Οι κλιματικές αλλαγές και οι νομοθετικές ρυθμίσεις για την προστασία του περιβάλλοντος ωθούν τις αυτοκινητοβιομηχανίες σε μεγάλα άλματα έρευνας και ανάπτυξης με στόχο τις βιώσιμες μεταφορές. Προς αυτή την κατεύθυνση στόχος της Volvo Trucks είναι η συνεχής πρόοδος στους τομείς της ενεργειακής απόδοσης και των εναλλακτικών καυσίμων όπου έχει ήδη αποδείξει την ικανότητά της να αναπτύσσει οχήματα για ένα ευρύ φάσμα επιλογών καυσίμων.
Η σουηδική εταιρεία δαπανά τεράστια ποσά για την εξέλιξη των κινητήρων προδιαγραφών Euro 6, που λειτουργούν με υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) ή με βιοαέριο, προσφέροντας τις ίδιες επιδόσεις με τους πετρελαιοκινητήρες, ενώ ταυτόχρονα εξασφαλίζουν την ίδια καλή οδική συμπεριφορά, μειωμένη κατανάλωση, καθώς και 20-100% χαμηλότερες εκπομπές CO2. Οδηγούμε το μοντέλο FH με καύσιμο LNG και τον κινητήρα των 460 ίππων σε πίστα δοκιμών στην Ισπανία, το συγκρίνουμε με τον αντίστοιχο πετρελαιοκινητήρα και καταγράφουμε τα συμπεράσματά μας ως προς τη λειτουργία του.
Ασφάλεια στο φουλάρισμα
Στο σεμινάριο ασφαλούς φουλαρίσματος του ρεζερβουάρ καυσίμου που παρακολουθήσαμε, οι υπεύθυνοι της εταιρείας ήταν κατηγορηματικοί σχετικά με την προσοχή που απαιτείται από τον οδηγό κατά τη διαδικασία. Πρέπει να λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα, φορώντας ειδικά παπούτσια, γάντια, στολή για να καλύπτεται κυρίως το μπροστινό μέρος του σώματός του και υποχρεωτικά κράνος. Η πλήρωση των ρεζερβουάρ γίνεται με LNG που αποθηκεύεται με πίεση 4-10 bar σε θερμοκρασία -140 έως -125. Ο ανεφοδιασμός διαρκεί όσο ο αντίστοιχος με το πετρέλαιο, κουμπώνοντας τη μάνικα στη θυρίδα του ρεζερβουάρ. Κατά τη διάρκεια της οδήγησης, το καύσιμο θερμαίνεται, συμπιέζεται και μετατρέπεται σε αέρα για να ψεκαστεί στον κινητήρα.
Ρεζερβουάρ καυσίμων
Ανάλογα με τη χρήση του κάθε οχήματος, για κοντινές ή μακρινές αποστάσεις, προσφέρονται τρεις επιλογές για τη χωρητικότητα του ρεζερβουάρ. Η μικρότερη με 115 κιλά (275 λίτρα) και αυτονομία μέχρι 550 χιλιόμετρα, η μεσαία στα 155 κιλά (375 λίτρα) και αυτονομία μέχρι 750 χιλιόμετρα και τέλος, η μεγαλύτερη στα 205 κιλά (495 λίτρα) και αυτονομία 1.000 χιλιομέτρων. Τα ρεζερβουάρ καυσίμων εξασφαλίζουν αυξημένη αντοχή σε οποιονδήποτε τύπο ατυχήματος, σύμφωνα με δοκιμές ευρείας κλίμακας που έχουν πραγματοποιήσει οι υπεύθυνοι ασφαλείας της Volvo Trucks, είτε χτυπώντας με άλλο φορτηγό τη δεξαμενή με ταχύτητα 45 χλμ., είτε με τουμπάρισμα και σύρσιμο του φορτηγού στο οδόστρωμα με ταχύτητα 50 χλμ. από την πλευρά που είναι η δεξαμενή. Οι δοκιμές έδειξαν ότι παρόλο που δημιουργήθηκαν σπινθήρες δεν έγινε ανάφλεξη.
Για να ενισχύσουν μάλιστα τη θέση τους οι υπεύθυνοι της εταιρείας παρουσίασαν φωτογραφικό υλικό από ατύχημα που έγινε σε αυτοκινητόδρομο κοντά στην πόλη Antwerpen. Εκεί, το Volvo καρφώθηκε με ταχύτητα πίσω από προπορευόμενο επικαθήμενο με αποτέλεσμα ο τράκτορας να καεί ολοσχερώς χωρίς ωστόσο να πάθει την παραμικρή ζημιά η δεξαμενή του LNG.
Η δεξαμενή έχει δύο σημαντικές λειτουργίες, να αποθηκεύει το LNG και να το διατηρεί κρύο, οπότε για την κατασκευή της χρησιμοποιήθηκαν δυο δοχεία ανοξείδωτου χάλυβα με κενό μεταξύ τους το οποίο καλύπτεται από μονωτικό υλικό, με τη θερμική αγωγιμότητα στο κενό να είναι εξαιρετικά χαμηλή. Το στρώμα ανάμεσα στους χάλυβες παρέχει μονωτική δύναμη που κρατά το LNG πολύ κρύο για μέρες ή εβδομάδες ανάλογα με το επίπεδο πλήρωσης και την πίεση. Η απόσταση μεταξύ του εσωτερικού και του εξωτερικού τοίχου της δεξαμενής είναι μόνο είκοσι δύο χιλιοστά, όπου είναι τοποθετημένο το μονωτικό υλικό και ισοδυναμεί με εννέα μέτρα μόνωσης ενός κτιρίου.
Αυτονομία 1.000 χιλιομέτρων
Η Volvo Trucks ανακοίνωσε ότι η αυτονομία του LNG φτάνει μέχρι και τα 1.000 χιλιόμετρα που πρακτικά σημαίνει ότι ακόμη και σε φορτηγά διεθνών μεταφορών αρκεί για την κάλυψη του ημερήσιου δρομολογίου, αν αναλογιστεί κάποιος ότι καθημερινά διανύουν 800-900 χιλιόμετρα. Βέβαια, η αυτονομία αυτή εξαρτάται άμεσα και από την περιοχή στην οποία θα κινηθεί το φορτηγό καθώς σε μια ανηφορική διαδρομή, όπως στο Μπρένερο ο κινητήρας θα καταναλώσει περισσότερο καύσιμο σε σχέση με μια επίπεδη μεταξύ Ολλανδίας-Γερμανίας.
Στην πράξη αυτό που είδαμε εμείς και σας μεταφέρουμε είναι ότι στη διαδρομή των 25 χιλιομέτρων που καλύψαμε στην πίστα, με μικτό φορτίο 40 τόνους, η οποία περιλάμβανε ανηφόρες με μεγάλη κλίση, με τον πετρελαιοκινητήρα καταγράψαμε κατανάλωση 6,9 λίτρων (βάσει υπολογιστή ταξιδιού) και αντίστοιχη σχεδόν ήταν με καύσιμο LNG στα 7,2 λίτρα, υιοθετώντας και τις δυο φορές το ίδιο στυλ οδήγησης. Βέβαια, αν υπολογίσουμε το κόστος, τότε υπάρχει συγκριτικό πλεονέκτημα του υγροποιημένου φυσικού αερίου καθώς τα 7,2 λίτρα αντιστοιχούν σε 5,04 ευρώ ( με τιμή λίτρου 0,70) ενώ του πετρελαίου φτάνει τα 8,97 ευρώ (με τιμή λίτρου 1,30). Αξίζει να αναφέρουμε πως ένα κιλό LNG έχει την ίδια ενέργεια με 1,39 λίτρα του πετρελαίου. Τέλος, να τονίσουμε ότι σύμφωνα με τις εργοστασιακές μετρήσεις η κατανάλωση ad blue είναι επίσης μειωμένη κατά 20%.
Κινητήρες
Τα Volvo FH LNG και Volvo FM LNG χρησιμοποιούν κινητήρες αερίου που βασίζονται σε τεχνολογία κύκλου Diesel, που πρακτικά σημαίνει ότι ο οδηγός έχει τα πλεονεκτήματα του πετρελαιοκινητήρα σε απόδοση καυσίμου, αξιοπιστία και οδική συμπεριφορά. Ο κινητήρας G13C Euro 6, εξακύλινδρος σε σειρά, 13 λίτρων είναι διαθέσιμος σε δυο ιπποδυνάμεις, στους 420 ίππους και μέγιστη ροπή 2.100 Nm και στους 460 ίππους και μέγιστη ροπή 2.300 Νm και συνεργάζεται με το κιβώτιο Volvo I-Shift για γρήγορες και σωστές αλλαγές. Σημειώνουμε ότι η κατανάλωσή τους είναι ίδια με του πετρελαίου, αλλά 15-25% χαμηλότερη από τους συμβατικούς κινητήρες αερίου. Το καύσιμο που χρησιμοποιείται είναι φυσικό αέριο σε μορφή LNG (Liquefied Natural Gas) ή βιοαέριο, γνωστό και ως bio-LNG. Με τη χρήση βιοαερίου, το κλιματικό αποτύπωμα μπορεί να συρρικνωθεί μέχρι 100% και στην περίπτωση του φυσικού αέριου, η μείωση είναι 20%. Να σημειώσουμε επίσης ότι για την αυτανάφλεξη του αερίου προστίθεται μια μικρή ποσότητα πετρελαίου τη στιγμή του ψεκασμού. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα το 90% - 95% του καυσίμου να είναι το LNG και το 5% - 10% να είναι πετρέλαιο.
Δοκιμή Volvo FH 460 LNG
Το βασικό ερώτημα των αναγνωστών στρέφεται γύρω από την απόδοση του κινητήρα, σε άμεση σύγκριση με τον πετρελαιοκινητήρα. Δυστυχώς, δεν οδηγήσαμε το Volvo σε εθνικό οδικό δίκτυο, αλλά περιοριστήκαμε σε πίστα, η οποία όμως φέρει τις προδιαγραφές ορεινού ανάγλυφου με μεγάλες ανηφόρες και κατηφόρες στις οποίες τεστάραμε τη λειτουργία του κινητήρα. Οδηγήσαμε το FH με τη μεγαλύτερη ιπποδύναμη των 460 ίππων και των 2.300 Nm με την καμπίνα Globetrotter η οποία παρέχει όλες τις ανέσεις στον οδηγό. Εσωτερικά-εξωτερικά δεν παρατηρούνται αλλαγές σε σχέση με τους συμβατικούς-πετρελαιοκίνητους-τράκτορες παρά μόνο δίπλα από το ταμπελάκι του 460 που αναφέρεται το καύσιμό του, LNG. Επίσης στην αριστερή πλευρά φέρει το ρεζερβουάρ χωρητικότητας 205 κιλών LNG και δεξιά του πετρελαίου χωρητικότητας 170 λίτρων.
Το αψεγάδιαστο τιμόνι με την εξαιρετική ακρίβειά του και η ποιότητα κύλισης είναι γνωστά. Τώρα θα επικεντρωθούμε στη συμπεριφορά του κινητήρα και τη συνεργασία του με το αυτοματοποιημένο κιβώτιο. Ενδεικτικά σας αναφέρουμε ότι σε ευθεία, με μικτό φορτίο 40 τόνους, το I-Shift ξεκίνησε με τρίτη μέχρι τις 1.300 σ.α.λ, έβαλε έκτη από τις 690 σ.α.λ μέχρι τις 1.250, εν συνεχεία εβδόμη από τις 1.000 σ.α.λ μέχρι τις 1.400 σ.α.λ, την όγδοη από τις 1.000 σ.α.λ μέχρι τις 1.300 σ.α.λ και τέλος την εννάτη από τις 980 σ.α.λ μέχρι τις 1.330, καθώς μετά σταματήσαμε στο μέσο της ανηφόρας για δοκιμάσουμε το ξεκίνημά του σε ανάβαση με κλίση 9%. Οι αριθμοί που καταγράψαμε για τις αλλαγές των σχέσεων προφανώς να μην λένε κάτι από μόνοι τους, ωστόσο, τους συγκρίνουμε με τις αλλαγές που έκανε το I-Shift με τον πετρελαιοκινητήρα σημειώνοντας ότι στο τελευταίο οι αλλαγές έγιναν νωρίτερα, περίπου 70-100 στροφές, ανάλογα με την επιλεγμένη σχέση.
Στην ανηφόρα σημειώσαμε τα εξής για το I-Shift και τον κινητήρα με καύσιμο το LNG. Επέλεξε τη δεύτερη σχέση την οποία διατήρησε μέχρι τις 1.500 σ.α.λ, έπειτα έβαλε την τέταρτη από τις 780 μέχρι τις 1.700 σ.α.λ, την έκτη από τις 1.000 μέχρι τις 1.700 σ.α.λ., την έβδομη από τις 1.250 μέχρι τις 1.800 σ.α.λ. και την όγδοη από τις 1.320 μέχρι τις 1.600 σ.α.λ. Στον αντίποδα το IShift με τον πετρελαιοκινητήρα ξεκίνησε με τη δεύτερη μέχρι τις 1.600 σ.α.λ., την τέταρτη από τις 1.080 μέχρι τις 1.680 σ.α.λ, την έκτη από τις 1.100 μέχρι τις 1.500 σ.α.λ, την έβδομη από τις 1.220 μέχρι τις 1.710 σ.α.λ και την όγδοη από τις 1.280 μέχρι τις 1.580 σ.α.λ. Αυτό δηλαδή που είδαμε στην πράξη είναι ότι ο κινητήρας με το καύσιμο LNG παρουσιάζει την ίδια απόδοση και καλή απόκριση με τον πετρελαιοκινητήρα τόσο στην εκκίνηση του φορτηγού, όσο και στη διατήρηση των υψηλών σχέσεων στο κιβώτιο στις μεγάλες ανηφόρες. Δεν παρουσιάζει διακοπές στην παροχή ισχύος και καταφέρνει γρήγορα να πιάσει τα 89 χλμ. και όλα αυτά βέβαια σε σύγκριση με τον πετρελαιοκινητήρα, την άψογη λειτουργία του οποίου γνωρίζουμε όλα αυτά τα χρόνια.
Επέκταση πρατηρίων
Αν αναλογιστούμε ότι το 80% των εμπορευμάτων στην Ευρώπη μεταφέρονται με φορτηγά είναι άμεσα αντιληπτό ότι η χρήση εναλλακτικών καυσίμων για τη μείωση της ρύπανσης του περιβάλλοντος είναι υποχρεωτική. Η Volvo Trucks συνεργάζεται με προμηθευτές φυσικού αερίου και πελάτες με σκοπό την επέκταση της υποδομής LNG στην Ευρώπη. Η εξέλιξη αυτή υποστηρίζεται από τις κυβερνήσεις πολλών χωρών και από την ίδια την Ε.Ε. Μία στρατηγική για επέκταση της υποδομής LNG περιλαμβάνεται στα πακέτα δράσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των κρατών μελών για τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης παροχής ενέργειας στην Ευρώπη.
Συνοψίζοντας, το Volvo FH με καύσιμο LNG πρόκειται να αναδειχθεί σύντομα και στη χώρα μας (με την προϋπόθεση δημιουργίας και επέκτασης των σταθμών ανεφοδιασμού) η ιδανική επιλογή για εταιρείες εθνικών και διεθνών μεταφορών. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η επένδυση θα αφορά ένα αξιόπιστο εργαλείο δουλειάς με κύριο πλεονέκτημά του την οικονομία του κινητήρα του. Σαφώς, πρόκειται για ένα επιπλέον-σημαντικό-κόστος αγοράς, το οποίο όμως θα το αποσβέσει ο ιδιοκτήτης του περίπου σε μια πενταετία, ανάλογα βέβαια με τη χρήση που θα κάνει στο φορτηγό του.
