Το τελευταίας γενιάς Fiat Panda Van είναι η πρόταση της εταιρείας στα μικρά επαγγελματικά που βασίζονται σε οχήματα της κατηγοράς των μίνι (ή segment 1A). Το μικρότερο μοντέλο της γκάμας της Fiat Professional, το Panda Van είναι μία διασκευή της επιβατικής έκδοσης του δημοφιλούς ιταλικού μικρού, ταυτόχρονα όμως, χαρακτηρίζεται από σημαντικές καινοτομίες που αυξάνουν την εκμετάλλευση. Στην ελληνική αγορά διατίθεται σε συνδυασμό με έναν από τους πλέον μοντέρνους πετρελαιοκινητήρες παραγωγής, τον 1,3 MultiJet.
Καμπίνα – εκμετάλλευση
Η τελευταία γενιά του Panda παρουσιάστηκε το 2012. Ο σχεδιασμός του οχήματος παραμένει ιδιαίτερα «φρέσκος» -σήμα κατατεθέν, το σχεδόν απόλυτα κάθετο πίσω τμήμα που συναντάμε σε κάθε γενιά του αυτοκινήτου. Έχει ενδιαφέρον ότι, οι μαύροι προφυλακτήρες μαζί με την εξαιρετική συναρμογή των πάνελ του αμαξώματος, ενισχύουν οπτικά την εικόνα του επαγγελματικού εργαλείου ενώ, νέο είναι και το λογότυπο «VAN»στο πίσω τμήμα. Στο εσωτερικό, όσοι έχουν οικειότητα με το προηγούμενο μοντέλο, θα εκτιμήσουν τη σημαντική αναβάθμιση του φινιρίσματος, της ποιότητας συναρμογής καθώς και τη χρήση ανώτερης ποιότητας πλαστικών τμημάτων και επενδύσεων. Ο διάκοσμος μας φάνηκε ιδιαίτερα ευχάριστος και πρωτότυπος. Διακόπτες και χειριστήρια είναι ποιοτικά στην αφή.
Μαζί με κάποια άλλα van της κατηγορίας των μίνι και σούπερ μινι, το Panda βασίζεται σε πεντάθυρο και όχι τρίθυρο αμάξωμα. Διατηρούνται δηλαδή, οι πίσω πόρτες για την πρόσβαση στον χώρο φόρτωσης. Αυτή η επιλογή έχει δύο πλεονεκτήματα: ο οδηγός αποκτά πρόσβαση στην «κλούβα» και από το πλάι και η φορτοεκφόρτωση μπορεί να γίνει πολύ πιο γρήγορα ενώ η ορατότητα αυξάνει σημαντικά την ενεργητική ασφάλεια. Τα κρύσταλλα των πίσω παραθύρων είναι μεν σκούρα για να κρατούν το φορτίο μακριά από αδιάκριτα βλέμματα, ο οδηγός όμως βλέπει άνετα προς τα έξω. Το ωφέλιμο φορτίο είναι σε άκρως ανταγωνιστικό επίπεδο για την κατηγορία στα 505 κιλά, με τον ωφέλιμο όγκο να φτάνει το 1 κυβικό μέτρο. Το εκμεταλλεύσιμο μήκος του δαπέδου της «κλούβας» αγγίζει τα 1,2 μέτρα.
Η Fiat Professional έχει εφαρμόσει τη λύση «easy floor» στο Panda, η οποία συνίσταται στην τοποθέτηση του δαπέδου του χώρου φόρτωσης στο ίδιο ακριβώς ύψος με το κατώφλι του ανοίγματος της πόρτας. Δεν χρειάζεται δηλαδή, να ανασηκώσεις ένα βαρύ αντικείμενο πάνω από το ρείθρο της «κλούβας», απλά το σπρώχνεις προς το εσωτερικό.
Κάτω από το ανυψωμένο δάπεδο, υπάρχει χώρος για να τοποθετηθούν τιμαλφή ή εργαλεία. Αν χρειαστεί το δάπεδο μπορεί να παραμείνει ανασηκωμένο με έναν κρίκο πρόσδεσης. Η επένδυση της κλούβας είναι πολύ ποιοτική, τα δέματα και κάθε είδους φορτία συγκρατούνται αποτελεσματικά και οδηγός και συνεπιβάτης προστατεύονται με πλέγμα από πιθανή βίαιη μετακίνηση των εμπορευμάτων.
Οδική συμπεριφορά
Η θέση οδήγησης του Panda Van είναι μελετημένη εργονομικά, και ικανή να φιλοξενήσει και αρκετά εύσωμους οδηγούς. Το τιμόνι διαθέτει στεφάνη με σωστό πάχος και είναι κατασκευασμένο από πλαστικά με ιδιαίτερα ευχάριστη αίσθηση στην αφή. Το χειρόφρενο αν και με κάπως περίεργο σχήμα, συνηθίζεται εύκολα ενώ, στην πορεία ανακαλύπτεις ότι, το μικρό του μήκος απελευθερώνει χώρο για ποτηροθήκες στην κονσόλα ανάμεσα στα καθίσματα. Η ορατότητα είναι απρόσκοπτη και τα χειριστήρια τοποθετημένα σωστά.
Η κυρίαρχη πάντως αίσθηση στο Panda είναι η εξαιρετική απόδοση του MultiJet των 1,3 λίτρων. Με common-rail τελευταίας γενιάς, ροπή 190 Nm (1.500 σ.α.λ.) και μέγιστη ισχύ 75 hp στις 4.000 σ.α.λ., κινεί με χαρακτηριστική ευκολία το μικρό van, υπερκαλύπτοντας τις ανάγκες του χρήστη. Στην πόλη το Fiat είναι απολαυστικό. Δεν υπάρχουν ουσιαστικά κενά απόδοσης με το μικρό επαγγελματικό να επιταχύνει παντού δυνατά και πειστικά. Όπως όλοι οι τελευταίοι MultiJet, μοιάζει να έχει πάντα αποθέματα ροπής και δύσκολα θα βρεις περιοχή στο στροφόμετρο όπου να μην «ακούει» άμεσα ο κινητήρας στο πάτημα του δεξιού πεντάλ.
Η ποιότητα κατασκευής είναι σε υψηλό επίπεδο και το Fiat μεταδίδει την αίσθηση μασίφ κατασκευής. Στις σημειώσεις μας, η μόνη κριτική αφορά στη «σκληρή» ρύθμιση της ανάρτησης – γόνατα ΜακΦέρσον εμπρός, ημιάκαμπτος πίσω– η οποία δίνει κάπως «ξερές» αντιδράσεις σε συνεχόμενες ανωμαλίες. Αυτό, μέσα στην πόλη δε συνιστά ιδιαίτερο πρόβλημα, καθώς δεν ταλαιπωρείται ο οδηγός, θα μπορούσε όμως η απόσβεση να είναι καλύτερη. Να σημειωθεί πάντως ότι, η Fiat έχει επέμβει στην ανάρτηση του Panda Van η οποία είναι πιο ενισχυμένη από την αντίστοιχη της επιβατικής έκδοσης: με ικανότητα φόρτισης 855 κιλά για τον εμπρός άξονα και 780 για τον πίσω το λιλιπούτειο Fiat είναι πραγματικό εργαλείο. Το τιμόνι συγκαταλέγεται στα ατού του μικρού επαγγελματικού, όντας πανάλαφρο, χωρίς όμως αυτό να συμβαίνει σε βάρος της ακρίβειας του συστήματος διεύθυνσης. Το Panda ελίσσεται με μοναδική ευκολία ανάμεσα στην κυκλοφορία και ο έλεγχος του αμαξώματος στις απότομες αλλαγές λωρίδας είναι υποδειγματικός. Στην πόλη το αυτοκίνητο είναι στο στοιχείο του, και θεωρούμε πως ο κύριος λόγος που θα το επιλέξει ένας επαγγελματίας, είναι ακριβώς αυτός –αντί για να προτιμήσει ένα λίγο μεγαλύτερο π.χ., Punto Van. Ο κύκλος στροφής των μόλις 9,3 μέτρων είναι ενδεικτικός της άνεσης με την οποία μπορεί να κινηθεί το Panda ακόμη και στο κέντρο της πόλης. Το πεντάρι μηχανικό σασμάν είναι καλά κλιμακωμένο, και ο επιλογέας διαθέτει μικρές διαδρομές και θετικό «κούμπωμα» των σχέσεων. Στο ταξίδι στην εθνική οδό, χάρη στον Multijet, το Panda όχι απλά διατηρεί υψηλή μέση ωριαία ταχύτητα, αλλά σε προκαλεί να πιέζεις συνέχεια. Οι ρεπρίζ είναι πάνω από το μέσο όρο της κατηγορίας και το Fiat διατηρεί ταχύτητες ακόμη και άνω των 150 χλμ./ώρα με ευκολία. Ο οδηγός θα κόψει ρυθμό μόνο επειδή οι αεροδυναμικοί αλλά και οι θόρυβοι κύλισης αυξάνουν εκθετικά το επίπεδο θορύβου στην καμπίνα, κάτι που είναι κοινό στοιχείο σε όλα τα μοντέλα της συγκεκριμένης κατηγορίας. Σε νορμάλ ταχύτητες κίνησης πάντως, αναδεικνύεται η δουλειά που έχει γίνει στην ηχομόνωση. Τα δυναμικά χαρακτηριστικά είναι σε υψηλό επίπεδο και ο οδηγός δύσκολα θα βρεθεί σε δύσκολη θέση με το αυτοκίνητο, ακόμη κι αν από λάθος εκτίμηση μπει με πολλά χιλιόμετρα σε κάποια στροφή.
Εκμετάλλευση, χρήση, αποδοτικότητα
Η καμπίνα του Panda Van είναι χωροταξικά εντυπωσιακή, ειδικά αν σκεφτεί κανείς ότι, μιλάμε για ένα όχημα συνολικού μήκους μόλις 3,65 μέτρων. Άφθονος «αέρας» για τον οδηγό, άφθονοι χώροι για εναπόθεση μικροαντικειμένων και εγγράφων, καθώς και πολύ ποιοτικές επενδύσεις συνθέτουν ένα μοντέρνο περιβάλλον εργασίας.
Ο οδηγός βρίσκει άμεσα κάπου να ακουμπήσει το κινητό του τηλέφωνο και τα έγγραφα της δουλειάς, ο «σκαμμένος» χώρος πάνω από το ντουλαπάκι του συνοδηγού είναι μεγάλος και πλήρως εκμεταλλεύσιμος, και πάει λέγοντας.
Σε ό,τι αφορά την κατανάλωση καυσίμου, το Panda Van είναι άκρως ικανοποιητικό. Δεν είναι τόσο η μέση τυποποιημένη τιμή των μόλις 3,9 λίτ./100χλμ., όσο η μέση τιμή των 4,9 λίτρων που καταγράψαμε μετά από σκληρή χρήση μίας εβδομάδας. Με πολύ «βαρύ» δεξί πόδι, απαιτεί μεγάλη προσπάθεια για να δει κάποιος μέση κατανάλωση πάνω από 5 λίτρα, είτε σε συνεχές σταμάταξεκίνα στην πόλη είτε σε ταξίδι με τελική στον αυτοκινητόδρομο. Για να καταλάβει κάποιος πόσο ολιγαρκές σε καύσιμο είναι το Fiat, αρκεί να γράψουμε ότι σε ταξίδι αστραπή Αθήνα-Πάτρα με το γκάζι μονίμως στο δάπεδο, φορτίο στο 50% του μικτού και δυνατούς πλάγιους ανέμους με το ζόρι είδαμε 5,2 λίτ/100 χλμ, μία πραγματικά εντυπωσιακή επίδοση. Η τελική ταχύτητα είναι 168 χλμ./ώρα, με τον MultiJet όμως να είναι τόσο ροπάτος, φτάνεις τα (κοντερίσια) 160 χλμ./ώρα με ελάχιστη προσπάθεια.
Η ελληνική Fiat Professional έχει εξοπλίσει πλουσιοπάροχα το Panda Van στη βασική του (ονόματι «Pop») έκδοση που, περιλαμβάνει σχεδόν τα πάντα. Τέσσερις αερόσακοι, σύστημα start/ stop, ABS με Brake Assist και σύστημα ηλεκτρονικής ευστάθειας ESP συνθέτουν ένα ολοκληρωμένο πακέτο. Το air condition αποδίδει πολύ καλά, το ηχοσύστημα το ίδιο και δεν υστερεί σε συνδεσιμότητα, με MP3 κ.λπ.
Εν κατακλείδι, το μικρότερο μέλος της γκάμας της Fiat Professional είναι ένα ικανότατο μικρό επαγγελματικό, με στοιχεία που το καθιστούν δελεαστική πρόταση αγοράς. Συνδυάζεται με έναν από τους πλέον αποδοτικούς και εξελιγμένους κινητήρες της ευρωπαϊκής αγοράς, διαθέτει υψηλή εκμετάλλευση για τα δεδομένα της κατηγορίας, και φέρει υπερπλούσιο επίπεδο στάνταρ εξοπλισμού. Εταιρείες ταχυμεταφορών/μικροδεμάτων, διάφοροι τεχνίτες και διανομείς, που αναζητούν ευελιξία, τη μέγστη δυνατή αποδοτικότητα και όσο το δυνατόν πιο συμπαγείς εξωτερικές διαστάσεις θα πρέπει να εξετάσουν σοβαρά ως πρόταση αγοράς το Panda Van.