ήταν εφάμιλλες παραβολικής. Με σχεδόν 40 τόνους κινηθήκαμε σε άγνωστο επαρχιακό δίκτυο μονίμως στον κόφτη, άσχετα από ανηφόρες και κλίση, κρατώντας το τιμόνι με τα ακροδάχτυλα. Η θεόρατη καμπίνα δεν κάνει «τραμπάλα» και τη νιώθεις ένα κομμάτι με το σασί. Το απειλητικό βουητό του V8 είναι μουσική στα αυτιά του οδηγού, και στο πάτημα του γκαζιού, το Scania μουγκρίζει την ίδια στιγμή που δεν ακούγεται αέρας, θόρυβος κύλισης ή οτιδήποτε άλλο.
Κύρια και δευτερεύουσα πέδηση είναι σε κορυφαίο επίπεδο, και πέρα από όλα τα άλλα, ο οδηγός αγγίζοντας ελαφρά το πεντάλ του φρένου σε κατηφόρα δίνει αυτόματα εντολή στα ηλεκτρονικά να διατηρήσουν την ταχύτητα κίνησης που έχει το όχημα εκείνη τη στιγμή. Συνολικά, ο τρόπος που πατάνε τα νέα Scania στο δρόμο είναι εντυπωσιακός, και το κοντρόλ και ο έλεγχος της ανάρτησης είναι «αλλού».
Κινητήρες – Καμπίνες
n Ο 13λιτρος Euro 6 κινητήρας χρησιμοποιεί μόνο τεχνολογία SCR και είναι διαθέσιμος σε εκδόσεις ισχύος 410, 450 και 500 hp, με ροπή 2.150, 2.350 και 2.550 Nm αντίστοιχα. Σύντομα, θα παρουσιαστεί και άλλο μηχανικό σύνολο, στα 370 hp. Ο 16λιτρος V8 χρησιμοποιεί SCR και EGR και η ισχύς είναι στα 520, 580 και 730 hp. Η Scania λοιπόν, διαθέτει πλέον, τις σειρές P, G, R, νέα R και νέα S. Και για τις δύο νέες σειρές, διατίθενται κινητήρες από 410 έως 730 hp. Η σειρά «S» είναι για μεταφορά μεγάλων αποστάσεων, και καταργεί/αντικαθιστά την καμπίνα Topline (θα διατίθεται μόνο για την υπάρχουσα σειρά R).
n Τα S διατίθενται με δύο επιλογές σε καμπίνες –S-Sleeper Cab Normal, και S-Sleeper Highline- και έχει επίπεδο δάπεδο, διπλό κρεβάτι. Η νέα σειρά «R» διατίθεται με τις νέες καμπίνες και ξεχωρίζει οπτικά κυρίως επειδή έχει τρία αντί για τέσσερα σκαλοπάτια εισόδου ενώ, υπάρχει και τούνελ κινητήρα ύψους 17 εκατοστών στο δάπεδο. Όλοι οι 13λιτροι και 16λιτροι διατίθενται και για τα νέα R, τα οποία δίνουν μεγάλη έμφαση στο χαμηλό απόβαρο και προορίζονται κυρίως για μεταφορά υγρών καυσίμων και χύδην φορτίων.
Τι αλλάζει
n Η μεγαλύτερη και κύρια αλλαγή σε όλες τις νέες καμπίνες είναι πως το εμπρός και το πίσω μέρος του τράκτορα έχουν πλέον το ίδιο πλάτος –όλα τα Scania μέχρι τώρα, είχαν σφηνοειδές σχήμα.
n Η νέα καμπίνα είναι δέκα εκατοστά πιο μακριά, κάτι που «έλυσε» τα χέρια των σχεδιαστών: πολύ μεγάλα κρεβάτια, μεγαλύτερος ωφέλιμος όγκος (έως και ένα κυβικό μέτρο), τοποθέτηση του καθίσματος οδηγού στην ιδανική θέση και πολλά ακόμη.
n Η ναυαρχίδα της εταιρείας και η μεγαλύτερη καμπίνα, είναι πλέον η σειρά S Highline, και τοποθετείται στη γκάμα πάνω από τα «R». Είναι σαφώς πιο μεγάλη ως προς την εκμετάλλευση από την υφιστάμενη Topline.
n Τέσσερα σκαλοπάτια εισόδου αντί για τρία, έξτρα εξωτερικά ντουλαπάκια και τελείως επίπεδο δάπεδο είναι οι διαφορές της «S» από τα νέα «R» -στα μόλις 17 εκατοστά ύψους το τούνελ του κινητήρα στα νέα «R».
n Νέοι άξονες, και μετακίνηση του εμπρός, νέα ανάρτηση καμπίνας
n Όλοι οι 13λιτροι SCR, χωρίς EGR. Νέος 13λιτρος με 500 hp και αβυσσαλέα ροπή (2.550 Nm στις 1.000 με 1.300 σ.α.λ.) που λίγο απέχει από τον «520» V8. Ανασχεδιασμένοι θάλαμοι καύσης για όλους και βελτιωμένα ψεκαστήρια.
n Καταργούνται τα μηχανικά κιβώτια ταχυτήτων για τη σειρά «S».
n Νέο σύστημα «φρεναρίσματος ενδιάμεσου άξονα» στο κιβώτιο ταχυτήτων επιτρέπει να γίνονται τα ανεβάσματα σε μόλις 0,4 δευτερόλεπτα.
n Ο ήχος των V8! Οι μηχανικοί κατόρθωσαν μαζί με την κορυφαία ηχομόνωση της καμπίνας, να «αφήσουν» το… βρυχηθμό των V8 να ακούγεται περισσότερο στο εσωτερικό στα νέα μοντέλα σε σχέση με τα σημερινά «R».
n Δεν υπάρχει πλέον Topline καμπίνα για έναν πολύ απλό λόγο –η Highline είναι ήδη στα σχεδόν 4 μέτρα, άρα δεν υπάρχει περιθώριο, να υπάρξει μεγαλύτερη.
n Μετακινήθηκε το κάθισμα του οδηγού προς τα αριστερά και λίγο εμπρός, για να είναι απρόσκοπτη η ορατότητα
n Καταργήθηκαν τα φώτα xenon, οπότε οι επιλογή είναι είτε (στάνταρ) λάμπες αλογόνου, είτε προαιρετικά LED.
n Το Adaptive Cruise Control δουλεύει τώρα έως και την πλήρη ακινητοποίηση (stop & go).
n Το πρώτο φορτηγό παραγωγής με πλευρικούς αερόσακους τύπου «κουρτίνας»
n Σύστημα ψύξης με λιγότερη κατανάλωση ενέργειας.
n Μειωμένη κατανάλωση έως και 5% για όλη τη γκάμα
n Προληπτική συντήρηση με απευθείας επικοινωνία φορτηγού - συνεργείου.
n Αλλαγή λαδιών κινητήρα κάθε 150.000 χιλιόμετρα.
