Φροντίδα κι έλεγχος προλαβαίνουν τις φθορές.
Η πανδημία του κορoνοϊού και το συναφές πλέγμα των περιορισμών μετακινήσεων, έχουν δημιουργήσει μία άνευ προηγουμένου κατάσταση στην οδική μεταφορά επιβατών.
Σχολικά και τουριστικά λεωφορεία δεν είχαν ουσιαστικά μεταφορικό έργο από τη δεύτερη εβδομάδα του Μάρτη, μέχρι τις 18 Μαΐου, τα ΚΤΕΛ εξυπηρετούν μόνο τους πιο δημοφιλείς προορισμούς, κι αυτούς με ένα δρομολόγιο την ημέρα συνήθως, ακόμη και οι οργανισμοί αστικών συγκοινωνιών έχουν αραιώσει σε πρωτόγνωρο βαθμό την πυκνότητα δρομολογίων και του ενεργού στόλου.
Ένα παρκαρισμένο για εβδομάδες, ή και μήνες, λεωφορείο απαιτεί συστηματική φροντίδα για να μη μεταβληθούν τα προβλήματα που περιγράφουμε παρακάτω σε βλάβες και ζημιές που όχι μόνο θα κοστίσουν πολύ, αλλά θα μπορούσαν να πληγώσουν και σοβαρά το όχημα. Εμπειρικά, κάθε ιδιοκτήτης και εταιρεία ξέρουν τι να κάνουν, ενώ συνεργεία και προσπέκτους του λεωφορείου επίσης αναφέρουν τις τακτικές ανάγκες συντήρησης. Η έκτακτη όμως μακρόχρονη λόγω συνθηκών ακινησία, ανήκει στις περιστάσεις εκείνες που πρέπει να εξετάζονται παράλληλα και με το βιβλίο οδηγιών.
Πολύτιμος αρωγός στην προσπάθεια δημιουργίας ενός σύντομου οδηγού ενεργειών που θα προφυλάξουν ένα λεωφορείο από φθορές, ο κ. Νικήτας Καρδάσης (φωτό κάτω), διευθύνων σύμβουλος και υπεύθυνος after sales της Bus & Coach Hellas, στον οποίο απευθυνθήκαμε, απαντά στις ερωτήσεις μας, δίνοντάς μας πλήθος χρήσιμων πληροφοριών.
T&T: Πώς διαμορφώνεται το πρόγραμμα συντήρησης ενός λεωφορείου υπό τις παρούσες συνθήκες; Υπάρχει κάποιο guideline από VDL και Otokar προς τα εσάς, ειδικά για οχήματα σε ακινησία;
Η συντήρηση καθορίζεται από τα διανυθέντα χιλιόμετρα αλλά και από το χρόνο. Έτσι λοιπόν αν τα λιπαντικά ή τα αναλώσιμα φτάσουν το πέρας του χρόνου χωρίς να έχουν διανυθεί τα χιλιόμετρα τότε χρήζουν άμεσης αντικατάστασης.
T&T: Υπάρχουν μήπως στοιχεία για τις διελεύσεις σε συνεργεία πανευρωπαϊκά, ή και τη χρήση του road assistance;
Σαφώς η κινητικότητα των λεωφορείων έχει μειωθεί αισθητά άρα και οι διελεύσεις στα συνεργεία λόγω της κατάστασης, όμως τα συνεργεία σε όλη την Ευρώπη παραμένουν είτε σε πλήρη λειτουργία, είτε σε καθεστώς ραντεβού για πιο σοβαρές περιπτώσεις βλαβών. Το road assistance είναι πάντα σε λειτουργία.
T&T: Ποια είναι η κύρια μέριμνα/φροντίδα για φορτηγό ή λεωφορείο που πρόκειται να μείνει σταθμευμένο για μήνες; Υπάρχει κάποια ενέργεια σε απόλυτη προτεραιότητα, όπως ηλεκτρικά, μπαταρίες, ελαστικά;
Τα περισσότερα λεωφορεία έχουν διακόπτη κεντρικού ρεύματος. Αν όχι επιβάλλεται να αποσυνδεθεί ο ένας πόλος των μπαταριών για αποφυγή διαρροής ρεύματος κάτι που θα οδηγήσει στην καταστροφή των συσσωρευτών σε μακρά αποφόρτιση.
T&T: Ένα Euro 6 όχημα έχει πανάκριβο και περίπλοκο σύστημα επεξεργασίας καυσαερίων, υπάρχουν ειδικές οδηγίες για φορτηγά και λεωφορεία Euro 6c/d;
Δεν υπάρχει σχετική οδηγία για το σύστημα μετεπεξεργασίας καυσαερίων.
T&T: Τα συστήματα κλιματισμού, εξαερισμού και θέρμανσης, χρειάζονται κάποια συντήρηση σε παρόμοιες συνθήκες;
Δεν υπάρχει κάποια οδηγία συντήρησης σε περίπτωση ακινησίας. Καλό είναι να αλλαχτούν τα φίλτρα αέρα καμπίνας.
T&T: Με το καύσιμο στα ρεζερβουάρ τι γίνεται; Το AdBlue πόσο μπορεί να διατηρηθεί χωρίς να χάσει τις ιδιότητές του;
Συνήθως το AdBlue χάνει τις ιδιότητές του μετά το πέρας ενός έτους. Η φύλαξη κανίστρων πρέπει να γίνεται πάντα σε χώρο που δεν τα επηρεάζει ο ήλιος. Τα ρεζερβουάρ πάντα γεμάτα για την αποτροπή εμφάνισης μύκητα στον κενό χώρο που θα περάσει μέσα από φίλτρα στον χώρο καύσης προκαλώντας ακόμα και μόνιμη βλάβη στα μπεκ.
T&T: Πρέπει να προσεχθεί κάτι αναφορικά με όλες τις αντλίες του οχήματος;
Δεν υπάρχει κάποια σχετική οδηγία.
T&T: Πόσες μέρες (εβδομάδες;) μπορεί να μείνει ένα όχημα ακινητοποιημένο χωρίς να δημιουργηθούν προβλήματα; Υπάρχει δηλαδή, ένα χρονικό όριο από το οποίο και μετά θα πρέπει ο ιδιοκτήτης να προβεί στις ενέργειες που περιγράφετε;
Δύσκολη ερώτηση, καθώς δεν υπάρχει αυστηρά προκαθορισμένο διάστημα, θα έλεγα όμως ότι, όσα σημειώνουμε εδώ, αφορούν το σύνολο του στόλου των ελληνικών λεωφορείων – δύο μήνες απραξίας είναι μεγάλο διάστημα.
T&T: Μία αποκαλούμενη «κρύα» εκκίνηση μετά από μήνες ακινησίας μπορεί να προκαλέσει φθορά;
Τα μέταλλα δεν επηρεάζονται από την ακινησία.
T&T: Υπάρχει θέμα με το σύστημα ψεκασμού;
Θα πρέπει πριν από τη στάθμευση για μεγάλο χρονικό διάστημα να φουλάρουμε τα ρεζερβουάρ με πετρέλαιο ώστε να περιορίσουμε την ανάπτυξη μύκητα λόγω του βιοντίζελ.
T&T: Τι προτείνετε για λιπαντικά, υγρά, υδραυλικά;
Πάντα χρησιμοποιούμε τα ενδεδειγμένα λιπαντικά όπως ορίζει ο κατασκευαστής. Μετράμε την πυκνότητα του αντιψυκτικού του συστήματος ψύξης του κινητήρα ώστε να βρίσκεται στο εύρος θερμοκρασίας που εμποδίζει το πάγωμα αυτού. Σε περιοχές εξαιρετικά χαμηλών θερμοκρασιών, όπως σε ορεινές περιοχές της Βορείου Eλλάδας, μπορούμε να προσθέτουμε ειδικό αντιπαγωτικό πετρελαίου στα ρεζερβουάρ όπως και στα κυκλώματα αέρα ειδικό υγρό για τον ίδιο λόγο.
T&T: Τι θα πρέπει να προσέξουμε σχετικά με τα ελαστικά του οχήματος;
Σύμφωνα με τις οδηγίες της Elastika Michelin S.A., τις οποίες ακολουθούμε, και τον κ. Απόστολο Μαυράκη, αν τα ελαστικά έχουν μείνει σε ακινησία με φυσιολογική πίεση, δεν θα υπάρχει πρόβλημα. Μπορεί να παρατηρηθεί ένα προσωρινό flat spot το οποίο θα φύγει με τη χρήση. Αν διαπιστώσουμε ότι, παραμένει κάποιος κραδασμός, τότε τα ελαστικά θα πρέπει να αντικατασταθούν. Σε κάθε περίπτωση αν η ακινησία είναι πολύ παρατεταμένη ή το ελαστικό ήταν σε υποπίεση, προτείνουμε να γίνει έλεγχος σε κατάστημα με service ελαστικών, ώστε να ξεμονταριστεί και να ελεγχθεί το ελαστικό και εσωτερικά.
T&T: Το αμάξωμα και τα πάνελ ενός λεωφορείου, χρήζουν προστασίας απέναντι στις καιρικές συνθήκες;
Το αμάξωμα καθώς και τα εσωτερικά μέρη κατασκευάζονται από υλικά μεγάλης αντοχής και ειδικής επεξεργασίας ώστε να αντέχουν σε δύσκολες καιρικές συνθήκες. Συνιστούμε πάντα στους πελάτες μας τη χρήση προστατευτικού εσωτερικού αντηλιακού σκίαστρου παρμπρίζ για περισσότερη προστασία στην απευθείας έκθεση στον ήλιο. Καλή θα ήταν η συχνή επίσκεψη στο λεωφορείο ώστε να αεριστεί ο εσωτερικός χώρος. Πιθανόν να παρατηρείται χαμηλή πίεση αέρα στους αεροθαλάμους και στα πνευματικά κυκλώματα ειδικά κατά τις ημέρες που έχει κρύο. Σε αυτές τις περιπτώσεις βάζουμε το κινητήρα να δουλέψει ώστε να γεμίζουν τα κυκλώματα με αέρα.
T&T: Μήπως οι ιδιοκτήτες λεωφορείων θα πρέπει να ψάξουν στεγασμένο χώρο στάθμευσης αν η ακινησία διαρκέσει μεγάλο χρονικό διάστημα, καθώς η φθορά από τις καιρικές συνθήκες θα επιταχύνεται;
Σαφώς ένας στεγασμένος χώρος στάθμευσης ενδείκνυται σε μεγάλα διαστήματα ακινησίας ειδικά σε θερμά κλίματα όπως της Ελλάδας. Η απευθείας έκθεση στον ήλιο σε κατάσταση εξαιρετικά μακροχρόνιας στάθμευσης μπορεί να φθείρει τα ελαστικά, τα λάστιχα του αμαξώματος, τα δέρματα σαλονιού καθώς επίσης και τα πλαστικά του ταμπλό.
T&T: Τον χώρο των επιβατών χρειάζεται να τον φροντίσουμε –δέρματα, υφάσματα, πλαστικά;
Καλό είναι να χρησιμοποιούμε αντηλιακά σκίαστρα στους υαλοπίνακες και συνιστάται τακτικός αερισμός του εσωτερικού.
T&T: Γενικά, θα προτείνατε κάποια μετακίνηση του οχήματος ώστε να «δουλέψει» έστω και λίγο; Αν ναι, πώς, πότε και για ποια απόσταση; Εθνική οδό, για πόση ώρα, με τι φορτία στο γκάζι; Διαδικασία αναγέννησης του DPF;
Η αναγέννηση του DPF ρυθμίζεται από τα επίπεδα ρύπων και πραγματοποιείται αυτόματα. Σε περίπτωση που οι συνθήκες δεν το επιτρέπουν τότε προβλέπεται εξαναγκασμένη αναγέννηση από διακόπτη όταν οι ενδείξεις δείξουν αυξημένες περιεκτικότητες.
T&T: Τα λεωφορεία VDL και Otokar έχουν μεγάλα διαστήματα μεταξύ των προγραμματισμένων εργασιών τακτικής συντήρησης –παραμένουν τα ίδια, αλλάζει κάτι;
Δεν υπάρχει σχετική οδηγία για αλλαγή διαστημάτων τακτικής συντήρησης.
T&T: Υπάρχει κάτι το οποίο μπορεί να αμελήσει ο ιδιοκτήτης σε συνθήκες ακινησίας του οχήματος, που να αποδειχθεί ιδιαίτερα κοστοβόρο, όπως π.χ., οι αερόφουσκες;
Θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρουμε ότι, θα πρέπει οπωσδήποτε να κινηθεί το λεωφορείο, ώστε να ανεβοκατέβει η ανάρτηση για να μην «τσακίσουν» οι αερόφουσκες. Πρόκειται άλλωστε, για ελάσματα τα οποία υπόκεινται στη φθορά του χρόνου.