Το πάρκο των Temsa στη χώρα μας μεγαλώνει αδιάκοπα, κι αυτό κάτι λέει. Σε μία από τις πιο ώριμες αλλά και συντηρητικές αγορές λεωφορείου της Ευρώπης, δηλαδή την Ελλάδα, το να μπεις σφήνα ανάμεσα στους εγνωσμένης αξίας και κύρους κατασκευαστές, είναι σημαντικό επίτευγμα. Κι όμως, η Temsa τα κατάφερε. Είναι δύσκολο πλέον να κάνεις μεγάλο ταξίδι στο οδικό μας δίκτυο χωρίς να δεις κάποιο Temsa. Κανείς άλλος ανεξάρτητος κατασκευαστής –πλην των γνωστών από Γερμανία, Σουηδία, Ιταλία και Ολλανδία- δεν το έχει πετύχει αυτό στο παρελθόν. Κι όχι μόνο εδώ.
Η Temsa πουλάει τα προϊόντα της σε 70 χώρες, με την παρουσία της μόνο συμβολική να μην είναι. Σε Γαλλία, Γερμανία, Αγγλία, Ιταλία και ΗΠΑ η εταιρεία έχει μερίδια αγοράς κοντά στην κορυφαία τριάδα των ταξινομήσεων. Η γκάμα πάντα είχε μεγάλο «βάθος» και τώρα είναι υπερπλήρης. Τα Temsa HD 12 που παραδόθηκαν στο ΚΤΕΛ Ν. Αχαΐας είναι από τα πλέον πρόσφατα μοντέλα της εταιρείας που κυκλοφόρησαν σε ελληνικούς δρόμους. Βρεθήκαμε λοιπόν στην αχαϊκή πρωτεύουσα για να δούμε από κοντά τα νέα πούλμαν και να μιλήσουμε με τους οδηγούς.
Λιτό, όμορφο και «δεμένο»
Το HD 12 προορίζεται για ΚΤΕΛ και τουριστικά γραφεία που δίνουν μεγάλη σημασία στην αποδοτικότητα. Για VIP τουρισμό, η Temsa έχει άλλο πούλμαν, τη ναυαρχίδα της γκάμας, το επιβλητικό Maraton. Έτσι κι αλλιώς, το HD 12 έχει ένα πολύ ενδιαφέρον αμάξωμα (12.276 χιλιοστά συνολικό μήκος και ύψος 3.664 χιλιοστών με το A/C) το οποίο σχεδιαστικά, είναι η αποθέωση της απλότητας. Καταφέρνει να είναι κλασικό και μοντέρνο ταυτόχρονα, με το οικογενειακό DNA να είναι άμεσα αναγνωρίσιμο. Τα μόνα σημεία όπου οι σχεδιαστής επέτρεψε στον εαυτό του να «παίξει» λίγο, είναι στην ουρά του οχήματος και στα πλαϊνά, στο εμπρός ένα πέμπτο του αμαξώματος.
Και όπως κάθε καλό ντιζάιν, όσο πλησιάζεις, τόσο ανακαλύπτεις λεπτομέρειες που σε προκαλούν να κοιτάξεις και δεύτερη φορά –δείτε λ.χ., τις γρίλιες στο κάλυμμα του κινητήρα και τις καμπύλες γύρω από τα φώτα όγκου. Θεωρούμε ότι, πρόκειται για ένα από τα πιο ωραία πούλμαν που κυκλοφορούν, και κάτι μας λέει πως θα δείχνει επίκαιρο και σε αρκετά χρόνια από τώρα. Ως προς την εκμετάλλευση, τα 9 έως 11 κυβικά μέτρα στις μπαγκαζιέρες υπερκαλύπτουν με άνεση τη χρήση του οχήματος ως υπεραστικό λεωφορείο.
Το σαλόνι, 50+1+1 θέσεων, έχει διάκοσμο σε ζεστούς τόνους, και άψογο φινίρισμα ενώ η συναρμογή είναι αψεγάδιαστη. Ο κεντρικός διάδρομος είναι φαρδύς, σε βαθμό που σε εντυπωσιάζει. Τα φώτα είναι LED παντού, ακόμη και στα σκαλοπάτια εισόδου. Οι επιβάτες έχουν στη διάθεσή τους καθίσματα με έδρανα μεγάλων διαστάσεων και πλούσιο αφρώδες, και, όπως συμβαίνει και (σχεδόν) σε όλα τα οχήματα του ανταγωνισμού, μόνο τα καθίσματα στη δεξιά πλευρά –μπροστά από τη δεύτερη είσοδο, έχουν λιγότερο «αέρα».
Τα κανάλια αποσκευών, πέρα από τη σωστή τους στήριξη είναι πραγματικά τεράστια σε μέγεθος για τα δεδομένα της κατηγορίας. Εκεί που πάντως αποδίδεις νοητικά τα εύσημα σε μηχανικούς και σχεδιαστές είναι στη θέση οδήγησης. Μοναδική ορατότητα, άφθονος «αέρας» και καλόγουστος διάκοσμος. Τα πλήκτρα και οι διακόπτες δεν διεκδικούν βραβείο σχεδιαστικής καινοτομίας αλλά είναι σωστά ομαδοποιημένοι και εύκολα στη χρήση τους. Ο πίνακας οργάνων έχει ευανάγνωστες ενδείξεις, ενώ ιδιαίτερης μνείας αξίζει το τιμόνι που είναι από τα πιο καλόγουστα που έχουμε δει.
Ο κινητήρας είναι ο γνωστός εξακύλινδρος σε σειρά Paccar MX-11 Euro 6d, προερχόμενος από τη DAF. Με χωρητικότητα 10,8 λίτρα αποδίδει μέγιστη ισχύ 408 hp στις 1.600 σ.α.λ., και 2100 Nm ροπή μεταξύ 900 και 1125 σ.α.λ. Το κιβώτιο είναι μηχανικό εξάρι (ZF6S2111 BO) με ενσωματωμένο intarder. Εμπρός υπάρχει άξονας της ZF (RL 75E) με ανεξάρτητη ανάρτηση, και πίσω επίσης ZF (A 132) με τέσσερις αερόφουσκες. EBS με ESC, ABS, LDWS, AEBS και ASR είναι φυσικά στάνταρ. Τα λεωφορεία διαθέτουν επίσης «έξυπνο» αυτόματο πιλότο (ACC) με λειτουργία προειδοποίησης μετωπικής σύγκρουσης (FCW) και φυσικά ενσωματωμένο το σύστημα αυτόματης πέδησης έκτακτης ανάγκης. Στο εσωτερικό του πούλμαν απουσιάζει κάθε θόρυβος.
Απουσιάζουν επίσης ενοχλητικοί θόρυβοι από τη μετάδοση στο εσωτερικό, και «ξερές» αντιδράσεις από την ανάρτηση και ο θόρυβος (κύλισης και από τον αέρα) είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Είναι τόσο πολιτισμένο στους τρόπους του το Temsa που, το θεωρούμε ικανό να βάλει τα γυαλιά ακόμη και σε κάποια VIP τουριστικά πούλμαν.
Ο «νέος» είναι ωραίος
Τα πατρινά Temsa HD 12 είναι η τελευταία εκδοχή ενός μοντέλου που δεν είναι «χθεσινό» καθώς έχουν περάσει σχεδόν είκοσι χρόνια από τη στιγμή που το όνομα HD εμφανίστηκε στην αγορά. Η Temsa, σχεδόν χωρίς να το καταλάβει κανείς, κατάφερε το αδιανόητο πριν από μερικά μόλις χρόνια. Καθιερώθηκε στην αγορά, στην οποία έχει πλέον πιστό κοινό και επαγγελματίες που σκέφτονται σοβαρά να επενδύσουν σε κάποιο από τα λεωφορεία της. Αν σκεφτεί κανείς ότι, το σύνολο σχεδόν της ελληνικής αγοράς το κατείχαν παραδοσιακά πέντε με έξι μάρκες, περί κατορθώματος πρόκειται.
Η Temsa είναι (από τους ελάχιστους) ανεξάρτητος κατασκευαστής πλήρους φάσματος και όχι απλά αμαξοποιός που πουλάει «50άρια» πούλμαν. Η εταιρεία δεν αγοράζει φασόν σασί, παρά μόνο γραμμή μετάδοσης κίνησης (ZF, DAF κυρίως) και έχει ένα από τα μεγαλύτερα τμήματα R&D της βιομηχανίας, με βαθιά τεχνογνωσία και, εύκολα αναγνωρίσιμη, ξεχωριστή εταιρική ταυτότητα στον σχεδιασμό κάθε εξαρτήματος των οχημάτων. Τέλος, ακόμη πιο σημαντικό ίσως είναι το γεγονός ότι, πέρα από την αποδοτικότητα και την εκμετάλλευση, τα λεωφορεία της εταιρείας κάνουν «κλικ» στους οδηγούς. Αν στη διάρκεια του ρεπορτάζ στην Πάτρα μας έκανε κάτι εντύπωση, αυτό ήταν ότι, το HD 12 στη νέα του γενιά, έχει «κερδίσει» τις καρδιές των οδηγών, οι οποίοι έχουν μόνο εγκώμια για τα δυναμικά χαρακτηριστικά του και τη συμπαγή κατασκευή.
Πέρα δηλαδή, από τον κορυφαίο λόγο αξίας προς τιμή, το Temsa έχει καθιερωθεί ως ένα ώριμο οδηγικά πούλμαν που στέκεται με άνεση στο επίπεδο των καθιερωμένων κατασκευαστών. Δίνει παραπάνω απ’ όσα θα περίμενε και ο πιο αισιόδοξος πελάτης.
Από τη σκοπιά του οδηγού Βασίλης Παπαθωμάς
«Στο ΚΤΕΛ εργάζομαι 20 χρόνια. Το σαλόνι του Temsa είναι εξαιρετικό, το αυτοκίνητο πατάει όμορφα, είναι πολύ σταθερό στο δρόμο και δεν επηρεάζεται από τις πλευρικές ριπές αέρα, και γενικά είναι πολύ ήσυχο. Η μηχανική ανάρτηση προσφέρει μεγάλη ακρίβεια στο σύστημα διεύθυνσης. Ο κινητήρας που «φοράει» του ταιριάζει, είναι πολύ οικονομικό. Στα δικά μου δρομολόγια, Πάτρα-Αθήνα και Πάτρα-Θεσσαλονίκη, χρήσιμο είναι το αποστασιόμετρο, καθώς και το σύστημα ειδοποίησης αθέλητης αλλαγής λωρίδας». Η εργονομία είναι φροντισμένη, ίσως μόνο το χειρόφρενο θα προτιμούσα να είναι τοποθετημένο κάπου αλλού. Οι επενδύσεις είναι όμορφες και σωστά φινιρισμένες, τα κανάλια των αποσκευών είναι στιβαρά και καλά στηριγμένα, γενικά το λεωφορείο είναι πολύ «δεμένο». Το μηχανόφρενο και το intarder είναι πολύ δυνατά. Γενικά, το λεωφορείο συνιστά θετική έκπληξη, δεν περίμενα πως είναι τόσο καλό».
Χρήστος Σταθόπουλος, Ανδρέας Γιωτόπουλος
«Οδηγοί και οι δυό μας, 6 και 19 χρόνια αντίστοιχα στο ΚΤΕΛ. Είναι δύσκολο να βρεις ψεγάδι στο αυτοκίνητο, είμαστε πολύ ευχαριστημένοι. Πέρα από τα υπόλοιπα, σημασία έχει και η γνώμη των επιβατών στους οποίους αρέσει το σαλόνι ενώ εκτιμούν και την άνεση των καθισμάτων. Επίσης, είναι εύκολο στον καθαρισμό, και η δυνατότητα πλάγιας μετακίνησης του καθίσματος είναι πολύ σημαντική για την άνεση στο ταξίδι. Τα προσκέφαλα έχουν και πλευρική στήριξη για να μπορείς να χαλαρώνεις. Κανείς μας δεν είχε οδηγήσει Temsa στο παρελθόν, και η οδική ωριμότητα του πούλμαν μας αιφνιδίασε όλους. Είναι κάποια δρομολόγια σε ορεινές περιοχές που κάνουμε εδώ και τρεις εβδομάδες και η οδική συμπεριφορά του HD 12 είναι άψογη. Από εκεί και πέρα, δεν είναι μόνο η σωστή αίσθηση του τιμονιού αλλά και το εντυπωσιακό «κόψιμο» (ακτίνα κύκλου στροφής 10,8 μ.). Τα ηλεκτρονικά είναι σημαντική δικλείδα ασφαλείας, και σε προφυλάσσουν αν μπεις γρήγορα σε μια στροφή ή φεύγεις σιγά-σιγά από τη λωρίδα σου στην εθνική χωρίς να το καταλάβεις. Ακόμη και το εξάρι μηχανικό σασμάν είναι απολαυστικό στη χρήση, χάρη στην ακρίβεια και τις κοντές διαδρομές του επιλογέα».
