Στη Γη, ό,τι παράγεται μεταφέρεται, λέμε στο ΤΡΟΧΟΙ & TIR, και, πράγματι, μέσα από τις σελίδες του παρακολουθούμε τη μεταφορά κάθε προϊόντος, οπουδήποτε χρειαστεί. Είτε απευθείας με τα φορτηγά, είτε με συνδυασμένες μεταφορές, ακόμη και με άλογα.
Αυτή τη φορά, επιλέξαμε να μεταφέρουμε δέματα με τριφύλλι από την Καρδίτσα στην Πίνδο και συγκεκριμένα στο χωριό Αετός Τρικάλων. Η περιοχή είναι ορεινή και τη μεταφορά αναλαμβάνουν μόνο διαξονικά ή τριαξονικά φορτηγά.
Πρόκειται για μια μεταφορά με πολλές δυσκολίες εξαιτίας του στενού οδικού δικτύου, των έντονων υψομετρικών διαφορών και της κακής κατάστασης του οδοστρώματος σε αρκετά σημεία. Ο συντάκτης μας Παύλος Μαυρομύτης συνταξιδεύει με τον οδηγό του Volvo FH Χρήστο Φατόλα, καταγράφοντας όλη τη διαδικασία, και συζητούν για τη δουλειά και τις ιδιαιτερότητές της.
Άχυρα-Τριφύλλι δίνουν φορτία στα Δ.Χ. φορτηγά
Τον Χρήστο θα τον συναντήσουμε νωρίς το πρωί σε χωράφια της Καρδίτσας όπου έχει πάει για φόρτωμα του τριαξονικού. Ο ίδιος θα μας αναφέρει σχετικά:
«Ως επί το πλείστον η δουλειά μου είναι η μεταφορά αγροτικών προϊόντων σε όλη τη Θεσσαλία. Τον Ιούνιο και τον Ιούλιο ασχολούμαι αποκλειστικά με τη μεταφορά τριφυλλιού και άχυρων μιας και τα φορτία είναι πολλά για όλα τα Δ.Χ φορτηγά. Ανάλογα με τους πελάτες και τις παραγγελίες, μπορεί να κάνω μέχρι και πενήντα δρομολόγια σε δύο μήνες. Κάποια φορτία τα μεταφέρω σε μονάδες στον κάμπο και τα υπόλοιπα σε στάβλους σε ορεινές περιοχές». «Είναι κερδοφόρα μεταφορά;», θα τον ρωτήσουμε.
«Σίγουρα αφήνει καλό μεροκάματο, ωστόσο έχει το τίμημά του και κάποιες φορές είναι βαρύ. Τι εννοώ με αυτό; Ότι μέσα στα χωράφια αλλά και στο ορεινό δίκτυο μπορούν ανά πάσα στιγμή να προκληθούν σοβαρές ζημιές, όπως, από το πιο απλό, ένα χτύπημα στον προφυλακτήρα μέχρι βούλιαγμα σε χωράφι αν έχει πολλές λάσπες. Τότε πρέπει να επιστρατευτεί τρακτέρ για να τραβήξει το φορτηγό και όπως αντιλαμβάνεστε υπάρχει ο κίνδυνος να προκληθεί μεγαλύτερη ζημιά. Αν έχεις καινούργιο φορτηγό, λυπάσαι να το βάλεις εκεί μέσα. Γενικότερα όλες οι δουλειές στα χωράφια (καλαμπόκια, σιτάρια, ντομάτες, βαμβάκια) έχουν καλές φορτωτικές αλλά και οι φθορές είναι αυξημένες. Τα έξοδα επίσης είναι λιγότερα γιατί κινούμαστε σε κοντινές διαδρομές. Δεν χρειάζεσαι πολλά χρήματα για διόδια και πετρέλαια, όπως όταν κατεβαίνουμε στην Αθήνα».
Φόρτωμα με τα χέρια
Η χρονική διάρκεια του φορτώματος εξαρτάται από τους εργάτες που είναι διαθέσιμοι και το πόσο γρήγορα δουλεύουν. Για ένα τριαξονικό χρειάζεται περίπου ένα δίωρο δουλειάς. Το φορτηγό μπαίνει μέσα στο χωράφι και πηγαίνει δίπλα από τα δέματα, και οι εργάτες τα ρίχνουν μέσα στην καρότσα. Το ντάνιασμα πρέπει να γίνει σωστά ώστε να χωρέσουν όσα περισσότερα δέματα γίνεται και ταυτόχρονα να είναι σταθερό το φορτίο στο δρόμο. Εν συνεχεία ο οδηγός σκεπάζει με μουσαμά το φορτίο, προφυλάσσοντάς το σε περίπτωση βροχής, καθώς αν βραχούν τα δέματα, τότε αυτομάτως αχρηστεύονται.
Προσοχή στη φωτιά
Ο Χρήστος μας μίλησε για την επικινδυνότητα του φορτίου και μας εξέπληξε: «Ο μεγαλύτερος φόβος για αυτόν που μεταφέρει άχυρα και τριφύλλια, είναι να μην πάρει φωτιά το φορτίο». Ζητήσαμε περισσότερες πληροφορίες και ο Χρήστος μας εξήγησε:
«Είναι πολύ απλό. Αν κατά λάθος πέσει ένα αποτσίγαρο μέσα σε ένα δέμα, αυτό σιγοκαίει για αρκετή ώρα, και μετά από κάποιες ώρες, όταν φυσήξει αέρας θα δυναμώσει η φωτιά και θα αρπάξει όλο το φορτίο! Υπήρξαν πολλά περιστατικά με συναδέλφους οι οποίοι εν κινήσει είδαν από τον καθρέφτη να έχουν αρπάξει φωτιά τα άχυρα με αποτέλεσμα να καεί ολοσχερώς ακόμη και η νταλίκα τους».
«Και τι κάνεις σε τέτοια περίπτωση;», θα τον ρωτήσουμε. «Ψυχραιμία πάνω από όλα και να έχεις αρκετούς πυροσβεστήρες μαζί σου για να σώσεις ό,τι μπορείς».
Καρδίτσα - Πύλη Τρικάλων
Από την Καρδίτσα για την Πύλη υπάρχουν τρεις διαθέσιμες επιλογές, οι δύο μέσω Τρικάλων, η μία περιλαμβάνει και διόδια στον Ε-65 και η άλλη μέσω Μουζακίου, την οποία επιλέξαμε εμείς. Ο Χρήστος μας διευκρινίζει:
«Η διαδρομή αυτή που ακολουθούμε τώρα είναι πιο συμφέρουσα, τόσο χιλιομετρικά (συνολικά είναι 38 χιλιόμετρα) όσο και χρονικά. Βέβαια χρειάζεται αυξημένη προσοχή καθώς διασχίζει περιοχές όπου κινούνται αγροτικά μηχανήματα με χαμηλές ταχύτητες».
Πύλη - Διασταύρωση Αετού
Βγαίνοντας από την Πύλη ξεκινούν και οι πρώτες δυσκολίες της διαδρομής. Ο δρόμος έχει πολλές ανηφόρες-κατηφόρες, στενά γεφυράκια όπου χωράει μόνο ένα όχημα να περάσει, και συνεχόμενες στροφές-πέταλα. Όπως για παράδειγμα στα Στουρναραίικα Τρικάλων. Εκεί, αν συναντηθούν δύο μεγάλα οχήματα στην πλατεία του χωριού, τότε ξεκινούν τα προβλήματα, καθώς το πλάτος του οδοστρώματος είναι μικρό. Ο Χρήστος θα μας πει:
«Όταν είμαι μόνο με το φορτηγό, δεν αντιμετωπίζω ιδιαίτερα προβλήματα, όταν όμως έχω και τη ρυμούλκα και είμαι συρόμενος, τότε, ναι, είναι πιο δύσκολα. Ειδικά στο χωριό που βρισκόμαστε τώρα, στα Στουρναραίικα, η κατάσταση είναι δύσκολη όταν συναντηθώ με κάποιο άλλο φορτηγό. Είναι τόσο στενά εδώ μέσα που πρέπει να κάνεις κινήσεις ακριβείας στο τιμόνι, ώστε να χωρέσουν και τα δύο οχήματα και, το βασικότερο, να μην προκληθεί κάποια ζημιά. Ο συγκεκριμένος δρόμος έχει αρκετή κίνηση από φορτηγά και απαιτείται τεράστια προσοχή. Το καλό είναι ότι οι περισσότεροι επαγγελματίες οδηγοί που δραστηριοποιούνται εδώ είναι έμπειροι, οπότε ξέρουν τα δύσκολα και επικίνδυνα σημεία και κινούνται πιο αργά και προσεκτικά».
Από τη γαλαρία της Γκρόπας μέχρι το χωριό Βαθύρεμα ο δρόμος είναι κατηφορικός, με την κλίση σε κάποια σημεία να φτάνει στο 12%. Εκεί, χρειάζεται δυνατό μηχανόφρενο για να κρατηθεί η ορμή του φορτηγού.
Πολλές δυσκολίες στον ορεινό όγκο
Θα ρωτήσουμε τον Χρήστο σχετικά με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει στα βουνά, για να μας απαντήσει:
«Το καλοκαίρι είναι καλά εδώ πάνω, δεν υπάρχουν προβλήματα, το φθινόπωρο και το χειμώνα όμως οι δυσκολίες είναι πολλές. Καταρχάς όλη η περιοχή πιάνει πολλή ομίχλη. Υπάρχουν σημεία που δεν έχω ορατότητα ούτε ένα μέτρο μπροστά μου. Εκεί μπορεί ανά πάσα στιγμή να προκληθεί ζημιά, γιατί πολύ απλά δεν βλέπεις. Συχνά προκαλούνται καταπτώσεις βράχων, οπότε είναι πολύ πιθανό να πατήσεις κάποια πέτρα και να σκίσεις τα λάστιχα. Επίσης έχει πολλά ζώα, άλογα, πρόβατα, αγελάδες, τα οποία κάθονται στο δρόμο και, μέσα στην ομίχλη, ενδέχεται να μην τα δεις έγκαιρα και να τα παρασύρεις. Το χειμώνα με τις έντονες χιονοπτώσεις χρειάζονται οπωσδήποτε αντιολισθητικές αλυσίδες για να μην κολλήσεις κάπου. Το χιόνι και ο πάγος εδώ πάνω είναι η μεγαλύτερη δυσκολία».
Μισή ώρα για τρία χιλιόμετρα
Αφήνοντας την ε.ο Τρικάλων-Άρτας ανηφορίζουμε για το χωριό Αετός ώστε να προσεγγίσουμε το στάβλο για το ξεφόρτωμα του τριφυλλιού. Από δω και πέρα απαιτούνται δύο πράγματα. Μεγάλη εμπειρία από τον οδηγό και διαξονικό ή τριαξονικό φορτηγό, καθώς μόνο αυτά χωράνε στους στενούς δρόμους του χωριού. Για να καταλάβετε τη δυσκολία της διαδρομής πρέπει να αναφέρουμε ότι την απόσταση των τριών χιλιόμετρων την καλύψαμε σε τριάντα λεπτά. Τι κάνει όμως αυτό το κομμάτι τόσο δύσκολο; Καταρχάς το πλάτος του οδοστρώματος είναι στενό, όπου σε ορισμένα σημεία δεν ξεπερνά τα τρία μέτρα. Ειδικότερα στις στροφές το κάθε εκατοστό είναι απαραίτητο έτσι ώστε το φορτηγό να μη φύγει εκτός δρόμου. Επιπλέον σε αρκετά σημεία υπάρχουν κλαδιά, που χτυπούν την καμπίνα προκαλώντας της φθορές. Σε δυο σημεία μέσα στο χωριό το φορτηγό πρέπει υποχρεωτικά να κινηθεί με την όπισθεν για αρκετά μέτρα, καθώς σε κάποιες στροφές δεν χωράει το φορτηγό να στρίψει. Εκεί περνάει λίγα μόλις χιλιοστά δίπλα από τις αυλές των σπιτιών από τη μια πλευρά και από τοίχους από την άλλη. Τα μάτια του οδηγού πρέπει να είναι συνεχώς στους καθρέφτες ώστε να υπολογίζει ακριβώς το σημείο που θα στρίψει το τιμόνι. Μια στραβοτιμονιά ή λάθος κίνηση μπορεί να προκαλέσει σημαντικές φθορές στο φορτηγό αλλά και στα σπίτια. Να αναφέρουμε ότι όλη την απόσταση την καλύψαμε με πρώτη αργή σχέση στο κιβώτιο.
Ξεφόρτωμα
Φτάνοντας στο στάβλο για ξεφόρτωμα αυτό πραγματοποιείται πάλι με τα χέρια καθώς στο σημείο αυτό δεν μπορεί να σηκωθεί η ανατροπή, εξαιτίας των καλωδίων που βρίσκονται χαμηλά. Από εκεί κάποια δέματα τριφυλλιού ντανιάζονται στην αποθήκη ενώ κάποια άλλα φορτώνονται σε άλογα και μεταφέρονται ψηλότερα στο βουνό, ανάλογα με τις ανάγκες του κτηνοτρόφου.
Κλείνοντας θα συμφωνήσουμε με την αρχική άποψη του Χρήστου ότι η συγκεκριμένη μεταφορά είναι προσοδοφόρα, ωστόσο, έχει αρκετές δυσκολίες κυρίως εξαιτίας του κακού οδικού ορεινού δικτύου στο οποίο χρειάζεται μεγάλη προσοχή.
