Με τη δημοσίευση του νόμου 4710/20 περί προώθησης της ηλεκτροκίνησης στη χώρα μας, και το άνοιγμα της πλατφόρμας επιδοτήσεων, μια σειρά ερωτημάτων που απασχολούσαν πολίτες και επαγγελματίες απαντήθηκαν διεξοδικά θα λέγαμε, και πλέον το τυπικό μέρος που αφορά στην παροχή κινήτρων για τα «καθαρά» οχήματα γίνεται ξεκάθαρο, όπως ξεκάθαρο είναι και το κείμενο των αντικινήτρων για την αγορά παλαιών ρυπογόνων αυτοκινήτων. Το πώς ο νομοθέτης κάνει αυτό τον διαχωρισμό των οχημάτων θα το δούμε παρακάτω.
Ομοίως καθορίζεται το συνολικό νομοθετικό πλαίσιο, που ορίζει τις υποδομές φόρτωσης, από τις πιο απλές, τις οικιακές, μέχρι εκείνες των δημόσιων χώρων, όπως και των ντεπό για στόλους πολλών οχημάτων. Αξίζει στο σημείο αυτό να αναφέρουμε, ότι ήδη δεκάδες δήμοι της χώρας και πλήθος επιχειρηματιών έχουν σε εξέλιξη προγράμματα εγκατάστασης φορτιστών σε δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους και όπως είχαμε επισημάνει στο εκθεσιακό συνέδριο «Ηλεκτροκίνηση Expo» πέρυσι τον Νοέμβριο, αναμένεται πλημμυρίδα φορτιστών παντού σε όλη τη χώρα και φυσικά στους ΣΕΑ (Σταθμούς Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών), κάτι που ενδιαφέρει και τους επαγγελματίες της Μεταφοράς.
Ήδη η ΔΕΗ προκήρυξε διαγωνισμό για τους πρώτους χίλιους φορτιστές, στη βάση ενός προγράμματος εγκατάστασης 10.000 φορτιστών σε όλη την επικράτεια. Αυτή, η ταχεία ανάπτυξη των υποδομών φόρτισης οφείλεται κατά κύριο λόγο στο υψηλό ποσοστό χρηματοδότησης που προβλέπεται από κρατικές και, κυρίως, κοινοτικές πηγές. Όταν τις υποδομές φόρτισης αναλαμβάνουν οι Περιφέρειες και οι Δήμοι, προβλέπονται διαγωνιστικές διαδικασίες για την τοποθέτηση του απαιτούμενου αριθμού φορτιστών ανά περιοχή και για διάφορα σημεία με δημόσια πρόσβαση από τα ηλεκτροκίνητα οχήματα. Επιπλέον, προβλέπεται και «δικλίδα» ασφαλείας για την τοποθέτηση φορτιστών σε σημεία (απόμακρα, χαμηλής κυκλοφορίας κ.λ.π.) στην περίπτωση κατά την οποία οι ιδιώτες δεν θα εκδήλωναν ενδιαφέρον.
Τιμολόγηση Υπηρεσιών Επαναφόρτισης
Ο νομοθέτης προβλέπει μεν τις παραμέτρους που θα λαμβάνονται υπόψη από τον ιδιώτη επιχειρηματία για την κοστολόγηση των υπηρεσιών επαναφόρτισης, αλλά το τελικό κόστος της τιμής της kW που θα πληρώνει ο οδηγός στην πρίζα (όπως λέμε στην αντλία), θα διαμορφώνεται στο πλαίσιο του ανταγωνισμού, ενώ θα επηρεάζεται και από τον πάροχο της ηλεκτρικής ενέργειας (π.χ. ΔΕΗ). Στην τελική χρέωση του χρήστη Η/Ο συνυπολογίζονται όλες οι παράμετροι της φόρτισης που διαμορφώνουν την τελική τιμή, όπως καταναλωθείσα ενέργεια ή χρονική διάρκεια συνεδρίας και ισχύς ή τύπος φόρτισης, καθώς και άλλες χρεώσεις. Τα δεδομένα φόρτισης και επιπρόσθετες χρεώσεις που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό της τελικής χρέωσης πρέπει να διατίθενται προς ενημέρωση του χρήστη Η/Ο, όσο αυτός βρίσκεται ακόμη στον χώρο του σημείου με έναν ή περισσότερους τρόπους, όπως εμφάνιση στην οθόνη του σταθμού φόρτισης, αναγραφή σε απόδειξη ή τιμολόγιο που εκδίδεται στον ίδιο χώρο και αποστολή μέσω κατάλληλης ηλεκτρονικής εφαρμογής και να αποστέλλονται άμεσα στον συμβεβλημένο με αυτόν Π.Υ.Η., εφόσον πρόκειται για χρήστες συμβολαίου.
Φορτιστές σε υφιστάμενα κτίρια
Σε υφιστάμενα κτίρια επιτρέπεται στον ιδιοκτήτη ή δικαιούχο αποκλειστικής χρήσης χώρου στάθμευσης, με αποκλειστική δαπάνη, ευθύνη και επιμέλειά του, η εγκατάσταση υποδομής καλωδίωσης στη δική του θέση στάθμευσης και η εγκατάσταση και λειτουργία σημείου επαναφόρτισης Η/Ο, το οποίο τροφοδοτείται απευθείας μέσω της υφισταμένης παροχής ρεύματος ιδιόκτητου χώρου εντός της ίδιας οικοδομής ή μέσω νέας ιδιόκτητης παροχής ρεύματος. Σε υφιστάμενα κτίρια που δεν προορίζονται για κατοικία και διαθέτουν περισσότερες των είκοσι (20) θέσεων στάθμευσης οχημάτων, εγκαθίσταται υποχρεωτικά μία (1) κατ’ ελάχιστον θέση στάθμευσης με σημείο επαναφόρτισης Η/Ο ανά είκοσι (20) θέσεις στάθμευσης έως την 1η.1.2023.
Ειδικά κίνητρα για τα ΤΑΧΙ:
1. Στις έδρες - διοικητικές μονάδες, όπου κυκλοφορούν αμιγώς ηλεκτρικά ή υβριδικά ηλεκτρικά επιβατικά οχήματα εξωτερικής φόρτισης δημόσιας χρήσης (Ε.Δ.Χ.ΤΑΞΙ) με εκπομπές ρύπων έως 50 γρ. CO2/χλμ., δύνανται να καθορίζονται χώροι στάσης/στάθμευσης (πιάτσες) με τις απαιτούμενες υποδομές επαναφόρτισης Η/Ο για χρήση αποκλειστικά από αυτά, απαγορευμένης της χρησιμοποίησής τους από Ε.Δ.Χ.-ΤΑΞΙ με άλλη πηγή ενέργειας.
2. Στους χώρους στάσης/στάθμευσης (πιάτσες) Ε.Δ.Χ.ΤΑΞΙ οχημάτων που προορίζονται για μικτή χρήση, ήτοι χρησιμοποιούνται και από Ε.Δ.Χ.-ΤΑΞΙ με άλλη πηγή ενέργειας, τα αμιγώς ηλεκτρικά ή υβριδικά ηλεκτρικά Ε.Δ.Χ.-ΤΑΞΙ οχήματα εξωτερικής φόρτισης με εκπομπές ρύπων έως 50 γρ. CO2/χλμ. παίρνουν θέση σύμφωνα με τη σειρά προσέλευσής τους. Για την φόρτιση των ανωτέρω οχημάτων, στους χώρους αυτούς καθορίζεται υποχρεωτικά τουλάχιστον μία (1) θέση αποκλειστικής χρήσης από αμιγώς ηλεκτρικά ή υβριδικά ηλεκτρικά Ε.Δ.Χ.-ΤΑΞΙ οχήματα εξωτερικής φόρτισης με εκπομπές ρύπων έως 50 γρ. CO2/χλμ., με σημείο επαναφόρτισης Η/Ο για κάθε πέντε (5) θέσεις Ε.Δ.Χ.-ΤΑΞΙ οχημάτων και στο τέλος των συνολικών θέσεων, η οποία οριοθετείται με κατάλληλη σήμανση και διαγράμμιση. Εφόσον στους εν λόγω χώρους στάθμευσης υπάρχουν λιγότερες των πέντε (5) θέσεων, η χωροθέτηση γίνεται με κριτήριο την εν γένει χωρητικότητά τους.
3. Στα σημεία επαναφόρτισης Η/Ο των ταξί, απαγορεύεται ρητά να φορτίζουν άλλα Η/Ο.
Η επιδότηση ταξί και ελαφρών επαγγελματικών
Ανοιχτή παραμένει η πλατφόρμα kinoumeilektrika.ypen.gr, μέσω της οποίας θα υποβάλλονται οι αιτήσεις συμμετοχής στη δράση «ΚΙΝΟΥΜΑΙ ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ», που αφορά στην επιδότηση αγοράς ηλεκτροκίνητου οχήματος και φορτιστή.
Ειδικότερα, για νομικές οντότητες ανεξαρτήτου μορφής (ατομικές, ΑΕ, ΙΚΕ, ΕΕ, ΟΕ, ΕΠΕ, ΚΟΙΝΣΕΠ) και μεγέθους (πολύ μικρή, μικρή, μεσαία και μεγάλη επιχείρηση) παρέχεται η δυνατότητα επιλογής έως τριών (3) οχημάτων ή έως έξι (6), εφόσον η εταιρία διαθέτει δραστηριότητα σε νησιωτικό Δήμο. Η επιλογή των οχημάτων γίνεται από τις παρακάτω κατηγορίες:
-
Αμιγώς ηλεκτρικά οχήματα, Λιανικής Τιμής Προ Φόρων έως 50.000€ με ποσοστό 15% και μέγιστο ποσό οικολογικού bonus τις 5.500 ευρώ
-
Ηλεκτρικά δίκυκλα ή τρίκυκλα, με ποσοστό 20% επί της αξίας τους και μέγιστο ποσό τα 800 ευρώ
-
Αμιγώς ηλεκτρικά επαγγελματικά οχήματα μάζας έως 3,5 τόνων , με ποσοστό 15% επί της Λιανικής Τιμής Προ Φόρων (μέγιστη αξία οι 50.000 ευρώ) και μέγιστο ποσό τις 5.500 ευρώ
-
Υβριδικά plug in επαγγελματικά οχήματα (χαμηλών ρύπων έως 50 γρ/χλμ) μάζας έως 3,5 τόνων, με ποσοστό 15% επί της Λιανικής Τιμής Προ Φόρων (μέγιστη αξία οι 50.000 ευρώ) και μέγιστο ποσό τις 4.000 ευρώ
Η επιλογή των οχημάτων μπορεί να γίνει συνδυαστικά από τις τρείς κατηγορίες ή και από μια από αυτές.
Δίνεται επιπλέον η δυνατότητα απόσυρσης ενός αυτοκινήτου και ενός δίκυκλου, με ποσό 1.000 ευρώ και 400 ευρώ αντίστοιχα. Για κάθε μια από τις παραπάνω τρεις κατηγορίες ωφελούμενων δίνεται η δυνατότητα υποβολής μιας αίτησης ανά ΑΦΜ. Η δαπάνη του ΦΠΑ δεν είναι επιλέξιμη, δηλαδή η επιδότηση αφορά στην αξία του οχήματος προ ΦΠΑ.
Πώς θα κάνετε την αίτηση
Η διαδικασία υποβολής περιλαμβάνει δυο στάδια, αυτό της υποβολής του αιτήματος συμμετοχής και αυτό της καταβολής του οικολογικού bonus. Η υποβολή των αιτημάτων θα γίνεται μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας: kinoumeilektrika.ypen.gr, την οποία μπορούν να συμβουλεύονται οι ενδιαφερόμενοι. Συγκεκριμένα για το αίτημα συμμετοχής ο ωφελούμενος θα εισέρχεται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα κάνοντας χρήση:
-
Των κωδικών πρόσβασης στο taxisnet
-
Εναλλακτικά -και κυρίως για την περίπτωση που δεν υπάρχει διαθεσιμότητα κωδικών- παρέχεται η δυνατότητα απευθείας εγγραφής με τη συμπλήρωση των προσωπικών στοιχείων του ενδιαφερόμενου.
Στο περιβάλλον της πλατφόρμας, και αφού γίνει η είσοδος σε αυτό, ο ενδιαφερόμενος θα συμπληρώνει το είδος του οχήματος που επιθυμεί, το μοντέλο, την τιμή και θα σημειώνει στα αντίστοιχα πεδία εάν επιθυμεί οικιακό φορτιστή (μόνο για φυσικά πρόσωπα και μόνο για την περίπτωση που επιδοτούνται για αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου), εάν θα αποσύρει όχημα και εάν εντάσσεται στις ειδικές κατηγορίες.
Μετά τις παραπάνω ενέργειες συνιστάται ο ενδιαφερόμενος να επιλέξει «Αποθήκευση» και στη συνέχεια να επισυνάψει τα σχετικά δικαιολογητικά. (Τονίζεται ότι τα δικαιολογητικά θα πρέπει να είναι σε μορφή pdf και με όγκο αρχείου έως 5 MB). Εν συνεχεία, θα επιλέξει «Αποθήκευση» και «Υποβολή» της αίτησης.
Οι συμμετέχοντες για να υποβάλλουν αίτημα συμμετοχής πρέπει προηγουμένως να έχουν πάρει επίσημη προσφορά από τον προμηθευτή του οχήματος που επιθυμούν η οποία θα φέρει υποχρεωτικά σφραγίδα και υπογραφή του πωλητή. Χωρίς την επισύναψη επίσημης προσφοράς καμία αίτηση δεν θα γίνεται δεκτή και θα επιστρέφεται στον αιτούντα προς συμπλήρωση του συγκεκριμένου δικαιολογητικού συμμετοχής.
Επισημαίνεται ότι οι λίστες επιλέξιμων οχημάτων που έχουν αναρτηθεί είναι ενδεικτικές, συνεπώς μοντέλα οχημάτων που δεν περιλαμβάνονται σε αυτές μπορούν να είναι επιλέξιμα υπό την αυστηρή προϋπόθεση ότι τηρούν το σύνολο των προδιαγραφών της δράσης. Σημειώνεται ότι δεν θα γίνονται δεκτά και δεν θα είναι επιλέξιμα μεταχειρισμένα οχήματα, οχήματα που προέρχονται από μετατροπή (ακόμα και αν είναι καινούρια) και οχήματα που δεν ανήκουν στις επιλέξιμες κατηγορίες ή ξεπερνούν (για αυτοκίνητα) την Λιανική Τιμή Προ Φόρων των 50.000€. Επίσης, για την επιδότηση σε περίπτωση μίσθωσης, η αγορά του οχήματος στη λήξη της μισθωτικής περιόδου θα είναι υποχρεωτική, ώστε να περιέλθει στην κυριότητα του ωφελούμενου.
Help Desk (Βοήθεια)
Η λειτουργία του Help Desk διευρύνεται και θα δέχεται κλήσεις από τις 10.00 πμ-22.00μμ προκειμένου να εξυπηρετεί τους ενδιαφερόμενους.
Υπενθυμίζεται ότι τα τηλέφωνα επικοινωνίας είναι : 2131513640, 2131513643, 2131513797, 2131513124 2131513139
Παράλληλα οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να στέλνουν τα ερωτήματά τους ηλεκτρονικά στη διεύθυνση: support.kinoumeilektrika @prv.ypeka.gr
Φορολογικά Κίνητρα:
Για τη δαπάνη αγοράς ελαφρού επαγγελματικού ηλεκτρικού οχήματος (κατηγορία Ν1 μέχρι 3,5 τόνοι μικτό βάρος) μηδενικών ρύπων χορηγείται στην επιχείρηση δυνατότητα έκπτωσης από τα ακαθάριστα έσοδά της, κατά το χρόνο πραγματοποίησής της, προσαυξημένης κατά ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%). Το ποσοστό προσαύξησης της έκπτωσης για τη δαπάνη αγοράς αντίστοιχων οχημάτων χαμηλών ρύπων έως 50 γρ. CO2/χλμ. ορίζεται σε τριάντα τοις εκατό (30%).
Για τη δαπάνη αγοράς οχημάτων τύπου L, μοτοποδηλάτων και μοτοσυκλετών, καθώς και οχημάτων παντός εδάφους και άλλων μικρών οχημάτων με τρεις ή τέσσερις τροχούς, μηδενικών ρύπων ή χαμηλών ρύπων έως 50 γρ. CO2/χλμ. χορηγείται στην επιχείρηση δυνατότητα έκπτωσης από τα ακαθάριστα έσοδά της, κατά τον χρόνο πραγματοποίησής της, προσαυξημένης κατά ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%)».
ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ: Παράλληλα με τα παραπάνω φορολογικά κίνητρα, ενδιαφέρον κίνητρο προκύπτει και από τις φορολογικές αποσβέσεις στα μέσα μεταφοράς μηδενικών ή χαμηλών ρύπων. Έτσι, το κόστος κτήσης ή κατασκευής, περιλαμβανομένου και του κόστους βελτίωσης, ανανέωσης και ανακατασκευής καθώς και αποκατάστασης του περιβάλλοντος αποσβένονται, σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα:
Όπου ο συντελεστής του προηγούμενου πίνακα είναι πενήντα τοις εκατό (50%) ή εκατό τοις εκατό (100%), η επιχείρηση δικαιούται να χρησιμοποιήσει χαμηλότερο σταθερό συντελεστή για όλα τα έτη απόσβεσης.
Ο συντελεστής φορολογικής απόσβεσης του ανωτέρω πίνακα για τα άυλα στοιχεία και δικαιώματα, καθώς και για τα έξοδα πολυετούς απόσβεσης ισχύει, εφόσον δεν προκύπτει συμβατικά από την αρχική συμφωνία διαφορετική των δέκα (10) ετών οικονομική διάρκεια ζωής, οπότε και ο συντελεστής διαμορφώνεται ως το πηλίκο «1 διά έτη διάρκειας ζωής δικαιώματος». Σε περίπτωση δικαιωμάτων που θεμελιώθηκαν πριν από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, για την αναπόσβεστη αξία (εναπομείνασα αξία) ως διάρκεια δικαιώματος λαμβάνεται η υπολειπόμενη διάρκεια του δικαιώματος.
Για τη δαπάνη απόσβεσης εταιρικού επιβατικού αυτοκινήτου μηδενικών ρύπων, με μέγιστη Λ.Τ.Π.Φ. έως τις σαράντα χιλιάδες (40.000) ευρώ, χορηγείται στην επιχείρηση δυνατότητα έκπτωσης από τα ακαθάριστα έσοδά της, προσαυξημένη κατά ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) και για το υπερβάλλον ποσό, ποσοστό εικοσιπέντε τοις εκατό (25%). Τα αντίστοιχα ποσοστά για αυτοκίνητα χαμηλών ρύπων έως 50 γρ. CO2/χλμ. είναι τριάντα (30%) και δεκαπέντε (15%) τοις εκατό.
Για επιχειρήσεις που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα σε νησιωτικούς δήμους της ελληνικής επικράτειας, για τη δαπάνη απόσβεσης εταιρικού επιβατικού αυτοκινήτου μηδενικών ρύπων, με μέγιστη Λ.Τ.Π.Φ. έως τις σαράντα χιλιάδες (40.000) ευρώ, χορηγείται στην επιχείρηση δυνατότητα έκπτωσης από τα ακαθάριστα έσοδά της, προσαυξημένη κατά ποσοστό εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) και για το υπερβάλλον ποσό ποσοστό τριανταπέντε τοις εκατό (35%). Τα αντίστοιχα ποσοστά για αυτοκίνητα χαμηλών ρύπων έως 50 γρ. CO2/χλμ. είναι τριανταπέντε (35%) και είκοσι τοις εκατό (20%).
Αντικίνητρα
Ο νόμος 4710/20 που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ Α/142 της 23/7/20 αναφέρεται στην προώθηση των ηλεκτροκίνητων οχημάτων επιβατικών και ελαφρών επαγγελματικών μέχρι 3,5 τόνους μικτού βάρους. Παράλληλα, ξεκαθαρίζει βασικές έννοιες, δίνει κίνητρα για την απόκτηση των παραπάνω οχημάτων και φορτιστών και επιπλέον καθορίζει τις προϋποθέσεις εγκατάστασης φορτιστών. Ταυτόχρονα, όμως επιβάλλει και αντικίνητρα, όπως το περιβαλλοντικό τέλος και την απαγόρευση της εισαγωγής των παλαιών, ρυπογόνων οχημάτων. Ας αρχίσουμε με τα αντικίνητρα:
Για τα φορτηγά αυτοκίνητα ανοιχτά ή κλειστά μέχρι 3,5 τον. περ. β΄, γ΄, ε΄ της παρ. 1 του άρθρου 123 του ν. 2960/2001 (και τις μεταχειρισμένες βάσεις αυτών),
α) επιβάλλεται, επιπλέον του τέλους ταξινόμησης, έκτακτο περιβαλλοντικό τέλος:
αα) ύψους τριών χιλιάδων ευρώ (3.000), εφόσον υπάγονται στις εκ κατασκευής προδιαγραφές ευρωπαϊκών προτύπων εκπομπών καυσαερίων Euro 4, όπως αυτές ορίζονται στην υπ’ αρ. 4179/346/21.1.2000 κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων και Μεταφορών και Επικοινωνιών (Β΄182) ή μεταγενέστερες τροποποιητικές αυτής,
αβ) ύψους χιλίων (1.000) ευρώ, εφόσον υπάγονται στις εκ κατασκευής προδιαγραφές ευρωπαϊκών προτύπων εκπομπών καυσαερίων Euro 5a, όπως αυτές ορίζονται στον Κανονισμό (ΕΚ) υπ’ αρ. 715/2007 της 20ης Ιουνίου 2007 (L 171) και στον Κανονισμό (ΕΚ) υπ’ αρ. 692/2008 της 18ης Ιουλίου 2008 (L 199),
β) απαγορεύεται η ταξινόμηση, εφόσον υπάγονται εκ κατασκευής στις προδιαγραφές ευρωπαϊκών προτύπων εκπομπών καυσαερίων Euro 3, 2 και 1, όπως αυτές ορίζονται στην υπ’ αρ. 28433/2448/2.7.1992 κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων και Μεταφορών και Επικοινωνιών (Β΄ 542) και στην υπ’ αρ. 6765/511/3.3.1995 κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων και Μεταφορών και Επικοινωνιών (Β΄ 194) ή μεταγενέστερες τροποποιητικές αυτών, ή εφόσον δεν υπάγονται σε προδιαγραφές ευρωπαϊκού προτύπου εκπομπών ρύπων (Euro) συμβατικής τεχνολογίας και για τα οποία δεν αποδεικνύονται οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
Το περιβαλλοντικό τέλος καταβάλλεται άπαξ και υπό την προϋπόθεση ότι υφίσταται υποχρέωση καταβολής τέλους ταξινόμησης. Για την πλήρη ή μερική απαλλαγή από την υποχρέωση καταβολής του περιβαλλοντικού τέλους ισχύουν αναλογικά όσα προβλέπονται για τα τέλη ταξινόμησης.
Τα έσοδα από την είσπραξη του περιβαλλοντικού τέλους διατίθενται για την υλοποίηση δράσεων για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης και των ηλεκτρικών οχημάτων ιδίως μέσω οικονομικών κινήτρων για την αγορά ή μίσθωση κάθε τύπου αμιγώς Η/Ο ή υβριδικών Η/Ο εξωτερικής φόρτισης με εκπομπές ρύπων έως 50 γρ. CO2/χλμ., καθώς και μέσω οικονομικών κινήτρων για την προμήθεια και εγκατάσταση σημείων επαναφόρτισης Η/Ο. Φορέας Διαχείρισης των εσόδων από την είσπραξη του περιβαλλοντικού τέλους ορίζεται το Αυτοτελές Τμήμα Ηλεκτροκίνησης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Με βάση το παραπάνω, βλέπουμε πως η κυβέρνηση προσδοκά ένα μέρος του κόστους των κινήτρων να προέλθει από τα έσοδα των αντικινήτρων.
Ανάγκη περισσότερης ενημέρωσης
Αλλά ενώ το τοπίο της ηλεκτροκίνησης ξεκαθαρίζει, όπως είπαμε ως προς το τυπικό του μέρος, ο υποψήφιος αγοραστής παραμένει διστακτικός στη λήψη απόφασης από τον υποψήφιο πελάτη, αν δηλαδή «με αυτά και με αυτά» θα προχωρήσει τελικά στην αγορά ενός ηλεκτροκίνητου αυτοκινήτου και μάλιστα επαγγελματικού.
Οι κυριότεροι λόγοι που εγείρουν αμφιβολίες και αμφισβητήσεις περί της ορθότητας ή μη να προχωρήσει κανείς στην αγορά ηλεκτροκίνητου οχήματος, είναι η έλλειψη επαρκών ΤΕΧΝΙΚΩΝ πληροφοριών, η απουσία ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΩΝ τεχνικών στοιχείων, αλλά και η αδυναμία αξιολόγησης των ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ δεδομένων αφενός ως προς τα παρεχόμενα κίνητρα/αντικίνητρα και αφετέρου ως προς το συνολικό κόστος λειτουργίας ενός ηλεκτροκίνητου οχήματος σε μια δεδομένη χρονική περίοδο π.χ. έξι ή επτά χρόνια. Έτσι, θεωρείται βέβαιο, πως η έγκυρη ενημέρωση του καταναλωτή σε συνδυασμό με τις τεχνολογικές εξελίξεις θα καθορίζουν στο εξής το ρυθμό προώθησης της ηλεκτροκίνησης, η οποία σε κάθε περίπτωση αποτελεί το μέλλον της επιβατικής και εμπορευματικής μεταφοράς.
Στο σημείο αυτό, το περιοδικό ΤΡΟΧΟΙ &TIR στο τεύχος αυτό επιχειρεί μια πρώτη ενημερωτική προσέγγιση, δίδοντας στους αναγνώστες μας τα κυριότερα τεχνικά στοιχεία, αυτά που πρέπει να γνωρίζει ο υποψήφιος αγοραστής ηλεκτροκίνητου Επαγγελματικού Αυτοκινήτου και τα οποία θα μπορεί να τα χρησιμοποιεί συγκρίνοντας τα διάφορα μοντέλα (διάβαζε τελευταία σελίδα).
Ηλεκτρικά Φορτηγά Μεσαία – Βαρέα
Με όλα τα παραπάνω, μπαίνει, θα λέγαμε, το πλαίσιο που θα ανοίξει την αγορά των επιβατικών και των ελαφρών μέχρι 3,5 τόνους επαγγελματικών αυτοκινήτων, δεν υπάρχει, όμως, κάτι αντίστοιχο για τα μικρά - μεσαία (3,5 – 16 τόνων) και ακόμη περισσότερο για τα βαρέα των άνω των 16 τόνων φορτηγά. Εδώ, δεν έχουμε ακόμη συγκεκριμένα κίνητρα, παρά μόνο αντικίνητρα που αφορούν στην απαγόρευση ταξινόμησης παλαιών φορτηγών.
Ωστόσο, πληροφορίες του Τ.Τ. αναφέρουν πως τα συναρμόδια υπουργεία Υποδομών και Μεταφορών, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, και Οικονομικών εξετάζουν το επόμενο βήμα, που είναι η παροχή κινήτρων για τα βαρέα οχήματα, έχοντας ως βάση κυρίως τα φορολογικά κίνητρα (τέλη κυκλοφορίας, εκπτώσεις φόρου, αποσβέσεις), τα οποία θα είναι ιδιαίτερα ελκυστικά για τις επιχειρήσεις, μεταφορικές και εμπορικές, προκειμένου αυτές να προχωρήσουν στην ανανέωση του στόλου τους, που είναι το ζητούμενο για την κυβέρνηση.
Παραμένει όμως ερωτηματικό, αν θα δοθεί κάποιο bonus, δηλαδή μια άμεση επιδότηση για απόσυρση παλαιών ΦΙΧ, μέχρι μια συγκεκριμένη τιμή αγοράς και το ύψος αυτής της επιδότησης, κάτι που πάντως αποκλείεται να ισχύσει για τα ΦΔΧ λόγω του γνωστού κοινοτικού περιορισμού. Έτσι εξετάζονται εναλλακτικές λύσεις ειδικά για τα ΦΔΧ με μια πληροφορία μας να λέει ότι τα κίνητρα θα «απλώνονται» σε όλες τις ανάγκες της μεταφορικής, δηλαδή θα επιδοτούν μεγάλο μέρος της υποδομής φόρτισης και του κόστους του ρεύματος σε συνδυασμό πάντα με γενναίες φοροελαφρύνσεις.
Επιλογές Ηλεκτροκίνητων βαρέων φορτηγών
Αντίθετα με τις προωθητικές ενέργειες σε κυβερνητικό επίπεδο, η αυτοκινητοβιομηχανία κινείται με γρήγορους ρυθμούς, επενδύει πλέον μόνο σε ηλεκτρικά βαρέα οχήματα, φορτηγά και λεωφορεία, συρρικνώνει τις γραμμές παραγωγής πετρελαιοκίνητων οχημάτων και προσπαθεί να παρουσιάσει μοντέλα ανταγωνιστικά που θα προσελκύσουν τους πελάτες και αυτό γιατί οι τελευταίοι (οι υποψήφιοι πελάτες) είναι έτοιμοι να επενδύσουν σε καθαρά και μόνο οχήματα για λόγους που έχουμε αναλύσει σε προηγούμενα άρθρα μας.
Έτσι, οι κορυφαίοι ευρωπαίοι κατασκευαστές (Mercedes-Benz, Scania, Iveco, MAN, Volvo, DAF) εξελίσσουν συνεχώς ηλεκτροκίνητα φορτηγά και λεωφορεία, πιεζόμενοι όχι μόνο από τον μεταξύ τους ανταγωνισμό, αλλά και από τον (σκληρότερο) ανταγωνισμό των ισχυρών της Κίνας, όπως είναι η BYD, η Yutong, η Kinglong, η Donfeng κ.α. μάρκες που ήδη έχουν να επιδείξουν δεκάδες χιλιάδες πωλήσεις παγκοσμίως.
Σήμερα, η αγορά της Ευρώπης στα ηλεκτροκίνητα μεσαία – βαρέα οχήματα έχει ανοίξει δυναμικά, οι παρουσιάσεις των νέων e-μοντέλων διαδέχονται η μια την άλλη και δεν είναι λίγες οι παραγγελίες που εκπλήσσουν, καθώς αφορούν σε προμήθειες εκατοντάδων μονάδων φορτηγών ή λεωφορείων.
Στο σημείο αυτό, θα πρέπει να πούμε ότι ο κλάδος των λεωφορείων έχει συντριπτικό προβάδισμα έναντι των φορτηγών, γεγονός που εξηγείται από την ανάγκη μείωσης των ρύπων στις ευρωπαϊκές πόλεις στο πλαίσιο των δεσμεύσεων που έχουν αναλάβει τα κράτη – μέλη της ΕΕ.
Υπάρχει όμως και κάτι άλλο: Η τεχνολογία της ηλεκτροκίνησης στα λεωφορεία είναι πιο ώριμη και περισσότερο αποδεκτή σε σχέση με εκείνη των φορτηγών.
Ο κυριότερος λόγος έχει να κάνει με την ευκολία φόρτισης των ηλεκτροκίνητων αστικών λεωφορείων, που κινούνται σε συγκεκριμένες γραμμές και «διανυκτερεύουν» στο ντεπό τους με εξασφαλισμένη, θα λέγαμε, την υποδομή φόρτισης. Αντίθετα στα φορτηγά, η ηλεκτροκίνηση παραμένει σε σοβαρό βαθμό συγκρίσιμη με τα άλλα εναλλακτικά καύσιμα και κυρίως με το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), το οποίο μάλιστα απολαμβάνει της εκτίμησης της ΕΕ, γεγονός που σημαίνει ότι έχει ενταχθεί σε γιγαντιαία προγράμματα δημιουργίας «μπλε» αυτοκινητόδρομων, στους οποίους θα εγκατασταθούν πρατήρια πώλησης LNG για την κάλυψη των αναγκών των φορτηγών (αλλά και άλλων οχημάτων). Με αυτή την υποδομή, που είναι ήδη σε εξέλιξη, τα φορτηγά των μεγάλων αποστάσεων θα μπορούν να κινούνται σε διαδρομές εκατοντάδων χιλιομέτρων με ένα μεσαίου μεγέθους ρεζερβουάρ, καθώς το υγροποιημένο φυσικό αέριο καταλαμβάνει περίπου το 1/5 του συμπιεσμένου (CNG) έχοντας τις ίδιες αποδόσεις. Γνωρίζουμε επίσης πως τα φορτηγά διεθνών μεταφορών, και γενικότερα μεγάλων αποστάσεων, κινούνται συνήθως στο όριο του μικτού βάρους, από 40 μέχρι 44 τόνους, πρέπει να καλύπτουν τα δρομολόγια σε συγκεκριμένους (συχνά ασφυκτικούς) χρόνους, δεν πρέπει να έχουν απώλειες ροπής και ισχύος στις μεγάλες και παρατεταμένες ανηφόρες και βέβαια, να είναι αποδοτικά για τον ιδιοκτήτη τους.
Τα παραπάνω πραγματικά δεδομένα, που αφορούν στα βαρέα φορτηγά και στις μεταφορικές τους υποχρεώσεις απέναντι στους πελάτες/φορτωτές, σήμερα τουλάχιστον δεν καλύπτονται επαρκώς από την ηλεκτροκίνηση, αν και ορισμένοι κατασκευαστές σε Ευρώπη και Η.Π.Α. έχουν φτάσει κιόλας στο λανσάρισμα βαρέων ηλεκτροκίνητων φορτηγών. Ωστόσο, ο επαγγελματίας αυτοκινητιστής, ο ιδιοκτήτης μεταφορικής επιχείρησης ή ο υπεύθυνος στόλου μιας εμπορικής εταιρείας, επιθυμεί σίγουρες δοκιμασμένες λύσεις. Οι οποίες υπάρχουν και είναι σήμερα διαθέσιμες στα φορτηγά μικρών αποστάσεων, αυτά που κυρίως δουλεύουν στις αστικές μεταφορές/διανομές. Για τα ελαφρά επαγγελματικά, τα μέχρι 3.5 τόνους αναφερόμαστε πλέον σε κάθε τεύχος του περιοδικού δεδομένου ότι τα λανσαρίσματα αυτής της κατηγορίας (LCV) διαδέχονται το ένα το άλλο (ενώ αντίθετα, ελαττώνονται τα λανσαρίσματα των πετρελαιοκίνητων). Ωστόσο, τον τελευταίο καιρό πυκνώνουν και τα λανσαρίσματα ηλεκτρικών μικρών – μεσαίων φορτηγών τα οποία μάλιστα ακολουθούνται και από αξιόλογες παραγγελίες. Για το λόγο αυτό και για μια πρώτη βασική ενημέρωση των αναγνωστών μας, θα κλείσουμε τούτο το κεφάλαιο αναφέροντας τα βασικά τεχνικά χαρακτηριστικά των ηλεκτροκίνητων φορτηγών και εννοούμε τα αμιγώς ηλεκτρικά αυτοκίνητα τα «battery only» όπως λέγονται για να διακρίνονται από τα υβριδικά και τα υδρογόνου. Έχοντας αυτά σαν βάση, θα είστε σε θέση να συγκρίνετε μάρκες και μοντέλα προκειμένου να κάνετε την e – επιλογή σας.
Βασικά τεχνικά χαρακτηριστικά ηλεκτροκίνητων φορτηγών
Εκπομπές ρύπων: Πρέπει να είναι στο 0, δηλαδή 0g/km
Μέγιστη ισχύς (παραγόμενη από τον ηλεκτροκινητήρα): Δίδεται σε Kw (κιλοβάτ) και σε ιπποδύναμη (HP), όπως και στους πετρελαιοκινητήρες. Υπάρχει όμως μια σημαντική διαφορά: Ότι στον ηλεκτροκινητήρα έχουμε τη μέγιστη ισχύ, αλλά και τη συνεχή ισχύ που είναι σημαντικά χαμηλότερη της μέγιστης και είναι αυτή που ενδιαφέρει περισσότερο τον οδηγό.
Ηλεκτροκινητήρας (ή ηλεκτροκινητήρες): Μπορεί να είναι δύο τοποθετημένοι στους άξονες ή ένας κεντρικός. Έχουν διατυπωθεί πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της κάθε λύσης. Τεχνικός συνεργάτης του Τ.Τ. θα αναφερθεί σε αυτό το θέμα σε προσεχές μας τεύχος.
Μέγιστη ροπή: Δίδεται σε Nm (νιουτόμετρα), όπως και στους πετρελαιοκινητήρες.
Κατανάλωση ρεύματος: Η Κατανάλωση σε ρεύμα μετρούμενη σε kWh. Την κατανάλωση πρέπει ο κατασκευαστής να τη δίνει μετά από δοκιμές σε μικτό κύκλο διαδρομών και στη βάση συγκεκριμένων κανόνων μέτρησης, όπως ισχύουν στην Ε.Ε.
Χρόνος φόρτισης της μπαταρίας: Δίδεται από τον κατασκευαστή. Ο χρόνος ποικίλει από το σύστημα των βυσμάτων και φυσικά από το παρεχόμενο ρεύμα (π.χ. 110 kW ή 220 kW). Στα ελαφρά οχήματα, συνήθως υπάρχουν δυο βύσματα ταχείας και αργής φόρτισης, ενώ στα μεσαία/βαριά οχήματα διατίθεται και τρίτο βύσμα για συνδυασμένη φόρτιση.
Αυτονομία: Τα χιλιόμετρα που μπορεί να διανύσει το όχημα, μετά από μια «πλήρη» φόρτιση. Πρόκειται για τεχνικό στοιχείο που πρέπει να εξετάζεται από τον ενδιαφερόμενο και να ζητά σχετικές διευκρινίσεις. Ξεκινώντας από την μπαταρία και αν η αυτονομία ορίζεται από το 80% της φόρτισης και μέχρι το 20% ή από περισσότερο/λιγότερο. Η αυτονομία εξαρτάται επίσης από το βάρος του οχήματος, από το γεωγραφικό ανάγλυφο μιας διαδρομής, και τη χωρητικότητα της μπαταρίας. Ωστόσο, η απόδοσή της επηρεάζεται και από άλλες συνθήκες, με κυριότερη τη θερμοκρασία που επικρατεί στο περιβάλλον λειτουργίας. Σημαντικός επίσης παράγοντας που επηρεάζει τη διάρκεια της ωφέλιμης απόδοσης της μπαταρίας είναι το ποσοστό ρεύματος που προσλαμβάνει από την ανάκτηση ενέργειας, η οποία επιτυγχάνεται κατά το φρενάρισμα ή και κατά το ρολάρισμα του αυτοκινήτου.
Σύστημα μετάδοσης της κίνησης: Στους μπροστινούς τροχούς ή στους πίσω ή σε όλους. Εξαρτάται και από τον ηλεκτροκινητήρα, ένας ή δύο.
Σύστημα ανάκτησης ηλεκτρικής ενέργειας: Όπως αναφέρθηκε, πρόκειται για τη μετατροπή της ενέργειας πέδησης σε ηλεκτρική, η οποία συλλέγεται και διοχετεύεται στην μπαταρία για μερική μόνο φόρτιση. Η ανάκτηση αυτής της ενέργειας διακρίνεται σε βαθμίδες και δίδονται από τον κατασκευαστή. Σε διαφορετική περίπτωση θα πρέπει ο ενδιαφερόμενος να ζητήσει σχετικές πληροφορίες από τον πωλητή.
Τελική ταχύτητα: Είναι η τελική ταχύτητα που ορίζεται από τον κατασκευαστή, η οποία βέβαια, περιορίζεται από τον «κόφτη»
Επιτάχυνση: Πιο ενδιαφέρον στοιχείο είναι η επιτάχυνση, η οποία είναι κατά πολύ ανώτερη των πετρελαιοκίνητων αυτοκινήτων. Ο λόγος αυτού του πλεονεκτήματος βρίσκεται στο γεγονός ότι η ροπή του ηλεκτροκινητήρα είναι άμεσα διαθέσιμα με το πάτημα του γκαζιού, ενώ στα πετρελαιοκίνητα η ροπή έρχεται βαθμιαία, ανάλογα με την αύξηση των στροφών του κινητήρα. Κλείνοντας, ενημερώνουμε τους αναγνώστες μας, ότι τεχνικά θέματα γύρω από την ηλεκτροκίνηση και τα οχήματα εναλλακτικών καυσίμων θα φιλοξενούνται τακτικά στις σελίδες του Τ.Τ.
Βροχή οι επιδοτήσεις
Εντυπωσιακά και πέρα από τα αναμενόμενα ήταν τα πρώτα στοιχεία. Όπως ανακοινώθηκαν από το υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το πρώτο 24ωρο λειτουργίας της ηλεκτρονικής πλατφόρμας έγιναν δεκτές 1500 αιτήσεις με απορρόφηση παραπάνω από 1,5 εκ. ευρώ. Η πλειονότητα, βέβαια, των αιτήσεων αφορούσε σε δίκυκλα, αλλά ωστόσο έγιναν 200 αιτήσεις για αυτοκίνητα ΙΧ και ελαφρά επαγγελματικά, καθώς και οκτώ αιτήσεις για ταξί. Μιλώντας, εξάλλου, σε Ρ/Φ σταθμό η Γ.Γ. Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου, τόνισε πως τα προγράμματα εγκατάστασης φορτιστών προχωρούν ταχύτατα. Μεγάλος αριθμός φορτιστών έχει ήδη τοποθετηθεί στους ΣΕΑ, ενώ όλοι οι Σταθμοί Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών θα έχουν ολοκληρώσει την υποδομή τους για τα ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα μέχρι τέλος του έτους. Παράλληλα, και οι Δήμοι ολοκληρώνουν τη χωροθέτηση των σημείων εγκατάστασης των φορτιστών και αμέσως μετά θα ξεκινήσουν οι διαγωνιστικές διαδικασίες.
