Σε μία φαντασμαγορική τελετή, η Iveco παρουσίασε το πρωτότυπο του ηλεκτρικού φορτηγού Tre που θα κατασκευάσει σε συνεργασία με τη νεοφυή αμερικανική εταιρεία Nikola. Το Tre θα φέρει το λογότυπο της Nikola, αλλά έγινε σαφές ότι, θα κατασκευάζεται στην Ευρώπη από την Iveco, ως μέρος μιας συνεργασίας που είχε ανακοινωθεί τον Σεπτέμβριο του 2019. Η Nikola κατασκευάζει, ή μάλλον θα κατασκευάζει, σε ΗΠΑ και Ευρώπη, τα εξής: ηλεκτρικά και fuel cell μεσαία και βαρέα φορτηγά, ηλεκτρικούς άξονες (e-axles), ηλεκτροκινητήρες, συστήματα μετάδοσης, inverters, μπαταρίες (800V), κλιμακωτές συστοιχίες μπαταριών, συστήματα αποθήκευσης υδρογόνου (στα 700 bar) και κυψέλες καυσίμου.
Το χρονοδιάγραμμα της ευρωπαϊκής περιπέτειας της Nikola έχει ως εξής: Το 2021 θα παραδοθούν σε πελάτες τα πρώτα ηλεκτρικά Nikola Tre, το 2023 τα πρώτα Tre υδρογόνου με κυψέλες καυσίμου (fuel cell) και την ίδια περίοδο θα ξεκινήσει η κατασκευή των πρώτων πρατηρίων, ενώ το 2030 αναμένεται να υπάρχει ένα δίκτυο περίπου 70 σημείων ανεφοδιασμού –ανάμεσά τους και η Ελλάδα, με τους Αμερικανούς πάντως να μην απαντούν σε σχετική μας ερώτηση, για οποιαδήποτε λεπτομέρεια σχετικά με τις απαιτούμενες υποδομές.
Ηλεκτρικό Nikola
Ο πρώτος καρπός της συνεργασίας των Iveco και Nikola θα είναι λοιπόν ένας ηλεκτρικός τράκτορας ισχύος 480 kW (650 HP), με μέγιστη ροπή 1800 Nm, εκτιμώμενη αυτονομία 400 χιλιόμετρα και μέγιστη ταχύτητα 121 χλμ./ώρ (ή 75 μίλια ανά ώρα, καθώς αυτό είναι το όριο στις περισσότερες πολιτείες των ΗΠΑ. Σύμφωνα με τους μηχανικούς της εταιρείας, πλήρως φορτωμένο, το όχημα μπορεί να εκκινήσει σε ανωφέρεια κλίσης 17%, να κινείται με 56 χλμ./ώρα σε κλίση 6% και μία πλήρης φόρτιση των μπαταριών θα διαρκεί γύρω στα 120 λεπτά της ώρας (ικανότητα φόρτισης 350 kW). Θα διατίθενται 4x2 και 6x2 τράκτορες, με έως και 9 packs (συστοιχίες) μπαταριών των 800 V έκαστο.
Fuel Cell Nikola, Υποδομές, ανεφοδιασμός
Συγκριτικά με το ηλεκτρικό Nikola, το fuel cell Tre ενώ θα έχει την ίδια ροπή, ισχύ, και τελική ταχύτητα, η αυτονομία είναι διπλάσια φτάνοντας τα 800 χιλιόμετρα, (με 80 κιλά υδρογόνο στις δεξαμενές καυσίμου) και ο χρόνος ανεφοδιασμού δεν θα υπερβαίνει τα 15 λεπτά. Το μεγάλο πρόβλημα στη διάδοση των fuel cell οχημάτων μέχρι τώρα, παραμένει το πολύ μικρό δίκτυο πρατηρίων, και η γενικότερη απουσία υποδομών, ειδικά για την παραγωγή και διακίνηση «καθαρού» υδρογόνου, προερχόμενου δηλαδή, από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Οι Αμερικανοί ισχυρίζονται πως έχουν όλες τις απαντήσεις. Σκοπεύουν να κατασκευάσουν πρατήρια σε ΗΠΑ κι Ευρώπη, με επιτόπια παραγωγή υδρογόνου από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας: πρώτα λοιπόν, θα παράγεται η «καθαρή» (ηλεκτρική) ενέργεια, και κατόπιν, με ηλεκτρόλυση, θα μετατρέπεται σε υδρογόνο –πάντα στις εγκαταστάσεις του πρατηρίου. Εκεί θα υπάρχουν ειδικές δεξαμενές αποθήκευσης, και αντλίες των 70 ΜΡΑ για γρήγορο φουλάρισμα των φορτηγών.
Στα χαρτιά, η προτεινόμενη από τη Nikola λύση, έχει πολλά πλεονεκτήματα. Μειώνονται οι συνολικές εκπομπές ρύπων, καθώς δε χρειάζεται να μεταφερθεί το υδρογόνο από κάποιο εργοστάσιο σε άλλη τοποθεσία, και απαλείφονται τα σχετιζόμενα με τη μεταφορά κόστη.
Οι προδιαγραφές του πρατηρίου παρουσιάστηκαν από τη Nikola: θα είναι χωρητικότητας 8 τόνων υδρογόνου, από τους οποίους οι 7 θα προορίζονται για φορτηγά, και 1 για ελαφρά επαγγελματικά και επιβατικά. Συνολικά, η παραγόμενη ενέργεια κάθε πρατηρίου θα είναι γύρω στα 17,8 MW, και η απαιτούμενη έκταση για τις υποδομές (μίνιμουμ) 30.000 τετραγωνικά μέτρα, πρόκειται δηλαδή για μια μεγάλη έκταση. Στους σταθμούς ανεφοδιασμού θα υπάρχουν τέλος, τόσο αντλίες υδρογόνου όσο και ταχυφορτιστές, κατασκευής της ίδιας της Nikola.
Το πρώτο ηλεκτρικό Nikola Tre
Το Tre έχει ενδιαφέρον, φουτουριστικό ντιζάιν, και γενικά μας άρεσε η δουλειά που έκανε o David Wilkie, διευθυντής του τμήματος σχεδιασμού της Iveco. Το πρωτότυπο που είδαμε ήταν απλά ένα στατικό «κέλυφος» χτισμένο πάνω σε νέο Iveco S-Way. Δημιουργήθηκε σε χρόνο ρεκόρ –γύρω στους τρεις μήνες– και είναι πολύ καινοτόμο, ειδικά στο εσωτερικό της καμπίνας, το οποίο είναι φουλ digital.
Ό,τι και να κάνουν οι σχεδιαστές όμως, το τεράστιο εξόγκωμα της κεντρικής κονσόλας του «δωρητή» S-Way αφαιρεί σημαντικά από τον αέρα μοντερνισμού της καμπίνας –η τεράστια επαφική οθόνη των 20 ιντσών που είναι τοποθετημένη στο κάτω τμήμα της, είναι σίγουρο πως θα δέχεται συνεχή χτυπήματα από τα γόνατα των πιο εύσωμων οδηγών. Αυτό που είναι δύσκολο να παρακάμψουμε απ’ όσα είδαμε στη διάρκεια της εκδήλωσης, είναι η πλήρης απουσία οποιουδήποτε προϊόντος, και η πεισματική άρνηση των μηχανικών της Nikola να απαντήσουν οποιαδήποτε ερώτηση με τη συνεχή επίκληση συμφωνιών εμπιστευτικότητας.
Δεν είδαμε τίποτα, ένα μοτέρ, μια συστοιχία μπαταριών, ένα inverter κάτι τέλος πάντων, ούτε καν σε πρωτότυπη μορφή. Οτιδήποτε αναφέρεται στο κείμενό μας προέρχεται από διαφάνειες και παρουσιάσεις που μας έδειξαν τα στελέχη της Nikola. Οποιαδήποτε εξήγηση αναφορικά με τη γραμμή μετάδοσης κίνησης, ειδικά του Nikola Tre fuel cell, ήταν αόριστη και ομιχλώδης, παρακάμπτοντας ευαίσθητα θέματα όπως βάρος, σύστημα ψύξης, διαμόρφωση σασί κ.λπ, την ίδια στιγμή που οι μηχανικοί μιλούσαν για «απίστευτη επιτάχυνση, εκπληκτικά φρένα, φοβερή οδική συμπεριφορά κ.λπ.». Ευτυχώς, υπάρχουν και οι έμπειροι άνθρωποι της Iveco από τους οποίους θα έχουμε σύντομα πληρέστερη ενημέρωση για το Nikola Tre.
Το επιχειρηματικό πλάνο
Τον Σεπτέμβριο του 2019 η CNH Industrial, η μητρική εταιρεία της Iveco, επένδυσε 250 εκατομμύρια ευρώ στη Nikola, αποκτώντας έτσι μερίδιο σε μία φιλόδοξη start-up, ενώ η Nikola απέκτησε ένα βιομηχανικό εταίρο, με την παραγωγική ικανότητα να κατασκευάσει τα φορτηγά των Αμερικανών. Ο λόγος για αυτή την κίνηση ήταν η νέα κοινοτική οδηγία που απαιτεί από τους κατασκευαστές φορτηγών να μειώσουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά 15% έως το 2025 και 30% έως το 2030, σε σχέση με τα επίπεδα του 2019. Η Iveco είναι προφανές πως χρειαζόταν μία «δυνατή» κίνηση για να αποκτήσει πλεονέκτημα απέναντι στον ανταγωνισμό όπως Daimler, Volvo και Volkswagen. Ο ιδρυτής της Nikola, Trevor Milton ήταν αισιόδοξος στις προβλέψεις του: «πιστεύω πως τα ηλεκτρικά και fuel cell Tre θα ξεπουλήσουν για πολλά χρόνια». Παρά τις κάπως υπερβολικές βλέψεις των Αμερικανών, κάποιοι αναλυτές της αυτοκινητοβιομηχανίας πιστεύουν, πως το επιχειρηματικό πλάνο των δύο συνεταίρων μπορεί, αν πετύχει, να αποτελέσει έως και απειλή (εμπορικά) για τον ανταγωνισμό, δίνοντας μεγάλο συγκριτικό πλεονέκτημα στην Iveco.
