Η Setra διανύει φέτος μία χρονιά ορόσημο, καθώς συμπληρώνονται 70 χρόνια από ιδρύσεως της εταιρείας. Μέσα σε εφτά δεκαετίες, η φίρμα από το Ουλμ έχει λανσάρει έξι γενιές λεωφορείων και πούλμαν οι οποίες άφησαν ανεξίτηλο το στίγμα τους όχι μόνο στην εξέλιξη της βιομηχανίας κατασκευής οχημάτων, αλλά και στον ίδιο τον κλάδο των οδικών μεταφορών επιβατών. Οι σχεδιαστικές και μηχανολογικές καινοτομίες που συνόδευαν κάθε γενιά, υιοθετούνταν κάποια στιγμή από το σύνολο σχεδόν του ανταγωνισμού.
Όλη η θαυμαστή πορεία αυτού του ξεχωριστού κατασκευαστή ξεκίνησε λοιπόν το 1951, όταν η (πάλαι ποτέ) Kassbohrer παρουσίασε το S8 και ταυτόχρονα άλλαζε το όνομα της εταιρείας σε Setra. Όπως γνωρίζουν οι τακτικοί μας αναγνώστες, το όνομα Setra είναι συντομογραφία του «selbsttragend», το οποίο στα γερμανικά σημαίνει αυτοφερόμενο, κι αναφέρεται φυσικά στη μονοκόκ δομή του λεωφορείου. Επρόκειτο για το πρώτο λεωφορείο παραγωγής στον κόσμο με αυτοφερόμενο αμάξωμα, κινητήρα τοποθετημένο πίσω και direct μετάδοση της κίνησης στον πίσω άξονα, που έκανε πρεμιέρα στην Έκθεση ΙΑΑ της Φρανκφούρτης την ίδια χρονιά.
Τα σπάργανα της modular κατασκευής λεωφορείων
Τον Φεβρουάριο του 1955 παρουσιάστηκε το μικρότερο Setra που φτιάχτηκε ποτέ, το λιλιπούτειο S6. Το S8 έστρωσε το έδαφος για την εμπορική αποδοχή, του περίφημου S10, το οποίο χτίστηκε με τις ίδιες αρχές και ήταν η πρώτη μεγάλη εμπορική επιτυχία της εταιρείας. Είχε πιο μακρύ αμάξωμα, μεγαλύτερο εμπρός πρόβολο, και σε κάποιες διαμορφώσεις διέθετε έως και 10 σειρές καθισμάτων.
Ήταν επίσης υπεύθυνο για μία μεγάλη επανάσταση στη βιομηχανία κατασκευής λεωφορείων. Το S10 ήταν το πρώτο λεωφορείο στο οποίο, το 1959, εφαρμόστηκε η περίφημη modular μέθοδος παραγωγής. Η αποκαλούμενη και αρθρωτή/ σπονδυλωτή συναρμολόγηση επέτρεπε μεγάλη ευελιξία στη γραμμή παραγωγής, αφού κατέστη δυνατό να κατασκευάζονται ταυτόχρονα λεωφορεία με αμαξώματα διαφορετικών διαστάσεων. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η μέχρι τότε απελπιστικά αργή διαδικασία να φτάσει στο εκπληκτικό για τα δεδομένα της εποχής νούμερο των τεσσάρων μονάδων ανά ημέρα. Ταυτόχρονα, προσφέρονταν τα S11, S12, S14 και S15 –το νούμερο τότε αναφέρονταν στις σειρές καθισμάτων. Από το S8 του 1951 και για τα επόμενα 16 χρόνια μέχρι το λανσάρισμα της επόμενης γενιάς, η Setra κατόρθωσε να πουλήσει 7.500 μονάδες.
Τα πρώτα μοντέρνα πούλμαν
Το επόμενο, μεγάλο εξελικτικό άλμα ήρθε με τη δεύτερη σειρά λεωφορείων Setra την 100, το 1967. Η παραγωγή εκβιομηχανίστηκε και αυτοματοποιήθηκε περαιτέρω, και το τελειοποιημένο πλέον modular σύστημα επέτρεπε την κατασκευή και των 9 μοντέλων της σειράς από κοινά εξαρτήματα και μηχανικά μέρη. Ρηξικέλευθο ήταν και το σχέδιο: γωνιώδες, με απαλές καμπύλες στα άκρα, αποτέλεσε μία πρώτη εικόνα του μέλλοντος των πούλμαν. Το σαλόνι και το ωφέλιμο ύψος για τους επιβάτες είχαν γιγαντωθεί, ενώ η άνεση ήταν ασύγκριτη για τα δεδομένα της εποχής.
Το 1976 λανσάρεται η εμβληματική, και άρρηκτα συνδεδεμένη με τη χώρα μας –και την Ανδρέας Σταματίου ΑΕΒΕ- σειρά λεωφορείων 200, με 6 διαφορετικά μοντέλα. Η τρίτη γενιά λεωφορείων Setra θεωρείται ορόσημο σχεδιασμού στη βιομηχανία, καθώς κράτησε την κλασική ομορφιά της σειράς 100 προκειμένου να διατηρείται ψηλά και η μεταπωλητική αξία των οχημάτων, αλλά παράλληλα, ακολουθούσε πιστά τις τάσεις που είχαν αρχίσει να αναδύονται εκείνη την εποχή στο ντιζάιν της αυτοκινητοβιομηχανίας. Τα μοντέλα της σειράς 200 έφεραν για πρώτη φορά ξεχωριστό σύστημα εξαερισμού και κλιματισμού για οδηγό και επιβάτες, και το πιο ισχυρό σύστημα ξεθολώματος για το παρμπρίζ που είχε τοποθετηθεί μέχρι τότε σε λεωφορείο.
Επιστροφή στο μέλλον
Το 1991, μετά από έξι χρόνια έρευνας και εξέλιξης, λανσάρεται η σειρά 300 η οποία ξεχωρίζει από οποιοδήποτε άλλο λεωφορείο παραγωγής. Οι δυναμικές γραμμές που ξεκινούν πίσω από το κόκπιτ και ανεβαίνουν προς την οροφή, είναι πρωτοποριακές και κάνουν το όχημα αμέσως ξεχωριστό. Είναι όμως μία άλλη λεπτομέρεια που υποχρέωσε τον ανταγωνισμό και τη βιομηχανία να επιστρέψουν στα σχεδιαστήρια –τα λεωφορεία της σειράς 300 διαθέτουν τους πρώτους εξωτερικούς καθρέπτες με μοντέρνα «μπράτσα».
Θερμαινόμενοι, ηλεκτρικά ρυθμιζόμενοι από τη θέση οδήγησης και προσφέροντας ευρύ οπτικό πεδίο, κάνουν τα νέα Setra να δείχνουν σαν εικόνα από το μέλλον. Και ήταν. Οι σχεδιαστές της εταιρείας από το Ουλμ έδωσαν ρεσιτάλ καινοτομίας. Σε μία άλλη παγκόσμια πρώτη, τα κύρια όργανα με τις ενδείξεις ήταν τοποθετημένα σε απόλυτα οδηγοκεντρική θέση, απευθείας εντός του οπτικού πεδίου του οδηγού.
Κι ενώ η Ευρώπη γέμιζε σταδιακά με τα πούλμαν της σειράς 300, οι σχεδιαστές δημιουργούσαν περιαστικά/intercity, υπεραστικά, εκδρομικά και πάει λέγοντας. Το modular σύστημα που η Setra είχε πλέον τελειοποιήσει, τους επέτρεπε να χρησιμοποιούν το ίδιο αμάξωμα, την ίδια ανάρτηση, και ταυτόχρονα, να σχεδιάζουν τελείως διαφορετικά σαλόνια επιβατών. Κάπως έτσι, γεννήθηκε η ιδέα τριών τελείως διαφορετικών κατηγοριών οχημάτων από την ίδια σειρά, η οποία φτάνει μέχρι τις μέρες μας: TopClass, ComfortClass και MultiClass.
Το ομορφότερο πούλμαν όλων των εποχών
Το 2001, οδηγοί, ιδιοκτήτες και επιχειρήσεις του κλάδου των οδικών μεταφορών επιβατών, βλέπουν άναυδοι το λανσάρισμα αυτού που για πολλούς είναι το ομορφότερο λεωφορείο της σύγχρονης εποχής. Η σειρά 400, ειδικά η TopClass εκδοχή της, αποτελεί μνημείο του σύγχρονου βιομηχανικού ντιζάιν και σηματοδοτεί ταυτόχρονα μια νέα αντίληψη πολυτέλειας και άνεσης που συνδέθηκε με την ανάπτυξή του τουρισμού. Η χρωμιωμένη «La Linea» μπάρα πίσω από τον οδηγό γίνεται σήμα-κατατεθέν της Setra, και ο ειδικός Τύπος γεμίζει με διθυραμβικές κριτικές. Το 2004 ακολουθούν τα μοντέλα της σειράς ComfortClass 400, και τον Σεπτέμβριο του 2005 τα intercity MultiCLass 400. Συνολικά, υπήρχαν πάνω από 20 μοντέλα.
