Σημαντικές πληροφορίες μετέφερε προς τα στελέχη και τις διοικήσεις των ΚΤΕΛ ΑΕ και ΚΤΕΛ ο πρόεδρος της ΠΟΑΥΣ Σοφοκλής Φάτσιος ενόψει της επικείμενης έναρξης των διαγωνιστικών διαδικασιών. Μιλώντας στην ετήσια Γενική Συνέλευση της ΠΟΑΥΣ στη Σκιάθο, ο κ. Φάτσιος περιέγραψε τον οδικό χάρτη, την απαιτούμενη δηλαδή προετοιμασία των ΚΤΕΛ λαμβάνοντας υπόψη την ισχύουσα πλέον νομοθεσία.
Τα ακολουθητέα βήματα είναι τα εξής:
1. Κάθε ΚΤΕΛ Α.Ε. και ΚΤΕΛ, επιβάλλεται να έχει μελετήσει σε βάθος τις διατάξεις του Ν. 4974/2022 και της αριθμ. 144145/2024 απόφασης του Υφυπουργού Υποδομών και Μεταφορών, ως και κάθε άλλης απόφασης ή πράξης υπουργικής συναφών με την εφαρμογή του Ν. 4974/2022. Προφανώς και σε μεγαλύτερο βαθμό και με οργανωμένη και αποτελεσματική διαδικασία, επιβάλλεται να γίνεται από σήμερα και εφεξής.
2. Κάθε ΚΤΕΛ Α.Ε. και ΚΤΕΛ, να μεριμνήσει για την ουσιαστική ενημέρωση επί συγκοινωνιακών μελετών που έχουν γίνει ή και θα γίνονται εφεξής, ως προς τον προτεινόμενο σχεδιασμό εκ μέρους της οικείας Περιφέρειας. Στόχος και πριν την υποβολή των εισηγήσεων των οικείων Περιφερειών, κάθε ΚΤΕΛ να μεριμνήσει για τη μέγιστη δυνατή συμμετοχή στον ορθολογικό σχεδιασμό, προκειμένου να διασφαλίζεται για την περιοχή τους η πλήρωση των προβλεπόμενων προϋποθέσεων συμμετοχής στις διαγωνιστικές διαδικασίες.
3. Έχοντας ουσιαστική συμμετοχή στην πληροφόρηση αυτή, κάθε ΚΤΕΛ θα μπορεί και πρέπει να προχωρήσει σε ενέργειες προσαρμογής στις απαιτήσεις των διαγωνιστικών διαδικασιών.
4. Η Π.Ο.Α.Υ.Σ. μετά την υποβολή των προτάσεων - εισηγήσεων των Περιφερειών, οι οποίες έχουν ζητηθεί από το Υπουργείο να υποβληθούν από κάθε Περιφέρεια το αργότερο έως τον Οκτώβριο του 2024, θα προβεί σε κάθε δυνατή ενέργεια πληροφόρησης επ' αυτών, προκειμένου σε συνεργασία με κάθε ΚΤΕΛ να διασφαλιστούν στο μέγιστο βαθμό οι καλύψεις των προϋποθέσεων συμμετοχής όλων των ΚΤΕΛ.
5. Ιδιαίτερη σημασία για την ανταγωνιστικότητα έχει και η λήψη όλων των δυνατών και ενδεδειγμένων μέτρων από κάθε ΚΤΕΛ Α.Ε. και ΚΤΕΛ, για τη βελτίωση των λειτουργικών και οικονομικών αποτελεσμάτων. Αυτή η στρατηγική επιλογή, έκτος από τη διασφάλιση αυξημένων μερισμάτων στους Μετόχους των ΚΤΕΛ, θα βοηθήσει κάθε ΚΤΕΛ για τον προσδιορισμό της βέλτιστης δυνατής και ανταγωνιστικής προσφοράς στις διαγωνιστικές διαδικασίες.
6. (Μεταβατικές διατάξεις του άρθρου 31)
- Ιδιαίτερης σημασίας για τα ΚΤΕΛ, έχει η μεταβατική διάταξη περί συνέχισης παροχής των υπεραστικών οδικών μεταφορών επιβατών, από τα ΚΤΕΛ με βάση τις διατάξεις του Ν. 2963/2001, έως ότου ολοκληρωθούν οι διαδικασίες ανάθεσης κατ' εφαρμογή του νόμου αυτού.
- Ορίζεται η ολοκλήρωση των διαδικασιών ανάθεσης κατ' εφαρμογή του Ν. 4974/2022 εντός 2 ετών από την ισχύ του. Η πρόβλεψη αυτή εκτιμάται ως ιδιαίτερα αισιόδοξη, ωστόσο τα μέλη μας θα πρέπει να προβαίνουν ήδη στις σχετικές προετοιμασίες.
- Τέλος, σε όλη τη διάρκεια του μεταβατικού διαστήματος, οι υφιστάμενες γεωγραφικές περιοχές και τα δίκτυα εξυπηρέτησης των υπεραστικών οδικών μεταφορών επιβατών, διατηρούνται και συνεχίζουν vα ισχύουν και να εφαρμόζονται.
Ανάλυση Βασικών Διατάξεων
Του Οδικού Χάρτη προηγήθηκε μια εξαιρετικά χρήσιμη ανάλυση από τον κ. Φάτσιο των βασικών διατάξεων του Ν. 4974/2022 και της αριθμ. 144145/2024 απόφασης.
Ειδικότερα, για την εφαρμογή των διατάξεων του Ν. 4974/ 2022, επισημαίνουμε τα εξής:
- Με τις διατάξεις του Ν . 4974/2022, θεσμοθετήθηκε ενιαίος νόμος προσαρμογής στις διατάξεις του Κανονισμού 1370/2007, τόσο γιο τις υπεραστικές όσο και τις αστικές οδικές μεταφορές επιβατών, όπως ίσχυε, εφαρμόζονταν και συνεχίζεται να εφαρμόζονται και με τις διατάξεις του Ν. 2963/2001.
- Κατ' εφαρμογή των σχετικών ρυθμίσεων του Κανονισμού 1370/2007, θεσπίζεται ενιαία «Αρμόδια Αρχή» η Γενική Διεύθυνση Μεταφορών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και ενιαίες «Αρμόδιες Τοπικές Αρχές», οι Περιφέρειες για την περιοχή ευθύνης κάθε μιας.
- οι Περιφέρειες εισηγούνται προς τη Γενική Διεύθυνση Μεταφορών στο Υπουργείο, τον σχεδιασμό του δικτύου εξυπηρέτησης για τις περιφερειακές ενότητες στην περιοχή ευθύνης τους και κατά γεωγραφική περιοχή όπως αναλυτικά ορίζονται στο Ν. 4974/2022. Η Γενική Διεύθυνση Μεταφορών του Υπουργείου, ως «Αρμόδια Αρχή» λαμβάνει και τις αποφάσεις έγκρισης, διενέργειας διαγωνιστικών διαδικασιών, ανακήρυξης Αναδόχων, υπογραφής συμβάσεων και ανάθεσης του συγκοινωνιακού έργου.
- Ως προς το υπεραστικό συγκοινωνιακό έργο, ο σχεδιασμός θα γίνει τόσο για το ενδονομαρχιακό όσο και για το διανομαρχιακό έργο, διασφαλίζοντας τις υφιστάμενες ασφαλιστικές δικλείδες (όπως το διανομαρχιακό έργο των ΚΤΕΛ Αττικής και Θεσσαλονίκης, ιδιαιτερότητες νήσων, Περιφέρειας Κρήτης, Περιφερειακής Ενότητας Βοιωτίας, κ.λπ.).
- Προϋποθέσεις συμμετοχής από μεταφορικές επιχειρήσεις, με μέσα, υποδομές, εμπειρία, οργάνωση κ.λπ., που μόνο οι ΚΤΕΛ Α.Ε. και τα ΚΤΕΛ διαθέτουν ή μπορούν να διαθέτουν, έχοντας και τα αντίστοιχα πλεονεκτήματα στη διαγωνιστική διαδικασία όποτε και αν αυτή συντελεστεί.
2. Δια της αριθμ. 144145/2024 ισχύουσας πλέον απόφασης του Υφυπουργού Υποδομών και Μεταφορών, που εκδόθηκε κατ' εξουσιοδότηση της παρ. 1 του άρθρου 30 του Ν. 4974/2022, καθορίζονται οι κανόνες και τα κριτήρια σχεδιασμού του δικτύου των τακτικών οδικών υπεραστικών και αστικών επιβατικών μεταφορών. Ειδικότερα επισημαίνονται οι εξής ρυθμίσεις που πρέπει να γνωρίζει κάθε ΚΤΕΛ:
- Ως βάση σχεδιασμού, προγραμματισμού και ανάθεσης των νέων δικτύων εξυπηρέτησης και των ετήσιων οχηματοχιλιομέτρων, κατά υπεραστική γεωγραφική περιοχή, αποτελούν τα υφιστάμενα ετήσια προγραμματισμένα οχηματοχιλιόμετρα σε κάθε υπεραστική γεωγραφική περιοχή, όπως αυτές υφίστανται και σήμερα (Νομοί κ.λπ.) με επιτρεπόμενη απόκλιση έως 20%. Ο σχεδιασμός και η επιτρεπόμενη απόκλιση, αφορούν στο σύνολο των νομαρχιακών και διανομαρχιακών ετήσιων οχηματοχιλιομέτρων κατά γεωγραφική περιοχή ευθύνης κάθε ΚΤΕΛ Α.Ε. ή ΚΤΕΛ, ως με το Ν. 2963/2001 θεσμοθετήθηκε και ισχύει.
- Οι Περιφέρειες, ως «Αρμόδιες Τοπικές Αρχές», μελετούν, σχεδιάζουν και εισηγούνται για τον σχεδιασμό και προγραμματισμό κατά γεωγραφική περιοχή, ενώ η Γενική Διεύθυνση Μεταφορών του Υπουργείου, ως «Αρμόδια Αρχή», εγκρίνει ή και τροποποιεί τον προτεινόμενο σχεδιασμό (γεωγραφική περιοχή, γραμμές – διαδρομές – δρομολόγια κ.λπ.), εξασφαλίζει την πολυετή χρηματοδότηση του προς προκήρυξη έργου, ανακοινώνει για ένα έτος στην εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων τα τεύχη δημοπράτησης, προκηρύσσει τους διεθνείς δημόσιους διαγωνισμούς ανάθεσης, αναθέτει και ολοκληρώνει τις σχετικές συμβάσεις ανάθεσης.
- Απ' τη Γενική Διεύθυνση Μεταφορών διενεργείται ενιαίος διαγωνισμός κατά υπεραστική γεωγραφική περιοχή (δια του Ν. 4974/2022 διασφαλίστηκε να διατηρηθούν οι υφιστάμενες γεωγραφικές περιοχές - Νομοί, κ.λπ.) και αναδεικνύεται ένας Ανάδοχος για το σύνολο του προς ανάθεση έργου (ενδονομαρχιακό και διανομαρχιακό).
Πηγή: ΠΟΑΥΣ – Εφημερίδα των Αυτοκινητιστών