Οδηγήσαμε, μετρήσαμε και συγκρίναμε τέσσερις τράκτορες που αντιπροσωπεύουν την τεχνολογική αιχμή της ευρωπαϊκής Μεταφοράς αυτή τη στιγμή. Στη μεγαλύτερη συγκριτική δοκιμή του 2016, ζητήσαμε από τους κατασκευαστές να μας διαθέσουν τράκτορες με ιπποδύναμη γύρω στα 500 hp και τη μεγαλύτερη καμπίνα της γκάμας τους.
Στη δοκιμή μας λοιπόν, το «Τεστ των 1.000 Πόντων» δοκιμάσαμε τα DAF XF 510 με Super Space Cab, Mercedes-Benz Actros 1848 GigaSpace, Scania S 500 με τη νέα S-Highline και Volvo FH 500 με Globetrotter XL. Όλα τα οχήματα υπερκαλύπτουν τη νόρμα Euro 6 στην τελευταία της έκδοση, και είναι μοντέλα 2017 με σειρά βελτιώσεων και το σύνολο σχεδόν του εξοπλισμού άνεσης και ασφάλειας. Φέρουν επίσης και τα τέσσερα προγνωστικά συστήματα, κάποιου είδους σύστημα για γρήγορα κατεβάσματα ταχυτήτων στο κιβώτιο, νέους άξονες και αντιπροσωπεύουν την τεχνολογική αιχμή της εποχής μας.
Όσα έχουμε παρουσιάσει το περασμένο έτος, συν τις καινοτομίες που είδαμε στην έκθεση ΙΑΑ 2016, όλα βρίσκονται στους τράκτορες της δοκιμής. Επειδή με το πέρασμα στη νόρμα Euro 6c οι εταιρείες προχώρησαν σε πολλές σημαντικές αλλαγές, αναφέρουμε τις κυριότερες στις επόμενες παραγράφους. Από το νέο προγνωστικό της DAF, τον δεύτερης γενιάς κινητήρα ΟΜ 471 της Mercedes, το ολοκαίνουργιο στο σύνολό του Scania S 500 με τον «μόνο SCR» 13λιτρο, και το Volvo FH-500 με το νέο κινητήρα με ψεκασμό common rail, τα οχήματα του συγκριτικού είναι η τελευταία «σοδειά» της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας.
Οι οδηγοί είναι όπως σε κάθε συγκριτική δοκιμή οι ίδιοι, από Ελλάδα, Γαλλία, Γερμανία και Ολλανδία, από τα κορυφαία μέσα του ειδικού Τύπου κάθε χώρας. Στη γνωστή διαδρομή μας στη νότια Γερμανία, πραγματοποιήσαμε λοιπόν, πέντε γύρους των 122 χιλιομέτρων σε εθνική οδό με τοπογραφία και υψομετρικές διαφορές που είναι αντιπροσωπευτικές του οδικού δικτύου της Ε.Ε. Στην οδήγηση χρησιμοποιούμε ό,τι έχει διαθέσιμο ο κάθε κατασκευαστής και αφορά στην αποδοτικότητα –τα προγνωστικά λ.χ., ήταν συνέχεια σε λειτουργία.
Για την αξιολόγηση της οδικής συμπεριφοράς χρησιμοποιούμε ένα πολύ απαιτητικό τμήμα επαρχιακής οδού. Μετρήσαμε επίσης τα επίπεδα θορύβου στην καμπίνα, καθώς και τις «τυφλές» γωνίες από τη θέση οδήγησης. Στις επόμενες σελίδες παραθέτουμε αναλυτικά την αξιολόγησή μας.
Καθημερινοί έλεγχοι, προσβασιμότητα
Στο Scania μπορείς τώρα πλέον να τσεκάρεις το λιπαντικό του κινητήρα από τον πίνακα οργάνων, αλλά λείπουν ακόμη κάμποσα στοιχεία που θα θέλαμε να μπορεί ο οδηγός να ελέγχει οπτικά από τον πίνακα οργάνων. Υστερεί λίγο και το Volvo, ενώ, Mercedes και DAF έχουν τα πάντα. Ηλεκτρική ανάκλιση καμπίνας υπάρχει σε όλα πλην DAF.
Σύμφωνα με τον Ολλανδό κατασκευαστή, δεν υφίσταται θέμα καθώς δε χρειάζεται να σηκώσεις την καμπίνα πάνω από μία φορά το χρόνο –εμείς εδώ όμως βαθμολογούμε πάντα την προσπάθεια του κατασκευαστή να προσφέρει επιπλέον άνεση στον οδηγό, οπότε το XF εδώ υστερεί καθώς, ούτε ως έξτρα δεν προσφέρεται αυτή η λειτουργία. Το DAF πάντως, παίρνει το… αίμα του πίσω χάρη στην πολύ βολική θέση όπου βρίσκονται οι ασφάλειες, μπροστά από το κάθισμα του συνοδηγού.
Εξίσου εύκολο είναι και το Volvo. Στο Mercedes η θέση τους είναι περίπλοκη για να τη βρει κάποιος ενώ, πιο δύσκολο είναι το νέο Scania όπου χρειάζεται πέρα από όλα τα άλλα και να ξεβιδώνεις.
Αναφορικά με το σκαλοπάτια σε προφυλακτήρα και μάσκα για να φτάνει ο οδηγός να καθαρίζει το παρμπρίζ, το Actros διαθέτει ένα σταθερό κι ένα ανακλινόμενο και βολεύει ακόμη και οδηγούς μετρίου αναστήματος. Εξαιρετικό είναι και στο Scania με το πολύ φαρδύ κάτω σκαλοπάτι. Στο DAF θα θέλαμε λίγο μεγαλύτερο εμβαδό διαθέσιμης επιφάνειας. Στο Volvo είναι ικανοποιητικό. Στην πρόσβαση στο εσωτερικό της καμπίνας το DAF κερδίζει καθώς και τα σκαλοπάτια είναι εξαιρετικά και είναι το χαμηλότερο από όλα. Το Mercedes δυσκολεύει περισσότερο από τα υπόλοιπα οχήματα του συγκριτικού την επιβίβαση του οδηγού, καθώς όχι μόνο είναι το ψηλότερο, αλλά διαθέτει και 4 σκαλοπάτια.
Το Scania είναι ένα «κλικ» καλύτερο από το Volvo –στο FH η αναρρίχηση είναι λίγο πιο κάθετη και «απότομη» άρα απαιτείται μεγαλύτερη μυϊκή προσπάθεια. Να σημειώσουμε ότι, στη συγκεκριμένη κατηγορία, πέρα από τις διαστάσεις και τις αποστάσεις των σκαλοπατιών, που μετράμε, περιλαμβάνουμε και την προσωπική μας αξιολόγηση. Δοκιμάζουμε δηλαδή, πόσο εύκολη είναι η διαδικασία εισόδου στην καμπίνα και η βαθμολογία είναι συνδυασμός της προσωπικής εκτίμησης και των μετρήσεών μας. Στο εξωτερικό χερούλι της πόρτας, το FH παραμένει το καλύτερο όχημα της αγοράς, ο χειρισμός του και η θέση του είναι υποδειγματικά. Μακάρι όλα τα φορτηγά να άνοιγαν με την ευκολία του FH. Ακολουθεί το Scania όπου επιπρόσθετα είναι σχεδόν τέλειος ο τρόπος που κλείνει η πόρτα –μόνο που δεν βαθμολογούμε κάτι τέτοιο. Λίγο πίσω το Mercedes και ακολουθεί το DAF καθώς χωρίς να υπάρχει λόγος, εξακολουθεί να υπάρχει ένα παλιομοδίτικο χερούλι. Σε ό,τι έχει να κάνει με τους εξωτερικούς χώρους αποθήκευσης, δώσαμε τους περισσότερους πόντους στο Scania. Το «S» έχει πλέον 4 εξωτερικά ντουλάπια, των οποίων οι πόρτες ανοίγουν προς τα πάνω, κάτι που προτιμούμε, αφού αν ανοίγουν προς τα δεξιά ή τα αριστερά, μπορεί να τις χτυπήσεις με το κεφάλι σου. Το Volvo είναι ουσιαστικά στο ίδιο επίπεδο με το Scania, και το Mercedes λίγο πιο πίσω καθώς, ενώ τα ντουλάπια είναι μεγάλα, βρίσκονται ψηλά και αν βάλεις ένα μικρό αντικείμενο μέσα, μόνο με σκάλα μπορείς να το βρεις. Το DAF υστερεί κάπως, καθώς το άνοιγμα είναι μικρό.
Χώρος ανάπαυσης, θέση οδήγησης
Υπάρχει και μία ιδιαίτερη κατηγορία, τα συρόμενα ντουλάπια κάτω από το κρεβάτι. Πλέον, τα έχουν όλοι. Υπάρχει όμως, μια διαφορά στη χρήση τους: σε Volvo και Scania, όταν τα έχεις τραβήξει, μπλοκάρουν τα πάντα, ενώ σε DAF και Mercedes μένει ελεύθερος χώρος. Να σημειώσουμε εδώ, πως στον συγκεκριμένο τομέα, άπαντες έχουν αντιγράψει τη DAF. Σε ό,τι αφορά στα κάτω κρεβάτια, όλα πλέον διαθέτουν μεγάλο εμβαδό και είναι επαρκή για κάθε σωματότυπο. Αν κάπου έχουμε μια ένσταση είναι στο κάπως μεγάλο ύψος του κάτω κρεβατιού του Scania: ένας οδηγός ακόμα και ύψους 1,78 μέτρων, δεν μπορεί να καθήσει πιο άνετα π.χ. να διαβάσει ένα περιοδικό καθώς τα πέλματά του κρέμονται στον αέρα. Στον τρόπο που αναδιπλώνονται τα κρεβάτια καλύτερο είναι επίσης το DAF από τον ανταγωνισμό. Δεν έχουμε σοβαρά παράπονα από τα ντουλάπια πάνω από το παρμπρίζ, μόνο από το Scania όπου θα περιμέναμε να έχουν χρησιμοποιηθεί πιο ποιοτικά υλικά.
Πολύ σημαντικός τομέας για την άνεση οδήγησης είναι η διευθέτηση ανοιχτών και κλειστών χώρων αποθήκευσης περιμετρικά του καθίσματος του οδηγού, Mercedes και Scania είναι εξαιρετικά, με DAF και Volvo να μην ικανοποιούν απόλυτα. Σε θήκες για μπουκάλια, Mercedes και Volvo έχουν έξι, και τα άλλα δύο οχήματα από δύο. Τρεις είναι μάλλον υπεραρκετές για οποιονδήποτε οδηγό. Οι ρυθμίσεις στο τιμόνι, καθώς και τα πλήκτρα πολλαπλών λειτουργιών είναι όπως θέλουμε να είναι, στο Scania. Αν υπάρχει κάτι που ενοχλεί στο Scania είναι πως για να ρυθμίσεις το κάθισμα, ο αριστερός σου βραχίονας δεν χωράει και πρέπει να ανοίξεις την πόρτα. Στο εύρος και τη γωνία ρύθμισης του τιμονιού, το Volvo είναι το καλύτερο με γωνία κλίσης που φτάνει τις 65ο τιμή πραγματικά αδιανόητη πριν από μερικά χρόνια. Συνολικά πάντως, την κατηγορία θέση οδήγησης, την κερδίζει το νέο Scania.
Φινίρισμα-ποιότητα συναρμογής
Η συναρμογή στο εσωτερικό της καμπίνας του Actros είναι αψεγάδιαστη και το ίδιο ισχύει για το φινίρισμα. Να ξεκαθαρίσουμε βέβαια, πως είναι πρακτικά αδύνατο να βρει κάποιος σοβαρό «φάουλ» σε κάποιο από τα οχήματα του συγκριτικού. Απλά όλο το μοτίβο μέσα στο Actros είναι «συνεπές» αισθητικά, και οι ανοχές στα διάφορα τμήματα είναι το ίδιο μικρές παντού. Στο Volvo, αν θες να δεις τι σημαίνει ποιότητα, καλό είναι να δουλέψεις τα χειριστήρια του κλιματισμού –είναι καλύτερα κι από πανάκριβες λιμουζίνες. Κάποιες ποτηροθήκες δεν είναι στο ίδιο επίπεδο, κι αυτή είναι η μοναδική μας ένσταση. Το Scania εντυπωσιάζει τον οποιονδήποτε βρεθεί έστω και για λίγο στην καμπίνα του. Ενώ όμως το ταμπλό, ο πίνακας οργάνων και η κονσόλα είναι χάρμα ιδέσθαι, τα ντουλάπια και οι αρμοί τους π.χ., πάνω από το παρμπρίζ δεν αποτελούνται από υλικά εφάμιλλης ποιότητας. Το θέμα λοιπόν, είναι πως δεν υπάρχουν αδύνατα σημεία στο Mercedes, για αυτό και κερδίζει εδώ, αλλά και ολόκληρη την κατηγορία «καμπίνα».
Ανάρτηση
Από τις πιο περίπλοκες κατηγορίες για να κρίνει κάποιος, με τη μέγιστη δυνατή αντικειμενικότητα. Το σετάρισμα της ανάρτησης ενός τράκτορα είναι πολυσύνθετη διαδικασία όπου πρέπει να συγκεραστούν κορυφαία δυναμικά χαρακτηριστικά και απαιτήσεις για αντοχή και μακροζωϊα. Μετά από μία εβδομάδα οδήγησης καταγράψαμε τα εξής: Το Actros έχει βελτιωθεί ειδικά στον εμπρός άξονα, όπου ήταν χαρακτηριστικές μέχρι πρόσφατα κάποιες «ξερές αντιδράσεις». Το Scania είναι πολύ καλό, αν και σε κάποιες ανωμαλίες είχε και αυτό τις ίδιες αντιδράσεις με το Actros. Αυτό που μας εντυπωσίασε με το σουηδικό μοντέλο πάντως, είναι το γεγονός πως αν και ήταν εφοδιασμένο με αερανάρτηση στον εμπρός άξονα, διόλου δεν επηρεάστηκε η ακρίβεια της οδικής συμπεριφοράς του.
Έχουμε νικήτή εδώ; Σαφέστατα, το Volvo FH είναι αυτή τη στιγμή ο τράκτορας με την καλύτερη ανάρτηση. Διαθέτει την πιο «ώριμη» ανάρτηση η οποία φιλτράρει σχεδόν τα πάντα χωρίς να είναι μαλακή και να ενδίδει άγαρμπα σε κακοτεχνίες, η απόσβεση γενικά είναι πολύ «ψαγμένη». Το Volvo έχει βέβαια ένα μικρό «μυστικό» σε αυτή την κατηγορία –το VDS τιμόνι λειτουργεί υποστηρικτικά στο πώς αντιλαμβάνεται ο οδηγός την ανάρτηση. Όταν λοιπόν δε φτάνει κανένα χτύπημα στη στεφάνη του τιμονιού, πώς να μην εκτιμήσεις το FH; Στη διαδρομή σε πολύ δύσκολο και με σπασμένο οδόστρωμα επαρχιακό δρόμο όπου αξιολογούμε τα οχήματα, το FH το νιώθεις ως το πιο προηγμένο μοντέλο του συγκριτικού. Το DAF είναι ένα κλικ καλύτερο από το Mercedes αν και ιδανικά, θα θέλαμε να απουσιάζει μία νευρικότητα που νιώθεις στο τιμόνι σε κάποιες ανωμαλίες.
Θόρυβος-κραδασμοί-τιμόνι
Οι τακτικοί μας αναγνώστες ίσως αναρωτηθούν γιατί βαθμολογούμε και υποκειμενικά το επίπεδο θορύβου στην καμπίνα, από τη στιγμή που μετράμε έτσι κι αλλιώς με ντεσιμπελόμετρο.
Ο λόγος είναι απλός. Ακόμη κι αν ένα όχημα δείξει τα λιγότερα ντεσιμπέλ, αρκετά συχνά μπορεί να χαρακτηρίζεται από κάποιες συχνότητες οι οποίες είναι ενοχλητικές. Το νέο Scania S λοιπόν, είναι ο πιο ήσυχος τράκτορας της αγοράς αυτή τη στιγμή –η γραμμή μετάδοσης κίνησης σχεδόν ξεχνάς πως υφίσταται. Αναφερόμαστε βέβαια, σε μικροδιαφορές καθώς και τα τέσσερα οχήματα της δοκιμής είναι εντυπωσιακά, αφού σε φάση επιτάχυνσης ή και στα 85 χλμ./ώρα δεν ακούγεται σχεδόν τίποτα. Σε κραδασμούς και συντονισμούς από τη γραμμή μετάδοσης κίνησης, πάλι έχουμε επικράτηση του Scania. Το Volvo έχει κάποιους κραδασμούς σε χαμηλές στροφές και φορτία. Οι υπόλοιποι δύο έπονται. Στο σύστημα κλιματισμού χάνει ελάχιστους πόντους το DAF, όχι επειδή δεν αποδίδει ικανοποιητικά, αλλά κυρίως γιατί τα χειριστήρια δεν είναι στο επίπεδο των άλλων τριών όπου μπορείς να ρυθμίσεις τα πάντα με απόλυτη ακρίβεια –το XF έχει ένα περιστροφικό διακόπτη με κόκκινο-μπλε που είναι κάπως παλιομοδίτικος, και πρέπει να στρέψεις το κεφάλι για τον βρεις.
Θεωρούμε ως πολύ σημαντικές για κάθε τράκτορα διεθνομεταφορών, τις ακόλουθες δύο κατηγορίες –το σύστημα διεύθυνσης και την αποκαλούμενη κατευθυντικότητα. Πρόκειται για την ικανότητα του οχήματος να κινείται όσο το δυνατόν πιο ευθύβολα παραμένοντας στη λωρίδα του στον αυτοκινητόδρομο, χωρίς να απαιτούνται συνεχείς μικροδιορθώσεις στο τιμόνι.
Σε αυτόν τον τομέα, όλα τα φορτηγά του 2017 είναι εξαιρετικά. Αν το ψάξουμε πολύ, οι δύο Σουηδοί και το Actros είναι τα καλύτερα. Κι αν θέλουμε να βρούμε το καλύτερο, αυτό είναι το νέο Scania. Είναι χαρακτηριστικό πως και οι τέσσερις οδηγοί συμφωνήσαμε απόλυτα εδώ. Γιατί όμως έχει το Scania ένα προβάδισμα εδώ; Είναι απλό, γιατί δεν έχει το ηλεκτροϋδραυλικό σύστημα διεύθυνσης του FH ενώ ταυτόχρονα είναι πιο ακριβές από το Mercedes χωρίς να είναι όμως νευρικό. Το VDS του FH μπορεί να είναι το πιο προηγμένο σύστημα της αγοράς, αλλά, το αντίτιμο είναι μία λίγο τεχνητή αίσθηση γύρω από τη θέση της ευθείας.
Αν θέλουμε να εξαντλήσουμε τις λεπτομέρειες, από ένα μοντέρνο τράκτορα θέλουμε να υπάρχει ιδανικά μια μικρή αντίσταση στο τιμόνι, για να καταλαβαίνεις τι κάνουν οι εμπρός τροχοί. Οι όποιες απορίες είχαμε για την ακρίβεια του τιμονιού λύθηκαν όταν κινηθήκαμε σε τμήμα της άουτομπαν με έργα ασφαλτόστρωσης σε εξέλιξη, ανάμεσα σε κορίνες. Με το Scania είσαι τόσο άνετος που δε σηκώνεις τα πόδι από το γκάζι πουθενά.
Μεγάλη πρόοδος έχει γίνει τα τελευταία χρόνια στον έλεγχο των ταλαντώσεων και πλεύσεων της καμπίνας. Αυτές έχουν μειωθεί σε μεγάλο βαθμό, με αποτέλεσμα ακόμη και οι τράκτορες με τις μεγαλύτερες, όπως στη δοκιμή μας, να μη γέρνουν σχεδόν καθόλου. Και τα τέσσερα οχήματα είναι ισάξια, με μία μικρή μόνο υστέρηση του Actros που σε κάποιες περιπτώσεις παρουσιάζει μια μικρή ενδοτικότητα. Επόμενη κατηγορία, η συμβατική πέδηση. Και πάλι είναι περισσότερο θέμα αίσθησης και απόκρισης του πεντάλ, παρά αποτελεσματικότητας καθώς όλα είναι εξαιρετικά ως προς τις αποστάσεις ακινητοποίησης.Πρώτο λοιπόν, το Scania, αφού απουσιάζει η κάπως σπογγώδης αίσθηση που χαρακτήριζε τον προκάτοχο. Ακολουθεί πολύ κοντά το Volvo κι ένα κλικ πιο πίσω τα άλλα δύο οχήματα, κυρίως επειδή χαρακτηρίζονται από μία –έστω και ανεπαίσθητη– υστέρηση από τη στιγμή που πατάς το πεντάλ, έως το «δάγκωμα». Αναφορικά με το μηχανόφρενο, έχουμε πρωτιά για το DAF –πανίσχυρο και παιχνιδάκι στον χειρισμό του το MX Engine Brake. Πολύ καλά τα Mercedes και Scania ενώ, στο FH αν και είναι πολύ δυνατό, ο χειρισμός του είναι περίπλοκος χωρίς να υφίσταται λόγος. Πρώτα τραβάς («σκάλες») και μετά πιέζεις.
Αυτό που είναι το πιο προχωρημένο χαρακτηριστικό από όλα τα οχήματα, είναι η ενσωματωμένη στο πεντάλ του φρένου του Scania λειτουργία όπου, αν κατεβαίνεις λ.χ., μια κατηφόρα με έργα σε εξέλιξη, ένα απαλό πάτημα στο πεντάλ ενεργοποιεί την πέδηση λειτουργίας που μετά κρατά συνεχώς την ταχύτητα κίνησης που θέλεις. Πρόκειται για μεγάλη ευκολία για τον οδηγό.
Κιβώτια ταχυτήτων
Πρώτη αξιολόγηση για την άνεση αλλαγών σχέσεων στο κιβώτιο. Προβάδισμα για το I-Shift στην κατηγορία, με τους υπόλοιπους τρεις κατασκευαστές να ακολουθούν από κοντά. Στην κατηγορία «λογική»/στρατηγική και ταχύτητα αλλαγών υπάρχει ελαφρύ προβάδισμα του FH έναντι του XF το οποίο είναι πραγματικά εντυπωσιακό. Οι Ολλανδοί έχουν εξελίξει το AS-Tronic σε βαθμό που σε ξαφνιάζει. Να σημειώσουμε εδώ ότι, όλα τα οχήματα πλέον έχουν κάποιου είδους σύστημα όπως το «layshaft brake» της S για να μην πέφτουν πολύ οι στροφές στα κατεβάσματα σε ανηφόρα, και σε όλα δουλεύουνπραγματικά καλά.
Αναφορικά με τη στρατηγική με την οποία τα ηλετρονικά ανεβοκατεβάζουν σχέσεις στα αυτοματοποιημένα κιβώτια έχουν αλλάξει πολλά τα τελευταία δύο χρόνια. Όλοι λοιπόν οι κατασκευαστές έχουν ρυθμίσει έτσι τα κιβώτια ώστε οι τράκτορες να αλλάζουν ταχύτητες στον αυτοκινητόδρομο πέριξ των 1.000 σ.α.λ. Όποιον τράκτορα και να οδηγήσετε, μοντέλο 2017, θα το διαπιστώσετε ήδη από τα πρώτα χιλιόμετρα –η λεγόμενη «πράσινη» περιοχή έχει μετακινηθεί πλέον πολύ χαμηλά. Αυτό μπορεί να ακούγεται στα αυτιά ενός οδηγού περίεργο, αλλά οι νέοι κινητήρες είναι έτσι φτιαγμένοι ώστε να δουλεύουν εκεί και να μην υπάρχει ο παραμικρός κραδασμός. Στις έξτρα λειτουργίες μικρή υστέρηση μόνο για το DAF –δεν υπάρχει «τραμπάλα» (rock free). Στις «γρήγορες» σχέσεις όπισθεν υπερτερούν τα Mercedes και Volvo, με τους άλλους δύο διαγωνιζόμενους να μη διαθέτουν.
Χειρισμός διακοπτών πλήκτρων και κύριων λειτουργιών οχήματος
Το πώς χειρίζεσαι π.χ., το cruise control ή τις κουρτίνες μπορεί να ακούγεται δευτερεύον και μικρής σημασίας, όλα αυτά όμως μαζί καθορίζουν την άνεση εργασίας του οδηγού. Αρχίζοντας από το σετάρισμα του αυτόματου πιλότου, το νέο Scania τελειοποιεί ένα σύστημα που ήδη ήταν το καλύτερο της αγοράς. Ο οδηγός ενεργοποιεί τον αυτόματο πιλότο, την άνω υπέρβαση και το κάτω όριο ταχύτητας με κλειστά μάτια. Όλες οι ρυθμίσεις γίνονται ενστικτωδώς. Σχεδόν στο ίδιο επίπεδο το Mercedes λίγο πιο πίσω τα άλλα δύο. Σαφώς και η εκμάθηση είναι εύκολη και στα τέσσερα οχήματα, αλλά εδώ βαθμολογούμε τη σχεδιαστική ευφυΐα και αποτελεσματικότητα.
Με τον χειρισμό των φώτων και των καθαριστήρων, παράπονα είχαμε από τα DAF και Volvo. Το πρώτο δεν είχε αισθητήρες φωτός και βροχής ενώ, στο Volvo πάντοτε μας μπερδεύει ο χειρισμός των υαλοκαθαριστήρων. Καλύτερα είναι τα εσωτερικά σκιάδια σε Mercedes και Volvo –αμφότερα ηλεκτρικά– με το Scania να είναι κάπως δύσκολο, χωρίς να υφίσταται λόγος. Η Volvo σε μία επίδειξη καινοτομίας, παραμένει ακόμη και τώρα η μόνη εταιρεία που εφοδιάζει τα φορτηγά της με ηλεκτρικό χειρόφρενο και όλα τα οφέλη αυτής της επιλογής που έχουμε αναλύσει, γι αυτό και δικαίως αποσπά το μάξιμουμ της βαθμολογίας. Στην κατηγορία που ονομάζουμε «εφόδια τρέιλερ» βαθμολογούμε την ευκολία σύνδεσης-αποσύνδεσης τράκτορα-τρέιλερ. Mercedes και Volvo επικρατούν καθώς όλες οι υποδοχές είναι στο σασί και όχι στον τοίχο της καμπίνας –ο οδηγός δηλαδή όταν κάνει ανάκλιση της καμπίνας δε χρειάζεται να αποσυνδέσει τα πάντα.
Στις κουρτίνες για τη συσκότιση της καμπίνας, το XF παίζει άνευ αντιπάλου. Τίποτα δεν διαπερνά τις κουρτίνες του ολλανδικού μοντέλου, οι οποίες είναι γενικά και οι πιο ποιοτικές. Μικρή απογοήτευση από το Scania εδώ, καθώς και το φως παρεισφρύει σε κάποια σημεία, και οι ράγες για τις κουρτίνες δεν είναι και ό,τι καλύτερο ποιοτικά. Την κατηγορία αυτή την κέρδισε το Scania, ενώ για τις υπόλοιπες –απόδοση γραμμής μετάδοσης κίνησης, ασφάλεια, κόστη, ωφέλιμο- όλα είναι μετρήσεις όπου δεν χωράει ο υποκειμενικός παράγοντας, και το σκορ μπορείτε να το δείτε στους σχετικούς πίνακες.
Όπως θα έχετε ήδη διαπιστώσει από τους πίνακες, το νέο Scania S500 είναι ο θριαμβευτής του μεγαλύτερου συγκριτικού της Ευρώπης. Δεύτερο, πολύ κοντά το FH και ακολουθούν Actros και XF. Τα επιμέρους, τα έχουμε αναλύσει όλα σε προηγούμενες παραγράφους διεξοδικά. Στο δια ταύτα, οι λόγοι της επικράτησης του νέου «S» είναι ξεκάθαροι: κέρδισε δύο κατηγορίες (οδήγηση και επιδόσεις/γραμμή μετάδοσης κίνησης) και ήταν δεύτερο σχεδόν σε όλες τις υπόλοιπες ενώ, χρειάστηκε τη μικρότερη ποσότητα καυσίμου από όλα τα οχήματα του συγκριτικού. Ταυτόχρονα σημείωσε και την υψηλότερη μέση ωριαία ταχύτητα κάτι που μαρτυρά τις δυνατότητες του νέου κινητήρα. Το σημαντικό εδώ είναι ότι φαίνεται τελικά πως ο αρχικός ενθουσιασμός για τα Scania νέας γενιάς επιβεβαιώνεται και από την ψυχρή λογική των αριθμών, μετρήσεων και επιδόσεων. Όταν έχεις κορυφαία δυναμικά χαρακτηριστικά, τα πιο εξελιγμένα ηλεκτρονικά της αγοράς, την πιο καινούργια καμπίνα της αγοράς και… μπόνους, τη μικρότερη κατανάλωση, τότε τα πολλά λόγια περισσεύουν. Συμπερασματικά, βλέπουμε πως εκεί που το Scania υστερούσε τώρα είναι στο επίπεδο του ανταγωνισμού ενώ, στα ήδη δυνατά του σημεία τώρα είναι «άντε γεια». Σημεία κριτικής φυσικά και υπάρχουν. Θα θέλαμε καλύτερα υλικά στα ντουλάπια πάνω από το παρμπρίζ και πιο ποιοτικές επενδύσεις σε κάποια σημεία. Είναι σαν οι Σουηδοί να τα έδωσαν όλα σε ταμπλό, κονσόλα και δάπεδο και κάπως να ξεχάστηκαν στα «ορεινά». Συνολικά, άξιος νικητής της μεγαλύτερης συγκριτικής δοκιμής της Ευρώπης.
Δεύτερο το Volvo FH που παραμένει ένα εκπληκτικό όχημα. Στον επαρχιακό δρόμο όπου οδηγούμε στο όριο για να δούμε τη οδική συμπεριφορά των οχημάτων, ο Σουηδός μας πήρε τα μυαλά. Αν θέλετε να δείτε πώς πρέπει να είναι ένας τράκτορας του 2017 φροντίστε να πάτε δρομολόγιο με ένα FH. Συνολικά, το Volvo παραμένει το πιο «ψαγμένο» όχημα της αγοράς με τις καινοτομίες να μην έχουν τελειωμό. Δε χρειάζονται παρά μερικές εκατοντάδες μέτρα για να το καταλάβει και ο πλέον αδαής: ξεκινάς χωρίς να ψάχνεις για χειρόφρενο, το ηλεκτροϋδραυλικό τιμόνι είναι πούπουλο και η καμπίνα σφιχτή και κοντρολαρισμένη σαν σπορ αυτοκίνητο. Αν κάνεις δρομολόγιο με FH κακομαθαίνεις. Οι Σουηδοί παίζουν καλά το παιχνίδι της καινοτομίας και η άνεση οδήγησης είναι εκπληκτική.
Σημαντικό επίσης το γεγονός ότι, παραμένει το πιο αθόρυβο φορτηγό στο εσωτερικό, και αυτό με τη μεγαλύτερη ορατότητα από τη θέση οδήγησης. Όποιος είναι στην αγορά για όχημα της κατηγορίας θα πρέπει να λάβει επίσης σοβαρά υπόψη την επικράτηση του Volvo στην κατηγορία κόστη χρήσης/ωφέλιμο. Γιατί δεν κέρδισε; Έχασε πόντους στην κατηγορία κατανάλωση και πρέπει να πούμε ότι, περιμέναμε καλύτερες επιδόσεις εδώ, αφού ο κινητήρας ήταν ο νέος, με common rail που παρουσιάστηκε πριν μερικούς μήνες.
Ο πολυνίκης του «Τεστ των 1.000 Πόντων» δεν τα κατάφερε αυτή τη φορά, αλλά στις επιμέρους κατηγορίες σκοράρει εξαιρετικά. Παλιά μου τέχνη κόσκινο για το Actros λοιπόν, η επικράτηση στην κατηγορία καμπίνα. Ό,τι και να γίνει, όσες φορές και να μετρήσουμε, η GigaSpace είναι η καλύτερη καμπίνα της ευρωπαϊκής Μεταφοράς. Μετράμε και αξιολογούμε κάθε σπιθαμή, και παντού σχεδόν, κερδίζει το Actros. Δεν κατέκτησε την πρώτη θέση για μερικά γραμμάρια. Να σημειωθεί πως μαζί με το DAF καταναλώνουν το λιγότερο AdBlue.
Αυτό που προσωπικά μας αρέσει πέρα από την άνετη διαβίωση είναι η «χειρουργική» εργονομία, και η δυνατότητα απόλυτης παραμετροποίησης όλων των ηλεκτρονικών συστημάτων. Το Mercedes το φέρνεις στα μέτρα σου όπως κανένα άλλο φορτηγό. Το Actros έχασε πολύτιμους πόντους σε θέματα όπως η ακρίβεια του συστήματος διεύθυνσης και η άνεση της ανάρτησης.
Τέταρτο το DAF στις λεπτομέρειες και γιατί, απλά, έχασε για λίγους πόντους κάποιες κατηγορίες. Τα πλεονεκτήματά του είναι έτσι κι αλλιώς τόσο τρανταχτά που του επιτρέπουν να κυριαρχεί πανευρωπαϊκά στις ταξινομήσεις στους 4x2 τράκτορες. Η Super Space είναι εφάμιλλη σε ωφέλιμο όγκο του Actros και το ολλανδικό μοντέλο ξεπέρασε σε πολλούς τομείς τους Σουηδούς.
Αν σε ενδιαφέρει ο ωφέλιμος όγκος, εδώ θα κοιτάξεις. Ο χώρος ανάπαυσης παραμένει ο καλύτερος της αγοράς και είναι χαρακτηριστικό πως, οι υπόλοιποι ακολουθούν το δρόμο και τις επιλογές της DAF στη διαμόρφωσή του. Το XF είναι αυτό που πάντα ήταν –το όχημα με τη μεγαλύτερη ευκολία διαβίωσης για μακρινά δρομολόγια. Ο κινητήρας ΜΧ-13 είναι πανίσχυρος και οικονομικός ενώ, εντυπωσιακό σε απόδοση είναι το μηχανόφρενο και ευχάριστη έκπληξη ήταν η λειτουργία του κιβωτίου. Στην οδήγηση το DAF είναι εξαιρετικό και με πολύ εξελιγμένα δυναμικά χαρακτηριστικά.
Διαθέτει πλέον προγνωστικό σύστημα (PCC) και EcoRoll καθώς και όλα τα ηλεκτρονικά τελευταίας γενιάς, ενώ φυσικά, κατανάλωσε τη μικρότερη ποσότητα AdBlue που έχουμε μετρήσει ποτέ. Έχασε πολύτιμους βαθμούς στην τελική κατάταξη σε τομείς που είχαν να κάνουν με κάποια χειριστήρια και καθημερινούς ελέγχους ρουτίνας. T&T
Η καμπίνα παρουσιάστηκε το 2011 και είναι σαν να σχεδιάστηκε χθες. Σε φινίρισμα και ποιότητα κατασκευής επικρατεί των φοβερών Σουηδών, κι αυτό κάτι λέει για τη δουλειά που έχουν κάνει οι σχεδιαστές και μηχανικοί της εταιρείας. Τα συστήματα ενεργητικής ασφάλειας και άνεσης οδήγησης ορίζουν την κορυφή στα βαρέα οχήματα και ως προς την κατανάλωση.
